ANNEBABAÇOCUK ÇATIŞMALARINDA KİM KAZANIR, KİM KAYBEDER?
Eksiksiz bendili mesajları ara sıra çocuğun kabul edilmeyen davranışlarını değiştirmede etkili olmayabilir Bazı olay ya da durumlarda çocuğun gereksinimi fazla güçlüdür Çocuk, davranışının annebabası göre kabul edilmediğini, onlara sorun yarattığını bildiği halde davranışını başkalaştırmak istemez Bu duruma çatışma denir Çatışma durumunda ebeveyn ve çocuk çatışır, çocuğun gereksinimlerinin karşılanması tehlikeye girer ve annebabaçocuk ilişkisinde bir sorun oluşur
Annebaba ve çocuk arasındaki çatışmalar; Gordon tarafından Sert, Yumuşak, Şiddet ve Zorlama Gerektirmeyen, sorunun çözümü için annebaba ve çocuğun katılımını gerektiren yöntemler ile çözümlenmektedir
Sert yöntemde, annebaba ve çocuk aralarında çatışmalarda annebaba çocuğun kabul edeceğini düşünerek sorunun çözümü için kendileri karar verirler Çocuk annebabasının karar verdiği çözümü kabul ederse veya boyun eğerse aralarında herhangi bir soru ortaya çıkmaz Ancak çocuk kabul etmez ve aleyhinde çıkarsa annebaba, önce ikna etmeye çalışır Çocuk karşı koymaya devam ederse, annebaba, çocuğu itaat etmeye, boyun eğmeye zorlar, güç ve otorite kullanmakla tehdit eder Bu yöntemde annebaba kazanır, çocuk kaybeder Bunun çocuk üzerindeki olumsuz etkileri;
1*Çocuğun annebabasının çözüm önerilerine uyarlama arzusunu azaltır
2*Çocuk cezalandırılacağı korkusu ile yapar
3*Annebabalarına karşısında öfke duyarlar
4*Çocuğun bağımlı ve dışarıdan denetimli bir şahsiyet yapısı geliştirmesine niçin olur
5*Meslek birliği davranışı gelişmez
Bu durumun anne – baba üzerindeki en manâlı olumsuz etkisi, artan bir şekilde kötüye dışarı giden bir ilişkinin tohumlarının atılmasıdır Bu annebabalar, çocuklarının sözel ve fiziksel saldırıları ile karşılaşabilirler
Yumuşak yöntemde, bir çatışma çıkınca, annebaba önce kendi çözümlerini kabul ettirmek için çocuğu ikna etmeye çalışırlar Eğer çocuk, bu duruma aleyhinde koyarsa, çocuğun istediğine razı olurlar Bu yöntemde çocuk kazanır Bunun çocuk üzerindeki negatif etkileri;
1*Bu ailelerde yetişen çocuklar, annebabalarını denetim aşağı yakalamak için hiddet nöbetleri göstermeyi, annebabalarını suçlu hissettirmeyi ve onlara kötü sözler söylemeyi öğrenirler Agresif davranışlar gösterirler
2*Çocuklar kendi gereksinimlerini başkalarının üzerinde tutarlar Davranışlarını denetleyemezler ve bencildirler
3*Şımarık olarak yetişen bu çocuklarda işbirliği gelişmez, ilişkilerinde çoğu zorlukla karşılaşırlar
4*Annebabalarının sevgisi konusunda şüphe duyarlar Onların sevgisinden muhakkak olamazlar (Gordon,1996)
Sert ve Yumuşak yöntemin birbirine benzer yanı, her ikisinde de kazanan ve kaybeden vardır Birinde annebaba çocuğa, ötekinde ise çocuk annebabaya istediğini kabul ettirmek için çabalar İki tarafta istediğini kabul ettirmek için zorlama ve tehdit uygular
Bu yöntemle ilgili sorunlar ise, birçok ailede annebabandan biri Sert diğeri Yumuşak yöntemi kullanır Bu uyuşmama çocuklarda önemli duygusal sorunlar yaşatabilir Fakat yöntemlerden birini en kutup noktada kullanmaktan daha eksik zararlı olabilir
Zorlama ve baskı gerektirmeyen, sorunun çözümü için annebaba ve çocuğun katılımını gerektiren yöntemde, meydana gelen çatışmaları birlikte çözümlemeyi amaçlayan bir yöntemdir Anne –baba ve çocuk müşterek çözüm önerileri geliştirirler ve değerlendirirler daha sonra en yerinde olan çözüm önerisi üzerinde kavranabilir, nasıl uygulanacağına karar verilir Zor kullanma ve zorlama yoktur Hiç kimsenin kaybetmediği, herkesi kazandığı bir yöntemdir (Gordon,1996) Bu yöntemin annebaba ve çocuğa sağladığı yararlar;
1*Çocuğu çözümü uygulamaya daha hevesli ülkü getirir
2*Çocukların düşünme becerilerini geliştirir
3*Annebaba ve çocuk arasında sıcak ve sağlıklı bir ilişkinin gelişmesine asistan olur
4*Reel soruna ulaşmayı sağlar
Bu yöntemi kullanırken annebabaların uyarı etmesi gereken noktalar;
•*Yöntem çocuklara iyi anlatılmalıdır
•*Yöntemin bütün basamakları uygulanmalıdır
•*Sorunların tekrar tekrar aniden fazla çözümünün olduğu dikkate alınmalıdır
•*Alınan birincil karar gerekirse değiştirilebilmelidir
Son olarak, PsikologEğitimci Doğan Cüceloğlu ’nun çocuklarının başarılı olmasını isteyen ailelere verdiği üç öneriyi bilginize sunuyor ve* hepimize çatışmasız annebabaçocuk ilişkileri diliyoruz
ANNE BABALARA ÜÇ TEKLIF:
Çocuğunuzun yaşamında “keşkeleri değil, “iyi oysa leri fazla olsun
Çocuğunuz açıkgöz ve kurnaz biri olacağına, başkalarının hakkını yemeden üreten ve şampiyon biri olsun
Çocuğunuz kendisine güvenmeyen ve kimsenin güvenmediği, bilgisi ve diploması olan fakat pısırık ve şevksiz çalışan biri yok; özgüveni ve özsaygısı olan “Ben yapabilirim duygusu kuvvetli, girişken ve sorumluluk sahibi biri olsun*
Modern Aysel “AnneBabaÇocuk İletişimi Doğan Cüceloğlu “Başarıya Götüren Aile