DSİ’nin bilgileri onlarca yurttaşın ömrünü yitirmesine neden olan sel felaketlerinin göz nazaran göre geldiğini gözler önüne serdi. Yalnızca 10 kentte 1051 köprü uygunsuz, 7 kentte 4805 yapı dere yatağına inşa edildi.
Deprem, yangın, sel… Her doğal afet ülkede önlemsizlik ve tedbirsizlik nedeniyle felakete dönüşüyor. Bir evvelki afetten çıkarılmayan dersler ise yeni felaketlerin boyutunu artırıyor. Akarsular üzerindeki köprülerin büyük kısmı taşkınları engelleyici olmak bir yana tehlikeye davetiye çıkartıyor.
Son olarak geçen sene 82 kişinin hayatını yitirdiği Kastamonu sel felaketinden tekrar ders alınmazken bu ayın başında meydana gelen taşkında 11 köprü yıkıldı. Devlet Su İşleri (DSİ) Bölge Müdürlükleri’ne bağlı üniteler, derelerin üzerinde bulunan köprü ve menfezleri inceledi. Köprü ve menfezlerin uygun teknik kullanılarak kâfi kesitte yapılıp yapılmadığını denetim eden grupların raporları, kentleri felakete sürükleyen taşkınlara ayna tuttu.
Karların erimesi ve artan yağışlar nedeniyle yerleşim yerlerinde taşkın riski artmaya başladı.
BirGün'den Mustafa Bildircin'in haberine nazaran,Taşkın, Arıza ve Müdahale Mekansal Bilgi Sistemi (TAMBİS) aracılığıyla kayıt altına alınan köprü ve menfezlerdeki uygunsuzluklar, taşkınların göz nazaran göre geldiğini bir defa daha gözler önüne serdi. Kayıtlara nazaran, 2013-2020 yılları ortasında yalnızca 10 kentte 1051 adet uygunsuz köprü tespit edildi. Köprülere yapılan ve tehlikeye davetiye çıkaran uygunsuz müdahalelerin en çok belediyeler, vilayet özel yönetimleri ve Karayolları Genel Müdürlüğü eliyle gerçekleştirildiği belirtildi.
Taşkın risk yüksek
TAMBİS’te, uygunsuzluk tespit edilen 1051 adet köprünün kentlere nazaran dağılımı da paylaşıldı. En fazla uygunsuz köprü müdahalesinin tespit edildiği kentlerin tıpkı vakitte, “Taşkın riskinin de yüksek olduğu kentler” olduğu belirtildi. 10 kent ortasından Balıkesir 327 uygunsuz köprü sayısıyla birinci sırada yer aldı. Balıkesir'i sırasıyla Giresun, Bartın, Karabük, Muğla, Sakarya, Rize, Artvin, İstanbul, Hatay izledi.
TAMBİS bilgilerinin paylaşıldığı Sayıştay’ın, “Taşkın Risk Yönetimi” raporunda çarpıcı değerlendirmeler de yer aldı. Dereler üzerinde taşkın potansiyelini ve ortaya çıkması beklenen taşkınların tesirlerini artıran çok sayıda köprü ve menfez bulunduğu belirtilerek, “Bunların uygun kesit ve tekniklerle yine inşası gerekmektedir” denildi.
Afete davet
Raporda, büyükşehir belediyelerinin felakete yer hazırlayan uygulamalarına da dikkat çekildi. Dere yatakları üzerine inşa edilecek sanat yapısı projelerinde uygulanacak kesitler için DSİ’den onay alınmamış çok sayıda uygulama bulunduğu belirlendi. Raporda, “Özellikle menfezle yapılacak geçişlerde kesit tahkiki yapılmamakta ve temin edilebilen gerece nazaran kesitler oluşturulmaktadır” sözü kullanıldı. Mevcut yapıların yenilenmesinde debi hesabı yapılmadığı da vurgulandı.
Taşkın riski altında bulunan yapıların dağılımı da dehşetli tabloyu gün yüzüne çıkardı. Buna nazaran yalnızca 7 kentte 4805 yapı dere yatağına inşa edildi. Risk altında olan kentlerin birinci sırasında 2438 yapıyla Düzce yer aldı. Düzce'yi sırasıyla Samsun, Sinop, Ordu, Giresun, Trabzon ve Rize izledi.
Moloz döküldü
Malzeme dökme ihbarlarının en fazla yapıldığı kentin Trabzon olduğu da bildirildi. Trabzon’da 2013-2020 yılları ortasında toplam 85, Giresun’da 42, Balıkesir’de ise 32 materyal dökme ihbarı yapıldı.