Maliki mezhebini taklit
Sual: Diş dolgusu veya idrar ve yel kaçırma, yahut bir akıntı sebebiyle Maliki’yi taklit eden, nelere dikkat eder?
CEVAP
Maliki mezhebini taklit eden Hanefi, sadece gusülde, abdestte ve namazda, kendi mezhebinin şartlarına ilaveten Maliki’nin farzlarına uyup müfsitlerinden kaçar Diğer hususları aynen Hanefi gibi yapar
Hanefi’den farklı olan durumlar şunlardır:
1 Gusülde niyet, muvalat ve delk farzdır
a) Gusül, abdest ve namaza başlarken niyette Maliki mezhebine uymaya niyet etmelidir Abdest aldıktan veya guslettikten yahut namaz kıldıktan sonra, Maliki’ye uymaya niyet etmediğini hatırlasa, (Bu abdesti veya guslü Maliki’ye göre aldım, namazı Maliki’ye göre kıldım) derse, yeniden abdest alması, gusletmesi veya namaz kılması gerekmez
Niyet, gusle başlarken yapılır Unutulursa gusülden sonra hatırlayınca, hatırladığı zaman niyet etmesi de sahihtir
Muvalat, uzuvları ara vermeden yıkamaktır
Delk, yıkanan yerleri el veya havlu ile hafif sıvazlamaktır Dokunmak da delk yerine geçer
b) Gusülde saçı hilallemek, saç arasına iki elin parmaklarını sokup çekmek farzdır Hilallemek, tarakla da yapılabilir
c) Kadın, gusülde, saçların dibine, yani başındaki deriye su ulaşabiliyorsa, saçındaki örgüyü çözmez Yani, örülü saçın dibi ıslanınca, çözmeden örgünün üstünü ıslatmak yeterlidir Saç dibi ıslanmazsa, örgüyü açmak gerekir Örülmemiş saçların her tarafını da yıkamak farzdır Hanefi’de de böyledir
d) Gusülde yıkamadık yer kaldığını bir ay sonra bile hatırlasa, yalnız orayı hemen yıkaması gerekir Yıkamazsa guslü bâtıl olur
2 Abdestte; niyet, muvalat, delk, başın tamamını meshetmek farzdır Niyet; elleri, ağzı, burnu veya yüzü yıkarken yapılır
a) Abdestte kaşların ve kirpiklerin altındaki deriyi yıkamak, kulak arkasıyla saç arasındaki deriyi ve kulak memesi önündeki saç ve deriyi mesh farzdır
b) Altında deri görünen hafif sakalı mesh, kesif sakalı yıkamak farzdır
c) Kadın, saçının hepsini mesheder Örülü saçını açmaz Örgünün üstünden mesheder
d) Ayak parmaklarını hilallemek müstehaptır Abdest alırken el parmakları açılıp kapandığı için kendiliğinden delk meydana gelir Ayrıca hilallemek gerekmez Hilallemenin mahzuru olmaz
3 a) Oğlana, hanımına veya yabancı kadına Cildine veya saçlarına şehvetle dokunan erkeğin, erkeklere şehvetle dokunan kadının abdesti bozulur Şehvetsiz dokunursa abdest bozulmaz Kendi ön edep yerine, elinin içi ile veya parmak uçları ile dokunan erkeğin abdesti bozulur
b) Kan, irin, sarı su hastalık sebebiyle çıkarsa, yel elde olmadan kaçarsa, idrar tutulamasa, bunlar abdesti bozmaz Bunun gibi, kadınlardaki akıntı da abdesti bozmaz
c) Saç tıraşı olunca, tırnak kesilince abdest bozulmaz Sakal tıraşı olunca bozar diyen âlimler de olduğu için, jiletle veya ustura ile sakal tıraşı olunca, abdest almak iyi olur
d) Abdesti bozulduğunu bilip, sonra abdest aldığında şüphe ederse, abdest alması gerekir Abdest aldım mı almadım mı, abdestim bozuldu mu, bozulmadı mı diye şüphe edenin abdesti bozulmuş olur Eğer, abdest aldığını ve bozulmadığını hatırlarsa abdesti bozulmuş olmaz
e) Hanefi’de, namazda iken uyumak abdesti bozmaz Namaz dışında yan yatarak, bir şeye dayanarak uyumak abdesti bozar; fakat Maliki’de, uyku ağır değilse bozmaz Ağır ise bozar Mesela tehiyyatta uyuyup kalırsa abdesti bozulur; ama hafif şekilde uyusa, abdesti bozulmaz Kıyamda iken uyursa yine bozmaz Yani ayakta uyumak bozmaz
4 Teyemmüm, namaz vakti girdikten sonra yapılır
5 a) Mestin üst ve altı tamamen meshedilir Mesti, ayağı yıkamak meşakkatinden dolayı giymek sahih olmaz Sünnete uymak veya soğuktan korunmak niyetiyle giymek gerekir Hiç niyet etmeden giyse, sonra bu mesti sünnete uymak niyetiyle giydim dese yine niyeti sahih olur
b) Mest üzerinde hiç necaset olmaması gerekir, mestin temiz olması farzdır
c) Mest deri ve benzerinden olur, yünden olmaz
d) Maliki’de mestin mesh müddeti yoktur Cünüp olana kadar çıkarmak gerekmez Sadece Cuma günleri gusül için çıkarmak sünnettir Maliki’yi taklit eden, 24 saatten fazla giyemez Çünkü kendi mezhebi olan Hanefi’den çıkmış sayılmaz
6 Namazda her rekatta Fatiha okumak, iki secde arasında oturmak, rükuda, secdelerde tumaninet, yani sakin durmak ve namaz sonunda selam vermek farzdır Cemaat, imam arkasında Fatiha okumaz Aynı Hanefiler gibi yapılınca bu farzlar da yerine gelmiş olur
7 Yatsı namazının son vakti gecenin ilk üçte biridir Bir zaruret olursa imsak vaktine kadar kılınır Dinimizde şer’i gece, akşamla imsak vakti arasıdır Bu vakit üçe bölünür, çıkan, akşam vaktine eklenirse, gecenin üçte biri bulunmuş olur
8 El üzerine secde sahih değildir Şafii ve Hanbeli’de de böyledir Hanefi’de tenzihen mekruhtur
9 Fasık veya bid’at ehli imama uymak sahih değildir
10 Maliki’yi taklit eden, bir ihtiyaç olunca seferde Maliki’yi taklit ederek iki namazı cem edebilir
11 Seferde giriş çıkış günü hariç, 4 gün veya daha fazla kalmaya niyet eden mukimdir 4 günden önce biteceğini sandığı işi için gittiği yerde, belki yarın giderim diye 18 günden çok kalınca mukim olur
12 Seferde on gün kalan 15 günden az kaldığı için Hanefi’ye göre misafir sayılırsa da Maliki’ye göre mukim sayılır Çünkü girişçıkış günleri hariç, 4 gün veya daha fazla kalmaya niyet eden Maliki’de mukim olur 3 gün veya daha az kalırsa seferi olur Eğer Hanefi’ye uyup, 3 günden fazla kaldığı yerde 2 rekat kılarsa, namaz sahih olmaz Çünkü Maliki’de mukim olanın 4 rekat kılması farzdır Hanefi’de ise seferde 4 rekat kılmak mekruhtur Maliki farz dediği için farza uyulur, 4 rekat olarak kılınır
Giriş çıkış gününde ölçü imsak vaktidir Gün, oruçta olduğu gibi imsak vaktinde başlar Ertesi günü imsak vaktine kadar devam eder
Mesela, İstanbul’a imsaktan sonra, sabah ezanı okunurken giren kimse, giriş günü olduğu için o günü saymaz Eğer imsak vaktinden önce girerse, imsak vaktinden sonraki gün giriş günü olmaz İmsak vaktinden sonra çıkarsa, o gün çıkış günüdür
Demek bir kimse, bir yere güneş doğarken girse, o gün giriş günü olduğu için hesaba katmaz Üç gün kaldıktan sonra, dördüncü günü imsaktan sonra, mesela güneş doğarken oradan çıksa, girişçıkış günleri sayılmadığı için o kimse, üç gün o yerde kalmıştır ve seferidir (Menahicül ibad)
80 km’lik mesafeye gidince Maliki’de seferi olursa da, Hanefi’de seferi olmaz Burada Maliki’ye uyup 2 rekat kılınırsa, Hanefi’ye göre namaz sahih olmaz, 4 rekat kılması farzdır
Bir mezhebi taklit, kendi mezhebinden çıkıp, o mezhebe girmek demek değildir O mezhepteki taklit edilen meselenin yalnız farzlarına ve müfsitlerine uyulur Hanefi’de sünnet olan bir şey, Maliki’de mekruh olsa da yapılır Mesela:
a) Hanefi mezhebinde, namaz kılarken, Fatihadan önce, E’uzü Besmele çekmek sünnet, Maliki’de mekruhtur Maliki’yi taklit eden, E’uzü Besmele okur
b) Maliki’de Sübhaneke okumak mekruh, Hanefi’de sünnettir Maliki’yi taklit eden Sübhaneke okur
c) Bir kadının muayyen hâli 13 gün devam ediyorsa, bu kadının Hanefi’ye göre on günden sonrakiler özür olduğu için gusledip namazlarını kılar Maliki’de, muayyen hâl 15 güne kadardır 15 güne kadar kan kesilmeden namaz kılamaz Böyle kadın, 15 güne kadar kan kesilmezse, bekler 16 günü gusledip namaza başlar Hanefi’nin farz dediği on günden sonrakileri de kaza eder Nifastaki durum da aynıdır Yani Maliki’ye göre nifas olup da Hanefi’ye göre nifas olmayan günlerde kılınamayan namazlar sonradan kaza edilir Böylece her iki mezhebin farzlarına uyulmuş, müfsitlerinden kaçılmış olur
Maliki’de hayzın ve nifasın durumu şöyle:
1 Hayzın en azı yoktur Bir damla gelse de hayz kabul edilir En fazlası ise 15 gündür 15 günden fazla gelirse istihaza özür olur
Hanefi’de hayzın en azı 3, en fazlası 10 gündür Bundan azı veya çoğu istihazadır
2 İkinci hayzın olabilmesi için, aradan en az 15 gün geçmesi gerekir 15 gün geçmeden kan gelirse, bu hayz değildir, istihazadır, burundan gelen kan gibidir Gusletmeden namaz kılınır
3 Ayiseden gelen kan hayz olmaz, istihaza olur Ayise yaşı Maliki’de 70, Hanefi’de 55'tir
4 Hamileden ve doğumdan önce gelen kan hayzdır Hanefi’de istihazadır
5 Sezaryenle, yani karın yarılarak çocuk alınınca gelen kan nifas olmaz Hanefi’de nifas olur
6 Nifasın azami müddeti 60 gündür Hanefi’de 40 gündür
7 Nifas görürken, 15 gün hiç kan gelmese, artık temizlenmiş olur Bu 15 günlük temizlikten sonra tekrar kan gelirse, bu kan nifas değil, hayz kanıdır
8 Nifas kanamaları arasındaki temizlik günleri 15 günden az olursa nifas sayılır Aradaki temizlik günleri hesaptan düşülerek kanama günleri toplanıp 60 günü bulursa, bu durumda kadının nifası sona ermiş olur Mesela 20 gün kan, 7 gün temiz, sonra 17 gün kan, 10 gün temiz, tekrar 23 gün kan görürse, kan görülen günler toplamı 60 ı bulduğu için, nifası sona ermiş demektir 15 gün geçmeden yine kan gelirse istihaza olur 15 gün geçtikten sonra gelirse hayz olur
Mezhep taklidi ile ilgili sual ve cevaplar
Sual: Bazıları mezhep taklidine akıl erdiremiyor Bir gün bunlardan birisine dedim ki, 4 mezhep hak mı? “Elbette hak dedi Peki, sözde mi hak dedim “Hayır gerçekte hak dedi Peki dedim, madem gerçekte hak, o zaman Hanefi’deki bir sıkıntı için, hak olan Maliki veya Şafii mezhebini taklit etmekten niye çekiniyorsun? “Bir hoca lüzum yok demişti de Ben de ona inandım dedi Ben de öyle hocaya değil, kitaplara inanmak lazım, bir mezhepte bir çıkış yolu yoksa veya sıkıntılı ise başka bir mezhep taklit edilir dedim Doğru demiş miyim?
CEVAP
Evet doğru İlmi ve insafı olanlar için sözleriniz yeter Her hocanın sözüne bakılmaz Bazıları tesettürü inkâr ediyor, bazıları müziğe helal diyor, horozdan kurban edilir diyor, bazıları namaz üç vakit diyor, bazıları dinin sahibine yani âlemlere rahmet olarak gönderilen Muhammed aleyhisselam efendimize hâşâ (postacı idi, vazifesi bitti, YALNIZ KUR’AN) diyor, bunları çoğaltmak mümkün Din yeni gelmedi Eksik de gelmedi Onun bunun sözüne değil, dindeki 4 delile yani edillei şeriyyeye bakmak lazım
Sual: Tam İlmihalde (Abdestte, kulak memesi hizasındaki deri ve saçlar, Hanefi’de yüzdendir Yıkamak farzdır Maliki’de baştandır, meshetmek farzdır) deniyor Bunu anlamakta zorluk çekiyoruz Kulağı da mesh etmek farz mıdır?
CEVAP
Abdestte, kulak ile saç arasında kalan arkadaki ve üsteki saçsız deriyi ve kulak memesi önündeki saç ve deriyi mesh farzdır Yüz yıkanırken zaten kulak memesi hizasındaki deri yıkanmış oluyor Yıkamak mesh yerine de geçer Ayrıca mesh etmek gerekmez
Baş mesh edilirken de eller kulaklara kadar götürülünce saçlı deri ile birlikte kulağın arkasındaki ve üstündeki saçsız deri de mesh edilmiş olur
Yani kulağın kendisini mesh etmek farz değildir Yukarıda belirtilen şekilde, üstteki ve yanlardaki saç ile kulak arasındaki saçsız deriyi mesh farzdır
Sual: Tam İlmihalde, (Maliki’de abdeste başlarken niyet şarttır) deniyor Gusül bahsinde ise, Abdeste başlarken veya yüzü yıkarken niyet farzdır) deniyor İslam Ahlakı kitabında ise, (Elleri yıkarken farzdır) deniyor Ne zaman niyet etmek gerekiyor?
CEVAP
Abdest başlarken niyet etmek demek, yüzün yıkanması bitene kadar niyet edilir demektir Yani niyet; elleri yıkarken de olur, ağzı, burnu veya yüzü yıkarken de olur Yüz yıkandıktan sonra olmaz Eğer unutulur da abdestten sonra, ne kadar zaman geçerse geçsin hatırlanırsa, hemen bu abdesti Maliki'ye göre aldım demekle abdest sahih olur Yani böyle niyet unutulan namazı da kaza etmek gerekmez
Sual: Diş dolgusundan dolayı Maliki’yi taklit ediyorum Bu durumda bir tarafım kanadığında abdestim bozulmuyor mu?
CEVAP
Elimizi bıçak kesse, kan çıksa abdestimiz bozulur, fakat bundan sonra o yaralı yerden kan çıksa artık abdestimiz bozulmuş olmaz İlk çıkan kan bozar ondan sonrakiler Maliki’yi taklit edenin abdestini bozmaz Diğer özürler de böyledir
Diyelim yaşlı bir erkek idrarını tutamadı ve damladı abdesti bozulur, gider abdest alır, bundan sonra ne kadar damlarsa damlasın artık akan idrar onun abdestini bozmaz Çünkü o artık hastalık hâlini almıştır Basurdan kan gelmesi de böyledir Yel kaçıran da böyledir İlk defa tutamayıp gaz kaçıran kimsenin abdesti bozulur, ondan sonrakiler bozulmaz
İlk defa sözünü yanlış anlamamalı! Elin kesildi kan çıktı abdest bozuldu, ondan sonra oradaki yaradan yani aynı yaradan çıkan kan ve irinler abdesti bozmaz Ama öteki elini bıçak kesince yine abdestin bozulur, oradan da sonraki çıkanlar abdesti bozmaz Yani hastalık sebebi ile gelen kan, irin, yel, idrar vesaire abdesti bozmaz
Sual: Maliki mezhebini taklit eden biri yellense, abdesti bozulmaz diyorlar, doğru mu?
CEVAP
Doğru değil Yellenmek Maliki mezhebinde de abdesti bozar Ancak, yel kaçıran, yani yelini tutamayan özürlü olduğu için onun abdestini bozmaz Yoksa yellenmek her zaman abdesti bozar
Sual: Maliki’yi taklit eden için teyemmümde farklılık var mı?
CEVAP
Teyemmümde farklılık yoktur Sadece vakit girdikten sonra teyemmüm yapılır ve her vakit namaz için yeniden teyemmüm etmesi lazım olur
Sual: Maliki’yi taklit eden, yanlışlıkla kollarını yıkamadan önce başını mesh ediyor, sonra abdestin devamında hatırlıyor ve tekrar önce kolları yıkıyor sonra başı mesh ediyor Abdesti sahih mi?
CEVAP
Sahihtir Maliki’de sıra ile yıkamak şart değildir Aynen Hanefi gibidir Sıraya uymak için tekrar yıkamak mekruhtur, fakat yine abdest sahih olur
Sual: Maliki’yi taklit ederken hastalıktan değil, normal olarak elimiz kanasa abdestimiz bozulur mu?
CEVAP
Evet abdest bozulur Ancak bozulduktan sonra, elimizi sararız veya sarmayız, yeniden abdest alırız, bundan sonra bu yaradan akan kan ve irin abdesti bozmaz Başka yerimizi bıçak kesse kan çıksa, yine abdestimiz bozulur Orayı sardıktan sonra abdest alırız, bundan sonra bu yaradan da kan ve irin çıkarsa abdestimiz bozulmaz Demek ki ilk defa çıkınca bozuyor, ondan sonrakiler bozmuyor Çünkü ilk defa sağlam deriden çıktı, sonrakiler hastalık hâlinde çıkıyor Bayanların akıntısı da öyle Hiç akıntısı olmayan bir hanımdan bir gün akıntı gelse, abdesti bozulur Ondan sonra ara sıra aksa, artık Maliki’yi taklit ettiğimiz için, bu akıntılar abdesti bozmaz İdrar kaçırması, yel kaçırması, ishal olmak da böyledir Yani ilk defa olunca bozar, ondan sonrakiler bozmaz Maliki’de hastalık sebebiyle gelen bütün akıntılar abdesti bozmaz
Sual: Maliki mezhebini taklit ediyorum Abdest alırken bazen burnumdan kan geliyor Bu durumda yeniden abdest almam gerekiyor mu?
CEVAP
Burundan kan gelmek ayrı, sümüğün içinde kan bulaşığının olması ayrıdır Yani sümük içindeki kan abdesti bozmaz Burun kanaması denince burundan kan akması demektir Burundan kan akarsa abdest ilk seferinde bozulur, tekrar abdest alınca akmaya devam ederse, artık Maliki’yi taklit ettiğiniz için bozmaz
Sual: Hanefi’de, gusül ve namaz abdestinde bir yerin yıkanması unutulursa sonradan yıkanabiliyor Maliki’de peş peşe yıkamak farz olduğuna göre aynı durum Maliki’de de geçerli midir?
CEVAP
Hatırlayınca geciktirmeden yıkanırsa Maliki’de de sahih olur
Sual: Abdest alırken Maliki mezhebine niyet etmeyi unutuyorum bazen Unutunca tekrar abdest alıyorum Böyle mi yapmak gerekir?
CEVAP
Hayır Birkaç saat sonra veya birkaç gün sonra da hatırınıza gelse, o zaman hemen niyet etmeniz de oluyor Falanca günkü abdesti Maliki’ye uygun aldım demeniz yeterli
Sual: Abdesti hangi miktarda olan kan bozar, tükürükten fazla olursa mı?
CEVAP
Ağızdaki bir yara veya hastalıktan dolayı kan ne kadar çok çıkarsa çıksın Maliki’yi taklit edenin abdestini bozmaz Hanefi’de ise, elini dişe sürünce kan bulaşmışsa kan çıktığı için abdest bozulur, ama elma ısırınca misvaktaki kürdandaki bozmaz Tükürünce tükürükten az ise yine bozmaz
Sual: Maliki’yi taklit eden, abdest alıp namaz kıldıktan bir ay sonra, elinde yağlı boya görse, boyayı kazıyıp yıkasa, kıldığı namaz ve abdesti sahih mi?
CEVAP
Evet
Sual: Maliki mezhebinde farz olan muvalat nedir?
CEVAP
Muvalat, her uzvu, birbiri arkasından ara vermeden, acele olarak yıkamaktır Başka bir ifade ile, normal şartlar altında, bir önce yıkadığı uzuv kuruyacak kadar ara vermemektir
Çok kısa zamanda yapılan bir iş, muvalata engel olmaz Mesela, abdest alırken kapıdan biri girse, gelenin kim olduğuna bakılsa, muvalata mani olmaz Musluktan su kesilse, kovadaki suyu almak veya bitişik odadaki musluğa gidip, o musluktan abdest almak, muvalatı engellemez Sağ ayağı yıkadıktan sonra, kolayca giren bir çorabı hemen giyerek, öteki ayağı yıkamaya başlamak da muvalata mani olmaz Yavaşça giyerse, normal şartlarda, bir uzuv kuruyacak kadar ara verilirse, muvalata mani olur Abdest alırken çorabın birisini veya ikisini çıkarmak muvalata mani olmaz
Uzuvların kuruyup kurumaması mutlak ölçü değildir Çünkü sıcak ve rüzgarlı havada, uzuvlar hemen kuruyabilir Yahut soğuk ve rüzgarsız bir yerde, uzuvlar geç kuruyabilir Uzuvlar kurumadı diye, başka bir iş yapmak muvalata mani olur Hararetli vücutta, uzuv tez kuruyabilir Demek ki, kuruyup kurumaması kesin ölçü değildir
İbni Âbidin hazretleri de, Hanefi'ye göre muvalatı anlatırken, (Toprakla teyemmüm ederken de, su ile yıkamak olmadığı halde, normal şartlarda bir uzuv kuruyacak kadar ara vermek muvalata manidir) buyuruyor
Muvalatta ölçü şudur: Normal şartlarda, bir uzuv kuruyacak kadar ara vermemektir (Sağ ayağımı yıkayıp çorabımı giysem, muvalata mani mi olur) diyen birine, (Çorabı giymekle vakit kaybetmeyin, bir kağıt veya karton üzerine basın) demiştim O da, kağıda veya kartona basarsam, ayağımın yaşı kağıda bulaşarak muvalata mani olur) demişti Uzvun kurumasının muvalata mani olduğunu sanmıştı
Sual: Diş dolgusu olan hasta, iki namazı cem için niye Hanbeli’yi değil de, Maliki’yi taklit etmesi gerekir?
CEVAP
Çünkü gusülde Hanbeli’de ağzın içini yıkamak farzdır Dolgusu olan Hanbeli’yi zaruret olmadıkça taklit edemez Maliki’de de bu işe bir çare olduğuna göre Hanbeli’yi taklit etmeye ihtiyaç kalmıyor
Sual: Maliki’de ilk kez elde olmadan yel kaçarsa abdest bozulur, sonrakilerde abdest bozulmaz mı? Kan çıkması da böyle mi?
CEVAP
Namaz kılarken semavi bir özürle abdesti bozulan Hanefi, hemen namazdan çıkar Maliki’nin ise, namazı bozulmaz O anda özür sahibi olur Namazına devam eder
Semavi özürler, Maliki’de abdesti bozmuyor Mesela namazda ishali dışarı çıksa, çıbanından veya yarasından kan aksa, kulağından irin aksa, makattan solucan çıksa, prostat hastasından idrar damlasa, kadınlardan akıntı çıksa, basurdan kan çıksa, elinde olmadan yel kaçsa, ağız dolusu kussa, bunlar semavi özür oldukları için, hiçbirisi Maliki’de abdesti bozmaz Abdesti bozulmadığı için namazına devam eder Böyle bir kimsenin ayağını bıçak kesip kan çıksa, abdesti bozuluyor, çünkü bu semavi özür olmuyor Ama ondan sonra ayağı yara olduğu için, artık o yaradan çıkan kan veya irin abdestini bozmuyor
Sual: Bugün öğleye doğru dişimi çektirdim, çektirdikten sonra diş etinde kanamalar devam ediyor Maliki'yi taklit ediyorum Öğleyi kaçırmamak için, abdest aldım namazımı kıldım Ve kanama hâlâ devam ediyor Kıldığım öğle namazının kazasını kılmam gerekir değil mi?
CEVAP
Abdestiniz bile bozulmamıştır O abdestle ikindiyi de akşamı da kılabilirsiniz Tabii abdesti bozan başka bir şey olmamışsa Kanamak Maliki’de abdesti bozmaz Namazı kaza etmeniz gerekmez
Sual: Maliki’yi taklit ediyorum, Hanefi’de bir şey abdestimi bozmazken, Maliki’de bozsa ne olacak veya Hanefi’de bozup, Maliki’de bozmuyorsa nasıl hareket edeceğiz?
CEVAP
Kendi mezhebinde bozan şey abdesti bozar Taklit ettiği mezhepte de bozan şey yine abdesti bozar Taklit ettiğimiz mezhebin sadece farzlarına uyup, müfsitlerinden kaçacağız Kendi mezhebimizin ise, tamamına uyacağız Semavi özürler, elde olmayan durumlar ayrı
Sual: Maliki’yi gusülde taklit ederken, niye abdest ve namazda da taklit ediyoruz?
CEVAP
Üçü birbirine bağlı ibadettir Yani gusül, abdest ve namaz birlikte sahih olur Biri olmazsa ötekiler de olmaz Gusülsüz veya abdestsiz namaz olmaz
Sual: Soğuktan el veya dudak yarılıp kanarsa Maliki’yi taklit edenin abdestini bozar mı?
CEVAP
Bozmaz Semavi sebepler bozmaz, bir müdahale varsa bozar
Sual: Maliki mezhebini taklit eden bir kişi namaz, gusül ve abdestte “Maliki mezhebine uymaya'' niyetini unutursa ne yapmalı?
CEVAP
Bir gün sonra hatırlarsa bir gün sonra eder, üç gün sonra hatırlarsa üç gün sonra eder, üç ay sonra hatırlarsa üç ay sonra eder
Sual: Maliki’yi taklit eden, zaruri sebeplerle, mesela unutarak öğleyi asrı evvele kadar kılamazsa, tekrar Hanefi’yi taklit edip öğleyi asrı evvelde kılması caiz mi?
CEVAP
Evet
Sual: Bir Hanefi’nin ikindiyi asrı sanide kılması iyi olduğuna göre Maliki’yi taklit eden de kılabilir mi?
CEVAP
Maliki’yi taklit edenin de ikindiyi asrı sanide kılması iyi olur Bir mahzuru olmaz Harac olmadan öğleyi asrı evvelde kılamaz
Sual: Maliki’de saçı hilallemek, parmakları tarak gibi geçirmek mi?
CEVAP
Evet
Sual: Maliki’de kesif sakalın altındaki deriyi yıkamak farz mı?
CEVAP
Sadece sakalı yıkamak farzdır
Sual: Hanefi’ye uygun kaplama mesh, Maliki’ye de uygun mu?
CEVAP
Evet
Sual: Maliki’de, kadın da, erkek gibi mi kaplama mesh yapar?
CEVAP
Evet
Sual: Maliki’yi taklit eden kadınların kaplama mesh ederken sarkan saçlarını mesh etmesi lazım mı?
CEVAP
Evet
Sual: Maliki’yi taklit eden bir bayanım Saçlarım uzun, nasıl mesh edeceğim?
CEVAP
İki elinizi başınızın yanlarından aşağı doğru çekerken başı geçince saçlarınızı kavrayıp aşağı doğru çekerseniz mesh tamam olur İsterse saçlarınız ayaklarınıza kadar uzun olsun fark etmez Elin değmesi önemli, su değmesi değil, yaş el ile değmek yeterli
Sual: Diş dolgusu nedeni ile Maliki mezhebini taklit ediyorum Abdestsiz iken bir yerimiz kesilse ve daha sonra abdest aldığımızda kesilen yerden çıkan kan ve sarı su abdesti bozar mı?
CEVAP
Bozulmuş olmaz
Sual: Maliki mezhebini taklit eden bir Hanefi’yim Namaz abdesti aldıktan sonra ıslak ayakla halıya bassak, daha sonra aynı yere çorapla bassak, çorap ıslansa, çoraptaki bu ıslaklık necaset olur mu?
CEVAP
Necis olmaz
Sual: Maliki’yi taklit ediyorum, bebeğimin altını değiştirirken abdestim bozulur mu?
CEVAP
Maliki’de bozulmaz Şafii’de bozulur
Sual: Maliki’de kadınlarla tokalaşınca abdestim bozuluyor mu?
CEVAP
Şehvet duyulmazsa bozulmaz, şehvetlenir iseniz bozulur
Sual: Maliki’yi taklit eden bir kimsenin eşini şehvetle veya şehvetsiz öpünce abdesti bozulur mu?
CEVAP
Şehvetle öperse bozulur, veda öpüşü denilen öpüşle öperse bozulmaz Genelde insan kendi eşine karşı fazla şehvet duymaz, yani öpmekle hemen şehvetlenmez Ama şehvetlenmiş ise abdesti bozulur Hanefi’de şehvetlense de bozmaz
Sual: Maliki mezhebini taklit eden bir kişi bir uzvunu yıkarken delk yapmayı unutsa ne yapması gerekir?
CEVAP
Delk unutulursa vücut ıslakken tekrar delk edilir Delk el sürmek demektir El sürmeden de abdest alınır mı?
Sual: Basur hastasıyım, kanama oluyor, çamaşırım kirleniyor Abdestli durmam zor Bir kolayı yok mu?
CEVAP
Kolayı var Maliki mezhebini bu konuda taklit ederseniz, basurdan akan kan, abdesti bozmadığı gibi, necis de sayılmaz Yani namaz içinde kan gelse, hem abdestiniz bozulmaz, hem de çamaşırı kirleten kan, necis sayılmadığı için o hâliyle kılabilirsiniz
Namazdan önce kan gelirse, yine abdestinizi bozmaz ancak imkan ve vakit varsa çamaşırınızı değiştirmeniz gerekir, çünkü kendi mezhebimizden çıkmış değiliz İmkan yoksa, o hâliyle kılmak caizdir
Sual: Guslederken avret yerlerimize elimizle delk yapmasak olur mu?
CEVAP
Banyoya girince, önce avret yerleri yıkanır Ondan sonra gusledilir çıkılır Bununla da namaz kılınır Çünkü abdestten sonra avret yerine dokunulmamış oluyor
Delk demek mutlaka ovmak demek değildir Peştamalla, don ile, havlu ile kese ile, lif ile dokunmak da delk yerine geçer Donun üstünden de el ile dokunmakla da delk olmuş olur Çıplak el değmezse abdest de bozulmamış olur
Sual: Maliki’yi taklit ederken sırf gusül ile ilgili farzları yerine getirsem yeterli olmaz mı?
CEVAP
Olmaz Çünkü gusül abdest ve namaz üçü birbirine bağlı ibadetlerdir Abdest olmazsa namaz olmaz, namaz yoksa zaten gusül ve abdest olsa da faydasızdır Onun için üçünün de Maliki’ye uygun olması lazımdır
Sual: Maliki'yi taklit eden, basurundan kan akarken ve elbisesinde fazla kan bulaşmış iken namaz kılsa, caiz olur mu?
CEVAP
Evet Çünkü temizlemek zordur
Sual: Maliki mezhebini taklit ediyorum Namaz kılarken çıbanım patladı Namazda iken bunu hissettim Namazdan sonra baktım ki kan ve irin el ayasından daha çok yere yayılmış Abdestim bozuldu mu, namazım sahih oldu mu?
CEVAP
Abdest bozulmadığı gibi, namaz da sahih olmuştur
Namazdan önce olsaydı, yine abdestinizi bozmazdı ancak imkan ve vakit varsa çamaşırı değiştirmek gerekirdi, çünkü kendi mezhebimizden çıkmış değiliz Buna da imkan yoksa, o hâliyle kılmakta mahzur yoktur
Sual: Bir özürden dolayı Maliki’yi taklit ediyorum Basur, yara, mantar gibi rahatsızlıklarım da var Üstüm başım kan ve irinli iken namaz kılmamda mahzur var mıdır?
CEVAP
Temizleme imkanı varken, namaza mani necaset miktarı varsa, namaz sahih olmaz Çünkü Hanefi mezhebinden çıkmış değiliz Eğer kirlenen elbisemizi değiştirme imkanı yoksa, o zaman Maliki’ye göre kılmak caiz olur
Sual: Basurdan dolayı Maliki’yi taklit ediyorum Bu arada, idrar tutamamak, yaradan irin akması, burun kanaması, elde olmadan yel kaçırmak gibi başka özürler de çıksa, her yeni özür için Maliki’yi taklit etmem gerekiyor mu, yoksa önceki basur için yaptığım niyet bütün özürler için geçerli mi?
CEVAP
Evet, geçerlidir Her özür için ayrı niyet gerekmez Çünkü o özürleri hatırlayıp, “Bunlar Maliki’de abdesti bozmaz diye düşünerek Maliki’yi taklit etmeniz niyettir
Sual: Bir akıntıdan dolayı Maliki’yi taklit ediyorum Maliki’de ağzın içini yıkamak farz değil diye, gusülde ağız içi yıkanmasa mahzuru olur mu?
CEVAP
Evet gusül sahih olmaz Çünkü Hanefi’den çıkmadığımız için ağız içini yıkamak gerekir
Sual: Şafi mezhebinde olan bir arkadaş basur rahatsızlığı yüzünden Maliki’yi taklit etmek istiyor Nasıl yapması lazım?
CEVAP
Aynen Hanefilerin yaptığı gibi taklit eder
Sual: Şafi mezhebinde sabah namazında Kunut duası okunur Maliki mezhebini taklit eden Şafii de okuyacak mı?
CEVAP
Elbette okuyacak, çünkü kendi mezhebinden çıkmış olmuyor ki
Sual: Bazen imamlık yapıyorum Diş dolgusundan ve hastalıktan dolayı Maliki'yi taklit ediyorum Cemaatte her mezhepten insan varken de, bunlara imam olmam caiz mi?
CEVAP
Evet
Sual: Maliki'de delk farzdır Delk ovalamak veya dokunmak anlamına geliyor Abdestte veya gusülde el parmaklarının arasını hilallemek de farzdır Bu farz sadece parmaklarımızı açıp kapatmakla yerine gelir mi? Çünkü iki parmak birbirine dokunuyor
CEVAP
Evet açıp kapatmakla yerine gelir
Sual: Akıntı Maliki’yi taklit edenin abdestini bozar mı? Peddeki akıntı bulaşığı ile namaz kılmak caiz olur mu?
CEVAP
Akıntı Maliki’yi taklit edenin abdestini bozmaz Ped kirlense de namaza mani olmaz Ama namaza dururken çıkarıp temizini koymak daha iyi olur
Sual: Maliki mezhebini taklit ediyoruz Maliki’deki farzlara uymamız gerekir Namazda selam vermek Maliki’de farzdır Secdei sehv yaparken selam verince namaz bitmiyor mu? Yani selam vermeden mi secdei sehv yapmamız gerekiyor?
CEVAP
Selam verirken namazdan çıkmaya niyet edilir Secdei sehv yaparken namazdan çıkmaya niyet edilmiş olmaz Onun için secdei sehv yaparken bir tarafa da, hatta iki tarafa da selam verilse mahzuru olmaz
Sual: Şafii, pazarda abdest bozulmasın diye, Hanefi’yi taklit edip kadına dokunmuşsa, namaz kılarken Hanefi’nin şartlarına uyar mı?
CEVAP
Elbet uyması gerekir
Sual: Maliki’yi taklit eden, zaruri sebeplerle, mesela unutarak öğleyi asrı evvele kadar kılamazsa, tekrar Hanefi’yi taklit edip öğleyi asrı evvelde kılması caiz mi?
CEVAP
Evet
Sual: Annem dolgusu sebebiyle Maliki’yi taklit ediyor Ancak abdestte niyet ettiği halde, namazda Maliki’ye uymayı kalbinden geçirmeyi çok sık unutuyormuş Unutan, daha sonra kalbinden geçirince olur yazıyor Bu bir namaz için mi, yoksa yıllarca böyle kılınan diğer namazlar için de geçerli mi?
CEVAP
Senelerce de unutsa hepsine birden şimdi niyet etse, yani bundan önceki namazlarımı Maliki’ye göre kıldım dese geçerlidir
Sual: Maliki mezhebini taklit eden Hanefi, zammı surelerde besmele çeker mi?
CEVAP
Çekilmez, çekilirse de mahzuru olmaz
Sual: Abdestte Maliki’ye göre baştaki saçı hilallemek gerekiyor mu?
CEVAP
Abdestte hilallemek gerekmiyor, sadece mesh gerekiyor
Sual: Maliki’de muvalat için, uzuvları birbiri ardına çabuk çabuk yıkamaya ek olarak bir uzvu da hızlı yıkamak lazım mı?
CEVAP
Her zamanki gibi normal almalı, hızlı yıkamak şartı yok Abdest alırken başka işle meşgul olmama şartı var
Sual: Maliki’yi taklit eden kadın, abdestte ve gusülde, örülü saçını çözmesi gerekir mi?
CEVAP
Maliki’de, kadının, abdestte örülü saçını açması gerekmez Örgünün üstünden hepsini mesh eder Gusülde de saçların dibine, yani başındaki deriye su ulaşabiliyorsa, örgüyü çözmek yine gerekmez Hanefi’de de böyledir Yani kadınlar, örülü saçın diplerini ıslatınca, örgüyü yıkamak lazım değildir Saç dipleri ıslanmazsa, örgüyü açmak lazım olur Örülmemiş saçların her tarafını da yıkamak farzdır Maliki’de guslederken saçları hilallemek de gerekir
Sual: Maliki’yi taklit eden bir kimse, abdestte sağ ayağı yıkadıktan sonra çorabını giyse, sonra sol ayağı yıkasa, bu kadarlık bir fasıla muvalata mani olur mu?
CEVAP
Evet muvalata mani olur Ancak, bir özrü varsa, çok hızlı giyilebilirse mani olmaz
Sual: Şafii ve Maliki’de el ayasına parmakların iç kısmı dahil mi?
CEVAP
Dahil değildir
Sual: Elektrikli makine ile tıraş olmak, Maliki’de abdesti bozar mı?
CEVAP
Bozmaz
Sual: Muvalatın benim anlayacağım şekliyle tarifi nasıldır?
CEVAP
Muvalat başka işle uğraşmamak abdestle meşgul olmak demektir
Sual: Maliki mezhebini taklit eden bir kadın, kulağındaki küpeleri çıkarmadan, oynatarak aldığı normal ve gusül abdesti caiz olur mu?
CEVAP
Elbette Küpe olmasa da mahzuru olmaz Kadınlar bunu bilmiyor, yani küpe olmasa da delik kapansa da veya kapanmasa da eli değdirmek yeterlidir
Sual: Kadın, günde bir defa gelen akıntı için, Maliki’yi taklit eder mi?
CEVAP
Evet
Sual: Maliki’ye göre guslederken ön avret yerine el dokununca abdest bozuluyor Abdest bozulunca gusle yeniden mi başlamak gerekiyor?
CEVAP
Hanefi’de de Maliki’de de guslederken herhangi bir şekilde abdest bozulunca yeniden başlanmaz Abdest bozulunca, sadece o gusül abdesti ile namaz kılınmaz Abdest bozulduğu için namaz kılabilmek için yeniden abdest almak gerekir Maliki’yi taklit eden, gusle başlarken önce iki edep yerini yıkar Sonra namaz abdesti alır ve gusleder O gusül abdesti ile namazını kılar
Kaynak
Linkleri sadece kayıtlı üyelerimiz görebilirForumTR üyesi olmak için tıklayınız
Sual: Diş dolgusu veya idrar ve yel kaçırma, yahut bir akıntı sebebiyle Maliki’yi taklit eden, nelere dikkat eder?
CEVAP
Maliki mezhebini taklit eden Hanefi, sadece gusülde, abdestte ve namazda, kendi mezhebinin şartlarına ilaveten Maliki’nin farzlarına uyup müfsitlerinden kaçar Diğer hususları aynen Hanefi gibi yapar
Hanefi’den farklı olan durumlar şunlardır:
1 Gusülde niyet, muvalat ve delk farzdır
a) Gusül, abdest ve namaza başlarken niyette Maliki mezhebine uymaya niyet etmelidir Abdest aldıktan veya guslettikten yahut namaz kıldıktan sonra, Maliki’ye uymaya niyet etmediğini hatırlasa, (Bu abdesti veya guslü Maliki’ye göre aldım, namazı Maliki’ye göre kıldım) derse, yeniden abdest alması, gusletmesi veya namaz kılması gerekmez
Niyet, gusle başlarken yapılır Unutulursa gusülden sonra hatırlayınca, hatırladığı zaman niyet etmesi de sahihtir
Muvalat, uzuvları ara vermeden yıkamaktır
Delk, yıkanan yerleri el veya havlu ile hafif sıvazlamaktır Dokunmak da delk yerine geçer
b) Gusülde saçı hilallemek, saç arasına iki elin parmaklarını sokup çekmek farzdır Hilallemek, tarakla da yapılabilir
c) Kadın, gusülde, saçların dibine, yani başındaki deriye su ulaşabiliyorsa, saçındaki örgüyü çözmez Yani, örülü saçın dibi ıslanınca, çözmeden örgünün üstünü ıslatmak yeterlidir Saç dibi ıslanmazsa, örgüyü açmak gerekir Örülmemiş saçların her tarafını da yıkamak farzdır Hanefi’de de böyledir
d) Gusülde yıkamadık yer kaldığını bir ay sonra bile hatırlasa, yalnız orayı hemen yıkaması gerekir Yıkamazsa guslü bâtıl olur
2 Abdestte; niyet, muvalat, delk, başın tamamını meshetmek farzdır Niyet; elleri, ağzı, burnu veya yüzü yıkarken yapılır
a) Abdestte kaşların ve kirpiklerin altındaki deriyi yıkamak, kulak arkasıyla saç arasındaki deriyi ve kulak memesi önündeki saç ve deriyi mesh farzdır
b) Altında deri görünen hafif sakalı mesh, kesif sakalı yıkamak farzdır
c) Kadın, saçının hepsini mesheder Örülü saçını açmaz Örgünün üstünden mesheder
d) Ayak parmaklarını hilallemek müstehaptır Abdest alırken el parmakları açılıp kapandığı için kendiliğinden delk meydana gelir Ayrıca hilallemek gerekmez Hilallemenin mahzuru olmaz
3 a) Oğlana, hanımına veya yabancı kadına Cildine veya saçlarına şehvetle dokunan erkeğin, erkeklere şehvetle dokunan kadının abdesti bozulur Şehvetsiz dokunursa abdest bozulmaz Kendi ön edep yerine, elinin içi ile veya parmak uçları ile dokunan erkeğin abdesti bozulur
b) Kan, irin, sarı su hastalık sebebiyle çıkarsa, yel elde olmadan kaçarsa, idrar tutulamasa, bunlar abdesti bozmaz Bunun gibi, kadınlardaki akıntı da abdesti bozmaz
c) Saç tıraşı olunca, tırnak kesilince abdest bozulmaz Sakal tıraşı olunca bozar diyen âlimler de olduğu için, jiletle veya ustura ile sakal tıraşı olunca, abdest almak iyi olur
d) Abdesti bozulduğunu bilip, sonra abdest aldığında şüphe ederse, abdest alması gerekir Abdest aldım mı almadım mı, abdestim bozuldu mu, bozulmadı mı diye şüphe edenin abdesti bozulmuş olur Eğer, abdest aldığını ve bozulmadığını hatırlarsa abdesti bozulmuş olmaz
e) Hanefi’de, namazda iken uyumak abdesti bozmaz Namaz dışında yan yatarak, bir şeye dayanarak uyumak abdesti bozar; fakat Maliki’de, uyku ağır değilse bozmaz Ağır ise bozar Mesela tehiyyatta uyuyup kalırsa abdesti bozulur; ama hafif şekilde uyusa, abdesti bozulmaz Kıyamda iken uyursa yine bozmaz Yani ayakta uyumak bozmaz
4 Teyemmüm, namaz vakti girdikten sonra yapılır
5 a) Mestin üst ve altı tamamen meshedilir Mesti, ayağı yıkamak meşakkatinden dolayı giymek sahih olmaz Sünnete uymak veya soğuktan korunmak niyetiyle giymek gerekir Hiç niyet etmeden giyse, sonra bu mesti sünnete uymak niyetiyle giydim dese yine niyeti sahih olur
b) Mest üzerinde hiç necaset olmaması gerekir, mestin temiz olması farzdır
c) Mest deri ve benzerinden olur, yünden olmaz
d) Maliki’de mestin mesh müddeti yoktur Cünüp olana kadar çıkarmak gerekmez Sadece Cuma günleri gusül için çıkarmak sünnettir Maliki’yi taklit eden, 24 saatten fazla giyemez Çünkü kendi mezhebi olan Hanefi’den çıkmış sayılmaz
6 Namazda her rekatta Fatiha okumak, iki secde arasında oturmak, rükuda, secdelerde tumaninet, yani sakin durmak ve namaz sonunda selam vermek farzdır Cemaat, imam arkasında Fatiha okumaz Aynı Hanefiler gibi yapılınca bu farzlar da yerine gelmiş olur
7 Yatsı namazının son vakti gecenin ilk üçte biridir Bir zaruret olursa imsak vaktine kadar kılınır Dinimizde şer’i gece, akşamla imsak vakti arasıdır Bu vakit üçe bölünür, çıkan, akşam vaktine eklenirse, gecenin üçte biri bulunmuş olur
8 El üzerine secde sahih değildir Şafii ve Hanbeli’de de böyledir Hanefi’de tenzihen mekruhtur
9 Fasık veya bid’at ehli imama uymak sahih değildir
10 Maliki’yi taklit eden, bir ihtiyaç olunca seferde Maliki’yi taklit ederek iki namazı cem edebilir
11 Seferde giriş çıkış günü hariç, 4 gün veya daha fazla kalmaya niyet eden mukimdir 4 günden önce biteceğini sandığı işi için gittiği yerde, belki yarın giderim diye 18 günden çok kalınca mukim olur
12 Seferde on gün kalan 15 günden az kaldığı için Hanefi’ye göre misafir sayılırsa da Maliki’ye göre mukim sayılır Çünkü girişçıkış günleri hariç, 4 gün veya daha fazla kalmaya niyet eden Maliki’de mukim olur 3 gün veya daha az kalırsa seferi olur Eğer Hanefi’ye uyup, 3 günden fazla kaldığı yerde 2 rekat kılarsa, namaz sahih olmaz Çünkü Maliki’de mukim olanın 4 rekat kılması farzdır Hanefi’de ise seferde 4 rekat kılmak mekruhtur Maliki farz dediği için farza uyulur, 4 rekat olarak kılınır
Giriş çıkış gününde ölçü imsak vaktidir Gün, oruçta olduğu gibi imsak vaktinde başlar Ertesi günü imsak vaktine kadar devam eder
Mesela, İstanbul’a imsaktan sonra, sabah ezanı okunurken giren kimse, giriş günü olduğu için o günü saymaz Eğer imsak vaktinden önce girerse, imsak vaktinden sonraki gün giriş günü olmaz İmsak vaktinden sonra çıkarsa, o gün çıkış günüdür
Demek bir kimse, bir yere güneş doğarken girse, o gün giriş günü olduğu için hesaba katmaz Üç gün kaldıktan sonra, dördüncü günü imsaktan sonra, mesela güneş doğarken oradan çıksa, girişçıkış günleri sayılmadığı için o kimse, üç gün o yerde kalmıştır ve seferidir (Menahicül ibad)
80 km’lik mesafeye gidince Maliki’de seferi olursa da, Hanefi’de seferi olmaz Burada Maliki’ye uyup 2 rekat kılınırsa, Hanefi’ye göre namaz sahih olmaz, 4 rekat kılması farzdır
Bir mezhebi taklit, kendi mezhebinden çıkıp, o mezhebe girmek demek değildir O mezhepteki taklit edilen meselenin yalnız farzlarına ve müfsitlerine uyulur Hanefi’de sünnet olan bir şey, Maliki’de mekruh olsa da yapılır Mesela:
a) Hanefi mezhebinde, namaz kılarken, Fatihadan önce, E’uzü Besmele çekmek sünnet, Maliki’de mekruhtur Maliki’yi taklit eden, E’uzü Besmele okur
b) Maliki’de Sübhaneke okumak mekruh, Hanefi’de sünnettir Maliki’yi taklit eden Sübhaneke okur
c) Bir kadının muayyen hâli 13 gün devam ediyorsa, bu kadının Hanefi’ye göre on günden sonrakiler özür olduğu için gusledip namazlarını kılar Maliki’de, muayyen hâl 15 güne kadardır 15 güne kadar kan kesilmeden namaz kılamaz Böyle kadın, 15 güne kadar kan kesilmezse, bekler 16 günü gusledip namaza başlar Hanefi’nin farz dediği on günden sonrakileri de kaza eder Nifastaki durum da aynıdır Yani Maliki’ye göre nifas olup da Hanefi’ye göre nifas olmayan günlerde kılınamayan namazlar sonradan kaza edilir Böylece her iki mezhebin farzlarına uyulmuş, müfsitlerinden kaçılmış olur
Maliki’de hayzın ve nifasın durumu şöyle:
1 Hayzın en azı yoktur Bir damla gelse de hayz kabul edilir En fazlası ise 15 gündür 15 günden fazla gelirse istihaza özür olur
Hanefi’de hayzın en azı 3, en fazlası 10 gündür Bundan azı veya çoğu istihazadır
2 İkinci hayzın olabilmesi için, aradan en az 15 gün geçmesi gerekir 15 gün geçmeden kan gelirse, bu hayz değildir, istihazadır, burundan gelen kan gibidir Gusletmeden namaz kılınır
3 Ayiseden gelen kan hayz olmaz, istihaza olur Ayise yaşı Maliki’de 70, Hanefi’de 55'tir
4 Hamileden ve doğumdan önce gelen kan hayzdır Hanefi’de istihazadır
5 Sezaryenle, yani karın yarılarak çocuk alınınca gelen kan nifas olmaz Hanefi’de nifas olur
6 Nifasın azami müddeti 60 gündür Hanefi’de 40 gündür
7 Nifas görürken, 15 gün hiç kan gelmese, artık temizlenmiş olur Bu 15 günlük temizlikten sonra tekrar kan gelirse, bu kan nifas değil, hayz kanıdır
8 Nifas kanamaları arasındaki temizlik günleri 15 günden az olursa nifas sayılır Aradaki temizlik günleri hesaptan düşülerek kanama günleri toplanıp 60 günü bulursa, bu durumda kadının nifası sona ermiş olur Mesela 20 gün kan, 7 gün temiz, sonra 17 gün kan, 10 gün temiz, tekrar 23 gün kan görürse, kan görülen günler toplamı 60 ı bulduğu için, nifası sona ermiş demektir 15 gün geçmeden yine kan gelirse istihaza olur 15 gün geçtikten sonra gelirse hayz olur
Mezhep taklidi ile ilgili sual ve cevaplar
Sual: Bazıları mezhep taklidine akıl erdiremiyor Bir gün bunlardan birisine dedim ki, 4 mezhep hak mı? “Elbette hak dedi Peki, sözde mi hak dedim “Hayır gerçekte hak dedi Peki dedim, madem gerçekte hak, o zaman Hanefi’deki bir sıkıntı için, hak olan Maliki veya Şafii mezhebini taklit etmekten niye çekiniyorsun? “Bir hoca lüzum yok demişti de Ben de ona inandım dedi Ben de öyle hocaya değil, kitaplara inanmak lazım, bir mezhepte bir çıkış yolu yoksa veya sıkıntılı ise başka bir mezhep taklit edilir dedim Doğru demiş miyim?
CEVAP
Evet doğru İlmi ve insafı olanlar için sözleriniz yeter Her hocanın sözüne bakılmaz Bazıları tesettürü inkâr ediyor, bazıları müziğe helal diyor, horozdan kurban edilir diyor, bazıları namaz üç vakit diyor, bazıları dinin sahibine yani âlemlere rahmet olarak gönderilen Muhammed aleyhisselam efendimize hâşâ (postacı idi, vazifesi bitti, YALNIZ KUR’AN) diyor, bunları çoğaltmak mümkün Din yeni gelmedi Eksik de gelmedi Onun bunun sözüne değil, dindeki 4 delile yani edillei şeriyyeye bakmak lazım
Sual: Tam İlmihalde (Abdestte, kulak memesi hizasındaki deri ve saçlar, Hanefi’de yüzdendir Yıkamak farzdır Maliki’de baştandır, meshetmek farzdır) deniyor Bunu anlamakta zorluk çekiyoruz Kulağı da mesh etmek farz mıdır?
CEVAP
Abdestte, kulak ile saç arasında kalan arkadaki ve üsteki saçsız deriyi ve kulak memesi önündeki saç ve deriyi mesh farzdır Yüz yıkanırken zaten kulak memesi hizasındaki deri yıkanmış oluyor Yıkamak mesh yerine de geçer Ayrıca mesh etmek gerekmez
Baş mesh edilirken de eller kulaklara kadar götürülünce saçlı deri ile birlikte kulağın arkasındaki ve üstündeki saçsız deri de mesh edilmiş olur
Yani kulağın kendisini mesh etmek farz değildir Yukarıda belirtilen şekilde, üstteki ve yanlardaki saç ile kulak arasındaki saçsız deriyi mesh farzdır
Sual: Tam İlmihalde, (Maliki’de abdeste başlarken niyet şarttır) deniyor Gusül bahsinde ise, Abdeste başlarken veya yüzü yıkarken niyet farzdır) deniyor İslam Ahlakı kitabında ise, (Elleri yıkarken farzdır) deniyor Ne zaman niyet etmek gerekiyor?
CEVAP
Abdest başlarken niyet etmek demek, yüzün yıkanması bitene kadar niyet edilir demektir Yani niyet; elleri yıkarken de olur, ağzı, burnu veya yüzü yıkarken de olur Yüz yıkandıktan sonra olmaz Eğer unutulur da abdestten sonra, ne kadar zaman geçerse geçsin hatırlanırsa, hemen bu abdesti Maliki'ye göre aldım demekle abdest sahih olur Yani böyle niyet unutulan namazı da kaza etmek gerekmez
Sual: Diş dolgusundan dolayı Maliki’yi taklit ediyorum Bu durumda bir tarafım kanadığında abdestim bozulmuyor mu?
CEVAP
Elimizi bıçak kesse, kan çıksa abdestimiz bozulur, fakat bundan sonra o yaralı yerden kan çıksa artık abdestimiz bozulmuş olmaz İlk çıkan kan bozar ondan sonrakiler Maliki’yi taklit edenin abdestini bozmaz Diğer özürler de böyledir
Diyelim yaşlı bir erkek idrarını tutamadı ve damladı abdesti bozulur, gider abdest alır, bundan sonra ne kadar damlarsa damlasın artık akan idrar onun abdestini bozmaz Çünkü o artık hastalık hâlini almıştır Basurdan kan gelmesi de böyledir Yel kaçıran da böyledir İlk defa tutamayıp gaz kaçıran kimsenin abdesti bozulur, ondan sonrakiler bozulmaz
İlk defa sözünü yanlış anlamamalı! Elin kesildi kan çıktı abdest bozuldu, ondan sonra oradaki yaradan yani aynı yaradan çıkan kan ve irinler abdesti bozmaz Ama öteki elini bıçak kesince yine abdestin bozulur, oradan da sonraki çıkanlar abdesti bozmaz Yani hastalık sebebi ile gelen kan, irin, yel, idrar vesaire abdesti bozmaz
Sual: Maliki mezhebini taklit eden biri yellense, abdesti bozulmaz diyorlar, doğru mu?
CEVAP
Doğru değil Yellenmek Maliki mezhebinde de abdesti bozar Ancak, yel kaçıran, yani yelini tutamayan özürlü olduğu için onun abdestini bozmaz Yoksa yellenmek her zaman abdesti bozar
Sual: Maliki’yi taklit eden için teyemmümde farklılık var mı?
CEVAP
Teyemmümde farklılık yoktur Sadece vakit girdikten sonra teyemmüm yapılır ve her vakit namaz için yeniden teyemmüm etmesi lazım olur
Sual: Maliki’yi taklit eden, yanlışlıkla kollarını yıkamadan önce başını mesh ediyor, sonra abdestin devamında hatırlıyor ve tekrar önce kolları yıkıyor sonra başı mesh ediyor Abdesti sahih mi?
CEVAP
Sahihtir Maliki’de sıra ile yıkamak şart değildir Aynen Hanefi gibidir Sıraya uymak için tekrar yıkamak mekruhtur, fakat yine abdest sahih olur
Sual: Maliki’yi taklit ederken hastalıktan değil, normal olarak elimiz kanasa abdestimiz bozulur mu?
CEVAP
Evet abdest bozulur Ancak bozulduktan sonra, elimizi sararız veya sarmayız, yeniden abdest alırız, bundan sonra bu yaradan akan kan ve irin abdesti bozmaz Başka yerimizi bıçak kesse kan çıksa, yine abdestimiz bozulur Orayı sardıktan sonra abdest alırız, bundan sonra bu yaradan da kan ve irin çıkarsa abdestimiz bozulmaz Demek ki ilk defa çıkınca bozuyor, ondan sonrakiler bozmuyor Çünkü ilk defa sağlam deriden çıktı, sonrakiler hastalık hâlinde çıkıyor Bayanların akıntısı da öyle Hiç akıntısı olmayan bir hanımdan bir gün akıntı gelse, abdesti bozulur Ondan sonra ara sıra aksa, artık Maliki’yi taklit ettiğimiz için, bu akıntılar abdesti bozmaz İdrar kaçırması, yel kaçırması, ishal olmak da böyledir Yani ilk defa olunca bozar, ondan sonrakiler bozmaz Maliki’de hastalık sebebiyle gelen bütün akıntılar abdesti bozmaz
Sual: Maliki mezhebini taklit ediyorum Abdest alırken bazen burnumdan kan geliyor Bu durumda yeniden abdest almam gerekiyor mu?
CEVAP
Burundan kan gelmek ayrı, sümüğün içinde kan bulaşığının olması ayrıdır Yani sümük içindeki kan abdesti bozmaz Burun kanaması denince burundan kan akması demektir Burundan kan akarsa abdest ilk seferinde bozulur, tekrar abdest alınca akmaya devam ederse, artık Maliki’yi taklit ettiğiniz için bozmaz
Sual: Hanefi’de, gusül ve namaz abdestinde bir yerin yıkanması unutulursa sonradan yıkanabiliyor Maliki’de peş peşe yıkamak farz olduğuna göre aynı durum Maliki’de de geçerli midir?
CEVAP
Hatırlayınca geciktirmeden yıkanırsa Maliki’de de sahih olur
Sual: Abdest alırken Maliki mezhebine niyet etmeyi unutuyorum bazen Unutunca tekrar abdest alıyorum Böyle mi yapmak gerekir?
CEVAP
Hayır Birkaç saat sonra veya birkaç gün sonra da hatırınıza gelse, o zaman hemen niyet etmeniz de oluyor Falanca günkü abdesti Maliki’ye uygun aldım demeniz yeterli
Sual: Abdesti hangi miktarda olan kan bozar, tükürükten fazla olursa mı?
CEVAP
Ağızdaki bir yara veya hastalıktan dolayı kan ne kadar çok çıkarsa çıksın Maliki’yi taklit edenin abdestini bozmaz Hanefi’de ise, elini dişe sürünce kan bulaşmışsa kan çıktığı için abdest bozulur, ama elma ısırınca misvaktaki kürdandaki bozmaz Tükürünce tükürükten az ise yine bozmaz
Sual: Maliki’yi taklit eden, abdest alıp namaz kıldıktan bir ay sonra, elinde yağlı boya görse, boyayı kazıyıp yıkasa, kıldığı namaz ve abdesti sahih mi?
CEVAP
Evet
Sual: Maliki mezhebinde farz olan muvalat nedir?
CEVAP
Muvalat, her uzvu, birbiri arkasından ara vermeden, acele olarak yıkamaktır Başka bir ifade ile, normal şartlar altında, bir önce yıkadığı uzuv kuruyacak kadar ara vermemektir
Çok kısa zamanda yapılan bir iş, muvalata engel olmaz Mesela, abdest alırken kapıdan biri girse, gelenin kim olduğuna bakılsa, muvalata mani olmaz Musluktan su kesilse, kovadaki suyu almak veya bitişik odadaki musluğa gidip, o musluktan abdest almak, muvalatı engellemez Sağ ayağı yıkadıktan sonra, kolayca giren bir çorabı hemen giyerek, öteki ayağı yıkamaya başlamak da muvalata mani olmaz Yavaşça giyerse, normal şartlarda, bir uzuv kuruyacak kadar ara verilirse, muvalata mani olur Abdest alırken çorabın birisini veya ikisini çıkarmak muvalata mani olmaz
Uzuvların kuruyup kurumaması mutlak ölçü değildir Çünkü sıcak ve rüzgarlı havada, uzuvlar hemen kuruyabilir Yahut soğuk ve rüzgarsız bir yerde, uzuvlar geç kuruyabilir Uzuvlar kurumadı diye, başka bir iş yapmak muvalata mani olur Hararetli vücutta, uzuv tez kuruyabilir Demek ki, kuruyup kurumaması kesin ölçü değildir
İbni Âbidin hazretleri de, Hanefi'ye göre muvalatı anlatırken, (Toprakla teyemmüm ederken de, su ile yıkamak olmadığı halde, normal şartlarda bir uzuv kuruyacak kadar ara vermek muvalata manidir) buyuruyor
Muvalatta ölçü şudur: Normal şartlarda, bir uzuv kuruyacak kadar ara vermemektir (Sağ ayağımı yıkayıp çorabımı giysem, muvalata mani mi olur) diyen birine, (Çorabı giymekle vakit kaybetmeyin, bir kağıt veya karton üzerine basın) demiştim O da, kağıda veya kartona basarsam, ayağımın yaşı kağıda bulaşarak muvalata mani olur) demişti Uzvun kurumasının muvalata mani olduğunu sanmıştı
Sual: Diş dolgusu olan hasta, iki namazı cem için niye Hanbeli’yi değil de, Maliki’yi taklit etmesi gerekir?
CEVAP
Çünkü gusülde Hanbeli’de ağzın içini yıkamak farzdır Dolgusu olan Hanbeli’yi zaruret olmadıkça taklit edemez Maliki’de de bu işe bir çare olduğuna göre Hanbeli’yi taklit etmeye ihtiyaç kalmıyor
Sual: Maliki’de ilk kez elde olmadan yel kaçarsa abdest bozulur, sonrakilerde abdest bozulmaz mı? Kan çıkması da böyle mi?
CEVAP
Namaz kılarken semavi bir özürle abdesti bozulan Hanefi, hemen namazdan çıkar Maliki’nin ise, namazı bozulmaz O anda özür sahibi olur Namazına devam eder
Semavi özürler, Maliki’de abdesti bozmuyor Mesela namazda ishali dışarı çıksa, çıbanından veya yarasından kan aksa, kulağından irin aksa, makattan solucan çıksa, prostat hastasından idrar damlasa, kadınlardan akıntı çıksa, basurdan kan çıksa, elinde olmadan yel kaçsa, ağız dolusu kussa, bunlar semavi özür oldukları için, hiçbirisi Maliki’de abdesti bozmaz Abdesti bozulmadığı için namazına devam eder Böyle bir kimsenin ayağını bıçak kesip kan çıksa, abdesti bozuluyor, çünkü bu semavi özür olmuyor Ama ondan sonra ayağı yara olduğu için, artık o yaradan çıkan kan veya irin abdestini bozmuyor
Sual: Bugün öğleye doğru dişimi çektirdim, çektirdikten sonra diş etinde kanamalar devam ediyor Maliki'yi taklit ediyorum Öğleyi kaçırmamak için, abdest aldım namazımı kıldım Ve kanama hâlâ devam ediyor Kıldığım öğle namazının kazasını kılmam gerekir değil mi?
CEVAP
Abdestiniz bile bozulmamıştır O abdestle ikindiyi de akşamı da kılabilirsiniz Tabii abdesti bozan başka bir şey olmamışsa Kanamak Maliki’de abdesti bozmaz Namazı kaza etmeniz gerekmez
Sual: Maliki’yi taklit ediyorum, Hanefi’de bir şey abdestimi bozmazken, Maliki’de bozsa ne olacak veya Hanefi’de bozup, Maliki’de bozmuyorsa nasıl hareket edeceğiz?
CEVAP
Kendi mezhebinde bozan şey abdesti bozar Taklit ettiği mezhepte de bozan şey yine abdesti bozar Taklit ettiğimiz mezhebin sadece farzlarına uyup, müfsitlerinden kaçacağız Kendi mezhebimizin ise, tamamına uyacağız Semavi özürler, elde olmayan durumlar ayrı
Sual: Maliki’yi gusülde taklit ederken, niye abdest ve namazda da taklit ediyoruz?
CEVAP
Üçü birbirine bağlı ibadettir Yani gusül, abdest ve namaz birlikte sahih olur Biri olmazsa ötekiler de olmaz Gusülsüz veya abdestsiz namaz olmaz
Sual: Soğuktan el veya dudak yarılıp kanarsa Maliki’yi taklit edenin abdestini bozar mı?
CEVAP
Bozmaz Semavi sebepler bozmaz, bir müdahale varsa bozar
Sual: Maliki mezhebini taklit eden bir kişi namaz, gusül ve abdestte “Maliki mezhebine uymaya'' niyetini unutursa ne yapmalı?
CEVAP
Bir gün sonra hatırlarsa bir gün sonra eder, üç gün sonra hatırlarsa üç gün sonra eder, üç ay sonra hatırlarsa üç ay sonra eder
Sual: Maliki’yi taklit eden, zaruri sebeplerle, mesela unutarak öğleyi asrı evvele kadar kılamazsa, tekrar Hanefi’yi taklit edip öğleyi asrı evvelde kılması caiz mi?
CEVAP
Evet
Sual: Bir Hanefi’nin ikindiyi asrı sanide kılması iyi olduğuna göre Maliki’yi taklit eden de kılabilir mi?
CEVAP
Maliki’yi taklit edenin de ikindiyi asrı sanide kılması iyi olur Bir mahzuru olmaz Harac olmadan öğleyi asrı evvelde kılamaz
Sual: Maliki’de saçı hilallemek, parmakları tarak gibi geçirmek mi?
CEVAP
Evet
Sual: Maliki’de kesif sakalın altındaki deriyi yıkamak farz mı?
CEVAP
Sadece sakalı yıkamak farzdır
Sual: Hanefi’ye uygun kaplama mesh, Maliki’ye de uygun mu?
CEVAP
Evet
Sual: Maliki’de, kadın da, erkek gibi mi kaplama mesh yapar?
CEVAP
Evet
Sual: Maliki’yi taklit eden kadınların kaplama mesh ederken sarkan saçlarını mesh etmesi lazım mı?
CEVAP
Evet
Sual: Maliki’yi taklit eden bir bayanım Saçlarım uzun, nasıl mesh edeceğim?
CEVAP
İki elinizi başınızın yanlarından aşağı doğru çekerken başı geçince saçlarınızı kavrayıp aşağı doğru çekerseniz mesh tamam olur İsterse saçlarınız ayaklarınıza kadar uzun olsun fark etmez Elin değmesi önemli, su değmesi değil, yaş el ile değmek yeterli
Sual: Diş dolgusu nedeni ile Maliki mezhebini taklit ediyorum Abdestsiz iken bir yerimiz kesilse ve daha sonra abdest aldığımızda kesilen yerden çıkan kan ve sarı su abdesti bozar mı?
CEVAP
Bozulmuş olmaz
Sual: Maliki mezhebini taklit eden bir Hanefi’yim Namaz abdesti aldıktan sonra ıslak ayakla halıya bassak, daha sonra aynı yere çorapla bassak, çorap ıslansa, çoraptaki bu ıslaklık necaset olur mu?
CEVAP
Necis olmaz
Sual: Maliki’yi taklit ediyorum, bebeğimin altını değiştirirken abdestim bozulur mu?
CEVAP
Maliki’de bozulmaz Şafii’de bozulur
Sual: Maliki’de kadınlarla tokalaşınca abdestim bozuluyor mu?
CEVAP
Şehvet duyulmazsa bozulmaz, şehvetlenir iseniz bozulur
Sual: Maliki’yi taklit eden bir kimsenin eşini şehvetle veya şehvetsiz öpünce abdesti bozulur mu?
CEVAP
Şehvetle öperse bozulur, veda öpüşü denilen öpüşle öperse bozulmaz Genelde insan kendi eşine karşı fazla şehvet duymaz, yani öpmekle hemen şehvetlenmez Ama şehvetlenmiş ise abdesti bozulur Hanefi’de şehvetlense de bozmaz
Sual: Maliki mezhebini taklit eden bir kişi bir uzvunu yıkarken delk yapmayı unutsa ne yapması gerekir?
CEVAP
Delk unutulursa vücut ıslakken tekrar delk edilir Delk el sürmek demektir El sürmeden de abdest alınır mı?
Sual: Basur hastasıyım, kanama oluyor, çamaşırım kirleniyor Abdestli durmam zor Bir kolayı yok mu?
CEVAP
Kolayı var Maliki mezhebini bu konuda taklit ederseniz, basurdan akan kan, abdesti bozmadığı gibi, necis de sayılmaz Yani namaz içinde kan gelse, hem abdestiniz bozulmaz, hem de çamaşırı kirleten kan, necis sayılmadığı için o hâliyle kılabilirsiniz
Namazdan önce kan gelirse, yine abdestinizi bozmaz ancak imkan ve vakit varsa çamaşırınızı değiştirmeniz gerekir, çünkü kendi mezhebimizden çıkmış değiliz İmkan yoksa, o hâliyle kılmak caizdir
Sual: Guslederken avret yerlerimize elimizle delk yapmasak olur mu?
CEVAP
Banyoya girince, önce avret yerleri yıkanır Ondan sonra gusledilir çıkılır Bununla da namaz kılınır Çünkü abdestten sonra avret yerine dokunulmamış oluyor
Delk demek mutlaka ovmak demek değildir Peştamalla, don ile, havlu ile kese ile, lif ile dokunmak da delk yerine geçer Donun üstünden de el ile dokunmakla da delk olmuş olur Çıplak el değmezse abdest de bozulmamış olur
Sual: Maliki’yi taklit ederken sırf gusül ile ilgili farzları yerine getirsem yeterli olmaz mı?
CEVAP
Olmaz Çünkü gusül abdest ve namaz üçü birbirine bağlı ibadetlerdir Abdest olmazsa namaz olmaz, namaz yoksa zaten gusül ve abdest olsa da faydasızdır Onun için üçünün de Maliki’ye uygun olması lazımdır
Sual: Maliki'yi taklit eden, basurundan kan akarken ve elbisesinde fazla kan bulaşmış iken namaz kılsa, caiz olur mu?
CEVAP
Evet Çünkü temizlemek zordur
Sual: Maliki mezhebini taklit ediyorum Namaz kılarken çıbanım patladı Namazda iken bunu hissettim Namazdan sonra baktım ki kan ve irin el ayasından daha çok yere yayılmış Abdestim bozuldu mu, namazım sahih oldu mu?
CEVAP
Abdest bozulmadığı gibi, namaz da sahih olmuştur
Namazdan önce olsaydı, yine abdestinizi bozmazdı ancak imkan ve vakit varsa çamaşırı değiştirmek gerekirdi, çünkü kendi mezhebimizden çıkmış değiliz Buna da imkan yoksa, o hâliyle kılmakta mahzur yoktur
Sual: Bir özürden dolayı Maliki’yi taklit ediyorum Basur, yara, mantar gibi rahatsızlıklarım da var Üstüm başım kan ve irinli iken namaz kılmamda mahzur var mıdır?
CEVAP
Temizleme imkanı varken, namaza mani necaset miktarı varsa, namaz sahih olmaz Çünkü Hanefi mezhebinden çıkmış değiliz Eğer kirlenen elbisemizi değiştirme imkanı yoksa, o zaman Maliki’ye göre kılmak caiz olur
Sual: Basurdan dolayı Maliki’yi taklit ediyorum Bu arada, idrar tutamamak, yaradan irin akması, burun kanaması, elde olmadan yel kaçırmak gibi başka özürler de çıksa, her yeni özür için Maliki’yi taklit etmem gerekiyor mu, yoksa önceki basur için yaptığım niyet bütün özürler için geçerli mi?
CEVAP
Evet, geçerlidir Her özür için ayrı niyet gerekmez Çünkü o özürleri hatırlayıp, “Bunlar Maliki’de abdesti bozmaz diye düşünerek Maliki’yi taklit etmeniz niyettir
Sual: Bir akıntıdan dolayı Maliki’yi taklit ediyorum Maliki’de ağzın içini yıkamak farz değil diye, gusülde ağız içi yıkanmasa mahzuru olur mu?
CEVAP
Evet gusül sahih olmaz Çünkü Hanefi’den çıkmadığımız için ağız içini yıkamak gerekir
Sual: Şafi mezhebinde olan bir arkadaş basur rahatsızlığı yüzünden Maliki’yi taklit etmek istiyor Nasıl yapması lazım?
CEVAP
Aynen Hanefilerin yaptığı gibi taklit eder
Sual: Şafi mezhebinde sabah namazında Kunut duası okunur Maliki mezhebini taklit eden Şafii de okuyacak mı?
CEVAP
Elbette okuyacak, çünkü kendi mezhebinden çıkmış olmuyor ki
Sual: Bazen imamlık yapıyorum Diş dolgusundan ve hastalıktan dolayı Maliki'yi taklit ediyorum Cemaatte her mezhepten insan varken de, bunlara imam olmam caiz mi?
CEVAP
Evet
Sual: Maliki'de delk farzdır Delk ovalamak veya dokunmak anlamına geliyor Abdestte veya gusülde el parmaklarının arasını hilallemek de farzdır Bu farz sadece parmaklarımızı açıp kapatmakla yerine gelir mi? Çünkü iki parmak birbirine dokunuyor
CEVAP
Evet açıp kapatmakla yerine gelir
Sual: Akıntı Maliki’yi taklit edenin abdestini bozar mı? Peddeki akıntı bulaşığı ile namaz kılmak caiz olur mu?
CEVAP
Akıntı Maliki’yi taklit edenin abdestini bozmaz Ped kirlense de namaza mani olmaz Ama namaza dururken çıkarıp temizini koymak daha iyi olur
Sual: Maliki mezhebini taklit ediyoruz Maliki’deki farzlara uymamız gerekir Namazda selam vermek Maliki’de farzdır Secdei sehv yaparken selam verince namaz bitmiyor mu? Yani selam vermeden mi secdei sehv yapmamız gerekiyor?
CEVAP
Selam verirken namazdan çıkmaya niyet edilir Secdei sehv yaparken namazdan çıkmaya niyet edilmiş olmaz Onun için secdei sehv yaparken bir tarafa da, hatta iki tarafa da selam verilse mahzuru olmaz
Sual: Şafii, pazarda abdest bozulmasın diye, Hanefi’yi taklit edip kadına dokunmuşsa, namaz kılarken Hanefi’nin şartlarına uyar mı?
CEVAP
Elbet uyması gerekir
Sual: Maliki’yi taklit eden, zaruri sebeplerle, mesela unutarak öğleyi asrı evvele kadar kılamazsa, tekrar Hanefi’yi taklit edip öğleyi asrı evvelde kılması caiz mi?
CEVAP
Evet
Sual: Annem dolgusu sebebiyle Maliki’yi taklit ediyor Ancak abdestte niyet ettiği halde, namazda Maliki’ye uymayı kalbinden geçirmeyi çok sık unutuyormuş Unutan, daha sonra kalbinden geçirince olur yazıyor Bu bir namaz için mi, yoksa yıllarca böyle kılınan diğer namazlar için de geçerli mi?
CEVAP
Senelerce de unutsa hepsine birden şimdi niyet etse, yani bundan önceki namazlarımı Maliki’ye göre kıldım dese geçerlidir
Sual: Maliki mezhebini taklit eden Hanefi, zammı surelerde besmele çeker mi?
CEVAP
Çekilmez, çekilirse de mahzuru olmaz
Sual: Abdestte Maliki’ye göre baştaki saçı hilallemek gerekiyor mu?
CEVAP
Abdestte hilallemek gerekmiyor, sadece mesh gerekiyor
Sual: Maliki’de muvalat için, uzuvları birbiri ardına çabuk çabuk yıkamaya ek olarak bir uzvu da hızlı yıkamak lazım mı?
CEVAP
Her zamanki gibi normal almalı, hızlı yıkamak şartı yok Abdest alırken başka işle meşgul olmama şartı var
Sual: Maliki’yi taklit eden kadın, abdestte ve gusülde, örülü saçını çözmesi gerekir mi?
CEVAP
Maliki’de, kadının, abdestte örülü saçını açması gerekmez Örgünün üstünden hepsini mesh eder Gusülde de saçların dibine, yani başındaki deriye su ulaşabiliyorsa, örgüyü çözmek yine gerekmez Hanefi’de de böyledir Yani kadınlar, örülü saçın diplerini ıslatınca, örgüyü yıkamak lazım değildir Saç dipleri ıslanmazsa, örgüyü açmak lazım olur Örülmemiş saçların her tarafını da yıkamak farzdır Maliki’de guslederken saçları hilallemek de gerekir
Sual: Maliki’yi taklit eden bir kimse, abdestte sağ ayağı yıkadıktan sonra çorabını giyse, sonra sol ayağı yıkasa, bu kadarlık bir fasıla muvalata mani olur mu?
CEVAP
Evet muvalata mani olur Ancak, bir özrü varsa, çok hızlı giyilebilirse mani olmaz
Sual: Şafii ve Maliki’de el ayasına parmakların iç kısmı dahil mi?
CEVAP
Dahil değildir
Sual: Elektrikli makine ile tıraş olmak, Maliki’de abdesti bozar mı?
CEVAP
Bozmaz
Sual: Muvalatın benim anlayacağım şekliyle tarifi nasıldır?
CEVAP
Muvalat başka işle uğraşmamak abdestle meşgul olmak demektir
Sual: Maliki mezhebini taklit eden bir kadın, kulağındaki küpeleri çıkarmadan, oynatarak aldığı normal ve gusül abdesti caiz olur mu?
CEVAP
Elbette Küpe olmasa da mahzuru olmaz Kadınlar bunu bilmiyor, yani küpe olmasa da delik kapansa da veya kapanmasa da eli değdirmek yeterlidir
Sual: Kadın, günde bir defa gelen akıntı için, Maliki’yi taklit eder mi?
CEVAP
Evet
Sual: Maliki’ye göre guslederken ön avret yerine el dokununca abdest bozuluyor Abdest bozulunca gusle yeniden mi başlamak gerekiyor?
CEVAP
Hanefi’de de Maliki’de de guslederken herhangi bir şekilde abdest bozulunca yeniden başlanmaz Abdest bozulunca, sadece o gusül abdesti ile namaz kılınmaz Abdest bozulduğu için namaz kılabilmek için yeniden abdest almak gerekir Maliki’yi taklit eden, gusle başlarken önce iki edep yerini yıkar Sonra namaz abdesti alır ve gusleder O gusül abdesti ile namazını kılar
Kaynak
Linkleri sadece kayıtlı üyelerimiz görebilirForumTR üyesi olmak için tıklayınız