Küçük başlı fırçalarla daha detaylı ve uygun bir fırçalama yapmak mümkündür.
Fırça sapı ile kılların bulunduğu baş kısmı birbirine koşut olmalıdır.
Fırçanın kılları uçlarına sahih yatık hale gelince değiştirilmesi gereklidir (ortalama 3 ay). Bu yatıklık 1 ay içerisinde oluşuyorsa gereğinden ziyade bastırarak fırçalıyorsunuz demektir.
Diş fırçaları kısa müddette kuruyacak ve gayrı fırçalar ile temas etmeyecek biçimde saklanmalıdır.
Asitli içecekler (portakal suyu, limon, kolalı içecekler vs.) aldıktan sonraki 30 dk içerisinde diş ler fırçalanmamalı ya da diş ler fırçalandıktan sonra 30 dk asitli içeceklerden uzak durulmalı. Asitli içecekler tükürüğün PH istikrarını bozarakdiş lerin üzerinde oluşan gözetici tabakayı eritir, gerisinden diş ler fırçalandığında esirgeyici tabaka diş lerin üzerinden büsbütün uzaklaşır ve dişlerin yüzeylerinde az ölçüde aşınma olur.
Maksat diş , diş eti ve lisan üzerindeki tüm yüzeylerden besin artıklarını uzaklaştırmaktır. Tesirli bir arilik için rastgele yapılmamalıdır.
Bu nedenlerle evvel üst çeneden ve art diş lerden başlayarak tüm alt - üst azı diş leri temizlenmeli, akabinde ön diş lere geçilmelidir.
Orta sertlikte bir fırça üzerine bezelye büyüklüğünde macun sıkılması kafidir.
Fırçanın yarısı diş etinde yarısı diş te olmak kaydıyla çok nazik bir basınç uygulayarak fırçalamaya başlanır. Fırçayı oynatmadan küçük dairesel titreşim hareketleri yapılır. Diş macunu diş lerin üzerine yayıldıktan sonra üst çenede aşağı sahih, alt çenede yukarı sahih süpürme hareketi yapılır. Daha sonra fırçayı bir uzunluk ilerleterek diş lerin bütün yüzeyleri temizlenir. Asla çokça bastırılmamalıdır, aksi halde diş ler aşınır.
Lisanın üzerinde halının kılları üzere minik kıllar vardır ve aralarına besin artıkları birikir. Siz diş leri fırçalasanız bile konuşma ve yutkunma esnasında bu artıklar tekrar diş lere yapışır. Bu nedenle lisan üzeri de, fırça kıllarının gerisindeki tırtırlı yüzeyle, fırçalar üzere temizlenmelidir.
Tıpkı biçimde dudak ve yanakların iç kısmında sabit diş eti dediğimiz konumlarda de ince tabakalar halinde yiyecek artıkları tutunabilir. Ağız hareketleriyle bu artıklar da tekrar diş lere gelebilir. Fırçanın uç kıllarıyla tahriş etmeden, masaj yapar üzere bu artıkları tarafından oynattıktan sonra ağız bol suyla çalkalanmalıdır.
Dişipi tasarrufu
Bakteri plağının fırçalama ile ara yüzeylerden temizlenmesi mümkün olmayabilir. Bunu için diş ipi kullanılır.
İki elde tutulan diş ipi işaret ve baş parmağıyla yönlendirilerek iki diş arasına yerleştirilir. İp, bir yandaki diş e yaslanarak aşağı hakikat hareket ettirilir.Sonra tıpkı aralıkta öteki diş e yaslanıp aşağı yanlışsız hareket ettirerek bütün diş lerin ara yüzleri temizlenir.
Fırçalama süreci sabah kahvaltıdan sonra ve akşam yatmadan evvel iki kere; diş ipi ise iki günde bir uygulanır.
Püf noktaları
Diş fırçalarken fırça ziyade bastırılmamalıdır.
Sağlıklı diş etlerinde sert fırça, kanayan diş etlerinde ise yumuşak fırça kullanılmalıdır.
Fırçalama sırasında kan dolaşımına yardımcı olması için diş etine de masaj yapılmalıdır.
Diş macunu çok kullanılmamalıdır. Ziyade macun tasarrufu diş etlerini eritir.
Dişler neden çürür?
Ağızda bulunan bakterilerden oluşan bakteri plağı, şekerli ve unlu yiyeceklerin ağızda kalan artıklarından asit oluşturabilmektedir. Bu asitler, diş lerin mineral dokusunu çözerek diş in minesinin bozulmasına ve sonuçta da diş çürüğünün başlamasına ve diş tabiplerinin kavite dedikleri oyuklara neden olur.
Uzun yıllar, nedeni bilinmeyen bir hastalık gözüyle bakılan diş çürüğünün günümüzde "çok sebebe bağlı bir hastalık" olduğu anlaşıldı. Diş çürüğünün en önemli 3 etkeni vardır:
- Bakteri plağı (Diş plağı ismi da verilir)
- Karbonhidratlı azıklar (Şeker, un... gibi)
- Asitli içeçekler (kola, meyva suyu, soda... gibi)
- Bünyesel etkenler (Dişin yapısı. tükürüğün bileşimi... gibi)
Diş sıhhati istikrarlı olan bir kimsede bu etkenlerden birisi değişikliğe uğrarsa, çürük ortaya çıkar.
Çürük belirtileri neler?
Çürük ve oyulmuş bir diş , koyu renkli boşluğuyla kolay kolay tanınır. Ancak bazen çürük çukurcuğu kapalı kalır vediş doktoru fakat yardımcı tanı araçlarıyla (mesela diş röntgeni gibi) teşhis koyabilir.
Birçok vakit çürük, diş tüberküllerinin yani tümsekciklerin birbiriyle kesiştiği mekanda yahut diş in boyun kısmında görülür. İki diş arasında kalan bâtın çürükler uzun müddet fark edilmez. Bu tıp çürüklerde "... akşam yemek tarafkendiş ime taş geldi zannettim, bir de baktım, diş imin bir kesimi ağzımda..." denildiğini sıkça duyarız.
Diş çürüğünde diş tabibine başvurmayı gerektiren en kıymetli belirti ağrıdır. Ağrı, soğuk, sıcak, tatlı yahut ekşiden olur. Ağrının şiddeti bireyden şahsa değişir ve etken ortadan kalkınca ağrıda makbul; gelgelelim tedavi edilmeyen çürüklerde ağrılar bir müddet sonra mütemadi olmaya başlar.
Diş çürüğü nasıl ilerler?
Çürük, hep diş in yüzeyinden başlar ve ilerleyerek dentin tabakasına erişir. Dentin, mineden daha çokça organik unsur içerir. Bu nedenle çürük bu tabakada daha çabuk yayılarak dentini bir burgu üzere deler; ancak, çürüğün ilerleme suratı, bireyden insana ve diş ten diş e çok değişir.
Unutulmaması gereken bir husus da, dentinin diş in bir savunma organı olduğu. Dentin içinde evvelki kısımda tarifi yapılan kanalcıkların ucunda odontoblast denilen imalat ve onarım hücreleri bulunur ve bunlar çürük dentini tamir dokusu ile tıkayabilir.
Tıpkı kuşatılan bir kaleyi savunanların güllelerle açılan gedikleri onarmaları üzere... Tabiatıyla olan bu savunma, bazen süratle ilerleyen çürük önünde zayıf kalabilir.
Kimlerde daha çok çürük olur?
Şekerli ve unlu yiyeceklerle bakterilerin buluşması sonucunda çürükler oluştuğuna nazaran herkes için bir tehlike var.
Fakat beslenmelerinde karbonhidratlı ve şekerli yiyeceklerin nispeti çok yüksek olanlar bir de sularında florür orantısı çok düşükse çok daha çokça çürük tehlikesi altındadır.
Bakteri plağı tarafından oluşturulan aside karşı tükürük doğal bir savunma mekanizması oluştursa da tek başına çürüğü önleyemez.
Tükürük akışını ve ölçüsünü azaltan marazlar ya da ilaçlar da çürük oluşumunu hızlandırmaktadırlar. Bu nedenle de diş tabipleri tükürük akışını artırdığı için şekersiz sakızları sıklıkla önerirler. Çinko içeren sakızlar ayrıyeten ağız kokusunu kesmekte yardımcıdırlar.