ABD merkezli kar maksadı gütmeyen bir kuruluş olan ve kamu faydasına araştırmalar gerçekleştiren ProPublica, dünyanın en güçlü insanlarıyla ilgili dikkat çeken bir araştırma yaptı. Yaptığı bu araştırmanın sonuçlarını rapor haline getirip kamuoyu ile paylaşan kurum; Elon Musk, Jeff Bezos ve Mark Zuckerberg üzere isimlerin milyarlarca dolar para kazanırken vergi konusunda tam karşıtı durumda olduklarını açıkladı. Örneğin Elon Musk, 2018 yılında servetine servet katarken 1 dolar bile gelir vergisi ödememiş.
ProPublica'nın oluşturduğu rapor, dünyanın en varlıklı insanlarının vergiden kaçınma konusunda çok akıllı olduklarını ortaya koyuyor. O denli ki az evvel bahsini geçirdiğimiz isimler, vergi kaçırmak değil, vergiden kaçınmak için ellerinden gelen her şeyi yapmışlar. Bu da kelam konusu isimlerin vergi ödememelerine, ödeseler bile gelirlerine kıyasla çok küçük bedeller ödemelerine yol açmış. Dilerseniz çabucak, bu raporu isimler bazında inceleyelim.
Jeff Bezos, 2007 yılında 46 milyon dolar gelir elde ederken, vergi ödememiş
ProPublica'nın araştırmasına nazaran Jeff Bezos, 2007 yılında tam 46 milyon dolar gelir elde ettiğini devlete bildirmiş. Lakin buna karşılık olarak rastgele bir gelir vergisi ödememiş. Bunun nedenlerini araştıran ProPublica, Bezos'un elde ettiği gelire karşılık olarak büyük ölçüde sarfiyat gösterdiğini, bu masraflara borçların faizlerinden tutun "başka sarfiyatlar" isimli bir kategorinin bile olduğunu tespit etmiş. Yani Amazon CEO'su, ABD hükümetine verdiği gelir sarfiyat istikrarını makul bir oranda tutarak, elde ettiği karın vergilendirilmesini engellemiş. Az evvel de belirttiğimiz üzere, bu durum vergiden kaçınmak olduğu için rastgele bir kabahat ögesinden bahsedilemiyor.
Kar maksadı gütmeyen kuruluş, dünyanın en zenginlerinin gelirlerini ve ödedikleri vergileri 2006 ila 2018 yılları ortasında eksiksiz bir halde incelediğini belirtiyor. Bu bağlamda, Bezos'un bu devirde 127 milyar dolara ulaşan gelirinin olduğunu söyleyen araştırma takımı, devlete gösterilen kısmın ise sırf 6,5 milyar dolar düzeyinde olduğunu, öbür gelirlerin ise "yan kaynaklardan" sağlandığı gerekçesiyle bildirilmediğini tabir ediyor. Üstelik Bezos, bahsettiğimiz yıllar ortasında sırf 1,4 milyar dolar gelir vergisi ödemiş. Bu vergi gözünüze çok büyükmüş üzere görünse de Bezos'un elde ettiği gelirin sırf yüzde 1,1'ini temsil ediyor. Bahsettiğimiz sayılar uçuk geldiyse, 100 lira maaş alıp, bunun sadece 1 lira 10 kuruşunu devlete vergi olarak ödediğinizi düşünün...
Elon Musk'ın da Bezos'tan kalır yanı yok
ProPublica'nın araştırmasında yer alan bir öteki isim olan Elon Musk da tıpkı Jeff Bezos üzere davranıyormuş. Bu bağlamda gelirlerini pay senetlerine bağlayan Elon Musk, bu sayede devlete ödeyeceği gelir vergisinin düşmesini sağlıyormuş. Pekala Musk, geçtiğimiz yıllarda ne kadarlık vergiler ödedi?
Araştırmaya nazaran Elon Musk, 2015 yılında 68 bin dolar, 2017 yılında ise 65 bin dolar gelir vergisi ödemiş. Takvimler 2018 yılını gösterdiğinde ise Elon Musk, adeta para basmaya devam etmesine karşın 1 dolar bile gelir vergisi ödemedi. Üstelik kendi geliri için SpaceX'i de çok güzel bir halde kullanan Musk, bu sayede gelirinin sırf yüzde 3.27'sini vergi olarak ödemiş.
Mark Zuckerberg, Facebook'tan yalnızca 1 dolar maaş alıyor: Günlük falan da değil, "yıllık"
ProPublica'nın araştırması, Mark Zuckerberg'in de vergiden kaçınma furyasına dahil olduğunu gözler önüne seriyor. Yapılan araştırmalara nazaran Zuckerberg, Facebook CEO'luğu vazifesinden her yıl sırf 1 dolar para kazanıyor, sırf bu karın olmayan vergisini ödüyormuş. Bunu şuurlu bir formda yapan Zuckerberg, gelirinin temel kısmını tahvil ve pay senetleri aracılığıyla sağladığını belgeliyor, böylece de çıkarının büyük bir kısmını vergilendirmekten kaçınıyormuş.
Yaptığı araştırmayla ilgili bir de açıklamada bulunan ProPublica yetkilileri, önümüzdeki aylarda da emsal bir çalışma yürüteceğini, ABD'nin en varlıklı insanlarının foyalarını bir bir ortaya çıkaracağını söylüyor. Üstelik bu grup, vergiden kaçınmanın engellenmesi için de neler yapılabileceği üzerinde çalışacak, istenildiği takdirde ABD hükümeti ile masaya oturacakmış. Pekala sizin bu bahisteki görüşleriniz nelerdir? Kazandığınız her kuruşun vergisini verirken dünyanın en varlıklı insanlarının sizden daha az vergi ödüyor oluşu, size kendinizi nasıl hissettiriyor? Fikirlerinizi bizimle paylaşabilirsiniz.