Diz ağrısı her yaştan insanın karşılaşabileceği, oldukça yaygın bir şikayettir. Hastaların hayat konforunu düşüren ve hatta ilerledikçe günlük hayatın sürdürülememesine neden olabilen bu sağlık sorunu kesinlikle ihmal edilmemelidir.
Değerli hastalarım bu yazımda sizlere sıkça karşımıza çıkan ve yaşam kalitesini olumsuz etkiyen diz ağrısı hakkında detaylı bilgi vereceğim.
Diz ağrısı oldukça yaygın bir sorun olsa da genellikle istirahat ve kas gevşetici kullanımı ile kontrol altına alınabilir. Ancak bu yaygın ağrının altında yatan farklı nedenler olabileceği de unutulmamalıdır. Özellikle ilerleyen yaşlarda ortaya çıkan diz ağrılarının mutlaka bir uzman tarafından değerlendirilmesi gerekir.
Diz Ağrısı Nedenleri?
Diz ağrısının pek çok nedeni olabilir. Yaygın olan nedenler genellikle travma, kaza ya da zorlamaya bağlı olarak meydana gelen zedelenmelerdir. Ancak diz bölgesi çok hareketli olduğu ve bu bölgede çok sayıda kas, tendon ve eklem bulunduğu için çok farklı hastalıklar da diz ağrısına neden olabilir.
Diz ağrısına neden olan sorunlardan kısaca bahsetmem gerekirse;
-
Ön çapraz bağ yaralanmaları -
Kırıklar -
Menisküs -
Diz bursiti -
Koşucu diz (Patellar tendinit) -
Diz kapağı çıkığı -
Kireçlenme -
ITB Sendromu (Iliotibial band sendromu) -
Romatoid artrit -
Septik artrit -
Gut -
Yalancı gut (Psödogut) gibi sorunların belirtileri arasında diz ağrısının yer aldığını söyleyebilirim.
Değerli hastalarım diz ağrısı sorununuz varsa ve birkaç günden uzun sürdüyse mutlaka bir doktora gitmenizi öneriyorum. Diz ağrısının nedenlerini bulmak için farklı teşhis yöntemlerine başvurulabilir. Şimdi sizlere bu yöntemlerden bahsedeceğim.
Fiziksel Muayene: Diz ağrısının nedenini bulmak için ilk olarak detaylı bir fiziksel muayene yapılması gerekir. Dizde şişlik, yanma, morarma ya da hassasiyet olup olmadığı ile ilgili inceleme yapılır. Alt bacak hareketi incelenir ve dizin genel bütünlüğünü değerlendirmek için itme ve çekme hareketleri ile fiziksel kontroller tamamlanır.
Röntgen: Dizde herhangi bir kırık olup olmadığını ya da dejeneratif eklem hastalığını tespit etmek için röntgen çekilmesi gerekir.
Bilgisayarlı Tomografi: BT olarak adlandırılan bu teşhis yönteminde kemik sorunlarının ve ince kırıkların teşhis edilmesi mümkündür. Eğer iltihaplanma yoksa gut teşhisi bile BT ile konulabilir.
Ultrason: Diz ve çevresindeki yumuşak dokunun incelenmesi için ultrason çekilmesi gerekir.
Manyetik Rezonans Görüntüleme: MR olarak da bilinen bu teşhis yönteminde bağ, tendon, kas ve kıkırdak doku yaralanmaları incelenir.
Değerli hastalarım yukarıda bahsettiğim tanı yöntemlerine ek olarak enfeksiyon ve iltihap şüphesi olan durumlarda kan testleri de yapılabilir. Ayrıca artrosentez olarak adlandırıldığımız eklem aspirasyonu olarak da bilinen; eklemden sıvı toplanması şeklinde gerçekleştirilen tanı yöntemi de artrit, septik artrit ya da gut gibi hastalıkların ayırıcı tanısında tercih edilen bir yöntemdir.
Diz Ağrısı Nasıl Tedavi Edilir?
“Hastalık değil, hasta vardır” felsefesinin geçerli olduğu diz ağrısı tedavisi kişi özelinde, kişinin ihtiyaçları doğrultusunda belirlenmelidir. Diz ağrısının tedavisinde sorunun neden kaynaklandığı belirleyicidir. Bu nedenle diz ağrısına neden olan temel faktör doğrultusunda farklı tedavi yöntemlerine başvurulabilir.
İstirahat: Mekanik nedenlere yani travma, yaralanma ya da zorlamaya bağlı olarak meydana gelen diz ağrılarında öncelikle istirahat ile dizin dinlendirilmesi tavsiye edilir.
İlaç Tedavisi: Mekanik nedenlere bağlı diz ağrılarında ağrının şiddeti fazlaysa hastanın iyileşme süreci için ilaç tedavisine başvurulabilir. Ayrıca gut ya da romatoid artrit gibi hastalıklarda da ilaç tedavisi uygulanır.
Fizik Tedavi: Diz ve çevresindeki kasların güçlenmesi için ağrı nedeni de göz önünde bulundurularak fizik tedavi planlaması yapılabilir. Bu süreçte bölgenin güçlenmesi, ve esnekliğinin arttırılması amaçlanır.
Medikal Destek: Fizik tedaviye ek olarak diz bölgesini destekleyecek medikal koruyucular da kullanılabilir.
Enjeksiyon: Diz ağrıları için enjeksiyon yöntemleri yaygın olarak kullanılır. Günümüzde sıkça kullanılan enjeksiyon tekniklerinden bahsetmem gerekirse;
-
Kortikostreoidler: Artrit alevlenmesi gibi sorunlarda diz ağrısını hafifletmek için kortikostreoid içeren enjeksiyonlar kullanılabilir.
-
Hyaluronik asit: Eklemler hareket kabiliyetini arttıran ve eklemler arasında harekete bağlı aşınmayı engelleyen hyaluronik asit, hareket kabiliyetini yükseltmek için enjekte edilebilir.
-
PRP (Trombosit açısından zengin plazma): PRP kişinin kendi kanının santrifüj edilmesi ile hazırlanan ve iyileşmeyi destekleyen özel bir serumdur. Tendon yırtığı, burkulma gibi durumlarda tercih edilebilir.
Diz Ağrısına Ne İyi Gelir?
Diz ağrısı mekanik nedenlere bağlı olduğu zaman istirahat ile geçer. Değerli hastalarım sizlerle yaşam kalitenizi arttıracak ve diz ağrısı için koruyucu olacak önlemler paylaşacağım. Ancak bu önerileri uzman görüşüne başvurmadan ve muayenenizi yaptırmadan hayata geçirmemeniz gerektiğini hatırlatmak istiyorum.
Soğuk kompres: Özellikle iltihaba bağlı ortaya çıkan diz ağrılarında bölgeye buz koymak oldukça rahatlatıcıdır. Ancak bu rahatlatıcı etkiyi sürdürmek isterseniz cilt hasarına neden olabilirsiniz. Bu nedenle 2-3 saatlik periyodlarla en fazla 20 dakikalık uygulamalar yaparak diz ağrısını hafifletebilirsiniz.
Sıcak kompres: Diz ağrısının nedenleri arasında iltihap ve enflamasyon şüphesi yoksa sıcak kompres uygulamaları da rahatlatıcı etki sağlar. Soğuk uygulamalarda olduğu gibi sıcak uygulamaları da aralıkla yapmak gerekir.
Dikkat Edin: Özellikle aniden başlayan diz ağrılarında ilk 48 saat sıcak kompres uygulamaktan kaçının. Kırık, enflamasyon ve iltihap ihtimalini göz önünde bulundurarak soğuk kompres tercih edin.
Diz bandajı: Hasarlı dokularda sıvı birikmesini engelleyen bandajlama aynı zamanda dizin stabil kalmasını sağlar ve ağrıyı azaltır. Ancak kan dolaşımına engel olmayacak şekilde, nefes alan bir bandaj ile uygulama yapılmalıdır.
Bacak kaldırma: Eğer dizlerde şişlik varsa şişliği azaltmak için bacakların altına bir yükseklik koymak ya da bacağı belirli aralıklarla yukarı kaldırmak rahatlama sağlar.