Yaz aylarının en tatlı habercilerinden biri, mektepler kapandığında evlatların en hoş sefalarından biri, yaz akşamlarında ikramlarımızın en kabul edilir besinlerinden biri dondurmadır. Asırlardır tüketilen dondurma, hala günümüz kültüründe mahallini korumaktadır. Ama fabrikasyon tarzı üretilen o tatlı dondurmalar, dedelerimizin tükettiği o saf besinden çok daha öbür bir içerikle bizlere sunulmaktadır.
Besin bedelleri düşünüldüğünde, eksiz doğal bir dondurmanın, süte nazaran 3-4 kat daha çokça yağ, yaklaşık yüzde 15 daha çokça protein ve 3-4 kat daha çokça karbonhidrat içerdiğini söyleyebiliriz. Tıpkı vakitte eksiz bir dondurmanın, kemiklerin esas yapıtaşlarından olan kalsiyum ve fosfor yanından epeyce güçlü olduğunu atlamamak gerekir. Sütteki kalsiyum ve fosfor ölçüsü, yapılışındaki ağırlaşmadan ötürü, doğal dondurmada süte nazaran daha çokça bulunur. 100 gram dondurmada 135 mg kalsiyum bulunmaktayken, sütte bu ölçü 115 mg'dır. Yerküre Sıhhat Örgütü; 1-10 yaş için günlük 800 mg, 11-24 yaş için 1200 mg, sonrasında 800 mg kalsiyum alınmasını önermektedir. Bilhassa ergen periyot ile menopoz periyodunda kalsiyum gereksinimi duyulmaktadır. Bu nedenle bu yaş aralığındakiler, süt ve sütten yapılmış dondurmayı rahatlıkla tüketmelidir. Yeniden 100 gram dondurmada 115 mg fosfor bulunmaktayken sütte bu ölçü 92 mg'dır. Eksiz bir dondurma ayrıyeten, B kümesi vitaminleri ile A vitamini bakımından da güçlü bir kaynaktır.
Toplu halde, fabrikasyon yöntemi üretilen dondurmaların imalatında kullanılan materyallere baktığımızda, dondurmanın prodüksiyonunda süt yahut süt tozunun yanı sıra; şeker, glikoz şurubu üzere tatlılık verici hususlar, bitkisel yağ ve/veya süt yağı, çeşidine nazaran çikolata, kakao, meyve, fındık/fıstık, karamel üzere besinler, sahlep, kıvam verici, doğal ve doğala özdeş aromalar bulunur. Tükettiğiniz dondurmanın içinde, sütten daha çok süt tozu, meyveden daha çok tatlandırıcılar varsa; bu dondurmanın yararlarından öte zararından bahsetmek daha gerçek olacaktır. zira bu halde tükettiğiniz dondurmanın bize getirisi, daha çok ek unsurları ve tatlandırıcılar olacaktır.
Dondurma ekli yahut eksiz da olsa, başka tatlılar üzere, mikroorganizmaların oluşmasına elverişli ortamlar da yaratmaktadır. Dondurmanın üretiminden tüketimine kadar geçen her aşamada hijyen kurallarına uyulması çok kıymetlidir. Süt, mikroorganizmaların üremesi için çok düzgün bir ortamdır. Bu nedenle çok kolay bozulur ve sıhhate alışılmamış bir duruma gelir. Bu nedenle dondurmanın pastörize sütten yapılması ve hijyenik koşullarda üretilmesi çok kıymetlidir. Eksiz ve doğal olan her besinin, daha kolay bozulabildiğini göz önüne alırsak; merdiven altı üretilip, mahalle aralarında, açıkta satılan dondurmaların, paketli dondurmalara nazaran sıhhat için daha büyük bir tehlike oluşturduğunu ve besin zehirlenmesi üzere illetlere daha kolay yol açabileceğini söyleyebiliriz. Eksiz ve paketsiz satılan dondurmaların, münhasıran bilinen emniyetli alanlardan alınması gerekir. Paketli dondurmalardan, olursuz üretilen yahut son kullanma tarihi geçmiş eserler asla satın alınmamalıdır. Üretim sonrası dağıtımının soğuk zincire elverişli yapılması, ayrıyeten bütün dondurma satılan ortamlarda, dondurmanın servis edildiği soğutucuların yerinde soğuklukta ve çalışıyor durumda olması da göz arkası edilmemelidir.
Dondurmanın içinde buz kristallerinin olması, kurallara mütenasip üretilmediğinin göstergesidir. Bununla birlikte dondurma içindeki küçük buz parçacıkları boğaz dokusunu çizeceğinden enfeksiyon riskini artırır. Ayrıyeten teneffüs enfeksiyonu sırasında, yutak ve bademcik iltihaplarının tedavi sürecinde dondurma önerilmez. Dondurma aç karnına tüketildiğinde, iştah kapanmasına neden olabileceği için ara öğün olarak tüketilmelidir. Dondurmayı soğuk olduğu için, aniden yutmak mide kramplarına ve kasılmalara neden olur. En sahihi dondurmanın, ağızda eritilerek yavaş yenmesidir.
Doğal eksiz dondurma; süt yoğurt peynir üzere besinleri sevmeyenler için âlâ bir seçenektir. Münhasıran çocuklarda ziyade olan kalsiyum muhtaçlığının karşılanmasında ve kuvvet açığı olan çocuklarda dondurma tüketimi önerilir. Gelgelelim çocuğunuz bir yaşın altındaysa ve tüm besinlerle tanışmamış ise; dondurma tüketimine dikkat etmelisiniz. Böylelikle çocuğunuzda gelişebilecek besin alerjilerini (İnek sütü yumurta alerjisi gibi) önlemeniz mümkün olacaktır. Günde 100 gramdan daha ziyade dondurma tüketilmesi, çocuklarda şişmanlığa neden olabilir. Mahsusen ana ve pederlerin, evlatlarının dondurma tüketimini denetim altında tutması yararlı olur.
Yaz aylarında zayıflamak isteyen yahut formuna dikkat eden bireylerin, günlük beslenme planlarında, çoka kaçmamak kaydıyla dondurma tüketmesi mütenasiptir. Dondurmanın kalori kıymeti; baklava, pasta üzere hamurlu tatlılarına orantıyla çok daha düşüktür ve daha besleyici bir seçimdir. Sağlıklı ve istikrarlı bir beslenme programında haftada 1-2 defa dondurma tüketimi önerilebilir. Şayet sağlıklı ve istikrarlı besleniyorsanız, egzersizinizi yapıyorsanız; abartmadığınız sürece, dondurma tükenmenizde hiçbir sorun yoktur.
Besin bedelleri düşünüldüğünde, eksiz doğal bir dondurmanın, süte nazaran 3-4 kat daha çokça yağ, yaklaşık yüzde 15 daha çokça protein ve 3-4 kat daha çokça karbonhidrat içerdiğini söyleyebiliriz. Tıpkı vakitte eksiz bir dondurmanın, kemiklerin esas yapıtaşlarından olan kalsiyum ve fosfor yanından epeyce güçlü olduğunu atlamamak gerekir. Sütteki kalsiyum ve fosfor ölçüsü, yapılışındaki ağırlaşmadan ötürü, doğal dondurmada süte nazaran daha çokça bulunur. 100 gram dondurmada 135 mg kalsiyum bulunmaktayken, sütte bu ölçü 115 mg'dır. Yerküre Sıhhat Örgütü; 1-10 yaş için günlük 800 mg, 11-24 yaş için 1200 mg, sonrasında 800 mg kalsiyum alınmasını önermektedir. Bilhassa ergen periyot ile menopoz periyodunda kalsiyum gereksinimi duyulmaktadır. Bu nedenle bu yaş aralığındakiler, süt ve sütten yapılmış dondurmayı rahatlıkla tüketmelidir. Yeniden 100 gram dondurmada 115 mg fosfor bulunmaktayken sütte bu ölçü 92 mg'dır. Eksiz bir dondurma ayrıyeten, B kümesi vitaminleri ile A vitamini bakımından da güçlü bir kaynaktır.
Toplu halde, fabrikasyon yöntemi üretilen dondurmaların imalatında kullanılan materyallere baktığımızda, dondurmanın prodüksiyonunda süt yahut süt tozunun yanı sıra; şeker, glikoz şurubu üzere tatlılık verici hususlar, bitkisel yağ ve/veya süt yağı, çeşidine nazaran çikolata, kakao, meyve, fındık/fıstık, karamel üzere besinler, sahlep, kıvam verici, doğal ve doğala özdeş aromalar bulunur. Tükettiğiniz dondurmanın içinde, sütten daha çok süt tozu, meyveden daha çok tatlandırıcılar varsa; bu dondurmanın yararlarından öte zararından bahsetmek daha gerçek olacaktır. zira bu halde tükettiğiniz dondurmanın bize getirisi, daha çok ek unsurları ve tatlandırıcılar olacaktır.
Dondurma ekli yahut eksiz da olsa, başka tatlılar üzere, mikroorganizmaların oluşmasına elverişli ortamlar da yaratmaktadır. Dondurmanın üretiminden tüketimine kadar geçen her aşamada hijyen kurallarına uyulması çok kıymetlidir. Süt, mikroorganizmaların üremesi için çok düzgün bir ortamdır. Bu nedenle çok kolay bozulur ve sıhhate alışılmamış bir duruma gelir. Bu nedenle dondurmanın pastörize sütten yapılması ve hijyenik koşullarda üretilmesi çok kıymetlidir. Eksiz ve doğal olan her besinin, daha kolay bozulabildiğini göz önüne alırsak; merdiven altı üretilip, mahalle aralarında, açıkta satılan dondurmaların, paketli dondurmalara nazaran sıhhat için daha büyük bir tehlike oluşturduğunu ve besin zehirlenmesi üzere illetlere daha kolay yol açabileceğini söyleyebiliriz. Eksiz ve paketsiz satılan dondurmaların, münhasıran bilinen emniyetli alanlardan alınması gerekir. Paketli dondurmalardan, olursuz üretilen yahut son kullanma tarihi geçmiş eserler asla satın alınmamalıdır. Üretim sonrası dağıtımının soğuk zincire elverişli yapılması, ayrıyeten bütün dondurma satılan ortamlarda, dondurmanın servis edildiği soğutucuların yerinde soğuklukta ve çalışıyor durumda olması da göz arkası edilmemelidir.
Dondurmanın içinde buz kristallerinin olması, kurallara mütenasip üretilmediğinin göstergesidir. Bununla birlikte dondurma içindeki küçük buz parçacıkları boğaz dokusunu çizeceğinden enfeksiyon riskini artırır. Ayrıyeten teneffüs enfeksiyonu sırasında, yutak ve bademcik iltihaplarının tedavi sürecinde dondurma önerilmez. Dondurma aç karnına tüketildiğinde, iştah kapanmasına neden olabileceği için ara öğün olarak tüketilmelidir. Dondurmayı soğuk olduğu için, aniden yutmak mide kramplarına ve kasılmalara neden olur. En sahihi dondurmanın, ağızda eritilerek yavaş yenmesidir.
Doğal eksiz dondurma; süt yoğurt peynir üzere besinleri sevmeyenler için âlâ bir seçenektir. Münhasıran çocuklarda ziyade olan kalsiyum muhtaçlığının karşılanmasında ve kuvvet açığı olan çocuklarda dondurma tüketimi önerilir. Gelgelelim çocuğunuz bir yaşın altındaysa ve tüm besinlerle tanışmamış ise; dondurma tüketimine dikkat etmelisiniz. Böylelikle çocuğunuzda gelişebilecek besin alerjilerini (İnek sütü yumurta alerjisi gibi) önlemeniz mümkün olacaktır. Günde 100 gramdan daha ziyade dondurma tüketilmesi, çocuklarda şişmanlığa neden olabilir. Mahsusen ana ve pederlerin, evlatlarının dondurma tüketimini denetim altında tutması yararlı olur.
Yaz aylarında zayıflamak isteyen yahut formuna dikkat eden bireylerin, günlük beslenme planlarında, çoka kaçmamak kaydıyla dondurma tüketmesi mütenasiptir. Dondurmanın kalori kıymeti; baklava, pasta üzere hamurlu tatlılarına orantıyla çok daha düşüktür ve daha besleyici bir seçimdir. Sağlıklı ve istikrarlı bir beslenme programında haftada 1-2 defa dondurma tüketimi önerilebilir. Şayet sağlıklı ve istikrarlı besleniyorsanız, egzersizinizi yapıyorsanız; abartmadığınız sürece, dondurma tükenmenizde hiçbir sorun yoktur.