Güneyde: Güneydoğu Toroslar ve Buzul (Cilo) Dağları bulunmaktadır
Van Gölünün kuzeyinde volkanik dağlar vardır Bunlar Sızı, Tendürek, Aladağ, Süphan, Nemrut Dağlarıdır
Düzlükleri: Kıvrım dağları arasında bunalım ovaları vardır Bu ovalar: Elbistan, Malatya, Elazığ, Bingöl, Muş, Van, Başkale, Hakkari, Yüksekova güneydekilerdir Kuzeyde ise Erzincan, Tercan, Aşkale, Erzurum, Pasinler, Horasan, Kağızman ve Iğdır vardır Tunceli ve ErzurumKars Platoları da öteki düzlüklerdir
Akarsuları: Karasu ve Murat birleşerek Fırat Nehrini oluşturur Bu çay Dicle Nehri ve onunla birleşen Büyük Zap Kolu ile tanıdık olmayan topraklara artan bir şekilde Basra Körfezinden denize dökülmektedir Aras ve Kura nehirleri de yeniden başka topraklara artan bir şekilde Hazar Denizine dökülmektedir Bu akarsuların yüzey şekilleri ve engebe nedeniyle hidroelektrik enerji üretme güçleri fazladır
Gölleri: Van Gölü ülkemizin en büyük gölüdür ve suyu sodalıdır Bölgenin diğer gölleri şunlardır: Erçek, Nazik, Çıldır, Hazar ( Tektonik Göllerdir), Balık, Haçlı, Nemrut (Yanardağ Ağzı Gölleri), ve Akgöl
Keza bölgede Keban ve Karakaya Baraj Gölleri de bulunmaktadır
Değerlendirme: Bölgeye Yurdumuzun çatısı diyebiliriz Bölgeyi kaplayan yüksek dağlar bölgenin her özelliğini yakından etkilemektedir Dağlar doğudan batıya uzandığı için kuzeygüney doğrultusunda ulaşım zordur Tarım alanları azdır iklimi çok serttir Tarım ürünleri değişik değildir Sanayi ve ticareti de gelişmemiştir
İKLİM VE OT GIBI YAŞAMA:
Bölgenin iklimine yükselti ve karasallık hakimdir Sert karasal iklim yaşanır Kışları uzun, soğuk ve kar yağışlıdır Don olayı fazla görülür Yazları sıcak, verimsiz ve kısadır maksimum yağış ilkbaharda görülür ErzurumKars Bölümünde ise yazın görülürJurnal ve yıllık sıcaklık farkları fazladır Takvim yağış miktarı 500600 mm dir Uçup Gitme eksik olduğu için bu yeterlidir Yıllık sıcaklık 56 derecedir ve en soğuk bölgedir Bölgeye kuzey rüzgarları (Poyraz) hakimdir Bölgenin doğal bitki örtüsü bozkır (Step) ’tir Dağ yamaçlarında bozulmuş orman ve dağların yükseklerinde dağ çayırlarına rastlanır
BÖLGENİN GENEL ÖZELLİKLERİ:
En büyük bölgemizdir Ülkemizin % 21 ’ini kaplar
Nüfus yönünden 6, aşırılık yönünden 7 sıradadır
Orman bakımından % 7 ile 6 sıradadır
EkiliDikili arazi bakımından % 10 ile sonuncudur
maksimum enleme sahip bölgedir
Sanayisi en geri bölgedir
Ekonomisi ve ülke ekonomisine katkısı hayvancılık alanındadır
Kayısı üretiminde Malatya 1 sıradadır
En varlıklı yer altı kaynakları Yukarı Fırat Bölümünde yer almaktadır
‘20002200 metre ile en yüksek bölgedir
Göl yönünden zengindir hatta en büyük göle sahiptir (Van Gölü)