Tevellüt çatlakları kimlerde sık görülür ?
Kuşkusuz bir çok hanımın sorunu olan bu durumun nedenini araştırmak için bir çok ilmî araştırma yapılmıştır.(1,2,3) Size tüm araştırmalarda ortak olarak bulunan faktörleri özetliyorum :
· Vücut - Kütle - İndexi : Gebe bayanın kilosu uzunluğuna nazaran çokça ise yani kilolu ise gebelik sırasında büyüyen rahim ekstra genişleme yaratacağı için çatlak riski artar.
· Gebenin yaşı : Erken yaştaki gebeliklerde deri daha gergin olduğu için çatlama riski ziyadedir. Münhasıran 18 yaş civarındaki gebeler daha çok risk altındadır.
· Gebelik sırasında kilo alma : Birtakım hatun doğumcuların haklı olarak gebenin kilosunu denetim altına alma eforunun bir sebebi de budur. Zira kilo alımı derinin altındaki yağ dokusunu arttırır bu da cildi genişletip çatlamaya yol açar.
· Doğan bebeğin kilosu : Şayet bir tosuncuk taşıyorsanız rahminiz binaenaleyh da karın cildiniz daha ziyade gerilir.
· Genetik (Ailede çatlağı olan var mı ? ) : Ananızda de gebelik çatlak olmuşsa cildinizin gerilmeye karşı genetik bir zafiyeti var demektir. Çatlama riski artar.
Çatlakları önleyici bir krem var mı ?
· Susam yağı, badem yağı ve piyasada tahminen de hekiminiz tarafından önerilen bir çok krem. Maatteessüf birçok yararsız yalnızca Centella asiatica özütü içeren kremlerin biraz yararı görülmüş. Bu yarar da daha evvel çatlak geçiren gebelerde 2. hamileliklerinde olmaması için kullandığı devir saptanmış. Yani yukardaki risk faktörlerine sahipseniz bir halde çatlağınız gelişecektir.
Çatlakların tedavisi var mı ?
· Çatlakların öncelikle iki evresi var. Bir tanesi taze yani kızarık çatlak evresi. Bu aşamada lazer tedavileri daha başarılı. Bilhassa NDYAG lazer tedavisiyle sarih güzelleşmeler görülmüş natürel cildin külliyen dümdüz olması mümkün olmuyor. Lakin %50-60 arasında bir düzelme görmek mümkün ki bu da birden fazla ana için kâfi oluyor.
· Çatlağın öteki evresi ise geç yani beyaz çatlak evresi. Aylar sonra kızarık çatlaklar yanında beyaz çizgiler bırakıp düzeliyorlar. Bu çizgiler için hastanemizde uyguladığımız Dermaroller tedavisi ve fraksiyonel lazer tedavisi ile uygun sonuçlar almak mümkün.
Özetle ;
· Gördüğüm üzere çatlak konusuna ticari uyanık krem pazarlayıcıları, komşu, dermatolog olmayan tabipler dahil herkes el atmış ve fikir beyan etmiş. Yukarıda saydığım risk faktörlerinin kimilerini denetim etmeniz elinizdedir (Mesela kilo almayı engellemek gibi) bunun haricinde kremlere yüzlerce TL vermeyin zira ilmî kanıtlanmış yararları yoktur. Şayet bariz çatlaklarınız oluşmuş ise kızarık aşamada NDYAG lazer ile tedavi yaptırabilirsiniz. Beyaz çizgiler için ise Dermaroller yahut Fraksiyonel lazer tedavisi uygulanabilir.Dünyanın saygın bilim adamları ve kurumları tarafından yapılan çalışmalardan derledim bu yazıyı referanslardan kaynak haberlerine ulaşabilirsiniz.
Referanslar :
1. J Med Assoc Thai. 2008 Apr;91(4):445-51 Prevalence and associate factors for striae gravidarum. J-Orh R, Titapant V, Chuenwattana P, Tontisirin
2. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2007 Jul;21(6):743-6. Striae gravidarum: associated factors. Ghasemi A, Gorouhi F, Rashighi-Firoozabadi M, Jafarian S, Firooz A.
3. Br J Dermatol. 2006 Nov;155(5):965-9. Striae gravidarum in primiparae. Atwal GS, Manku LK, Griffiths CE, Polson DW. Department of Obstetrics and Gynaecology, Hope Hospital, Stott Lane, Salford, Manchester, M6 8HD, U.K.
4. Cochrane Database Syst Rev. 2000;(2):CD000066. Creams for preventing stretch marks in pregnancy. Young GL, Jewell D
5. Arch Fam Med. 1993 May;2(5):507-11. Striae gravidarum. Folklore and fact. Madlon-Kay DJ.
6. Int J Cosmet Sci. 1991 Feb;13(1):51-7. Prophylaxis of Striae gravidarum with a topical formulation. A double blind trial. Mallol J, Belda MA, Costa D, Noval A, Sola M
7. Dermatol Surg. 2008 May;34(5):686-91; discussion 691-2. Epub 2008 Mar 10. Stretch marks: treatment using the 1,064-nm Nd:YAG laser. Goldman A, Rossato F, Prati C.
8. Dermatol Surg. 2009 Sep;35(9):1430-3. Epub 2009 Jun 22. Nonablative fractional photothermolysis for the treatment of striae rubra. Katz TM, Goldberg LH, Friedman PM
9. Dermatol Surg. 2009 Aug;35(8):1215-20. Epub 2009 May 12. Treatment of striae distensae with fractional photothermolysis. Bak H, Kim BJ, Lee WJ, Bang JS, Lee SY, Choi JH, Chang SE.