doğadaki maddeler hangi özelliklerine kadar sınıflandırılır
Doğadaki Maddelerin ve Dengesinin Korunmasi
TOPRAK KİRLİLİĞİ ve İNSAN SAĞLIĞINA ETKİLERİ
Endüstriyel atıklar,lağım ve tarım ilaçları toprak kirliliğinin nedenleridir
Toprak kirliliği, ince bir tabaka ve en verimli bölümü olan üstteki tabakaya büyük hasar verir
Tarım ilaçlarının ve gübrenin fazlası bir takım yararlı bakterilere hasar verdiğinden tedbirli kullanılmalıdır
TOPRAK NEDİR ?
Bütün canlıların beslenme kaynağı olan yerin üst tabakasına toprak denir Toprak bütün canlılar için zorunlu mineralleri ve suyu bünyesinde tutar
Günlük hayatımızda ihtiyaç duyduğumuz odun,kağıt,pamuk,kum,çakıl taşı ve daha birçok mineral toprağın bünyesinde bulunmaktadır
TOPRAĞIN YAPISI,KATMANLARI ve ÇEŞİTLERİ
Yakın çevremizdeki toprağa baktığımızda,bunların renk ve yapılarının ayrı olduğunu görürüz Orman tabanı ve nitelikli tarım topraklarının rengi siyaha yakındır Bu nesil toprağın başlıca yapısını,içinde bol miktarda yer alan bitki ve hayvan atıklarının parçalanması ile meydana gelen “humus oluşturur
Rengi siyaha yakın olan topraklar, organik maddelerce zengin, grisarı topraklar ise verimsiz topraklardır
Topraklar yukarıdan aşağıya dürüst üç esas tabakadan oluşur
En üstte bitki ve hayvan atıklarının bol olduğu humus bulunmaktadır
Bu tabakaya Toprak üst tabakası adı verilmektedirBurası organik ve inorganik maddelerce zengindir
Orta Tabaka; çeşitli çözünen maddeler ve minerallerce varlıklı tabakadır
Alt Tabaka ise; esas kayadan kopan benzeri parçalanmış inorganik maddeler bulunur
İNSANLARIN ÇEVREYE ETKİLERİ
Faaliyetlerimiz çevreyi olumlu veya olumsuz yönde etkiler İnsanların etkilediği çevrenin başında ormanlar kazanç Irk ormanları sürekli tahrip etmektedir Ormanlar kesilerek, yakılarak ya da asit yağmurları ile değil edilmekte sonunda ormandaki canlıların yaşama şartları ortadan kalkmaktadır
Baca ve egzozlardan çıkan zehirli gazlar havadaki su buharı ile birleşerek asit yağmurlarını neden olur Kömürün verdiği zararı azaltmak için yüksek kalorili ve az duman çıkaran kömür kullanılmasına dikkat edilmelidir Linyit kömürü kok kömüründen daha fazla duman çıkarır Çevreyi en fazla linyit kömürü kirletir
Doğal gaz kül bırakmadığı gibi dumanı da azdır Elektrik enerjisi havayı kirletmeyen pak bir enerji çeşididir Petrol ve ürünleri duman çıkararak havayı kirletir Petrol su üzerine yayılarak suyun hava ile temasını keser Oksijenin suya girmesini önler Yeteri dek oksijen alamayan sulardaki bitki ve hayvanlar ölür
ATIK ÇEŞİTLERİ
Çevreye atılan ve doğal dengeyi bozan zararlı maddelere atık denir
Kağıt, doğal gübre, yaprak, sofra artığı, hayvan leşleri gibi organik artık ve atıklar bir hücreli mikroorganizmalar tarafından parçalanır Bu maddeler çevrede geçici kirliliğe neden olur
Parçalanma sonucu ayrışan maddeler her tarafta tabiata kazandırılmış olur
Sırça şişeler, teneke kutular, deterjan, petrol, plastikler, piller, tarım ilacı, poşetler ve yarı maddeler çevrede uzun zaman bozulmadan kalabilmektedir Bu maddeler daimi kirliliğe sebep olur
DOĞAL DENGENİN BOZULMASI
Çevrenin tahribi, ya doğal çevrenin değil edilmesi ile ya da çevrenin kirletilmesi ile olur
Bozulan bir çevrenin eski dinç yapısına dönüştürülmesi pek muhtemel olmamaktadır
Çevredeki doğal alanları yıkım eden zararlı maddeler; besinler, hava ve su yolu ile insanlara ulaşmaktadır Kirlenmiş ortamlarda mikroplar çoğalarak insanda farklı alanlara yönlendirilmiş hastalıklara sebep olmaktadır
Çevrenin doğal dengesinin bozulmasına yol açan sebepleri kısaca şöyle sıralayabiliriz:
Fazla ve plansız şehirleşme,
Çevre gözetilmeden kurulmuş endüstri tesisleri,
Belediye hizmetlerinin aksaması, vatandaşlarda çevre bilincinin yerleşmemiş olması,
Kalitesiz kömür ve petrol ürünlerinin aşırı miktarda ve usulüne uygun olmayan şekilde yakılması sonucu çıkan zehirli baca ve egzoz gazları,
Tarım ilacı, gübre, boya, temizlik maddesi, pil, ahşap işçiliğinde kullanılan vernik, cila gibi kimyasal maddelerin çevreye atılması,
Haşere öldürücü, koku örtücü (deodorant), boya püskürtücü (spreyler) gibi basınçlı gaz içeren mamullerin kullanılması
HAVA VE HAVA KİRLİLİĞİ
Havanın yapısında % 78 azot, % 21 oksijen, % 1 karbondioksit ve diğer gazlar bulunur
Havanın bu doğal yapısını değiştiren her türlü madde kirleticidir
HAVA KİRLİLİĞİ VE İNSAN SAĞLIĞINA ETKİLERİ
Benekli hava esas olarak duman ve sisten meydana kazanç Düşük Kalite yakıt kullanılması sonucu ve araba egzozlarından çıkan artıklar kirlenmenin en kayda değer nedenlerindendir
Hava kirliliği insan, hayvan ve bitkilere etki etmektedir İnsanlara etkileri;
Solunum yolu rahatsızlıkları
Astım, bronşit
Vücudun savunma mekanizmasının zayıflaması
ASİT YAĞMURLARI
Fabrika bacalarından ve egzozlardan çıkan kükürt dioksit ve azot oksit gazları havaya karışır
Buhar halindeki su ve oksijenle reaksiyona girerek sülfürik ve nitrik asite dönüşür Asitli su buharı bulutlarla hava akımıyla fazla uzak yerlere portatif
Toprağa yağmur olarak düşüp bitkilerin kurumasına sebep olur
SU VE SU KİRLİLİĞİ
Hayatın en temel gereksinimlerinden birisi sudur Canlıların hepsi yaşamaları için suya gereklilik duyarlar
Suyu içme ve temizleme ihtiyaçlarımız için kullanırız Su bununla birlikte sanayi tesislerinde, sulamada ve enerji elde etmede kullanılır
İnsan vücudunun takriben % 70 ’ i sudur İnsan kanındaki su miktarı ise % 90 ’ dan fazladır Su çok iyi bir çözücü olup bir çok maddeyi çözer
İÇME SUYUNUN TEMİZLENMESİ:
İçme sularının temizlenmesi için yapılan işlemlere arıtma denir Barajlardaki suların evlerimize gelmeden önce geçirdiği aşamalar:
1 ) Dinlendirme : İçindeki ufak parçacıkların Çökmesi için barajlardaki sular dinlendirme havuzlarına alınır
2 ) Havalandırma : Su havaya püskürtülerek güneş ışığı ve oksijenle teması sağlanır Böylece su içindeki mikropların bir kısmı öldürülür
3 ) Süzme : Dinlendirilmiş su, değişik süzgeçlerden geçirilerek süzülür
4 ) İlaçlama : Havuzlarda suyun içine mikrop öldürücüler atılır Arınmış su evlerimize gönderilir
SU KİRLİLİĞİ
Su tüketiminin artması veya suyun kirletilmesi manâlı sorular açığa çıkarır Kirliliğin başlıca sebepleri ;
Bakteriler ve virüsler
Organik atıklar
Suda çözünen inorganik maddeler
Tortular
Radyoaktif maddeler
Sıcaklıktır *
Doğadaki Maddelerin ve Dengesinin Korunmasi
TOPRAK KİRLİLİĞİ ve İNSAN SAĞLIĞINA ETKİLERİ
Endüstriyel atıklar,lağım ve tarım ilaçları toprak kirliliğinin nedenleridir
Toprak kirliliği, ince bir tabaka ve en verimli bölümü olan üstteki tabakaya büyük hasar verir
Tarım ilaçlarının ve gübrenin fazlası bir takım yararlı bakterilere hasar verdiğinden tedbirli kullanılmalıdır
TOPRAK NEDİR ?
Bütün canlıların beslenme kaynağı olan yerin üst tabakasına toprak denir Toprak bütün canlılar için zorunlu mineralleri ve suyu bünyesinde tutar
Günlük hayatımızda ihtiyaç duyduğumuz odun,kağıt,pamuk,kum,çakıl taşı ve daha birçok mineral toprağın bünyesinde bulunmaktadır
TOPRAĞIN YAPISI,KATMANLARI ve ÇEŞİTLERİ
Yakın çevremizdeki toprağa baktığımızda,bunların renk ve yapılarının ayrı olduğunu görürüz Orman tabanı ve nitelikli tarım topraklarının rengi siyaha yakındır Bu nesil toprağın başlıca yapısını,içinde bol miktarda yer alan bitki ve hayvan atıklarının parçalanması ile meydana gelen “humus oluşturur
Rengi siyaha yakın olan topraklar, organik maddelerce zengin, grisarı topraklar ise verimsiz topraklardır
Topraklar yukarıdan aşağıya dürüst üç esas tabakadan oluşur
En üstte bitki ve hayvan atıklarının bol olduğu humus bulunmaktadır
Bu tabakaya Toprak üst tabakası adı verilmektedirBurası organik ve inorganik maddelerce zengindir
Orta Tabaka; çeşitli çözünen maddeler ve minerallerce varlıklı tabakadır
Alt Tabaka ise; esas kayadan kopan benzeri parçalanmış inorganik maddeler bulunur
İNSANLARIN ÇEVREYE ETKİLERİ
Faaliyetlerimiz çevreyi olumlu veya olumsuz yönde etkiler İnsanların etkilediği çevrenin başında ormanlar kazanç Irk ormanları sürekli tahrip etmektedir Ormanlar kesilerek, yakılarak ya da asit yağmurları ile değil edilmekte sonunda ormandaki canlıların yaşama şartları ortadan kalkmaktadır
Baca ve egzozlardan çıkan zehirli gazlar havadaki su buharı ile birleşerek asit yağmurlarını neden olur Kömürün verdiği zararı azaltmak için yüksek kalorili ve az duman çıkaran kömür kullanılmasına dikkat edilmelidir Linyit kömürü kok kömüründen daha fazla duman çıkarır Çevreyi en fazla linyit kömürü kirletir
Doğal gaz kül bırakmadığı gibi dumanı da azdır Elektrik enerjisi havayı kirletmeyen pak bir enerji çeşididir Petrol ve ürünleri duman çıkararak havayı kirletir Petrol su üzerine yayılarak suyun hava ile temasını keser Oksijenin suya girmesini önler Yeteri dek oksijen alamayan sulardaki bitki ve hayvanlar ölür
ATIK ÇEŞİTLERİ
Çevreye atılan ve doğal dengeyi bozan zararlı maddelere atık denir
Kağıt, doğal gübre, yaprak, sofra artığı, hayvan leşleri gibi organik artık ve atıklar bir hücreli mikroorganizmalar tarafından parçalanır Bu maddeler çevrede geçici kirliliğe neden olur
Parçalanma sonucu ayrışan maddeler her tarafta tabiata kazandırılmış olur
Sırça şişeler, teneke kutular, deterjan, petrol, plastikler, piller, tarım ilacı, poşetler ve yarı maddeler çevrede uzun zaman bozulmadan kalabilmektedir Bu maddeler daimi kirliliğe sebep olur
DOĞAL DENGENİN BOZULMASI
Çevrenin tahribi, ya doğal çevrenin değil edilmesi ile ya da çevrenin kirletilmesi ile olur
Bozulan bir çevrenin eski dinç yapısına dönüştürülmesi pek muhtemel olmamaktadır
Çevredeki doğal alanları yıkım eden zararlı maddeler; besinler, hava ve su yolu ile insanlara ulaşmaktadır Kirlenmiş ortamlarda mikroplar çoğalarak insanda farklı alanlara yönlendirilmiş hastalıklara sebep olmaktadır
Çevrenin doğal dengesinin bozulmasına yol açan sebepleri kısaca şöyle sıralayabiliriz:
Fazla ve plansız şehirleşme,
Çevre gözetilmeden kurulmuş endüstri tesisleri,
Belediye hizmetlerinin aksaması, vatandaşlarda çevre bilincinin yerleşmemiş olması,
Kalitesiz kömür ve petrol ürünlerinin aşırı miktarda ve usulüne uygun olmayan şekilde yakılması sonucu çıkan zehirli baca ve egzoz gazları,
Tarım ilacı, gübre, boya, temizlik maddesi, pil, ahşap işçiliğinde kullanılan vernik, cila gibi kimyasal maddelerin çevreye atılması,
Haşere öldürücü, koku örtücü (deodorant), boya püskürtücü (spreyler) gibi basınçlı gaz içeren mamullerin kullanılması
HAVA VE HAVA KİRLİLİĞİ
Havanın yapısında % 78 azot, % 21 oksijen, % 1 karbondioksit ve diğer gazlar bulunur
Havanın bu doğal yapısını değiştiren her türlü madde kirleticidir
HAVA KİRLİLİĞİ VE İNSAN SAĞLIĞINA ETKİLERİ
Benekli hava esas olarak duman ve sisten meydana kazanç Düşük Kalite yakıt kullanılması sonucu ve araba egzozlarından çıkan artıklar kirlenmenin en kayda değer nedenlerindendir
Hava kirliliği insan, hayvan ve bitkilere etki etmektedir İnsanlara etkileri;
Solunum yolu rahatsızlıkları
Astım, bronşit
Vücudun savunma mekanizmasının zayıflaması
ASİT YAĞMURLARI
Fabrika bacalarından ve egzozlardan çıkan kükürt dioksit ve azot oksit gazları havaya karışır
Buhar halindeki su ve oksijenle reaksiyona girerek sülfürik ve nitrik asite dönüşür Asitli su buharı bulutlarla hava akımıyla fazla uzak yerlere portatif
Toprağa yağmur olarak düşüp bitkilerin kurumasına sebep olur
SU VE SU KİRLİLİĞİ
Hayatın en temel gereksinimlerinden birisi sudur Canlıların hepsi yaşamaları için suya gereklilik duyarlar
Suyu içme ve temizleme ihtiyaçlarımız için kullanırız Su bununla birlikte sanayi tesislerinde, sulamada ve enerji elde etmede kullanılır
İnsan vücudunun takriben % 70 ’ i sudur İnsan kanındaki su miktarı ise % 90 ’ dan fazladır Su çok iyi bir çözücü olup bir çok maddeyi çözer
İÇME SUYUNUN TEMİZLENMESİ:
İçme sularının temizlenmesi için yapılan işlemlere arıtma denir Barajlardaki suların evlerimize gelmeden önce geçirdiği aşamalar:
1 ) Dinlendirme : İçindeki ufak parçacıkların Çökmesi için barajlardaki sular dinlendirme havuzlarına alınır
2 ) Havalandırma : Su havaya püskürtülerek güneş ışığı ve oksijenle teması sağlanır Böylece su içindeki mikropların bir kısmı öldürülür
3 ) Süzme : Dinlendirilmiş su, değişik süzgeçlerden geçirilerek süzülür
4 ) İlaçlama : Havuzlarda suyun içine mikrop öldürücüler atılır Arınmış su evlerimize gönderilir
SU KİRLİLİĞİ
Su tüketiminin artması veya suyun kirletilmesi manâlı sorular açığa çıkarır Kirliliğin başlıca sebepleri ;
Bakteriler ve virüsler
Organik atıklar
Suda çözünen inorganik maddeler
Tortular
Radyoaktif maddeler
Sıcaklıktır *