DOSYA FORMATLARINI TANIYALIM
Genel dosya adı ******XX YYY bicimindedir ******XX dosyaya bizim verdiğimiz Dos’da 8 karakteri gecmeyen adıdır Windows’da ise bu 255 karakter olabilir Uzun dosya adını biz Windows ortamında tam olarak gorebildiğimiz halde Dos ortamında 8 den uzun olan kısmını ~ işareti ile ifade edildiğini goruruz YYY ise dosyanın cinsini belirten uzantısıdır Bilgisayar teknolojisi geliştikce dosya ceşidi de artmaktadırHangi dosyanın hangi programa ait olduğunu ezberlemek te gittikce zorlaşmaktadırBunlardan birkısmına değinelim:
EXE Dosya uzerine cift tıklatıldığında doğrudan calışan dosyalardırUygulama Dosyalarıda denir
COM exe dosyaları gibi doğrudan calışan dosyalardır
WRI Windows Notdefterinin kullandığı dosya tipidirGerektiğinde Winword gibi kelime işlemciler tarafındanda acılabilir
BMP Windows’un grafik programı Paintbrush tarafından kullanılırGrafik dosyasıdır
SYS Cok isletim sistemleri tarafından kullanılan bir dosya ceşididirBilgisayarın calışması icin gerekli hayati bilgileri bulundurur
INI Bir yığın dosyasıdırHerhangi bir kelime işlemci tarafından acılabilirHayati bilgiler taşır
DLL Windows tarafından kullanılan kendi başlarına calışamayan bir başvuru (Kutuphane, Kitaplık) dosyalarıdır
PIF Windows ortamında calışan Dos dosyalarının ayarlarını yapmak icin kullanılan dosyalardır
LNK Windows’da kısayol dosyalarının uzantılarıdırKısayol dosyaları da bir nevi ev adresleridirGercek dosyanın yerini belirtir ve onun yerini alırTıklanıldığında kendisi gider o dosyayı calıstırır
WAV Ses dosyasıdırMikrofonla bilgisayara kaydedilen sesin formatıdır
FON Windows’un kullandığı yazı fontlarının uzantısıdır
SCR Bilgisayarın ekran koruyucularının uzantılarıdır
HLP Yardım dosyalarını uzantısıdır
DOC Windows’un word kelime islemcisinin doya uzantısıdır
XLS Windows’un Exel hesap tablo programının dosyalarının uzanısıdır
PPT Windows’un Powerpoint sunum dosyasının uzantısıdır
ICO Dosyaları temsil eden kucuk resim dosyalarinin uzantilaridir
PSD Photoshop grafik programinin olusturdugu grafik dosyalarinin uzantılarıdır
CDR Coreldraw grafik programinin kendi grafik dosyalarinin uzantisi
AI Adobe Illustrator grafik programinin dosyalarinin uzantisi
IFF Bir zamanların cok unlu Amiga bigisayarlarinin kullandigi grafik formati
GIF Enfazla kullanilan grafik formatiAmerika’da bulunduInternet populerlesmeden once varolan CompoServe adli bir agin esmi grafik uzantısıdır Internette web sayfalarında en fazla kullanılan dosya formatıdırTelefon hatlarından kolayca vakit kaybetmeden gecmesi icin sıkıştırılmış bir Grafik formatıdırVeri kaybı cok azdır CompoServe firması GIF formatının kullanılmasını yasaklayacağını ilan etmesine rağmen kullanımı hic azalmamıştır
JPG Joint Photographic Experts Group tarafindan gelistirilmistirGIF gibi sıkıştırılmış bir formattırGIF’den farklı olarak sıkıştırma oranı kullanıcı tarafından belirtilir 5:1 den 15:1 e kadar sıkıştırma imkanı verirResim nekadar sıkıştırılırsa okadar orjinalliği bozulur
TIF The TaggedImage File Format anlamına gelir Farklı platformlarda dosya alışverişi yaparken yoğun bicimde kullanılır
TGA Truevision video karti icin tasarlanmis olan targa(tga) formati MSDOS uygulamalari tarafindan da cokca kullanilir Sıkıştırılmamış dosyalardır
DWG En populer CAD formatiAutodesk firmasi tarafindan uretilen ve Autocad programi tarafindan kullanilan bir endustri standardıdır
DXF Autodesk firmasinin urettigi diger dosya formatıdırCizim programları ile AutoCAD arasında veri alisverisini sağlar
DWF Autodesk firmasi tarafindan 97 yılında gelistirilen bu format web sayfalarında kullanılan etkileşimli cizim formatıdırWeb sayfasinin icine konulan dwf uzantisina sahip dosyalara Zoom , Pan gibi bazi komutlarla bakabiliyor, isterseniz o anda acik olan herhangi cizim dosyasına yapistirabilirsiniz
3DS 3D Studio adli modellemekaplama ve animasyon programi tarafindan kullanilan dosya formatidir3D STUDIO nun yeni surumu MAX ‘in uzantisi ise max ‘tir
HTML Windows’un 3 karakter kisitlamasindan dolayı HTM olarak tanır Web sayfalarinin olusturulduğu HTML programlama dilinin kendi dosyalarına verdiği uzantıdır
WRL VRML dili 3 boyutlu cisimleri internette hizli bicimde iletmek icin kullanilan Programlama dilinin dosylarina verdigi uzantidir
MPG Goruntunun ve sesin (ya da muzigiz) ayni anda kullanilabildigi dosya formatidirAcmak icin MPEG oynaticisina ihtiyac vardir
AVI Buda mpeg gibi sesin ve goruntunun birarada kullanıldıgı format tipidir
FLC Bilgisayar tarafından uretilen bir animasyon dosyasıdır
MID Bir muzik dosyasıdır Calıştırmak icin MIDI calıştırcıya gerek vardır
Genel dosya adı ******XX YYY bicimindedir ******XX dosyaya bizim verdiğimiz Dos’da 8 karakteri gecmeyen adıdır Windows’da ise bu 255 karakter olabilir Uzun dosya adını biz Windows ortamında tam olarak gorebildiğimiz halde Dos ortamında 8 den uzun olan kısmını ~ işareti ile ifade edildiğini goruruz YYY ise dosyanın cinsini belirten uzantısıdır Bilgisayar teknolojisi geliştikce dosya ceşidi de artmaktadırHangi dosyanın hangi programa ait olduğunu ezberlemek te gittikce zorlaşmaktadırBunlardan birkısmına değinelim:
EXE Dosya uzerine cift tıklatıldığında doğrudan calışan dosyalardırUygulama Dosyalarıda denir
COM exe dosyaları gibi doğrudan calışan dosyalardır
WRI Windows Notdefterinin kullandığı dosya tipidirGerektiğinde Winword gibi kelime işlemciler tarafındanda acılabilir
BMP Windows’un grafik programı Paintbrush tarafından kullanılırGrafik dosyasıdır
SYS Cok isletim sistemleri tarafından kullanılan bir dosya ceşididirBilgisayarın calışması icin gerekli hayati bilgileri bulundurur
INI Bir yığın dosyasıdırHerhangi bir kelime işlemci tarafından acılabilirHayati bilgiler taşır
DLL Windows tarafından kullanılan kendi başlarına calışamayan bir başvuru (Kutuphane, Kitaplık) dosyalarıdır
PIF Windows ortamında calışan Dos dosyalarının ayarlarını yapmak icin kullanılan dosyalardır
LNK Windows’da kısayol dosyalarının uzantılarıdırKısayol dosyaları da bir nevi ev adresleridirGercek dosyanın yerini belirtir ve onun yerini alırTıklanıldığında kendisi gider o dosyayı calıstırır
WAV Ses dosyasıdırMikrofonla bilgisayara kaydedilen sesin formatıdır
FON Windows’un kullandığı yazı fontlarının uzantısıdır
SCR Bilgisayarın ekran koruyucularının uzantılarıdır
HLP Yardım dosyalarını uzantısıdır
DOC Windows’un word kelime islemcisinin doya uzantısıdır
XLS Windows’un Exel hesap tablo programının dosyalarının uzanısıdır
PPT Windows’un Powerpoint sunum dosyasının uzantısıdır
ICO Dosyaları temsil eden kucuk resim dosyalarinin uzantilaridir
PSD Photoshop grafik programinin olusturdugu grafik dosyalarinin uzantılarıdır
CDR Coreldraw grafik programinin kendi grafik dosyalarinin uzantisi
AI Adobe Illustrator grafik programinin dosyalarinin uzantisi
IFF Bir zamanların cok unlu Amiga bigisayarlarinin kullandigi grafik formati
GIF Enfazla kullanilan grafik formatiAmerika’da bulunduInternet populerlesmeden once varolan CompoServe adli bir agin esmi grafik uzantısıdır Internette web sayfalarında en fazla kullanılan dosya formatıdırTelefon hatlarından kolayca vakit kaybetmeden gecmesi icin sıkıştırılmış bir Grafik formatıdırVeri kaybı cok azdır CompoServe firması GIF formatının kullanılmasını yasaklayacağını ilan etmesine rağmen kullanımı hic azalmamıştır
JPG Joint Photographic Experts Group tarafindan gelistirilmistirGIF gibi sıkıştırılmış bir formattırGIF’den farklı olarak sıkıştırma oranı kullanıcı tarafından belirtilir 5:1 den 15:1 e kadar sıkıştırma imkanı verirResim nekadar sıkıştırılırsa okadar orjinalliği bozulur
TIF The TaggedImage File Format anlamına gelir Farklı platformlarda dosya alışverişi yaparken yoğun bicimde kullanılır
TGA Truevision video karti icin tasarlanmis olan targa(tga) formati MSDOS uygulamalari tarafindan da cokca kullanilir Sıkıştırılmamış dosyalardır
DWG En populer CAD formatiAutodesk firmasi tarafindan uretilen ve Autocad programi tarafindan kullanilan bir endustri standardıdır
DXF Autodesk firmasinin urettigi diger dosya formatıdırCizim programları ile AutoCAD arasında veri alisverisini sağlar
DWF Autodesk firmasi tarafindan 97 yılında gelistirilen bu format web sayfalarında kullanılan etkileşimli cizim formatıdırWeb sayfasinin icine konulan dwf uzantisina sahip dosyalara Zoom , Pan gibi bazi komutlarla bakabiliyor, isterseniz o anda acik olan herhangi cizim dosyasına yapistirabilirsiniz
3DS 3D Studio adli modellemekaplama ve animasyon programi tarafindan kullanilan dosya formatidir3D STUDIO nun yeni surumu MAX ‘in uzantisi ise max ‘tir
HTML Windows’un 3 karakter kisitlamasindan dolayı HTM olarak tanır Web sayfalarinin olusturulduğu HTML programlama dilinin kendi dosyalarına verdiği uzantıdır
WRL VRML dili 3 boyutlu cisimleri internette hizli bicimde iletmek icin kullanilan Programlama dilinin dosylarina verdigi uzantidir
MPG Goruntunun ve sesin (ya da muzigiz) ayni anda kullanilabildigi dosya formatidirAcmak icin MPEG oynaticisina ihtiyac vardir
AVI Buda mpeg gibi sesin ve goruntunun birarada kullanıldıgı format tipidir
FLC Bilgisayar tarafından uretilen bir animasyon dosyasıdır
MID Bir muzik dosyasıdır Calıştırmak icin MIDI calıştırcıya gerek vardır