Edirne Antlaşması Tarihi, Maddeleri ve Sonucları
Edirne Antlaşmasının onemi
Edirne Antlaşması maddeleri
Edirne Antlaşmasının sonucları
Edirne Antlaşması
1828 OsmanlıRus savaşı sonunda, Edirne'de imzalanan antlaşma (14 Eylul 1829)
Navarin faciasından (1827) sonra başlayan (Eylul 1828) OsmanlıRus savaşı aleyhimizde gelişince, barış isteği belirdi İngiliz ve Fransız elcilerinin teşebbusleri ve Carın kayınpederi Prusya kralının gonderdiği aracının cabalarıyla, bir antlaşma hazırlığına girişildi 1829 yılı yazında, Carlık orduları, Balkanları aşarak, İslimiye ve Yanbolu taraflarını zorlamaya başladı, doğuda Erzurum'u aldı Bu sırada Edirne de duşunce, savaşa son vermek icin, İstanbul'daki Prusya elcisi, denizden Tekirdağ'a gitti, Rus generali Dielitsch'e haber gondererek, ateşkes ilanını sağladı, iki tarafın Edirne'de barış esaslarını goruşmelerine karar verildi Bu arada Edirne'nin doğusunda kalan Rus askerleri cekildiler Daha once, İstanbul'daki İngiliz ve Fransız elcileri, hukumetlerinden aldıkları talimata dayanarak, Mora'nın (Yunanistan) istiklalini (bağımsızlığını) tanıması hususunda Babıali'ye verdikleri resmi takrire cevap istediler ve Bebek Koşku'nde yapılan muzakereler sonucunda, ilgili devletlerin evvelce Londra'da (22 Mart) aldıkları kararları kabul etmek gereği ortaya cıktı (6 Temmuz) Bu kararlar, Yunan hukumetinin tam bağımsız bir devlet olması, sınırlarının daha once verilen mazbatada istenilen şekilde cizilmesi; Yunan hukumdarlığının, muttefik devletlerde hukumran olan hanedanlardan birine mensup olmayan bir prense asaleten verilmesi, Devleti Aliyye ile Yunan devleti arasında barışın korunması, iki tarafca genel af ilanı, Yunanistan'a goc etmek isteyen Rumlara bir yıl sure tanınması vs gibi hukumleri, dokuz maddede kapsamakta idi
Askeri harekata son verilerek, barış muzakerelerine Edirne'de başlanması kararlaştırılınca, Babıali tarafından, Sadık Efendi birinci Eminbeyzade Abdulkadir Bey ikinci murahhas tayin edildiler (15 Ağustos 1829) Bir ay kadar suren muzakerelerden sonra Edirne'de 16 maddelik bir antlaşma imzalandı
Başlıca hukumleri şunlardı:
1 Karada ve denizde carpışmalara son verilerek, iki devlet arasında, sınırsız bir dostluk kurulacak; bu antlaşmanın şartlarına aykırı hareket edilmeyecektir
2 Rusya, Boğdan ulkesini eski sınırlarıyla, Osmanlı Devleti'ne bırakacak, Eflak bolgesinden Dobruca, Silistre, İshakcı, Pazarcık, Varna, Yanbolu, Aydost, Kırkkilise ve Edirne ile Rumeli'de işgal ettiği butun yerlerden geri cekilecektir
3 Prut nehri, eskiden olduğu gibi, Boğdan arazisine bitiştiği yerden, Tuna'ya karıştığı yere kadar, iki devlet arasında sınır olacak, Tuna kollarındaki butun adalar Rusya'nın tasarrufunda kalacak, bu nehrin sağ kıyısı Osmanlıların olacak, 10 km'lik mesafe boşaltılacak, hicbir tesis yapılmayacak, adalarda Rusya hicbir bina ve istihkam yapmayacak, Tuna nehrinde seyru sefer, her iki devlet icin serbest olacaktır
4 Gurcistan ve Kafkas tarafındaki bircok eyalet, uzun zamandan beri Rusya hudutları icine girmiş; 1828'de İran Rusya arasındaki Turkancay Antlaşması gereğince Revan, Nahcıvan hanlıkları da Rusya'ya gecmişti Bu bakımdan iki devlet arasındaki yeni sınır, Ahıska, Poti, Anapa kaleleri Rusya tarafında; Kars, Bayazıt, Erzurum bolgeleri Osmanlılarda kalmak uzere duzenlenecektir
5 Eflak ve Boğdan'a yeni haklar tanınacak, EflakBoğdan beyleri, yaşadıkları surece gorevde kalacak, Eflak ve Boğdan'daki kaleler yıktırılacak, bu iki eyalette Osmanlı askeri bulunmayacaktır
6 Akkerman Antlaşması gereğince Sırbistan'a tanınmış olan imtiyazlar, yani Sırbistan muhtariyeti, bu antlaşma ile tekid edilecektir (sağlamlaştırılacaktır)
7 Rus ticaret gemilerine Boğazlardan geciş hakkı tanınacak, Rus halkından olanlar, Osmanlı ulkelerinde serbestce ticaret yapabileceklerdir
8 Osmanlı Devleti, Rusya'ya, on taksitte odenmek uzere, on bir bucuk milyon duka altını tazminat odeyecektir
9 Osmanlı Devleti, 6 Temmuz 1827'de Londra'da, Rusya, İngiltere ve Fransa arasında ve Yunanistan'ın bağımsızlığıyla ilgili antlaşmaya tam muvafakat bildirecek; 22 Mart 1829'da bu esasa gore duzenlenen protokolu de kabul edecek; antlaşmanın tasdikinden sonra Rusya, İngiltere ve Fransa murahhaslarıyla birlikte ve antlaşma esaslarının uygulanmasını kararlaştırmak uzere, Osmanlı Devleti tarafından murahhaslar tayin edilecektir
10 Her iki devlet, savaş sırasında işgal ettikleri topraklarda genel af ilan edecek, harp esirleri de bu antlaşmanın onaylanmasından sonra, derhal serbest bırakılacaktır
sonucları
İstanbul HukUmeti yeni Yunan sınırını ve statusunu kabul etti Yeni Yunan Devleti de topraklarındaki Turk mallarının bedeli olarak, Osmanlı Devleti'ne belli bir tazminat odemeyi yuklendi
Edirne Antlaşmasının onemi
Edirne Antlaşması maddeleri
Edirne Antlaşmasının sonucları
Edirne Antlaşması
1828 OsmanlıRus savaşı sonunda, Edirne'de imzalanan antlaşma (14 Eylul 1829)
Navarin faciasından (1827) sonra başlayan (Eylul 1828) OsmanlıRus savaşı aleyhimizde gelişince, barış isteği belirdi İngiliz ve Fransız elcilerinin teşebbusleri ve Carın kayınpederi Prusya kralının gonderdiği aracının cabalarıyla, bir antlaşma hazırlığına girişildi 1829 yılı yazında, Carlık orduları, Balkanları aşarak, İslimiye ve Yanbolu taraflarını zorlamaya başladı, doğuda Erzurum'u aldı Bu sırada Edirne de duşunce, savaşa son vermek icin, İstanbul'daki Prusya elcisi, denizden Tekirdağ'a gitti, Rus generali Dielitsch'e haber gondererek, ateşkes ilanını sağladı, iki tarafın Edirne'de barış esaslarını goruşmelerine karar verildi Bu arada Edirne'nin doğusunda kalan Rus askerleri cekildiler Daha once, İstanbul'daki İngiliz ve Fransız elcileri, hukumetlerinden aldıkları talimata dayanarak, Mora'nın (Yunanistan) istiklalini (bağımsızlığını) tanıması hususunda Babıali'ye verdikleri resmi takrire cevap istediler ve Bebek Koşku'nde yapılan muzakereler sonucunda, ilgili devletlerin evvelce Londra'da (22 Mart) aldıkları kararları kabul etmek gereği ortaya cıktı (6 Temmuz) Bu kararlar, Yunan hukumetinin tam bağımsız bir devlet olması, sınırlarının daha once verilen mazbatada istenilen şekilde cizilmesi; Yunan hukumdarlığının, muttefik devletlerde hukumran olan hanedanlardan birine mensup olmayan bir prense asaleten verilmesi, Devleti Aliyye ile Yunan devleti arasında barışın korunması, iki tarafca genel af ilanı, Yunanistan'a goc etmek isteyen Rumlara bir yıl sure tanınması vs gibi hukumleri, dokuz maddede kapsamakta idi
Askeri harekata son verilerek, barış muzakerelerine Edirne'de başlanması kararlaştırılınca, Babıali tarafından, Sadık Efendi birinci Eminbeyzade Abdulkadir Bey ikinci murahhas tayin edildiler (15 Ağustos 1829) Bir ay kadar suren muzakerelerden sonra Edirne'de 16 maddelik bir antlaşma imzalandı
Başlıca hukumleri şunlardı:
1 Karada ve denizde carpışmalara son verilerek, iki devlet arasında, sınırsız bir dostluk kurulacak; bu antlaşmanın şartlarına aykırı hareket edilmeyecektir
2 Rusya, Boğdan ulkesini eski sınırlarıyla, Osmanlı Devleti'ne bırakacak, Eflak bolgesinden Dobruca, Silistre, İshakcı, Pazarcık, Varna, Yanbolu, Aydost, Kırkkilise ve Edirne ile Rumeli'de işgal ettiği butun yerlerden geri cekilecektir
3 Prut nehri, eskiden olduğu gibi, Boğdan arazisine bitiştiği yerden, Tuna'ya karıştığı yere kadar, iki devlet arasında sınır olacak, Tuna kollarındaki butun adalar Rusya'nın tasarrufunda kalacak, bu nehrin sağ kıyısı Osmanlıların olacak, 10 km'lik mesafe boşaltılacak, hicbir tesis yapılmayacak, adalarda Rusya hicbir bina ve istihkam yapmayacak, Tuna nehrinde seyru sefer, her iki devlet icin serbest olacaktır
4 Gurcistan ve Kafkas tarafındaki bircok eyalet, uzun zamandan beri Rusya hudutları icine girmiş; 1828'de İran Rusya arasındaki Turkancay Antlaşması gereğince Revan, Nahcıvan hanlıkları da Rusya'ya gecmişti Bu bakımdan iki devlet arasındaki yeni sınır, Ahıska, Poti, Anapa kaleleri Rusya tarafında; Kars, Bayazıt, Erzurum bolgeleri Osmanlılarda kalmak uzere duzenlenecektir
5 Eflak ve Boğdan'a yeni haklar tanınacak, EflakBoğdan beyleri, yaşadıkları surece gorevde kalacak, Eflak ve Boğdan'daki kaleler yıktırılacak, bu iki eyalette Osmanlı askeri bulunmayacaktır
6 Akkerman Antlaşması gereğince Sırbistan'a tanınmış olan imtiyazlar, yani Sırbistan muhtariyeti, bu antlaşma ile tekid edilecektir (sağlamlaştırılacaktır)
7 Rus ticaret gemilerine Boğazlardan geciş hakkı tanınacak, Rus halkından olanlar, Osmanlı ulkelerinde serbestce ticaret yapabileceklerdir
8 Osmanlı Devleti, Rusya'ya, on taksitte odenmek uzere, on bir bucuk milyon duka altını tazminat odeyecektir
9 Osmanlı Devleti, 6 Temmuz 1827'de Londra'da, Rusya, İngiltere ve Fransa arasında ve Yunanistan'ın bağımsızlığıyla ilgili antlaşmaya tam muvafakat bildirecek; 22 Mart 1829'da bu esasa gore duzenlenen protokolu de kabul edecek; antlaşmanın tasdikinden sonra Rusya, İngiltere ve Fransa murahhaslarıyla birlikte ve antlaşma esaslarının uygulanmasını kararlaştırmak uzere, Osmanlı Devleti tarafından murahhaslar tayin edilecektir
10 Her iki devlet, savaş sırasında işgal ettikleri topraklarda genel af ilan edecek, harp esirleri de bu antlaşmanın onaylanmasından sonra, derhal serbest bırakılacaktır
sonucları
İstanbul HukUmeti yeni Yunan sınırını ve statusunu kabul etti Yeni Yunan Devleti de topraklarındaki Turk mallarının bedeli olarak, Osmanlı Devleti'ne belli bir tazminat odemeyi yuklendi
