Egzama Nedir,,Egzama Belirtileri, Egzama Hakkında, Egzama Hastalığı, Egzama Neden Olur, Egzama Nedenleri
Egzama
Rahatsız edici ve cirkin gorunuşlu bir deri hastalığıdır fakat tehlikeli değildir, basit bir tedaviyle kontrol altına alınabilir Her on iki kişiden birinin, yaşamının herhangi bir doneminde egzama gecirdiği saptanmıştır Egzama kaşıntı yapmasının ve rahatsızlık vermesinin yanı sıra, el kol ve yuz gibi acıkta kalan yerlerde oluştuğundan cirkin bir gorunume de neden olur
Nedenleri
Egzama genellikle alerji nedeniyle oluşur ama duygusal sıkıntı da egzamaya yol acabilmektedir Bazen de egzama gorunur hicbir neden yokken cıkmaktadır En sık gorulen egzama tipi, alerjik kokenlidir Tıp dilindeki adı atopik dermatit olan bu hastalık coğunlukla astımlılarda ve saman nezlelilerde gorulur Saman nezlesi, cicek tozlarının neden olduğu alerjik bir hastalıktır
Astım ve egzama da solunum yoluyla olduğu kadar sut ya da yumurta gibi alerjan maddelerin yenilmesiyle de oluşur Ne var ki durum hep boyle değildir, nobetler coğunlukla sitres zamanlarında ortaya cıkar Egzama en cok kucuk cocuklarda ve bebeklerde gorulur; ama cocuk buyudukce egzama genellikle kendiliğinden gecer Egzama, astım ya da saman nezlesi gibi alerjik hastalıkların sık gorulduğu ailelerde, cocukların egzamalı olma olasılığı yuksektir İnek sutu verilen bebeklerde egzama olasılığının arttığı gorulmuştur Bu yuzden, alerjili ailelerin cocuklarını bu hastalıktan korumak icin, anne sutuyle beslemeye ozen gostermeleri gerekir
Belirtileri
Egzamada iltihaplı deri bolgesi kızarır ve kaşınır Aynı zamanda kurur ve ustunde sivilceye benzer oluşumlar bulunur; yer yer su toplar Egzamalı bolge kaşınırsa, enfeksiyon yayılır, deri kanar ve iltihaplanıp ağrı yapabilir Catlaklardan giren mikroplar bedene yayılabilir Kaşınarak tahriş edilmiş bir egzama bolgesi cok rahatsızlık verebilir Egzama once yuzde ve baş derisinde cıkar, sonra kollarda ve bacaklarda, ozellikle derinin katlandığı ya da giysilerin surtunduğu yerlerde oluşur Hastalığın veridiği rahatsızlık daha cok kaşımaya ve oluşan catlaklardan giren mikropların yaptıkları enfeksiyona bağlıdır
Tedavisi
Egzama tehlikeli sayılabilecek ağır bir hastalık değildir; ama rahatsızlık verebilir Egzamalıların rahat etmek icin almaları gereken onlemlerin başında yarayı kaşımamak gelir Egzamalı bebeklerin ellerine pamuklu kumaşlardan dikilmiş parmaksız elenler gecirilerek egzamalı yerlerini kaşımaları onlenebilir Egzamalı kişilerin ucuk hastalığı olanlardan ozellikle uzak durmaları gerekir Egzamalı deri, ucuk virusu olan herpes simplekse karşı direncsizdir; virus alınırsa enfeksiyon yayılabilir Egzamalıların cicek aşısı da olmamaları gerekir Normal insanlara hicbir zarar vermeyen bu aşı, egzamalı bir cocukta, olumcul olabilen ateşli bir hastalık yapabilir
Egzamalı ya da egzama gecirmiş insanların derileri cok hassastır Bu nedenle tahriş edici maddelerden sakınmalıdırlar Bu tur maddelerle calışmak zorunda kalanlar lastik elen ve yuz maskesi gibi basit onlemlerle korunmalı; genc insanlar meslek secerken yağlar, boya maddeleri ve şampuan gibi malzemelerle calışmak zorunda kalacakları meslekleri secmemelidirler Egzamanın nedeni olan alerji yapıcı madde bulunabilirse, hastanın o madden korunması yeterlidir Egzamalı bir bebeğe, inek sutu veriliyorsa, inek sutunu kesip ya anne sutu verilmeli ya da keci sutu (inek sutune gore daha az alerjiye yol actığı saptanmıştır) ve ozel suttozu gibi bir besinle beslenmelidir
Nedeni bulunamayan cocuk egzamalarında ise cocuğun giysilerinde yunlu kumaş kullanmamak, derisi kurumaya yatkınsa cok sık yıkamaktan kacınmak, enfeksiyonları onlemek icin hem kendini hem de cevresinin temizliğine ozen gostermek ve ozel sabun kullanmak yararlı olur
Egzama tedavisinde yararlanılabilecek bircok ilac vardır Cinko bileşimleri ve kortizonlu deri merhemleri egzamalı yerlere doktor onerisine gore surulur; ancak bu merhemler deriyi tahriş edeceği icin uzun sure kullanılmamalıdırlar Ayrıca antihistaminik merhemlerle kaşıntıyı azaltmak, ureli merhemlerle derinin su iceriğini artırarak egzamanın deriyi kurutup catlatmasını onlemek deriyi kurutup catlatmasını onlemek, astım tedavisinde kullanılan sodyumkromoglikat adlı maddeyi iceren ilacın alınmasıyla alerjiyi onlemek olanaklıdır Egzamalı insanların kaşınmamaları neredeyse olanaksız olduğundan, tırnaklarını kısa, temiz ve bakımlı tutmaları, zararı biraz da olsa azaltır Egzama hastane tedavisi gerektirecek kadar ağır bir hastalık değildir ama evinde yeterli bakım goremeyecek hastaların hastaneye yatmaları yararlı olabilir
Egzamalı cocukların yuzde 50si altı yaşına gelmeden, yuzde 90′i ise ergenliğe ulaştıklarında egzamadan kurtulurlar Ne var ki, oteki alerjik hastalıklar gibi egzama da, iyileşmesinden yıllar sonra hic beklenmedik bir zamanda yineleyebilir Duygusal sorunlar, sitres ve sıkıntı egzamanın yinelenmesine neden olabilir Egzamalıların hastalıklarının fazla onemsenmesi, egzamalı cocuğun ustune cok duşulmesi, stres yaratarak hastalığı busbutun ağırlaştırabilmektedir Gunumuzde egzama tam olarak tedavi edilmemekle birlikte, rahatlatılabilmekte ve denetim altına alınabilmektedir En iyisi, fazla onemsemeyerek, hastalığın getirebileceği duygusal sıkıntılardan korunmaktır
Atopik deri ve mukozaların cevresel maddelere karşı ailesel aşırı duyarlılıkları ile birlikte artmış Ig E uretimidir Atopik hastalıkların ortak ozelliği ailesel oluşlarıdırIgE uretim artışı diğer ortak ozelliklerinden biri olup, Atopik dermatit tablosu deri bulgularının on planda olduğu tipidir
Hastalar coğu kez ailede alerjik astım, saman nezlesi gibi diğer atopik hastalıklardan da soz ederler
Atopik egzamanın klinik bulguları hastanın yaşam boyunca herhangi bir zamanda alevlenme gostermekle birlikte genellikle ilk bulgular bebelik cağında ortaya cıkar
Kuru deri yuzde solukluk, avuc ici, ayak tabanındaki cizgilerin cok yoğun oluşu, goz altı morluğu ve cizgilenmeleri, duşuk sac cizgisi, parlak tırnaklar dudak kenarında catlaklar, boyunda katlantılar, deri renk değişiklikleri, tekrar eden kaşıntılar tabloya eşlik eder Ceşitli deri bulgularının birkacının bir arada bulunması atopik ekzama duşundurmelidir
Klinik tablo bahar aylarında cayır ve ağac polenleri nedeniyle alevlenme gostermektedir
Tedavide deri nemlendiricileri antihistanimikler, lokal kortizonlu kremler, nemlendirici banyolar sık kullanılır
Fototerapi ve Balneofototerapiler son yıllarda tedavide sıklıklar kullanılmaya başlanmıştır
Mayasıl diye bilinen egzama, derinin sulanması ile meydana gelen bir iltihaptır Tıp dilinde; Erythema pernio denir Kaşıntı ve kızartı ile ortaya cıkar nedeni; ruhsal olabileceği gibi alerjik tepkiler veya deriyi tahriş eden maddeler de olabilir Bazı kimselerde de ırsi dir Vucudun hemen hemen her yerinde gorulebilir ve bulundukları yere gore isimlendirilirler
Tedavinin ilk prensibi; uzulmemek ve egzamalı yerleri kaşımamaktır Ayrıca, su ve sabunlu sudan olduğu kadar uzak kalmak da gerekir Su yerine permanganatlı su ve rivanollu su kullanılır Perhiz yapılır Acılı, baharatlı ve yağlı yenmez
Egzama icin kullanılacak doğru isim atopik dermatittir Egzama kronik (uzun suren ve tekrarlayan), iltihaplı bir deri hastalığıdır ve atopik (genetik yatkınlığın olduğu aşın duyarlılık ya da alerjik reaksiyon) kişilerde gorulur Cocukların %15 kadarında egzama gelişir ve bunların %50′den fazlasında astım, %75′inde ise saman nezlesi gelişir
Egzama sıklıkla, aşırı duyarlılık ya da alerjik reaksiyon eğilimini annebabalarından kalıtım yoluyla almış cocuklarda ortaya cıkar (atopi) Bir takım faktorler egzama gelişmeolasılığını artırabilir Yaşamın erken evresinde yumurta, inek sutu, ev hayvanı kepeği ve ev tozu akarı gibi bazı alerjenlerle karşılaşmış olmak, riski artırabilir Egzamalılanın en az %80′inde alerji testi bir ya da daha fazla alerjene karşı pozitif olabilir
Egzama, genellikle beş yaşından once başlar ve zamanla duzelme eğilimi gosterse de, etkilenen cocukların %25′inde erişkin cağda da devam eder
Bebeklerde butun vucut, popo ve kasıklar haric
Cocuklarda boyun, ayak bilekleri, kol ve bacaklar
Egzama deri uzerinde su toplamış gibi gorunen kaşıntılı, kırmızı, kabartılı lezyonların oluşmasına neden olur Kaşıma sonucu bunların ustu genellikle acık ve suludur Giderek deri kalınlaşır ve pullanır Lezyonların yeri yaşla değişir Bebekler ve cocuklarda en sık yuz, kol ve bacakların dışa bakan tarafları ve dizler etkilenir; daha buyuk yaştaki cocuklarda ve erişkinlerde boyun, ayak bilekleri ve dizlerin ic tarafı daha sık etkilenir Surekli kaşıma deri renginde yama şeklinde, daha acık ya da daha koyu renkte gorunen değişikliklere yol acabilir Ayrıca, etkilenen bolgelerde kronik enfeksiyonlar da sıklıkla gelişebilir Deri lezyonları, kotuleşmenin ardından semptomların gectiği donemlerin geldiği, tekrarlayıcı bir seyir izler
Erişkinlerde boyun, ayak bilekleri, diz ve dirseğin ic kısımları
Bir kez egzama gelişmişse, kimi tetikleyiciler onu daha da kotuleştirebilir Bunlar arasında:
beslenme; tetikleyici biryiyecek yemek gibi,
kimyasal maddeler; camaşır deterjanları (ozellikle, enzimiceren biyolojik olanlar), ciltkremleri, sabun ve şampuanlar gibi,
stres ve anksiyete,
hava; ozellikle soğuk hava,
hava yoluyla yayılan alerjenler;ev hayvanı alerjenleri ve ev tozu akarı bulunur
Yatağınızı değiştirmeniz, eve yeni bir hayvan almanız ve polen sezonunun başlaması egzamanızı kotuleştirebilir Ayrıca, ureticiler bazen urunlerinin formulunu değiştirebilir, bu yuzden de daha once sorunsuz kullandığınız bir urun birden derinizin kotuleşmesine neden olabilir
Cocuğun cildini sabunla yıkamaktan kacınınız !
Banyo kopuğu kullanmaktan ve cocuğun sacını şampuanla yıkamaktan kacınınız
Banyosunda az miktarda parfumsuz normal banyo yağı kullanınız
Cildin kuruması halinde, cocuğa her iki gunde bir banyo yaptırınız
Uzun sureli sıcak su banyosu yaptırmayınız ve cildi, havluyu hafifce
dokundurarak kurulayınız
Ozellikle hemen banyonun ardından, cocuğun cildine duzenli olarak nemlendirici krem surunuz (sorbolene ya da aqueous kremi)
Emici ozelliği fazla olan bezler kullanınız ve bezleri duzenli olarak değiştiriniz
Bebeklere normal aşı programlarının uygulanması gerekir
Egzemalı cocuklara ozel diyet uygulamanın fazla bir yararı olmaz
Alerjik egzama nedir?
Alerjik egzama (coğunlukla bebek egzaması ya da yalnızca egzama olarak adlandırılır), kuru, kırmızı ve genellikle cok kaşıntılı olan pul pul dokuntuyle belirgin bir deri iltihabıdır Pigmentli deride daha mor ya da kahverengi ve kalınlaşmış deri baskın ozellikler olabilir Egzamalı yerlerden akıntı sızabilir ve bu yerler kabuk bağlayabilir Kucuk bebeklerde 2 ile 4 aylık olduktan sonra ortaya cıkma olasılığı vardır Egzama bircok cocukta buyudukce iyileşme gostermektedir
Egzamanın nedeni bilinmemesine karşın, hastalığa yaygın olarak alerjik (atopik) astım ve saman nezlesi eşlik etmektedir Diğer aile bireylerinde alerjik egzama, astım ve saman nezlesi olması durumunda, cocukta egzama gorulme olasılığı daha fazladır
Egzama vucutta nerelerde oluşur?
Alerjik egzama bebek kucukken başlar İlk once genellikle iltihaplı ve kuru kabartılar halinde yanaklarda oluşur Deri kırmızı, pigmentli deri ise, acık mor, kahverengi ve hatta beyaz bile olabilir Egzama daha sonra alın ve baş derisine yayılabilir
Cocuk buyudukce egzama vucutta, kollarda dirsek iclerinde ve bacaklarda diz arkasında gorulur Ayrıca, el ve ayak bileklerinin etrafında da oluşur
Cocukluğun ileri donemlerinde yuzde daha seyrek gorulur ancak, kulak arkasında ve gozlerin etrafında dokuntu oluşabilir
Nedeni nedir?
Yukarıda sozu edildiği gibi, egzama ile diğer alerjik hastalıklar arasında bir bağlantı bulunmaktadır Ancak, bircok vakada egzamaya neden olan herhangi bir maddeye karşı alerjik bir durum soz konusu değildir
Aşağıdakileri dekapsayan bazı faktorler hastalığı ağırlaştırabilir:
sabun, deterjan ve şampuan gibi cildi tahriş eden ya da kurutan maddelerle temas
cildin kurumasına neden olan soğuk hava
bakteri kokenli ikincil enfeksiyon
stres
Bircok kişi, herhangi bir yiyeceğin egzamayı artırıp artırmadığını merak etmektedir Ancak, cocukların coğunda, belirli bir yiyeceğin hastalığa yol actığını soylemek cok zordur
Nasıl onlenir ve tedavi edilir?
Kacınılması gerekenler
Dokuntuyu daha kotu ve kaşıntılı hale getireceğinden, ovma ve kaşıma
Cildi kuruttuğu icin sabun, deterjan ve parfumlu urunler kullanma
Cildi kuruttuğu icin, egzamalı yerleri su ile cok fazla yıkama
Cildi daha fazla tahriş ettiği ve kuruttuğu icin, uzun sure sıcak su banyosu veya sıcak duş yapma
Aşırı sıcak ya da soğuk
Cocuğun terlemesine ve kaşıntıya neden olduğundan yorgan kullanma
Yun gibi vucuda batan giysiler giyme
Battaniye, halı ve koyun postlarındaki yunle doğrudan temas
Yapılması gerekenler
Cildi temizlemek icin sabun yerine banyo yağı kullanınız
Nemlendirici kremleri, ozellikle banyodan sonra duzenli olarak kullanınız
Banyo ya da duştan sonra, cildi, havluyu hafifce dokundurarak kurulayınız ve ovmayınız
Kışın sıcak odada uzerini cıkarınız
Yazın yatak odasının serin olmasını sağlayınız
Bol pamuklu giysiler giydiriniz (ya da pamuklusentetik karışık giysiler)
Giysilerdeki etiketleri cıkarınız
Emici ozelliği fazla olan bezler kullanınız ve bunları duzenli olarak değiştiriniz
Egzamanın ağır olması durumunda, doktor cilde surmeniz icin kortizonlu krem verebilir Genellikle, egzama aktif hale geldiğinde hafif kortizonlu krem ya da merhemler kullanılmakta, hafiflediğinde ise, bu urunler bırakılmaktadır
Egzama kontrol altına alınsa bile, nemlendirici kullanma surdurulur Egzamanın enfekte olması halinde, doktorun antibiyotik vermesi gerekebilir
Kaşıntının giderilmesinde, ozellikle gece meydana gelmesi ve uykusuzluğa neden olması durumunda, antihistamin şurupların yararı olabilir Egzamanın tedavisinde diyetin rolu henuz acıklığa kavuşmamış olup, bircok cocukta ozel diyet uygulama başarısızlıkla sonuclanmıştır Diyet konusunda bilgi edinmenin herhangi bir zararı olmamasına karşın, bu konuda bilgi, egzama ve kucuk cocukların beslenme ihtiyacları konusunda uzman olan bir kişiden alınmalıdır
Egzama
Rahatsız edici ve cirkin gorunuşlu bir deri hastalığıdır fakat tehlikeli değildir, basit bir tedaviyle kontrol altına alınabilir Her on iki kişiden birinin, yaşamının herhangi bir doneminde egzama gecirdiği saptanmıştır Egzama kaşıntı yapmasının ve rahatsızlık vermesinin yanı sıra, el kol ve yuz gibi acıkta kalan yerlerde oluştuğundan cirkin bir gorunume de neden olur
Nedenleri
Egzama genellikle alerji nedeniyle oluşur ama duygusal sıkıntı da egzamaya yol acabilmektedir Bazen de egzama gorunur hicbir neden yokken cıkmaktadır En sık gorulen egzama tipi, alerjik kokenlidir Tıp dilindeki adı atopik dermatit olan bu hastalık coğunlukla astımlılarda ve saman nezlelilerde gorulur Saman nezlesi, cicek tozlarının neden olduğu alerjik bir hastalıktır
Astım ve egzama da solunum yoluyla olduğu kadar sut ya da yumurta gibi alerjan maddelerin yenilmesiyle de oluşur Ne var ki durum hep boyle değildir, nobetler coğunlukla sitres zamanlarında ortaya cıkar Egzama en cok kucuk cocuklarda ve bebeklerde gorulur; ama cocuk buyudukce egzama genellikle kendiliğinden gecer Egzama, astım ya da saman nezlesi gibi alerjik hastalıkların sık gorulduğu ailelerde, cocukların egzamalı olma olasılığı yuksektir İnek sutu verilen bebeklerde egzama olasılığının arttığı gorulmuştur Bu yuzden, alerjili ailelerin cocuklarını bu hastalıktan korumak icin, anne sutuyle beslemeye ozen gostermeleri gerekir
Belirtileri
Egzamada iltihaplı deri bolgesi kızarır ve kaşınır Aynı zamanda kurur ve ustunde sivilceye benzer oluşumlar bulunur; yer yer su toplar Egzamalı bolge kaşınırsa, enfeksiyon yayılır, deri kanar ve iltihaplanıp ağrı yapabilir Catlaklardan giren mikroplar bedene yayılabilir Kaşınarak tahriş edilmiş bir egzama bolgesi cok rahatsızlık verebilir Egzama once yuzde ve baş derisinde cıkar, sonra kollarda ve bacaklarda, ozellikle derinin katlandığı ya da giysilerin surtunduğu yerlerde oluşur Hastalığın veridiği rahatsızlık daha cok kaşımaya ve oluşan catlaklardan giren mikropların yaptıkları enfeksiyona bağlıdır
Tedavisi
Egzama tehlikeli sayılabilecek ağır bir hastalık değildir; ama rahatsızlık verebilir Egzamalıların rahat etmek icin almaları gereken onlemlerin başında yarayı kaşımamak gelir Egzamalı bebeklerin ellerine pamuklu kumaşlardan dikilmiş parmaksız elenler gecirilerek egzamalı yerlerini kaşımaları onlenebilir Egzamalı kişilerin ucuk hastalığı olanlardan ozellikle uzak durmaları gerekir Egzamalı deri, ucuk virusu olan herpes simplekse karşı direncsizdir; virus alınırsa enfeksiyon yayılabilir Egzamalıların cicek aşısı da olmamaları gerekir Normal insanlara hicbir zarar vermeyen bu aşı, egzamalı bir cocukta, olumcul olabilen ateşli bir hastalık yapabilir
Egzamalı ya da egzama gecirmiş insanların derileri cok hassastır Bu nedenle tahriş edici maddelerden sakınmalıdırlar Bu tur maddelerle calışmak zorunda kalanlar lastik elen ve yuz maskesi gibi basit onlemlerle korunmalı; genc insanlar meslek secerken yağlar, boya maddeleri ve şampuan gibi malzemelerle calışmak zorunda kalacakları meslekleri secmemelidirler Egzamanın nedeni olan alerji yapıcı madde bulunabilirse, hastanın o madden korunması yeterlidir Egzamalı bir bebeğe, inek sutu veriliyorsa, inek sutunu kesip ya anne sutu verilmeli ya da keci sutu (inek sutune gore daha az alerjiye yol actığı saptanmıştır) ve ozel suttozu gibi bir besinle beslenmelidir
Nedeni bulunamayan cocuk egzamalarında ise cocuğun giysilerinde yunlu kumaş kullanmamak, derisi kurumaya yatkınsa cok sık yıkamaktan kacınmak, enfeksiyonları onlemek icin hem kendini hem de cevresinin temizliğine ozen gostermek ve ozel sabun kullanmak yararlı olur
Egzama tedavisinde yararlanılabilecek bircok ilac vardır Cinko bileşimleri ve kortizonlu deri merhemleri egzamalı yerlere doktor onerisine gore surulur; ancak bu merhemler deriyi tahriş edeceği icin uzun sure kullanılmamalıdırlar Ayrıca antihistaminik merhemlerle kaşıntıyı azaltmak, ureli merhemlerle derinin su iceriğini artırarak egzamanın deriyi kurutup catlatmasını onlemek deriyi kurutup catlatmasını onlemek, astım tedavisinde kullanılan sodyumkromoglikat adlı maddeyi iceren ilacın alınmasıyla alerjiyi onlemek olanaklıdır Egzamalı insanların kaşınmamaları neredeyse olanaksız olduğundan, tırnaklarını kısa, temiz ve bakımlı tutmaları, zararı biraz da olsa azaltır Egzama hastane tedavisi gerektirecek kadar ağır bir hastalık değildir ama evinde yeterli bakım goremeyecek hastaların hastaneye yatmaları yararlı olabilir
Egzamalı cocukların yuzde 50si altı yaşına gelmeden, yuzde 90′i ise ergenliğe ulaştıklarında egzamadan kurtulurlar Ne var ki, oteki alerjik hastalıklar gibi egzama da, iyileşmesinden yıllar sonra hic beklenmedik bir zamanda yineleyebilir Duygusal sorunlar, sitres ve sıkıntı egzamanın yinelenmesine neden olabilir Egzamalıların hastalıklarının fazla onemsenmesi, egzamalı cocuğun ustune cok duşulmesi, stres yaratarak hastalığı busbutun ağırlaştırabilmektedir Gunumuzde egzama tam olarak tedavi edilmemekle birlikte, rahatlatılabilmekte ve denetim altına alınabilmektedir En iyisi, fazla onemsemeyerek, hastalığın getirebileceği duygusal sıkıntılardan korunmaktır
Atopik deri ve mukozaların cevresel maddelere karşı ailesel aşırı duyarlılıkları ile birlikte artmış Ig E uretimidir Atopik hastalıkların ortak ozelliği ailesel oluşlarıdırIgE uretim artışı diğer ortak ozelliklerinden biri olup, Atopik dermatit tablosu deri bulgularının on planda olduğu tipidir
Hastalar coğu kez ailede alerjik astım, saman nezlesi gibi diğer atopik hastalıklardan da soz ederler
Atopik egzamanın klinik bulguları hastanın yaşam boyunca herhangi bir zamanda alevlenme gostermekle birlikte genellikle ilk bulgular bebelik cağında ortaya cıkar
Kuru deri yuzde solukluk, avuc ici, ayak tabanındaki cizgilerin cok yoğun oluşu, goz altı morluğu ve cizgilenmeleri, duşuk sac cizgisi, parlak tırnaklar dudak kenarında catlaklar, boyunda katlantılar, deri renk değişiklikleri, tekrar eden kaşıntılar tabloya eşlik eder Ceşitli deri bulgularının birkacının bir arada bulunması atopik ekzama duşundurmelidir
Klinik tablo bahar aylarında cayır ve ağac polenleri nedeniyle alevlenme gostermektedir
Tedavide deri nemlendiricileri antihistanimikler, lokal kortizonlu kremler, nemlendirici banyolar sık kullanılır
Fototerapi ve Balneofototerapiler son yıllarda tedavide sıklıklar kullanılmaya başlanmıştır
Mayasıl diye bilinen egzama, derinin sulanması ile meydana gelen bir iltihaptır Tıp dilinde; Erythema pernio denir Kaşıntı ve kızartı ile ortaya cıkar nedeni; ruhsal olabileceği gibi alerjik tepkiler veya deriyi tahriş eden maddeler de olabilir Bazı kimselerde de ırsi dir Vucudun hemen hemen her yerinde gorulebilir ve bulundukları yere gore isimlendirilirler
Tedavinin ilk prensibi; uzulmemek ve egzamalı yerleri kaşımamaktır Ayrıca, su ve sabunlu sudan olduğu kadar uzak kalmak da gerekir Su yerine permanganatlı su ve rivanollu su kullanılır Perhiz yapılır Acılı, baharatlı ve yağlı yenmez
Egzama icin kullanılacak doğru isim atopik dermatittir Egzama kronik (uzun suren ve tekrarlayan), iltihaplı bir deri hastalığıdır ve atopik (genetik yatkınlığın olduğu aşın duyarlılık ya da alerjik reaksiyon) kişilerde gorulur Cocukların %15 kadarında egzama gelişir ve bunların %50′den fazlasında astım, %75′inde ise saman nezlesi gelişir
Egzama sıklıkla, aşırı duyarlılık ya da alerjik reaksiyon eğilimini annebabalarından kalıtım yoluyla almış cocuklarda ortaya cıkar (atopi) Bir takım faktorler egzama gelişmeolasılığını artırabilir Yaşamın erken evresinde yumurta, inek sutu, ev hayvanı kepeği ve ev tozu akarı gibi bazı alerjenlerle karşılaşmış olmak, riski artırabilir Egzamalılanın en az %80′inde alerji testi bir ya da daha fazla alerjene karşı pozitif olabilir
Egzama, genellikle beş yaşından once başlar ve zamanla duzelme eğilimi gosterse de, etkilenen cocukların %25′inde erişkin cağda da devam eder
Bebeklerde butun vucut, popo ve kasıklar haric
Cocuklarda boyun, ayak bilekleri, kol ve bacaklar
Egzama deri uzerinde su toplamış gibi gorunen kaşıntılı, kırmızı, kabartılı lezyonların oluşmasına neden olur Kaşıma sonucu bunların ustu genellikle acık ve suludur Giderek deri kalınlaşır ve pullanır Lezyonların yeri yaşla değişir Bebekler ve cocuklarda en sık yuz, kol ve bacakların dışa bakan tarafları ve dizler etkilenir; daha buyuk yaştaki cocuklarda ve erişkinlerde boyun, ayak bilekleri ve dizlerin ic tarafı daha sık etkilenir Surekli kaşıma deri renginde yama şeklinde, daha acık ya da daha koyu renkte gorunen değişikliklere yol acabilir Ayrıca, etkilenen bolgelerde kronik enfeksiyonlar da sıklıkla gelişebilir Deri lezyonları, kotuleşmenin ardından semptomların gectiği donemlerin geldiği, tekrarlayıcı bir seyir izler
Erişkinlerde boyun, ayak bilekleri, diz ve dirseğin ic kısımları
Bir kez egzama gelişmişse, kimi tetikleyiciler onu daha da kotuleştirebilir Bunlar arasında:
beslenme; tetikleyici biryiyecek yemek gibi,
kimyasal maddeler; camaşır deterjanları (ozellikle, enzimiceren biyolojik olanlar), ciltkremleri, sabun ve şampuanlar gibi,
stres ve anksiyete,
hava; ozellikle soğuk hava,
hava yoluyla yayılan alerjenler;ev hayvanı alerjenleri ve ev tozu akarı bulunur
Yatağınızı değiştirmeniz, eve yeni bir hayvan almanız ve polen sezonunun başlaması egzamanızı kotuleştirebilir Ayrıca, ureticiler bazen urunlerinin formulunu değiştirebilir, bu yuzden de daha once sorunsuz kullandığınız bir urun birden derinizin kotuleşmesine neden olabilir
Cocuğun cildini sabunla yıkamaktan kacınınız !
Banyo kopuğu kullanmaktan ve cocuğun sacını şampuanla yıkamaktan kacınınız
Banyosunda az miktarda parfumsuz normal banyo yağı kullanınız
Cildin kuruması halinde, cocuğa her iki gunde bir banyo yaptırınız
Uzun sureli sıcak su banyosu yaptırmayınız ve cildi, havluyu hafifce
dokundurarak kurulayınız
Ozellikle hemen banyonun ardından, cocuğun cildine duzenli olarak nemlendirici krem surunuz (sorbolene ya da aqueous kremi)
Emici ozelliği fazla olan bezler kullanınız ve bezleri duzenli olarak değiştiriniz
Bebeklere normal aşı programlarının uygulanması gerekir
Egzemalı cocuklara ozel diyet uygulamanın fazla bir yararı olmaz
Alerjik egzama nedir?
Alerjik egzama (coğunlukla bebek egzaması ya da yalnızca egzama olarak adlandırılır), kuru, kırmızı ve genellikle cok kaşıntılı olan pul pul dokuntuyle belirgin bir deri iltihabıdır Pigmentli deride daha mor ya da kahverengi ve kalınlaşmış deri baskın ozellikler olabilir Egzamalı yerlerden akıntı sızabilir ve bu yerler kabuk bağlayabilir Kucuk bebeklerde 2 ile 4 aylık olduktan sonra ortaya cıkma olasılığı vardır Egzama bircok cocukta buyudukce iyileşme gostermektedir
Egzamanın nedeni bilinmemesine karşın, hastalığa yaygın olarak alerjik (atopik) astım ve saman nezlesi eşlik etmektedir Diğer aile bireylerinde alerjik egzama, astım ve saman nezlesi olması durumunda, cocukta egzama gorulme olasılığı daha fazladır
Egzama vucutta nerelerde oluşur?
Alerjik egzama bebek kucukken başlar İlk once genellikle iltihaplı ve kuru kabartılar halinde yanaklarda oluşur Deri kırmızı, pigmentli deri ise, acık mor, kahverengi ve hatta beyaz bile olabilir Egzama daha sonra alın ve baş derisine yayılabilir
Cocuk buyudukce egzama vucutta, kollarda dirsek iclerinde ve bacaklarda diz arkasında gorulur Ayrıca, el ve ayak bileklerinin etrafında da oluşur
Cocukluğun ileri donemlerinde yuzde daha seyrek gorulur ancak, kulak arkasında ve gozlerin etrafında dokuntu oluşabilir
Nedeni nedir?
Yukarıda sozu edildiği gibi, egzama ile diğer alerjik hastalıklar arasında bir bağlantı bulunmaktadır Ancak, bircok vakada egzamaya neden olan herhangi bir maddeye karşı alerjik bir durum soz konusu değildir
Aşağıdakileri dekapsayan bazı faktorler hastalığı ağırlaştırabilir:
sabun, deterjan ve şampuan gibi cildi tahriş eden ya da kurutan maddelerle temas
cildin kurumasına neden olan soğuk hava
bakteri kokenli ikincil enfeksiyon
stres
Bircok kişi, herhangi bir yiyeceğin egzamayı artırıp artırmadığını merak etmektedir Ancak, cocukların coğunda, belirli bir yiyeceğin hastalığa yol actığını soylemek cok zordur
Nasıl onlenir ve tedavi edilir?
Kacınılması gerekenler
Dokuntuyu daha kotu ve kaşıntılı hale getireceğinden, ovma ve kaşıma
Cildi kuruttuğu icin sabun, deterjan ve parfumlu urunler kullanma
Cildi kuruttuğu icin, egzamalı yerleri su ile cok fazla yıkama
Cildi daha fazla tahriş ettiği ve kuruttuğu icin, uzun sure sıcak su banyosu veya sıcak duş yapma
Aşırı sıcak ya da soğuk
Cocuğun terlemesine ve kaşıntıya neden olduğundan yorgan kullanma
Yun gibi vucuda batan giysiler giyme
Battaniye, halı ve koyun postlarındaki yunle doğrudan temas
Yapılması gerekenler
Cildi temizlemek icin sabun yerine banyo yağı kullanınız
Nemlendirici kremleri, ozellikle banyodan sonra duzenli olarak kullanınız
Banyo ya da duştan sonra, cildi, havluyu hafifce dokundurarak kurulayınız ve ovmayınız
Kışın sıcak odada uzerini cıkarınız
Yazın yatak odasının serin olmasını sağlayınız
Bol pamuklu giysiler giydiriniz (ya da pamuklusentetik karışık giysiler)
Giysilerdeki etiketleri cıkarınız
Emici ozelliği fazla olan bezler kullanınız ve bunları duzenli olarak değiştiriniz
Egzamanın ağır olması durumunda, doktor cilde surmeniz icin kortizonlu krem verebilir Genellikle, egzama aktif hale geldiğinde hafif kortizonlu krem ya da merhemler kullanılmakta, hafiflediğinde ise, bu urunler bırakılmaktadır
Egzama kontrol altına alınsa bile, nemlendirici kullanma surdurulur Egzamanın enfekte olması halinde, doktorun antibiyotik vermesi gerekebilir
Kaşıntının giderilmesinde, ozellikle gece meydana gelmesi ve uykusuzluğa neden olması durumunda, antihistamin şurupların yararı olabilir Egzamanın tedavisinde diyetin rolu henuz acıklığa kavuşmamış olup, bircok cocukta ozel diyet uygulama başarısızlıkla sonuclanmıştır Diyet konusunda bilgi edinmenin herhangi bir zararı olmamasına karşın, bu konuda bilgi, egzama ve kucuk cocukların beslenme ihtiyacları konusunda uzman olan bir kişiden alınmalıdır