Şeker hastalığı (Diyabetes Mellitus) pankreasın yeterli bir şekilde insülin üretemediği ve vücudun üretilmiş olan insülini etkili biçimde kullanamadığı durumlarda ortaya çıkan kronik bir hastalıktır. Bu gibi durum kan damarları ve sinirler olmakla beraber tüm vücut sistemini hasara uğratır ve kan şeker seviyesinin yüksek seyretmesine neden olmaktadır. Diyabete bağlı oluşan komplikasyonlar uzun sürede ortaya çıkar ve yavaş bir seyir izlemektedir.
Ozon İle Diyabetik Ayak Tedavisi
Ayak yaralarında majör tedavi yöntemi ile ozon torbalama yöntemi uygulanır. Majör tedavi yönteminde; Belli miktarda hastadan alınan kan ozon ile karıştırılarak vücuda geri verilir. Torbalama yöntemi ise; Özel torbalar ile yara olan bölge sarılır. Torbanın içerisine bir miktar ozon gazı verilir. Torbalama yöntemi ile yaralı olan bölgede oksijen miktarı artar. Kendini yenileyen hücre ve dokular ile onarım süreci başlar.
Diyabetik Ayak Nedenleri ve Riskleri Nelerdir?
Diyabetik ayak yaraları ani görülür ve hızlı ilerleyerek ayağı ve hayatı olumsuz yönde etkiler. İyi kontrol edilemeyen şeker hastalığı bağışıklık sistemine ve organlara zarar verebilir. His kaybı oluşumu olan hastaların ayaklarında normal ter salgısı ve yağ üretimi bozulur. Bununla birlikte yürürken cilt, kemikler ve ayağın eklem bölgelerinde baskı oluşur. Ayağın derisinde bozulma ve yaralar gelişebilir. Zayıf kan akışından dolayı da antibiyotikler enfeksiyon olan bölgeye kolayca ulaşamaz. İlerlemiş olan vakalar kangrene dönüşebilir.
Diyabetik Ayak Teşhisi Nasıl Yapılır?
Hastaya ilk olarak kapsamlı bir tıbbi muayene yapılması gerekir.
Fizik Muayene:
Hastaya şikayeti hakkında sorular sorulur. Yapılan muayenede hastanın yaşamsal fonksiyonları hakkında (kan basıncı, nabız, solunum hızı) ayak ve bacaklardaki hisler incelenerek detaylı bir tetkik yapılır.
Laboratuvar Testleri:
Vücudun enfeksiyon karşısında düzgün çalışıp çalışmadığını ve şiddetini saptamak için kan tetkikleri istenir.
X Işınları:
Kemiklerde ya da eklemlerde enfeksiyona bağlı hasarları ve yumuşak dokularda olan yabancı cisimleri görmek için ayak ve bacakların röntgeni istenebilir.
Ultrason:
Alt ekstremitelerdeki (uzuv) damarların kan akışını görmek için Doppler ultrasonu istenebilir.
Anjiyogram:
Eğer zayıf kan dolaşımı saptanırsa dolaşımın iyileştirilmesi için anjiyogram yapılabilir.
Diyabetik Ayak Belirtileri Nelerdir?
Ayakta ağrı:
Ayakta gerginlik, burkulma, ayakkabıların yanlış kullanımı ve enfeksiyon belirtileri olabilir.
Ayakların veya Bacakların Şişmesi:
- Bacaklarda ve kalçalarda yürüme ile artış gösteren ve dinlenme ile de düzelen ağrı (topallama)
- Kılların alt bacak ve ayaklarda artık büyümemesi
- Ayakta ve bacaklarda parlak ve sert bir cilt ortaya görülmesi.
Ayağın yaralanması, yıpranması, aşınması ve enfeksiyondan kaynaklı belirtiler olabilir. Batık ayak tırnağı, ayak tırnağı mantarı, atlet ayağı gibi ciddi enfeksiyonlara neden olabilir.
Ayaktaki Yara İle İlişkili Ateş veya Titreme:
Hastanın yaşamını ve uzuvlarını tehdit eden enfeksiyon belirtisi olabilir.
Yaradan Yayılan Kızarıklık: Gittikçe kötüleşen enfeksiyon belirtisidir.,
Ayaklarda ve Bacaklarda Kalıcı veya Yeni Uyuşma: Sinir hasarının diyabetten kaynaklı bir işareti olabilir.
Diyabetik Ayak Sorunlarınız Varsa Ne Zaman Doktoru Aramalısınız?
- Sürekli olarak ayaklarda ve bacaklarda oluşan ağrı normal değildir. Uzman bir doktora başvurulması gerekir.
- Ayak ve bacaklarda yeni oluşum göstermiş kabarcık, ülser gibi yaralar ciddi bir neden haline gelebilir. Bu yüzden nasıl tedavi edileceğini bir doktora danışmak gerekir.
- Ayak ve bacaklarda yeni oluşmuş kızarıklık, sıcaklık ve şişlik olması. Bu durum enfeksiyon veya iltihap belirtileri olabilir. Erken müdahale oluşabilecek sorunları önleyebilir.
- Ayak tırnağının etrafında oluşmuş kızarıklık, ağrı ve şişlik oluşması. Bu gibi durum batık ayak tırnağı olabilir. Erken müdahale gerektirir.
- Şiddetli ağrı oluşan ayak ve bacaklarda akut kan dolaşımı ciddi sinir hasarına veya enfeksiyona neden olabilir.
- Ayak ve bacaklarda 1 inçten (2,54 cm) fazla oluşmuş yara ve ülserler. Bu durum uzuvları tehdit eden enfeksiyonlar olabilir.
- Ülser veya yaralardan yayılım gösteren ve ayak ve bacaklarda kızarıklık veya kırmızı çizgi oluşumu. Bu neden dokulara yayılmış enfeksiyon belirtisi olabilir.
- Ayak ve bacaklarla bağlantılı olan 38,5’den yüksek ateşin olması. Bu durum hayatı ve uzuvları tehdit edici bir enfeksiyon belirtisi olabilir.
- Sinir ve damar hasarına bağlı oluşan nedenler
- Kontrolsüz diyabet
- Alkol ve sigara içimi
- Yanlış ayakkabı kullanımı
- Çıplak ayak ile dolaşma
- Kemiklerin deformite olması (şekil bozukluğu)
- Yaşın ilerlemesi ile ayak ve bacaklardaki problemlerin artması
- Ayaklardaki hijyene dikkat edilmemesi
Hastalığın tekrarlanmasını önlemek için;
- Düzenli diyabet kontrolü
- Diyabete uyularak düzenli diyet ve sağlıklı yaşam
- Sigara ve alkol kullanımının bırakılması
- Yürüyüşlerin düzenli yapılması
- Diyabetli hastalarda ayakların bası bölgelerinde nasırlar oluşur. Nasırların oluşmasını önlemek için düzenli olarak koruyucu kremler kullanılması gerekmektedir.
- Ayakların hijyenine dikkat edilerek her gün ayakların yıkanması ve temiz çorap giyilmesi
- Ayakaların korunmasını sağlayarak diyabet hastalarına uygun ayakkabı ve çorapların giyilmesi
- Ayaklarda yaralanma olmasını önlemek ve çıplak ayak ile dolaşılmamasını sağlamak gerekmektedir.