Dünyanın uydusu

Dünyanın uydusu dünyanın uydusu, ay, görünümü, görüntüleri, nedir, ay hakkında veri, sayısı, nelerdir, ay ne işe yarar gibi merak ettiğiniz tüm bilgiler burada arkadaşlar 1549356211 1549356211 dunyaninuydusu5c594cb80c0e7dunyaninuydusu5c594cb80c0e7dunyaninuydusu5c594cb80c0e7 Dünyanın uydusu ay hakkında merak ettiğiniz bütün bilgileri bu yazımızda, bilginize sunuyoruz Melek'ler Ay dünyanın tek doğal uydusudur Dünyadan uzaklığı 384,400 km, çapı 3476 km ve kütlesi 735e22 kgdır Roma'lılar Luna, eski yunanlılar Selene ve Artemis adını vermişlerdir Öteki mitolojilerde de değişik o kadar çok isim verilmiştir Gökyüzünde güneşten sonraki en parlak cisimdir Ay, her ay dünya çevresinde dönerken, Dünya Ay ve Güneş arasındaki açılar değişir ve, bu durum Ay'ın değişik fazlarının oluşmasına yol açar (Sayfa sonundaki hareketli resme bakınız) Yeni Ay'dan bir sonraki yeni Ay'a dek geçen vakit 295 gündür (709 saat) Bu vakit doğal olarak, Ay'ın rotasyon süresinden çok az da olsa farklıdır (dünya ile birlikte güneş çevresinde hareker ettiğinden dünyaya tarafından kendi çevresinde dönmesi ile değişmez bir noktaya yıldızlara göre olan arasında eksik bir fark oluşur) AYIN EVRELERİ: Boyutları ve yapısı nedeniyle Ay bazen, teresterial gezegen olarak sınıflandırılır(Merkür, Venüs, Dünya ve Mars'la birlikte) PlutoCharon gibi DünyaAy sistemi de bazı gökbilimcilerce bir çift gezegen olarak kabul edilir Ay'a öncelikle inen uzay arabulucu 1959'da Luna2 sovyet uzay aracı olmuştur Halen insanların ziyaret edebildiği tek uzay cismidirAy'a birincil insanlı iniş 20 temmuz 1969'da ve sonuncusu da 1972 aralığında gerçekleşmiştir Ay, yüzeyinden örnekler toplanarak dünyaya getirilen tek gövde olma özelliğini de halen korumaktadır 1994 yazında Clementine ve 1999'da da Lunar Prospector uzay araçları aracılığı ile Ay'ın son derece detaylı haritaları elde edilmiştir hayret verici bir şekilde, Ay'ın tartı merkezi, geometrik merkezinden kaçıktır, bu nedenle de Ay'ın dünyaya bakan yüzündeki yer çekimi somurtkan yüzdeki çekimden daha fazladır Dünya ile Ay arasındaki çekim kuvvetleri bazı acayip olaylara neden olur Bunlardan en belirgini gelgit olayıdır Dünyanın Ay'a bakan tarafındaki ve tam aksi yüzdeki okyanusta bariz bir kabarma olur Dünya kendi çevresinde Ay'ın dündüğünden fazla daha çabuk döndüğü için, her iki kabarıklık da dünya çevresini dolaşarak günde iki defa denizlerin çekilip her tarafta yükselmesine (gelgite) neden olur Bu basitleştirilmiş bir modeldir, gelgit olayı bilhassa sahillerde çok daha karmaşıktır Dünyanın rotasyonu, gelgit kabartısını aydünya hattının birazcık daha ilerisine taşır Bu da dünya ve ay arasındaki kuvvetin ay ve dünyanın merkezlerini birleştiren çizginin dışına kaymasına niçin olur Aradaki bu zor Ay'ın dünya çevresinde dönüşünü hızlandırırken, dünyanın da kendi çevresindeki dönüşünü yavaşlatır Bunun sonucu olarak da günler her yüzyılda 15 milisaniye değin uzar ve A'yın yörüngesi senede 38 cm değin dünyadan uzaklaşır Ay'ın rotasyonunun senkron olmasından, yani, ayın tekrar tekrar aynı yüzünün dünyaya dönük olmasından da bu asimetrik özellikteki çekim kuvveti sorumludur Bu kuvvet, ayın rotasyonunu yavaşlatarak senkron ışık halkası gelmesine niçin olmuştur Benzer şey güneş sistemindeki pek fazla uydunun başına gelmiştir Dünyanın da yavaşlaması ile zaman içinde Ay ve Dünya tıpkı PlutoCharon ikilisi gibi karşılıklı senkron hale gelecek, ve sonuçta dünyanın da her zaman benzer yüzü aya bakar ayla gelecektir Eliptik yürüngesi ve yük merkezinin eksantrikliği sebebiyle ay dünya etrafındaki dönüşü esnasında hafifçe yalpalar, bu sayede arkadaki yüzünün birkaç derecelik bölümü ara sıra dünyadan görünür (sayfanın sonundaki hareketli resme bakınız) Arkadaki yüzün tamamına yakın bir bölümü 1959' a dek giz olarak kalmıştı Ayın arka yüzünün fotografları ilk kez sovyet uzay arabulucu Luna3 tarafından çekilmiştir (Not: Ay'ın karanlık yüzü yoktur Ayın kutuplarındaki derin kraterlerin emin bölgeleri dışında her noktası zamanın yarısında güneş görür Geçmişte sıkça kullanılan ''karanlık yüz'' terimi bilinmez anlamındadır ve bundan böyle geçerli değildir) Ay'ın atmosferi yoktur Ama Clementine uzay aracının bulguları Ay'ın güney kutbundaki, güneş görmeyen bir takım derin kraterler içinde su buzu bulunduğunu göstermiştir Fazla yakın zamanda Lunar Prospector uzay aracı da bunu ayrıca güney keza de kuzey kutbu için doğrulamıştırAY YÜZEYİNE ÇARPAN BİR METEOR Ay'ın kabuğu 68km kalınlıktadır Kabuk kalınlığı Mare Crisium tabanında 0'dan arkadaki yüzde, Korolev k arteri Kuzeyinde, 107 km'ye değin şartların değişmesi gösterir Başlıca ön yüzde daha incedir Kabuğun aşağı Magma tabakası ve altında olasılıkla ufak bir çekirdek (terbiyesizce 340 km çapında ve Ay kütlesinin %2'si dek) bulunur Dünyadakinin aksine Ay'ın magma tabakasının fakat bir bölümü erimiş haldedir Ay'ın ağırlık merkezi, geometrik merkezinden, 2 km dek dünya tarafına yakındır Ay yüzeyi, yüzey şekline tarafından iki belli başlı sınıfta toplanır: Çok sayıda ve sık kraterlerle karakterize, oluşumu fazla eski dağlık bölgeler ve nispeten düz, ve daha genç maria bölgeleri Ay yüzeyinin %16'sını oluşturan bu kuru denizler içleri daha daha sonra magma ile dolmuş çok büyük kraterlerdir Yüzeyin büyük bölümü regolith adı verilen göktaşi çarpmaları sonu oluşmuş toz, taş ve kayalarla kaplıdır (anekdot : ay yüzeyündeki daha koyu olarak gözüken ve çoğunluğu Ay'ın ön yüzünde bulunan bu düzlükler, çok eskiden beri deniz anlamına gelen mare adıyla anılırlar Maria sözcüğü mare'nin çoğuludur) Ön yüzdeki kraterlerin büyük bölümüne, bilim tarihinin önemli kişiliklerinin isimleri verilmiştir (Tyco, Copernicus, Ptolemaeus gibi) Arka yüzdeki şekilllere ise daha güncel isimler verilmiştir (Apollo, Gagarin, Korolev gibi Bu yüz ilk önce sovyet araçlarınca görüntülendiğinden isimlerin çoğu da rusça kökenlidir) Aşağıdaki şekil Ay yüzeyinin eksiksiz bir projeksiyonudur Şeklin orta bölgesi dünyaya bakan yüz, sağ ve sol bölümler ise arkadaki yüzü göstermektedir Ay'dan Apollo ve Luna uzay programlarıyla dünyaya 382 kg kaya örneği getirilmiştir 20 sene sonradan hala incelenmekte olan bu örneklerden, ayın yapısı ve geçmişi hakkındaki bilgilerimizin büyük bir bölümü elde edilmiştir Örneklerin büyük çoğunluğunun 46 ila 3 milyar yaşında olduğu anlaşılmıştır Fakat dünyada 3 milyardan daha yaşlı örnekler bulmak hayli zordur Bu örnekler, güneş sisteminin, dünyanın ve ayın oluşumu hakkında kayda değer ipuçları içermektedir Ay taşı örneklerinden önce, Ay'ın oluşumu hakkında bir düşünce birliği yoktu Üç farklı teori ileri sürülüyordu Ay ve dünyanın bununla birlikte solar nebuladan oluştukları, Ay'ın dünyadan kopan bir parçayla oluştuğu ya da Ay'ın diğer bir yerden gelip dünyanın çekimine kapıldığı ileri sürülmekteydi Ay taşlarının incelenmesinden daha sonra ise, en çok kabul görebilen mantıksal bağ, minimum Mars büyüklügünde bir cismin dünyaya çarparak Ay'ı dünyadan kopardığı şeklindedir Ayın bir küresel manyetik alanı yoktur Oysa yüzeydeki kayalardan bazılarının manyetik özelliği, çok eskiden ayın da global manyetik alanı olduğu düşüncesini desteklemektedir