doğal afetler nelerdir korunma yolları nelerdir

Doğal afetler nelerdir?

1Fırtınalar (Tufan,Tayfun) : Fırtınalar bilindiği gibi kaslı rüzgarlar sonucunda meydana gelen doğal olaylardırYağış ile birlikte esen şiddetli rüzgarlar Tufan, kurak ve yağışsız esenler ise Tayfun olarak isimlendirilmektedirBu kaslı rüzgarlar esnasında girdap anlatım tarzı edilen helezonik girdaplar ve deniz ya da göllerde yüksek dalgalar ve taşmalar meydana gelmektedirHalen yeryüzündeki ölümlü felaketlerin 1000'de 2'sini fırtınalar oluşturmaktadır
Emniyet Tedbirleri : Genel acil ikaz sistemi,Bloklar halinde ve sağlam monte edilmiş parçalardan oluşan çatılar yerine getirmek,Kalın cam kullanmak,Dış yüzeylerde artı aksesuar kullanmamak,Sığınak gerçekleştirmek,Çevreyi ağaçlandırmak,Taş bloklardan yüksek duvarlı marinalar yapı etmek
Kişisel Tedbirler : Evde iseniz,Elektrik,Su,Doğalgaz ya da Tüpgaz donanımlarını kapatmak,Denize yakın yerlerde mümkün olan en üst noktaya gitmek,Varsa sığınağa gitmek eğer yahut camlardan ve kapılardan uzakta durmak,yere yatmak,uçuşabilecek cisimlerin çarpma tesirini engelleyecek,yastık yorgan gibi şeylerle bedeni emniyete edinmekDışarıda veya Araç içinde iseniz,en yakın sığınağa veya zinde görünen binaya sığınmakDenizde iseniz,can yeleği giymek,sahile pozitif yanaşmamak,teknenin dışına yakın en emniyetli yere sığınmak


2Şimşek Düşmesi : Bulutlarda yüklü manyetik enerji kutuplarının çakışması sonucu meydana gelmektedirBazan bulutsuz ortamlarda'da yine aynı sebebe alt olarak şimşek düştüğü görülmüştürYıldırım yüzünden meydana gelen ölüm oranı çok minik olmakla birlikte, yangınlara sebebiyet verme oranı 1000'de 6'dır
Emniyet Tedbirleri : Yüksek ve dış yüzeyinde metal oranı pozitif olan bina ve yapılarda yıldırımsavar tertibatı kurmakAlıcı görevi görebilen anten ve güya aletlerin gönder noktalarının geçirgen olmayan maddelerle izole edilmesi,Zemin ile direkt irtibatının kesilmesi
Kişisel Tedbirler : Yağışlı havalarda,fazla metal yer alan alanlardan ve Ağaçlık alanlardan uzaktan durmakÇok artı yıldırım düştüğü anlarda,mevcut müşteri ve verici aletleri (Telsiz,Telefon,Tv vs)kapatmak ya da kullanmamaya hedeflemek


3Yanardağ Patlamaları : Yeryüzü çekirdeğinde mevcut yer alan mağma'nın (akıcı eriyik)ısıdan oluşan basınç sebebiyle,yeraltındaki tüneller vasıtasıyla yerüstüne çıması sonucu oluşmaktadırBu tünellerin dünyadaki çıkış noktalarının hemencecik hepsi bilinmektedirTünellerin çıkış noktaları denizlerin aşağıda (bilhassa Atlas Okyanusu'ndaki sıradağlarda)mevcutturDünya çekirdeğinin aralıksız soğuma eğiliminde olması yüzünden çoğu volkan (yanardağ) faaliyetini yitirmiş görünsede,her zaman faaliyete geçme ihtimali mevcutturHalen Dünyadaki ölüme sebebiyet oranı 1000'de 2 dir
Emniyet Tedbirleri : Volkanlara yakın bölgelerde yerleşim alanları oluşturmamak
Bireysel Tedbirler : Hiçbir surette bu alanların yakınında bulunmamak, eğer oluşmuşsa en uzakta ve en yüksek fakat ağaç veya sık bitki örtüsü olmayan bölgeye çabucak intikal etmek

4Depremler : İnsanoğlunun halen en sık karşılaştığı ve en yıkıcı felaketlerden birinci sırada gelenidirSon bir sene içinde dünyada meydana gelen felaketlerde ölen 4180000 kişiden % 50 ’si depremler sonucunda hayatını kaybetmiştirYeryüzünün 3540 Km Altına kadar uzanan yerkabuğu aralıksız hareket halinde olduğundan dolayı kıtalar birbirlerine yaklaşıp,yaslanmaktaBu yaslanma esnasında oluşan basınç sebebiyle yerkabuğu kırılmakta ve açığa meydana çıkan enerji depremlere sebep olmaktadırAçığa meydana çıkan enerjinin % 1 ’i sismik kalan kısmı ise dalga enerjisi olarak kendini göstermektedirİşte binaların yıkılmasına bu dalga enerjisi sebep oluyorEnerjinin yeryüzüne çıkmasına değin geçen süre yaklaşık 100 sn yani diğer bir deyişle,depremin başladığı noktadan yeryüzü üstüne çıkması 15 dk Civarında sürmektedirKabuğun kırıldığı çizgi ’ye Fay hattı denilmektedirFay hatları,sürekli olarak kırılmaya ve dolayısı ile deprem meydana gelmesine müsaittirGünümüz teknolojisi ile,yeryüzündeki fay hatlarının tamamının yeraltı haritaları çıkartılmıştır Maalesef Ülkemizin üstünde bulunduğu yeryüzü parçasının aşağıda çoğu fay hattı mevcuttur ve % 95 gibi dehşet çoğunluktaki kısmı etkilenmektedirOrtalama her 6 yılda bir ülkemizin herhangi bir yerinde depremlere sebep olmaktadırÜlkemizde tesbit edilen en yüksek şiddetteki zelzele 79 olarak tesbit edilmiş olmasına rağmen,bir takım kaynaklarda 84 ’e değin ulaştığı belirtilmektedir
Güvenlik Tedbirleri : Fay hattının tam üstünde ikâmetgâh alanları,sanayi tesisleri inşaa etmemek,yüksek kalitede,darbeye,esnemeye ve titreşime mukavemetli malzemelerden mamül,durağan hesaplamaları olabilecek en yüksek deprem düşünülerek hesaplanmış binalar üretmek,inşaat yapılacak yerin sert arazi parçası üstüne oturmasına dikkat etmek,olabildiğince geniş alanlar içerisinde ikâmetgâh birimleri oluşturmak,fazla yüksek ve birbirine çok yakın binalar yapı etmemek,bina temellerinde yer sarsıntısı pabuçları,esneme bağlantıları,kolon çıkışlarında kuşkusuz beceriksiz malzeme kullanmamak,kolon filiz demirlerini en az 16 mm Kalınlığında beton ’un tutunmasını sağlayacak tipteki spiral yüzeyli evsaflı çelikten yerine getirmek,en üst katlarda deha 12 mmden daha ince çelik kullanmamak,zemin katlarda perde duvarlar gerçekleştirmek,üst duvarlarını mümkün olduğunca delinmiş ve çabuk kırılmaya müsait tuğla yerine prefabrik anlatım tarzı edilen hazırlanmış beton duvarlardan ya da sıkıştırılmış ytong cümle parçası edilen briket ’deri yapmak,sütun kiriş bağlantılarını kaliteli çelik mamüllerle ve endüstriyel beton ile oluşturmak,kat tabanlarında yapılan çelik hasır aralıklarının sık ve birbirine sağlam akuple edilmiş ve taban beton kalınlıklarının minimum 15 cm Kalınlığında olmasına dikkatli olmak Etkileşimli bölgelerde,yer sarsıntısı sonrası müdahale edebilecek,kurtarma,söndürme,sağlık,güvenlik,yayılma,istihdam,istihkam ve defin birimleri oluşturmak,bu birimleri tüm vatandaşların katılacağı sivil teşkilat ve kuruluşlar haline getirmek ve bunları kesintisiz teyakkuz durumunda hazır tutmakBu birimlerin kullanabileceği,makina,edavat,donanım ve malzemeyi stoklanmış ve her lahza kullanıma hazır halde bulundurmakOlası depremlere karşısında önceden senaryolar oluşturmak,oluşturulan bu senaryoları ülkenin koskocoman bir bölümünde benzer anda deprem olacağı varsayılacak şekilde geniş kapsamlı yerine getirmekDeprem bölgesine yapılacak intikal ve sevkiyatın her türlü olumsuz şart ’ta dahi nasıl sağlanabileceğinin planlarını yerine getirmek ve kesintisiz bu plan ve senaryoları güncelleştirmek,gelişen teknolojinin ürettiği yenilikleri takip ederek stok etmekUluslararası kurtarma ve zelzele ekipleri ile kesintisiz data alışverişinde bulunmak bu ekiplerle birlikte geniş detaylı zelzele tatbikatları yerine getirmekDeprem sonrası kurtarılabilecek tek bir insan ’ın bile bütün bu harcamalardan fazla daha kıymetli olduğu bilincine gelmek ve bu bilinci ülke genelinde herkese yaymak
Bireysel Tedbirler : Başta gerek satın alınan gerekse inşaa ettirilen binalarımızın,statik yer sarsıntısı hesaplarının üretilmiş olup olmadığını tahlil etmek,içeride sütun,kiriş ve duvarların kontrolünü yerine getirmek ya da daha emniyetli olması için bir uzmana incelettirerek bilgi ve görüşünden istifade ettikten sonra,bina veya daireyi satın almak veya inşaa ettirmekDeprem meydana geldiği anda,panik içerisinde kaçmaya kastetmek ya da pencere veya balkonlardan sıçramak yerine,kapı eşikleri altına sığınmak,sağlam masa,karyola altına saklanmak,ufak ya da yaşlıların aynı şekilde davranmasını sağlamaya kastetmek,zelzele sarsıntısı geçene dek beklemek,sarsıntı hasarsız atlatılmış ise,dahili elektrik,su,gaz,doğalgaz ünite ve tesisatlarını emniyete elde etmek,giyinik değil ise giyinmek,kıymetli eşya,para,mücevher,kimlik gibi şeyleri,ilkyardım da kullanılabilecek malzemeleri alarak,sükunetle disiplin içinde binayı terketmek Büyük şiddetteki sarsıntıdan daha sonra oluşan ve artçı deyiş edilen minik şiddetli sarsıntıların verebileceği hasarlara karşı etrafında yüksek binalar olmayan açık alanlara intikal etmekHalihazırda yer alan ihtiyar veya çocukların güvenliğini sağladıktan daha sonra,gücü ve bilgisi yetebilecek insanların yer sarsıntısı bölgelerinde kurtarma çalışmalarına iştirak etmesiEğer bina içinde iken harabe olmuş veya enteresan altında kalınmış ise,başta bedeninizi denetlemek,etrafı keşfetmeye,sizinle birlikte enteresan altında kalabilecek kişiler ile ve dışarı ile iletişim kurmaya hedeflemek,hareket etme imkanı varsa,onlara yardım etmeye ve dışarıdan gelebilecek kurtarma ekiplerine yerini ve durumunu bildirmeye,su ve gıda bulunabilecek alanlara ulaşmaya ve oksijen alışverişini sağlamaya hedeflemek, bu esnada olası olduğunca eksik baskı ve enrji tüketmeye dikkatli olmakEğer ilgi çekici aşağı kıpırdayamayacak durumda kalınmış ise,fazla hareket etmemek,fazla enerji tüketmemek,ses ile yerinizi belirli etmeye niyetlenmek, düzenli ve devirli sesler çıkarmaya amaçlamak ve emin kurtarılacağını düşünmekAraç içinde iken,zelzele hissedildiği anda paniğe kapılmadan arabulucu yolun kenarına çekmek,Ani fren yaparak arkadan gelen araçları tehlikeye atmamak,Yüksek binalardan uzaktan durmak,açık bir alana park etmek,Yolda meydana gelebilecek yarık ve çatlaklara dikkat etmek,Ivedi yardım araçlarına engel olmamak için mümkün olduğunca yol dışına park etmek,Belirtilen bir müddet trafiğe çıkmamak
En geçerli tedbir : Muhtemel olduğu takdirde,insanın insan gibi muamele gördüğü,hayvanlar ’dan daha üstün görüldüğü,gerek kendisinin gerekse çocuklarının istikbalinden endişeye düşmeyeceği,vatandaşlarından herhangi birisinin parmağına iğne batsa o acıyı hisseden devlet adamlarının yönettiği,insanları birbirine saygılı ve sevgili,rüşvetin,hırsızlığın,arsızlığın itibar görmediği bir başka ülkeye göçetmek ya da en azından çocuklarının bunu yapmasını sağlamaya hedeflemekBu konuda pek fazla alternatif halihazırda mevcut *