Anonim Halk Müziği Edebiyatı Nazım Şekilleri ,
Koçaklama örnekleri,
Irk Edebiyatı Epope Türleri
Destanlar da koşmalar gibi dörtlüklerle yazılırlar
Kafiyeleniş şekli ve ölçüsü tıpatıp koşma gibidir Ama destan şu üçesaslı nitelikle öbür nazım türlerinden kolayca ayrılır :
a Beste bakımından : Halk edebiyatı nazım türlerini birbirlerinden ayıran en kayda değer nitelik budur Her türün bestesi yani makamı başka başkadır
b Dize sayısı bakımından : Destanın dörtlük sayısı öteki türler gibi sınırlı değildir Divan edebiyatı'ndaki kasidenin karşılığı sayılabilir Mısra sayısı istendiği dek olabilir
c Konu bakımından : Destanların konuları harpler ve kahramanlıklardır bu arada millet aralarında şöhret yapmış haydutluk menkıbeleriyle yer sarsıntısı, sel gibi âfetlerin meydana getirdiği ıztıraplar da epope konusu olmuşlardır Destanların ölüm ve facia konuları üzerinde yazılanları mersiye karakterindedir Bestesi ezgilidirDestanların, toplumun aksak yönlerini veya topluma etkisi iolan ulu kişileri hicveden mizahî ve alaylı çeşidi de bulunduğunu hatırdan çıkarmamak gerektir Bu çeşit destanlara Yergi denir
d Uyak cinsi bakımından : Destanların her dörtlüğünün dördüncü mısralarını birbirlerine bağlayan kafiyeler, an sesleriyle biten kelimelerdir Mesela vicdan, irfan, seyran, ihsan, hayvan, canan, mekân, aslan, kazan, saban, yağan gibi Fakat bu, kaidenin dışarıda kafiye yapılmaz demek değildir çoğunlukla böyle bir şarta bağlıdır
Destanlara Kars bölgemizde Koçaklama denmektedir Koçak veya koç, yiğit anlamına kazanç
Bir destan örneği :
GENÇ OSMAN DESTANI
İptida Bağdat'a sefer olanda
Vuruldu sancaktar kaptı sancağı
Atladı hendeği geçti Genç Osman
İletti bedene dikti Genç Osman
Eğerleyin kıratınım ikisin
Fethedeyim düşmanların hepisin
Sabah namazında Bağdat kapısın
Allah Allah deyip açtı Genç Osman
Kayıkçı Kul Mustafa *
Koçaklama örnekleri,
Irk Edebiyatı Epope Türleri
Destanlar da koşmalar gibi dörtlüklerle yazılırlar
Kafiyeleniş şekli ve ölçüsü tıpatıp koşma gibidir Ama destan şu üçesaslı nitelikle öbür nazım türlerinden kolayca ayrılır :
a Beste bakımından : Halk edebiyatı nazım türlerini birbirlerinden ayıran en kayda değer nitelik budur Her türün bestesi yani makamı başka başkadır
b Dize sayısı bakımından : Destanın dörtlük sayısı öteki türler gibi sınırlı değildir Divan edebiyatı'ndaki kasidenin karşılığı sayılabilir Mısra sayısı istendiği dek olabilir
c Konu bakımından : Destanların konuları harpler ve kahramanlıklardır bu arada millet aralarında şöhret yapmış haydutluk menkıbeleriyle yer sarsıntısı, sel gibi âfetlerin meydana getirdiği ıztıraplar da epope konusu olmuşlardır Destanların ölüm ve facia konuları üzerinde yazılanları mersiye karakterindedir Bestesi ezgilidirDestanların, toplumun aksak yönlerini veya topluma etkisi iolan ulu kişileri hicveden mizahî ve alaylı çeşidi de bulunduğunu hatırdan çıkarmamak gerektir Bu çeşit destanlara Yergi denir
d Uyak cinsi bakımından : Destanların her dörtlüğünün dördüncü mısralarını birbirlerine bağlayan kafiyeler, an sesleriyle biten kelimelerdir Mesela vicdan, irfan, seyran, ihsan, hayvan, canan, mekân, aslan, kazan, saban, yağan gibi Fakat bu, kaidenin dışarıda kafiye yapılmaz demek değildir çoğunlukla böyle bir şarta bağlıdır
Destanlara Kars bölgemizde Koçaklama denmektedir Koçak veya koç, yiğit anlamına kazanç
Bir destan örneği :
GENÇ OSMAN DESTANI
İptida Bağdat'a sefer olanda
Vuruldu sancaktar kaptı sancağı
Atladı hendeği geçti Genç Osman
İletti bedene dikti Genç Osman
Eğerleyin kıratınım ikisin
Fethedeyim düşmanların hepisin
Sabah namazında Bağdat kapısın
Allah Allah deyip açtı Genç Osman
Kayıkçı Kul Mustafa *