Herkesin bedeni ile ilgili bir kederi vardır. Kimisi kilo almak, kimisi kilo vermek, kimisi kas geliştirmek ister. Tüm bunları yapmak mümkün, değerli olan nasıl yapacağınızdır. Herkesin bedeni kendine özel olsa da üç temel beden tipinden kelam etmek mümkün. Ektomorf, endomorf ve mezomorf olarak isimlendirilen beden tiplerinden hangisine sahip olduğunuzu öğrenerek diyet ve idman programınızı düzenleyebilirsiniz.
Elbette, milyarca insanın sadece üç temel beden tipinde olduğunu düşünmek yanlışsız olmaz. Esasen birçok insan ektomorf, endomorf ya da mezomorf değil, iki beden tipinin karışımıdır. Tekrar de bu temel beden tiplerinin özelliklerinden hangilerinin size yakın olduğunu bilmek, diyet ve idman programınızı özelleştirmek için düzgün bir başlangıç olacaktır. Gelin ektomorf, endomorf ve mezomorf beden tiplerini biraz daha yakından tanıyalım.
Temelden başlayalım, beden tipi nedir?
Ektomorf, endomorf ve mezomorf olarak üç kümeye ayrılan vücut tipi teorisi birinci kere 1940’lı yıllarda, Amerikalı bir bilim insanı olan William H. Sheldon tarafından ortaya atılmıştır. Gariptir, Sheldon bir psikologdu. Bu nedenle ortaya atmış olduğu teori, fiziki özelliklerden çok davranış kalıplarına dayanıyordu ve bu yüzden geçersiz kabul edildi.
İlk teori geçersiz kabul edilse de vakit içinde geliştirildi ve sahiden insanların ektomorf, endomorf ve mezomorf olarak isimlendirilen üç temel beden tipinde değerlendirilebilecekleri görüldü. Ancak herkes tek bir beden tipi üzerinden bedellendirilemez. Birden fazla kişi, ektomorf, endomorf ve mezomorf beden tiplerinden ikisinin ortak özelliklerine sahip durumdadır. Bahsedilen beden tipleri, bireylerin uzunluk uzunluğu ya da kısalığı ile ilgili değildir.
İnsanların sahip olduğu üç temel beden tipi:
- Ektomorf
- Endomorf
- Mezomorf
- Vücut yapısı dar ve ince kemiklidir.
- Kas gelişimi zordur.
- Kilo alımı zordur.
- Göğüs çıkıntısı düzdür.
- Omuzlar küçük ve dardır.
- Yağ kütlesi olmadığı için var olan kaslar bile gösterişsizdir.
- Metabolizması çok süratlidir.
Ektomorf beden yapısına sahip insanların kilo almak için ağır kalori almaları, hatta aldıkları kaloriyi en az harcamak için uyumadan evvel yemek yemeleri gerekiyor. Kas gelişimi için büyük kas kümeleri üzerinde, kısa ve ağır çalışmalar yapmaları gerekir. Ayrıyeten etkin beden gelişimi sırasında pek çok besin desteğine muhtaçlıkları vardır.
Bol yağ, bol kas: Endomorf
- Vücut sınırları yuvarlak ve yumuşaktır.
- Kolay yağlanır.
- Kolay kas geliştirir.
- Yağ yakması zordur.
- Metabolizması yavaş çalışır.
- Kilo vermesi zordur.
- Kas yapıları yağlıdır.
Endomorf beden yapısına sahip bireylerin ağır kardiyo çalışmaları gerekir. Kardiyo ile metabolizmalarını hızlandırarak yağ yakarlar. Karbonhidratı kolay kolay yağ olarak depolayabilecekleri için protein yüklü bir diyet uygulamaları gerekir. Faal beden gelişimi sırasında rastgele bir besin desteğine gereksinimleri yoktur.
Büyük, güçlü kaslar: Mezomorf
- Vücut yapısı son derece atletiktir.
- Diri ve sert beden çizgilerine sahiptir.
- Kas yapıları yağsızdır.
- Göğüs yapısı besbellidir.
- Kolayca kas geliştirebilir.
- Ektomorfa nazaran daha kolay, endomorfa nazaran daha sıkıntı yağlanır.
Yoğun kas kütlesine sahip olsalar bile tekrar de dikkat etmezlerse yağlanarak güçlerini kaybedebilirler. Kas idmanı ve kardiyo yapmaları gerekir. Vücut gelişimi konusunda en avantajlı beden tipidir. Mezomorf beden yapısına sahip olan bireyler aldıkları kaloriye dikkat ederek ve idmanlarını aksatmayarak atletik beden yapılarını koruyabilirler.
Hızlı beden tipi tespiti için birtakım tüyolar:
- Aldığınız kiloları süratle veriyorsanız mezomorfsunuz.
- Kolay kolay kilo veremiyorsanız endomorfsunuz.
- Kilo falan alamıyorum diyorsanız ektomorfsunuz.
- Yiyip yiyip kilo alamıyorsanız ektomorfsunuz.
- Dikkatli beslenerek kilo almıyorsanız mezomorfsunuz.
- Su içseniz yarıyorsa endomorfsunuz.
- Kemikleriniz inceyse ektomorfsunuz.
Ektomorf, endomorf ve mezomorf beden tiplerine ve öne çıkan özelliklerine baktığımız vakit hepimiz kendimizi bir beden tipine yakın görürüz. Biraz ayrıntılı incelerseniz, muhtemelen iki beden tipinden de özellikler taşıdığınızı görürsünüz. Yani aslında bu üç temel beden tipine çok da değer vererek diyet ve idman özelleştirmenin ana değişkeni yapmaya gerek yok.
Milyarlarca insanı üç temel beden tipine ayırmak, sonuç veren bir yol değildir. O denli olsa kilo sorunu olan kimse kalmazdı. Herkesin beden tipi benzersizdir. İnce kemiklere ancak kolay gelişen kas yapısına sahip olabilirsiniz. Kolay yağlanan bir bedene ancak tıpkı vakitte kolay gelişmeyen bir kas yapısına da sahip olabilirsiniz. Sonuçta tüm bunlar değişiklik gösterebilen özelliklerdir.
Eğer sahiden kilo almaya, vermeye ve spor yapmaya karar verdiyseniz öncelikle bir iç hastalıkları uzmanına giderek biyolojik bir probleminiz olup olmadığını görün. Ardından bir diyetisyene giderek yeterli bir beslenme programı oluşturun. Son olarak bir spor danışmanından düzgün bir idman programı alın ve çabucak bunları uygulamaya başlayın. Tabip denetimlerini de aksatmayın.
Ektomorf, endomorf ve mezomorf ismi verilen üç temel yapı üzerinden vücut tiplerini inceledik ve bu üç beden tipinin öne çıkan özelliklerinden bahsettik. Hangi beden tipinin özelliklerini taşıdığınızı ve beden tipleri hakkındaki fikirlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
