Fırat Üniversitesi (FÜ) Tıp Fakültesi Iç Salgı Bezleri Bilim Dalı ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Doç Dr Ramis Çolak, diyabetli bayanların hamilelik öncesinde bir uzmana başvurmaları gerektiğini ifade ederek, bilhassa diyabetli kadınlarda sigaranın son derece zararlı ve sadece anneyi yok, bebeğin de gelişimini negatif yönde etkilediğini söyledi
Doç Dr Çolak, Hamilelik heyecanlandırıcı fakat aynı zamanda özveri isteyen bir süreçtir Diyabetli anne, bebeği için hayat tarzını değiştirmeyi göze almalıdır Bilhassa diyabetli kadınlarda sigara son derece zararlıdır ve sadece anneyi değil, bebeğin gelişimini de olumsuz yönde etkiler Bebek sahibi olmayı planlayan diyabetli, süre geçirmeden sigara içmeye son vermelidir Alkol alımı da bebek için çok zararlıdır Anne, şüphesiz içki kullanmamalıdır Anne edinmek isteyen bir diyabetli, bu düşüncesini mutlaka doktoruyla paylaşmalıdır Gebelik sırasında diyabetli kişi endokrinolog, diyet uzmanı ve kadın doğum uzmanı tarafından fazla yakın bir peşine düşüp takip ve tedavi programına alınmalı, hamilelik süresince şekerinin hedeflenen düzeylerde tutulması sağlanmalı, doğum anından itibaren de çocuk hastalıkları doktoru, çocuğu yakın takibe almalıdır Bilhassa son 3 ayında daha belirgin elde etmek üzere, bütün hamilelik boyunca karoser kadar üretilen hormonlar ve enerji gereksinimindeki artış sebebiyle vücudun insülin gereksinimi artar Bu dönemde diyabetli annede şeker hastalığına alt olarak gözlerin, böbreklerin ve kalbin zarar görmesi hızlanır, doğum esnasında karşılaşılabilecek sorunlar biraz daha artar ve bu anneler sık sık sezaryenle doğum yapar Bebek açısından en büyük riskler ise bu bebeklerde doğuştan bazı sakatlıkların ortaya çıkabilmesi ve bunların birkaç organda olabilmesi, doğum esnasında bu bebeklerde ağır kan şekeri düşüklüğü, solunum bozuklukları ve çok iri doğmaları sonucu bebek ölümlerinin normallere oranla 3 misli artı olmasıdırdedi
Doç Dr Ramis Çolak, gebeliğin fizyolojisi gereği bir takım hormonların gebelikte bebeğin gelişimi için normalden daha fazla salgılandığını ve bu hormonların salgılanmasının kan şekerinin yükselmesine neden olduğunu ifade ederek, bu etkinin bilhassa gebeliğin 24 haftasından sonra hızlanarak arttığını söyledi Anne adaylarının gebelikte ortaya çıkan diyabet hakkında hamilelik öncesinde ve gebelik boyunca bilgilendirilmesi, ahenkli ve özenli izlenmesi gerekirdiyen Doç Dr Çolak, şunları söyledi:
Gebelikte meydana çıkan diyabet, yani tıp dilinde 'Gestasyonel Diyabet' birincil kez gebelik sırasında saptanmış kan şekeri yüksekliğidir Gestasyonel diyabetli bir annede kasıt, istek kan şekerini 90 mgdl, yemekten 2 saat sonraki tokluk şekerini ise 120 mgdl'nin altında seyretmesini sağlamaktadır Bu amaçla, kişiye önce özel bir beslenme planı uygulanır ve kan şekeri bir hafta boyunca izlenir Eğer bu süre içinde şeker değerleri belirtilerin üzerine çıkıyorsa, derhal insülin tedavisine başlanmalıdır Bu dönemde anne mutlaka bir şeker ölçme cihazı almalı ve kan şekerinin her öğünden önce, öğünlerden 2 saat daha sonra ve yatarken olmak üzere günde 7 kez ölçmelidir Ölçüm sıklığı haftada en az 2 gün olmalıdır Ölçülen değerler bir günlüğe kaydedilmelidir Bebeğin sağlıklı çoğalma ve gelişimi için bu önlemlerin alınması gerekir
Doç Dr Ramis Çolak, hem erken hamilelikte kan şekeri düzeyi ne değin iyi denetleme edilirse, fetusun sıradan gelişme şansının böylece yüksek olacağının da altını çizerek, bu nedenle en iyi sonucu alabilmek için diyabetli kadınların hamile kalmadan önce mutlaka bir doktor göre kontrol edilmesi gerektiğini sözlerine ekledi
Doç Dr Çolak, Hamilelik heyecanlandırıcı fakat aynı zamanda özveri isteyen bir süreçtir Diyabetli anne, bebeği için hayat tarzını değiştirmeyi göze almalıdır Bilhassa diyabetli kadınlarda sigara son derece zararlıdır ve sadece anneyi değil, bebeğin gelişimini de olumsuz yönde etkiler Bebek sahibi olmayı planlayan diyabetli, süre geçirmeden sigara içmeye son vermelidir Alkol alımı da bebek için çok zararlıdır Anne, şüphesiz içki kullanmamalıdır Anne edinmek isteyen bir diyabetli, bu düşüncesini mutlaka doktoruyla paylaşmalıdır Gebelik sırasında diyabetli kişi endokrinolog, diyet uzmanı ve kadın doğum uzmanı tarafından fazla yakın bir peşine düşüp takip ve tedavi programına alınmalı, hamilelik süresince şekerinin hedeflenen düzeylerde tutulması sağlanmalı, doğum anından itibaren de çocuk hastalıkları doktoru, çocuğu yakın takibe almalıdır Bilhassa son 3 ayında daha belirgin elde etmek üzere, bütün hamilelik boyunca karoser kadar üretilen hormonlar ve enerji gereksinimindeki artış sebebiyle vücudun insülin gereksinimi artar Bu dönemde diyabetli annede şeker hastalığına alt olarak gözlerin, böbreklerin ve kalbin zarar görmesi hızlanır, doğum esnasında karşılaşılabilecek sorunlar biraz daha artar ve bu anneler sık sık sezaryenle doğum yapar Bebek açısından en büyük riskler ise bu bebeklerde doğuştan bazı sakatlıkların ortaya çıkabilmesi ve bunların birkaç organda olabilmesi, doğum esnasında bu bebeklerde ağır kan şekeri düşüklüğü, solunum bozuklukları ve çok iri doğmaları sonucu bebek ölümlerinin normallere oranla 3 misli artı olmasıdırdedi
Doç Dr Ramis Çolak, gebeliğin fizyolojisi gereği bir takım hormonların gebelikte bebeğin gelişimi için normalden daha fazla salgılandığını ve bu hormonların salgılanmasının kan şekerinin yükselmesine neden olduğunu ifade ederek, bu etkinin bilhassa gebeliğin 24 haftasından sonra hızlanarak arttığını söyledi Anne adaylarının gebelikte ortaya çıkan diyabet hakkında hamilelik öncesinde ve gebelik boyunca bilgilendirilmesi, ahenkli ve özenli izlenmesi gerekirdiyen Doç Dr Çolak, şunları söyledi:
Gebelikte meydana çıkan diyabet, yani tıp dilinde 'Gestasyonel Diyabet' birincil kez gebelik sırasında saptanmış kan şekeri yüksekliğidir Gestasyonel diyabetli bir annede kasıt, istek kan şekerini 90 mgdl, yemekten 2 saat sonraki tokluk şekerini ise 120 mgdl'nin altında seyretmesini sağlamaktadır Bu amaçla, kişiye önce özel bir beslenme planı uygulanır ve kan şekeri bir hafta boyunca izlenir Eğer bu süre içinde şeker değerleri belirtilerin üzerine çıkıyorsa, derhal insülin tedavisine başlanmalıdır Bu dönemde anne mutlaka bir şeker ölçme cihazı almalı ve kan şekerinin her öğünden önce, öğünlerden 2 saat daha sonra ve yatarken olmak üzere günde 7 kez ölçmelidir Ölçüm sıklığı haftada en az 2 gün olmalıdır Ölçülen değerler bir günlüğe kaydedilmelidir Bebeğin sağlıklı çoğalma ve gelişimi için bu önlemlerin alınması gerekir
Doç Dr Ramis Çolak, hem erken hamilelikte kan şekeri düzeyi ne değin iyi denetleme edilirse, fetusun sıradan gelişme şansının böylece yüksek olacağının da altını çizerek, bu nedenle en iyi sonucu alabilmek için diyabetli kadınların hamile kalmadan önce mutlaka bir doktor göre kontrol edilmesi gerektiğini sözlerine ekledi