Türkiye, güçten sonra besinde da her geçen yıl Rusya'ya daha bağımlı hale geliyor. Bilhassa stratejik eser buğdayda, ithalatın yüzde 85'i Rusya ve Ukrayna'dan yapılıyor. Savaş olursa, ekmek fiyatı rekor kırabilir.
DW Türkçe'den Aram Ekin Duran'ın haberine nazaran, Rusya ile Batı dünyası arasındaki Ukrayna krizi tırmanırken olası bir çatışmadan en fazla etkilenecek ülkelerden biri Türkiye olacak. Güç ithalatında Rusya'ya bağımlı olan Türkiye, tarım eserlerinde de her geçen yıl Rusya'ya daha fazla gereksinim duyar hale geliyor.
Rusya'dan yapılan ithalatta 'stratejik eser' olarak tanımlanan buğday öne çıkarken arpa, soya, ayçiçeği, mısır üzere temel besin eserlerinde de bağımlılık giderek artıyor. Uzmanlara nazaran, uygulanan yanlış tarım siyasetleri, güçten sonra tarımda da Rusya'nın Türkiye üzerindeki gücünü artıracak. Rusya ile Ukrayna ortasında bir savaş çıkması halinde ise Türkiye'de ekmek ve un fiyatlarının rekor kırması bekleniyor.
Tarım eserleri son 5 yıldır Rusya'ya silah satışından daha fazla gelir sağlıyor.
2021'de 36 milyar dolar olarak gerçekleşen tarım eserleri ihracatının yüzde 13'ü Avrupa Birliği ülkelerine yapılırken Türkiye ihracattan tek başına yüzde 12 hisse aldı. Rusya Tarım Bakanlığı, 2030 yılına kadar Rusya'dan Türkiye'ye tarım eserleri satışının 5 milyar doları aşması hedefliyor.
Türkiye son yıllarda ziraî üretimde kan kaybı yaşıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) datalarına nazaran, 2021 yılında temel besin unsurları olan tahıl ve baklagillerde kıymetli üretim düşüşleri görüldü. Bir evvelki yıla nazaran çavdar, arpa ve kırmızı mercimekte üretim kaybı yüzde 30'ları aştı. Un ve ekmeğin ana unsuru olan buğdayda ise üretim kaybı yüzde 14'e ulaştı.
Tarım müellifi Ali Ekber Yıldırım
Tarımdaki üretim kayıpları, bu alandaki ithalatın son 5 yılda giderek artmasına neden oldu. Buğday, arpa, darı, çavdar, mısır üzere, un yapmaya yarayan eserlerden oluşan hububat ithalatı, 2016 yılında 1,4 milyar dolar olarak gerçekleşirken, 2021 yılında hububat ithalatı 4 milyar doları aştı.
Tarım eserleri ithalatında her geçen yıl daha çok öne çıkan ülke ise Rusya olmuş durumda. Rusya'nın 2021 yılı tarım eserleri ihracatı 36 milyar doları aşarken Türkiye Çin'i bile geride bırakarak 2021'de Rusya'dan en fazla ithalat yapan ülke oldu. Türkiye'nin Rusya'dan 2021 yılında yaptığı toplam tarım eserleri ithalatı 4.4 milyar dolara ulaştı. Rusya'ya yaptığı ihracat ise 1.5 milyar dolar düzeyinde kaldı.
'Ekmek fiyatı 5 TL'nin üstüne çıkabilir'
Ziraat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Lideri Murat Kapıkıran, sırf tahıl ve hububat eserlerinde değil, kepek ve gübrede de Rusya'nın Türkiye'yi kendisine bağlamaya başladığına vurgu yapıyor. Başta buğday olmak üzere pek çok tohumun Anadolu topraklarından çıktığını hatırlatan Kapıkıran, 'Anadolu'nun anavatanı olduğu bir tohumla ilgili ithalatçı hale gelmiş olması bir politik yanılgıdır. Tarım siyasetlerinin kıymetli bir kusurudur. Bu yanılgıyı sürdürerek buğdayda ithalatçı hale geldik. Bu cins bağımlılık alakaları ortaya çıkabilecek kriz durumlarında, bir planlama yoksa şayet, ki yok görünen o ki, büyük üretim handikapları yaratacaktır' değerlendirmesinde bulundu.
Murat Kapıkıran'a nazaran, Rusya ile Ukrayna ortasında başlayacak bir savaş, Türkiye'de ekmek fiyatlarını kısa müddette rekor düzeylere çıkarabilir. Kapıkıran, 'Oluşabilecek savaş durumunda, beklediğimiz ekmek ve un fiyatlarının çok daha fazla yükseleceği kesin ortada. Ekmek fiyatlarının iddia edemeyeceğimiz düzeylere çıkabileceğini şu andan öngörmek çok kolay, çok mümkün. 5 liraların da falan yetmeyeceğini düşünüyorum' iddiasında bulundu.