Elementler nerede kullanılır
Elementlerin Kullanıldığı yerler
Elementler Ve Kullanıldıkları Alanlar
1 Hidrojen (H):
Ticari gübrelere azot bağlanmasında, katı ve değişken yağların doyurulma işleminde (hidrojenasyon), metanol, amonyak ve hidroklorik asit gibi bileşiklerin eldesinde kullanılır Kaynak yapımında, hidrojen balonlarını şişirmede ve petrolün işlenmesinde kullanılmasının yanına, şimdilik daha fazla roketlerde olmak üzere yakıt olarak da kullanılır Hidrojen Yakacak Gözeleri, hidrojen gazından elektrik enerjisi eldesi için geliştirilmekte olan bir teknolojidir Çevre dostu hidrojen, doğal gaz ve benzine alternatif olarak kabul edilmesinin yanında, kimyasal işlemlerde, metalürjide ve rafinerilerde de kullanılabilecek niteliktedir Döteryum ve trityum izotopları da, nükleer fisyon ve füzyon işlemlerinde kullanılmaktadır
2 Helyum (He):
Zeplin ve balon gibi hava taşıtlarını şişirmede kullanımıyla tanıdık helyum gazı; kaynakçılıkta, germanyum ve silisyum kristallerinin yapımında, titanyum ve zirkonyum eldesinde, süpersonik rüzgar tünellerinde ve derin dalış tüplerinde de kullanılır Hem, düşük sıcaklık araştırmalarında ve nükleer enerji santrallerinde soğutucuolarak da önemlidir Tüm elementler arasında, en az erime ve kaynama sıcaklıkları helyuma aittir Makro ölçüde bile atomik özelliklerini göstermesi nedeniyle kuantum sıvısıolarak da adlandırılan ve ısı iletkenliği mucizevi derecede yüksek olan değişken helyum, manyetik rezonans görüntülemede (MRI) ve kanser teşhisi için MRE'de de kullanılır Yakın zamanda, akıcı roket yakıtı sıkıştırmada da helyumdan faydalanılmaya başlandı
3 Lityum (Li):
Seramik ve cam yapımında, pil üretiminde, yağlayıcı ve alaşım sertleştirici maddelerin bileşiminde, A vitamini sentezinde, nükleer santrallerde soğutucu görevinde ve roketlerde itici baskı sağlamada kullanılır Katı elementler içinde en yüksek özgül ısı kapasitesine sahip olması sebebiyle, ısı iletiminde kullanılan sıvıların bileşiminde yer alır Ama, su ya da asit gibi çözücülerle karşılaştığında yüksek bir patlama veya parlama özelliğine sahip olması ve özellikle sinir sistemi için zehirli tesir göstermesi nedeniyle, dikkatli kullanılması gerekir Bir Takım lityum bileşikleri, beyin rahatsızlıkları ve psikolojik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçların içeriğinde yer alır
4 Berilyum (Be):
Yüksek oranda ısı emebilme özelliği sebebiyle, hava ve uzay taşıtlarında, iletişim uydularında, nükleer santrallerde ve füze yapımında kullanılır Hem, hafif metal alaşımlarında, Xışını tüplerinin pencerelerinde ve saat zembereklerinin yapımında da kullanılır Yüksek bir erime noktasına sahip olması, hafifliği ve çelikten çok daha elastik bir metal olması nedeniyle, bilgisayar parçaları yapımında, jiroskoplarda ve inşaat sektöründe sık seçim edilen bir elementtir Berilyumun bakır alaşımı da, kaynak yapımında, elektrik bağlantılarında ve elektrotlarda kullanılır Zümrüt ve akuamarin, berilyumun kıymetli kristal formlarıdır Berilyum ve tozları, zehirli olmalarının yanına, bilhassa akciğerlerde kansere yol açabilmektedirler
5 Bor (B):
Biçimsiz bor, ayırt edici yeşil rengi için pirotekni (fişekçilik) alanında ve ateşleyici olarak roketlerde kullanılır Tenis raketlerinin, nükleer santrallerde kullanılan regülatörlerin ve ısıya dirençli sırça ürünlerinin yapımında da tartı taşır Borun en manâlı ticari bileşiği, yalıtım amaçlı sırça elyafının ve bir ağartıcı olan sodyum perboratın yapımında kullanılmaktadır Öteki bor bileşikleri de, borosilikat camların yapımında kullanılır Dokuma alanında ağırlık taşıyan bir öteki bor bileşiğiyse, borik asittir Elektriğe kaşı izolatör davranırken, bir metalinkine aynı ısı geçirgenliği belirten boron nitrit bileşiği, bununla birlikte, karıştırıldığı herhangi bir maddeyi elmas sertliğine getirici özelliktedir Titanyum ve tungsten ile birlikte kullanımı sonucunda, ağırlığı düşük ama ısıya karşı dayanıklı alaşımlar elde edilir Boron10 izotopu, nükleer santrallerde ortamdaki nötronları hızla emerek tepkimeleri yavaşlatmak veya önlemek için, nükleer radyasyona aleyhinde kalkan olarak ve nötron belirleyici aletlerde kullanılır Yakın zamanda artrit (eklem iltihabı) tedavisinde kullanılmaya başlanan bor bileşikleri de umut taahhüt ediyor Göz dezenfektanlarının bileşiminde de bor bulunuyor
6 Karbon (C):
Tüm organik bileşiklerin yapısına giren karbon, akışkan yağların dehidrasyonunda (sudan arındırılmasında), ayrıca demir ve alaşımlarının işlenmesinde kullanılır Çelik yapımında, nükleer tepkimelerin kontrolünde, lastiklerin renklendirilmesinde, plastik sanayinde, badana pigmentlerinin eldesinde ve yağlayıcı maddelerin yapımında da bu elementten yararlanılır Kurşun kalemlerde kullanılan grafit formu ve elmas formu, karbon elementinin iki kayda değer allotropudur Karbon14 izotopu da, radyoaktif yaş tayininde kullanılır Karbonun fullerendenen küre biçimli ya da nanotüpdenen silindir biçimli molekülleri de, son yıllarda özellikle elektronik ve nanoteknoloji alanlarında devrimsel ilerlemeler sağlamaktadır
7 Azot (N):
Standart sıcaklık ve basınç aşağı son derece istikrarlı olan ve atmosferin %78'ini yaratıcı azot gazı, besinlerin ve kimyasalların saklanmasında kullanılır Fazla soğuk olan (196°C) değişken azotsa, çok düşük sıcaklıklarda gerçekleştirilmesi gereken dondurma işlemlerinde kullanılır Sperm bankalarında spermlerin dondurularak saklanması, değişken azotla gerçekleştirilir Ticari olarak en fazla değerinde taşıyan azot bileşiği amonyaktır (NH3) Enerjik bir çözücü olan amonyak, gübrelerin bileşiğinde yer alan ve plastik endüstrisinde de manâlı yeri olan üremaddesinin eldesinde kullanılır Azot, proteinler ilk önce edinmek üzere, organik bileşiklerin yapısında yer alan çok önemli bir elementtir Azotun tüm bileşikleri, ya oksitleyici özelliktedirler, veya güçlü birer reaktiftirler bu nedenle de, uygun koşullarda şiddetli tepkimeler verirler Bunların arasında TNT (trinitrotoluen), ve amonyum nitrat sayılabilir
8 Oksijen (O):
Bitkilerin ve hayvanların yaşamlarını devam ettirebilmeleri, solunum gazı olan oksijenin (O2) varlığına bağlıdır Atmosferin %21'i, oksijen gazından oluşmaktadır Hastanelerde, solunum rahatsızlıkları belirten hastaların tedavisi için de oksijen gazı çoğu kez kullanılır Hem çelik üretiminde, kaynak yapımında, suyun saflaştırılmasında ve beton eldesinde de oksijen kullanılır Paslanma da, oksijenin varlığında gerçekleşir
9 Flor (F):
Flor ve bileşikleri, uranyum ilk kez edinmek üzere, fazla sayıda ticari kimyasalın üretiminde kullanılır Hidroflorik asit, yakma ampullerinin camları üstüne yazı yazılması işleminde kullanılırken; son yıllarda ozon tabakası üzerindeki zararlı etkilerinden nedeniyle üretimi ve kullanımı sınırlandırılmaya çalışılan kloroflorokarbon gazları (CFC) havalandırma ve soğutma aygıtlarında kullanılır Teflon içeriğinde de flor yer alır Diş macunları içeriğinde yer alan florit, belirtilmiş bir oranın aşağı olduğu sürece, diş çürüklerinin oluşumunu önler Element halindeki flor, yüksek özgül nahoş gücü sebebiyle, roketlerde kuvvet temin etmek nedeniyle denenmektedir
10 Neon (Ne):
Akla gelen ilk başvuru formu alanı renkli aydınlatmaları olsa da; yüksek voltaj göstergelerinde, paratonerlerde, dalga metre tüplerinde ve televizyon tüplerinde de neon kullanılır Gaz lazerlerinin yapımında, helyumla birlikte kullanılır Akıcı neon, günümüzde ticari olarak elde edilebilmekte ve soğutucu olarak kullanılmaktadır
11 Sodyum (Na):
Eczacılık, tarım ve fotoğrafçılık alanlarında sıkça kullanılır Cadde aydınlatmalarında, pillerde, sırça yapımında ve sofra tuzu (NaCl) eldesinde kullanılan önemli bir bileşendir Akışkan sodyum, nükleer santrallerde soğutucu görevinde de kullanılmaktadır Dünya kabuğunun %26'sını oluşturan sodyum, dünyada en bol bulunan altıncı elementtir ve alkali metaller aralarında da en bol bulunanıdır Buna rağmen, doğada element halinde rastlanmaz ve kuru sodyum kloridin (NaCl) elektrolizi aracılığıyla elde edilir Metal hali, esterlerin (oksijenli asitler ve alkollerin tepkimesi sonucu oluşan maddeler) ve değişik organik bileşiklerin eldesi için önemlidir Çeşitli alaşımların yapılarının kuvvetlendirilmesinde ve dökme metallerin saflaştırılmasında kullanılır NaK alaşımı, önemli bir ısı ileticisidir Sodyum elementinin diğer önemli bileşikleriyse soda külü (Na2CO3), kabartma tozu (NaHCO3) ve sodyum nitrattır (NaNO3)
12 Magnezyum (Mg):
Resim makinelerinin cisim ve flaş kaplamalarında, sinyâl fişeklerinde ve yangın bombaları öncelikle elde etmek üzere pirotekni alanında yoğun olarak kullanılır Alüminyumdan üçte bir oranında daha hafif olması sebebiyle, alaşımlarından uçak ve füze yapımında faydalanılır Eczacılık alanında önem taşıyan bileşikleri de vardır Nahoş özellikteki bileşiklerin yapısına katılır Döküm demir yapımında ve uranyum ilk önce almak üzere dağıtılmış metallerin tuzlarından saflaştırılması işleminde kullanılır Şömine tuğlalarının, aydınlatma ampullerinin, renk maddelerinin ve filtrelerin yapımında da yeri vardır Yeşil bitkilerde yer alan klorofil yapısında da yer alır
13 Alüminyum (Al):
Çeşitli mutfak aletlerinin ve dekorasyon malzemelerinin belli başlı üretim maddesidir Bakır, magnezyum ve diğer metallerle oluşturduğu alaşımlar, saf halinden çok daha kuvvetli özelliklere sahiptir böylece de bu alıcı alaşımlar; hafif ama zinde metallerin gerek duyulduğu, ilk kez füze ve uçak yapımı edinmek üzere, her türlü alanda kullanılır Teleskop aynaları kaplamalarında ve süsleyici kağıtların yapımında da bu elementten yararlanılır Elektrik iletkenliği bakırın sadece %60'ı dek olsa da, hafif yapısı nedeniyle elektrik iletim hatlarında kullanılır
14 Silisyum (Si):
Silisyum veya silikon, uygulama alanı en geniş olan elementlerden biridir Kum ve kil formu, beton ve tuğla yapımında kullanılır Yüksek sıcaklıklarda alıştırma koşullarına fazla dirençli bir elementtir Silikat formuysa, mine, emaye ve çanakçömlek yapımında önemlidir Çeliğin bileşimine de katılır Hatasız mekanik, optik, termal ve elektriksel özellikler içeren en ucuz madde olan kum halindeki silika, camın da bileşenidir Fazla saf silisyum, bor, galyum, fosfor veya arsenik ile güçlendirildiğinde; transistörler, güneş gözeleri ve doğrultucular gibi, elektronik endüstrisinde büyük tartı taşıyan aygıtların yapımında kullanılan silikon karışımları elde edilir Elektronik mikroçiplerin yapımında yarıiletken olarak kullanılır Diatomlar ve radyolaryalar gibi omurgasızların dış iskeletlerinin yapısına katılması sebebiyle de, hayati yük taşımaktadır Bu dış iskeletler, sonradan dibe çökerek, farklı alanlara yönlendirilmiş kayaçların yapısına katılır Bitkilerin ve insan iskeletinin yapısında da silisyum bulunur Silikon karbid (SiC), tanıdık en sert maddelerden biridir
15 Fosfor (P):
Dağıtılmış alaşımların yapımına katılan fosfor, sodyum ampullerinin yapımında kullanılan camların eldesinde önemlidir Fosforik asit, bilhassa gübre eldesindeki kullanımıyla, son yıllarda tarım ve hayvancılıkta büyük yük taşır hale gelmiştir Havai fişek, kibrit, deterjan ve diş macunu yapımında kullanılan fosfor, zararlılarla mücadelede kullanılan çoğu kimyasalın (pestisitlerin) bileşiminde de bulunur Canlılarda hücresel içeriğinin yaşamsal bir bileşeni olarak, özellikle sinir ve kemik dokuları için fazla önemlidir Kemik külünden elde edilen kalsiyum fosfat, kabartma tozunun yapısına katılan mono kalsiyum fosfatın eldesinde kullanılır Trisodyum fosfat ise, suların yumuşatılmasında, temizlikte ve paslanmaya karşısında kullanılan manâlı bir fosfat bileşiğidir
16 Kükürt (S):
Siyah barutun ve pillerin esas bileşenlerinden biri olan kükürt, mantar öldürücü kimyasalların (fungusitlerin) ve doğal kauçuğun yapımında kullanılır Fosfat içerikli gübrelerin bileşimine de katılan kükürtün, ticari açıdan maksimum bedel taşıyan bileşiği sülfürik asittir Sülfit kağıdı ilk önce elde etmek üzere farklı alanlara yönlendirilmiş kağıtların yapımında, buharla dezenfekte işlemlerinde ve kurutulmuş meyvelerin ağartılmasında kullanılır Yağların, vücut sıvılarının ve iskelet için zorunlu minerallerin yapısında yer alması sebebiyle de, yaşamsal önem taşır
17 Klor (Cl):
Dünyanın her yerinde, içme sularının dezenfekte edilmesinde kullanılır Hem, kağıt bağlı ürünlerinin, badana maddelerinin, tekstil ürünlerinin, petrol ürünlerinin, dağıtılmış ilaçların, antiseptiklerin, böcek öldürücülerin (insektisitlerin), çözücülerin, plastik ürünlerin ve çok değişik tüketim malzemelerinin eldesinde kullanılır Kloroflorokarbonlar (CFC), kloratlar ve kloroform gibi fazla dağıtılmış bileşiklerin yapısında yer alması nedeniyle, kimya endüstrisinde kayda değer yer tutmaktadır
18 Argon (Ar):
Elektrikli yakma ampullerinde ve floresan tüplerde kullanılır Elektrik arklarıyla yapılan kesim ve kaynak işlemlerinde, ayrıca, silikon ve germanyum kristallerinin üretiminde koruyucu soygaz olarak kullanılır Titanyum ve sözde reaktif elementlerin eldesinde rol oynar Radyasyon seviyelerini ölçen Geiger sayaçlarında da kullanılır
19 Potasyum (K):
Bitkilerin gelişimi için fazla kayda değer bir element olan potasyum, çoğu toprak tipinin bileşiminde yer alır ve gübrelerin yapısına da katılır Cam, sabun, lens ve yarı maddelerin yapımında, ayrıca yanıcıpatlayıcı maddelerin bileşiminde kullanılır Sodyum ve potasyum alaşımı (NaK), iyi bir ısı ileticidir Potasyumun birçok tuzu, hem kimyasal keza de ticari açıdan tartma taşır: örneğin, potasyum nitrat, potasyum karbonat, potasyum sülfat, vs
20 Kalsiyum (Ca):
Toryum, uranyum ve zirkonyum gibi metallerin hazırlanmasında ve çeşitli alaşımların eldesinde kullanılır Akışkan yağların dehidrasyonunda da kalsiyumdan yararlanılır Canlıların kemik, diş, kabuk ve yarı dış iskelet yapılarında yer alır Bitkilerin bünyesinde de bulunur Dünya kabuğundaki en bol beşinci element olması karşın, fazla reaktif olması sebebiyle katiyen element halinde bulunmaz Kireçtaşı, jips ve floritin yapısında da vardır
21 Skandiyum (Sc):
Cıva buğulu lambaların içine katıldığında, güneş ışığına aynı fazla bereketli bir ışık kaynağı oluşturur bu nedenle bu element, dinç ışıklandırmalarda kullanılır Radyoaktif izotopu olan Sc46, rafinerilerde ham petrol ve benzeri maddeler için iz şoför olarak kullanılır Akıntı saptama edicilerde ve uzay endüstrisinde kullanılmasının yanı sıra, tohum yeşertici kimyasalların bileşiminde de yer alır
22 Titanyum (Ti):
Değişik metallerle birlikte kullanılan çok önemli bir bileşik elementidir Bu alaşımlar, hafiflik, sağlamlık ve ısıya dayanıklılığın yük taşıdığı endüstrilerde kullanılır Titanyum, çelik dek dirençli, ancak ondan %45 daha hafiftir Alüminyumdansa %60 daha ağır olmasına karşın, 2 kat daha dayanıklıdır Dayanıklılığı ve asitlere aleyhinde dirençli oluşu sebebiyle, farklı alanlara yönlendirilmiş alaşımların yapısına katılır Deniz suyuna aleyhinde özgün bir dayanıklılığa sahip olması sebebiyle, deniz suyundan tatlı su elde edilen tesislerde ve tuzlu suya temas eden gemi ekipman parçalarının yapımında kullanılır Devamlılık ve kapatıcılık özelliği sebebiyle, farklı tipteki boyaların yapısına da katılır Kızılötesi ışığı yansıtma özelliği belirten titanyum boyasından, ısı nedenli manzara kaybının yaşandığı güneş gözlemevlerinde de yararlanılır Titanyum tetraklorit bileşiği, camların renklendirilmesinde kullanılır Beyaz ve iyi kapatıcı bir pigment olan titanyum dioksit (TiO2) de silgi, kağıt, boya ve güya maddelerin yapımında kullanılır Safir ve yakut kristallerinin yıldız şekilleri, içeriklerindeki titanyum dioksitten ileri kazanç
23 Vanadyum (V):
Paslanmaz çelik üretiminde manâlı bir katkı maddesi maddesidir Çelik yüzeylerinin titanyum kaplanması işleminde de, bağlayıcı element olarak kullanılır Vanadyum pentoksit bileşiği, seramik yapımında katalizör ve boya sabitleyici olarak kullanılır Ayrıca, süperiletken mıknatısların yapımında, fazla dayanıklı ve uzun ömürlü alaşımların eldesinde de kullanımı vardır
24 Krom (Cr):
Çeliğin sertleştirilmesinde, paslanmaz çelik üretiminde ve farklı alanlara yönlendirilmiş alaşımların eldesinde kullanılır Özellikle otomobil parçalarında ve kesici aletlerde korozyon önleyici kaplama olarak kullanımı da yaygındır Yüksek erime sıcaklığı sebebiyle, tuğla ve kalıp yapımında da istek görmektedir Krom, cama zümrüt yeşili bir renk verir ve sık seçim edilen bir katalizördür Yakut ve zümrütün rengini veren de krom elementidir
25 Manganez (Mn):
Kuru pillerde depolarizatör olarak ve sırça üstünde demir kirliliği nedeniyle oluşan yeşil rengi değil etmede kullanılır Ametist taşının rengini veren de manganezdir Çelik ve pil üretiminde, demiryolu makaslarının ve kasaların yapımında, ayrıca seramik sanayiinde kullanılır Kuvvetli bir oksitleyici olan permanganat (MnO4), eczacılık çalışmalarında nicel analizlerde kullanılır Canlılar için önemli bir eser element olan manganez, özellikle hayvanlarda B1 vitamini kullanımında rol oynar
26 Demir (Fe):
Bitkilerin ve hayvanların yaşamı için son derece önemli bir element olan demir, hemoglobin pigmentinin yapısında da oksijen taşıyıcı olarak işlev görür Saf halde demir olarak, sıklıkla karbon ve diğer metallerle alaşım halinde kullanılır İnşaatlarda beton sütun, kiriş ve yüzeylerin güçlendirilmesinde kullanılır Çelik sanayiinin başlıca hammaddesidir
27 Kobalt (Co):
Demir, nikel ve diğer metallerle birleştirilerek, Alnicoadı bahşedilen ve alışılmışın dışında manyetiklenme gücüne sahip olan alaşımın eldesinde kullanılır Manyetik ve paslanmaz çelik eldesinde, jet türbinlerinde ve gaz türbin jeneratörlerinde kullanılan alaşımların üretiminde de yararlanılır Dayanıklı ve oksitlenmeye karşısında dayanıklı bir metal olması nedeniyle, elektrolizle kaplama işleminde de kullanılır Porselen ve sırça sanayilerinde, kalıcı ve parlak mavi rengin üretilmesinde kobalt tuzları kullanılmaktadır Canlıların beslenmesinde de önem taşımaktadır Kobalt60 izotopu, kanser tedavisinde kullanılır
28 Nikel (Ni):
Paslanmaz çelik ilk önce edinmek üzere, korozyona dirençli alaşımların eldesinde kullanılır Bakırnikel alaşımlarından yapılan tüpler, deniz suyundan tatlı su elde edilen tesislerde kullanılır Madeni paraların, nikelkadmiyum pillerin ve zırh kaplamalarının yapımında da yararlanılır Nikel kaplama, diğer metalleri koruyucu özelliktedir Korozyona aleyhinde dayanıklı oluşu sebebiyle, elektrolizle kaplama işlemlerinde de seçim edilir
29 Bakır (Cu):
Bakırın en manâlı başvuru formu alanı, elektrikelektronik sanayidir Elektrik iletkenliği fazla yüksektir bozuk para ve silah yapımında kullanılan metal alaşımlarının büyük çoğunluğu bakır içerir Diğer alaşımları da, kuyumculukta ve bronz heykelciliğinde kullanılır Pirinç ve bronz, bakır alaşımlarıdır Tarımda, su yosunu öldürücü (algasit) olarak kullanılır Şekerlerle yapılan çözümlemeli kimya testlerinde kullanılan Fehling çözeltisi gibi çeşitli bileşimler de bakır içerirler
30 Çinko (Zn):
Öteki metallerle çok sayıda alaşımın yapısına katılır Otomotiv, elektrik ve teçhizat endüstrilerinde kullanılan döküm kalıplarının yapımında da çinko yer alır Demir ve güya metallerin, korozyona karşı önlem nedeniyle galvanizlenmesinde de kullanılır Çinko oksit; boya, yazıcı mürekkepleri, sabun, tekstil ürünleri, elektronik aletler, kauçuk tabi ürünleri, yer kaplamaları, plastik ve kozmetik ürünler gibi günlük yaşamımızın farklı alanlara yönlendirilmiş tamamlayıcılarında karşımıza çıkmaktadır Çinko sülfit floresan özelliğe sahiptir ve parlak kadranların, floresan lambaların, Xışını ve televizyon ekranlarının yapımında kullanılır Hayvanların beslenmesinde de önemli bir yer tutmaktadır
31 Galyum (Ga):
Cam ve porselenlere nemli bir dış görünüş vermekte kullanılır Sırça üzerine sürüldüğünde, oldukça parlak bir ayna oluşturur Yarı iletkenlerin ve transistör sözde aygıtların üretiminde yaygın olarak kullanılır Ayrıca, kuartz termometrelerin ve lazer diyotlarının yapımında ve ur tespitinde de kullanılır Galyum arsenit, elektriği doğrudan ışığa çevirebilme özelliğine sahiptir
32 Germanyum (Ge):
Bu elementin arsenik, galyum ya da öteki elementler ile takviye edilmiş hali, elektronik uygulamalarda yaygın olarak kullanılır Benzeri geçirgen olarak kullanımı da oldukça yaygındır Germanyum ve germanyum oksit, kızılötesi ışığa karşı şeffaftır böylece, kızılötesi spektroskoplar gibi muhtelif optik aletlerde ve hassas kızılötesi detektörlerinde kullanılırlar Optik özellikleri nedeniyle, geniş açılı kamera merceklerinde, projektörlerde ve mikroskop merceklerinde de tercih edilen bir bileşendir Bir Takım germanyum bileşikleri, belirtilen bakteri türlerine karşısında özgül faaliyet göstermeleri nedeniyle, kimyasal çare yöntemlerinde kullanılmaktadır
33 Arsenik (Birli):
Bronz eldesinde, pirotekni alanında, mermi ve güllelerin sertliğinin ve şeklinin sağlanmasında kullanılır Bir Takım bileşikleri tarım alanında böcek öldürücü veya zehir olarak kullanılmaktadır Transistörler gibi hareketli parçaları bulunmayan aygıtların yapımında da son zamanlarda tartma kazanmıştır Lazerlerin, LED'lerin ve yarıiletkenlerin de yapısına katılır Solunduğunda enerjik bir karsinojen (kanser yapıcı) olan arsenik, bağırsaklar ve karaciğer üstünde yüksek derecede tahribata neden olur Zararlılarla çaba için kullanılan kimyasalların ve ahşap koruyucuların bileşiminde bulunan arsenik, yutulması durumunda zehir etkisi gösterir
34 Selenyum (Se):
Fotoiletken özelliği sebebiyle fotokopi makinelerinde kullanılır Sırça endüstrisinde, özellikle yakut renkli cam ve mine yapımında kullanılır Keza, fotoğrafik toner, fotoelektrik gözeler, televizyon kameraları ve ışıkölçerlerin yapımında; güneş gözelerinde yarıiletken ve çelik yapımında da katkı olarak kullanımı vardır
35 Brom (Br):
Su arıtma bileşiklerinin, ağartıcıların, değişik ilaçların, alevlenmeyi önleyici kimyasalların, fumigantların ve fotoğrafçılıkta kullanılan inorganik bromitlerin yapısına katılır Organik bileşikleri de, iyi birer çözücü olarak değerlidir
seçme parça *
Elementlerin Kullanıldığı yerler
Elementler Ve Kullanıldıkları Alanlar
1 Hidrojen (H):
Ticari gübrelere azot bağlanmasında, katı ve değişken yağların doyurulma işleminde (hidrojenasyon), metanol, amonyak ve hidroklorik asit gibi bileşiklerin eldesinde kullanılır Kaynak yapımında, hidrojen balonlarını şişirmede ve petrolün işlenmesinde kullanılmasının yanına, şimdilik daha fazla roketlerde olmak üzere yakıt olarak da kullanılır Hidrojen Yakacak Gözeleri, hidrojen gazından elektrik enerjisi eldesi için geliştirilmekte olan bir teknolojidir Çevre dostu hidrojen, doğal gaz ve benzine alternatif olarak kabul edilmesinin yanında, kimyasal işlemlerde, metalürjide ve rafinerilerde de kullanılabilecek niteliktedir Döteryum ve trityum izotopları da, nükleer fisyon ve füzyon işlemlerinde kullanılmaktadır
2 Helyum (He):
Zeplin ve balon gibi hava taşıtlarını şişirmede kullanımıyla tanıdık helyum gazı; kaynakçılıkta, germanyum ve silisyum kristallerinin yapımında, titanyum ve zirkonyum eldesinde, süpersonik rüzgar tünellerinde ve derin dalış tüplerinde de kullanılır Hem, düşük sıcaklık araştırmalarında ve nükleer enerji santrallerinde soğutucuolarak da önemlidir Tüm elementler arasında, en az erime ve kaynama sıcaklıkları helyuma aittir Makro ölçüde bile atomik özelliklerini göstermesi nedeniyle kuantum sıvısıolarak da adlandırılan ve ısı iletkenliği mucizevi derecede yüksek olan değişken helyum, manyetik rezonans görüntülemede (MRI) ve kanser teşhisi için MRE'de de kullanılır Yakın zamanda, akıcı roket yakıtı sıkıştırmada da helyumdan faydalanılmaya başlandı
3 Lityum (Li):
Seramik ve cam yapımında, pil üretiminde, yağlayıcı ve alaşım sertleştirici maddelerin bileşiminde, A vitamini sentezinde, nükleer santrallerde soğutucu görevinde ve roketlerde itici baskı sağlamada kullanılır Katı elementler içinde en yüksek özgül ısı kapasitesine sahip olması sebebiyle, ısı iletiminde kullanılan sıvıların bileşiminde yer alır Ama, su ya da asit gibi çözücülerle karşılaştığında yüksek bir patlama veya parlama özelliğine sahip olması ve özellikle sinir sistemi için zehirli tesir göstermesi nedeniyle, dikkatli kullanılması gerekir Bir Takım lityum bileşikleri, beyin rahatsızlıkları ve psikolojik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçların içeriğinde yer alır
4 Berilyum (Be):
Yüksek oranda ısı emebilme özelliği sebebiyle, hava ve uzay taşıtlarında, iletişim uydularında, nükleer santrallerde ve füze yapımında kullanılır Hem, hafif metal alaşımlarında, Xışını tüplerinin pencerelerinde ve saat zembereklerinin yapımında da kullanılır Yüksek bir erime noktasına sahip olması, hafifliği ve çelikten çok daha elastik bir metal olması nedeniyle, bilgisayar parçaları yapımında, jiroskoplarda ve inşaat sektöründe sık seçim edilen bir elementtir Berilyumun bakır alaşımı da, kaynak yapımında, elektrik bağlantılarında ve elektrotlarda kullanılır Zümrüt ve akuamarin, berilyumun kıymetli kristal formlarıdır Berilyum ve tozları, zehirli olmalarının yanına, bilhassa akciğerlerde kansere yol açabilmektedirler
5 Bor (B):
Biçimsiz bor, ayırt edici yeşil rengi için pirotekni (fişekçilik) alanında ve ateşleyici olarak roketlerde kullanılır Tenis raketlerinin, nükleer santrallerde kullanılan regülatörlerin ve ısıya dirençli sırça ürünlerinin yapımında da tartı taşır Borun en manâlı ticari bileşiği, yalıtım amaçlı sırça elyafının ve bir ağartıcı olan sodyum perboratın yapımında kullanılmaktadır Öteki bor bileşikleri de, borosilikat camların yapımında kullanılır Dokuma alanında ağırlık taşıyan bir öteki bor bileşiğiyse, borik asittir Elektriğe kaşı izolatör davranırken, bir metalinkine aynı ısı geçirgenliği belirten boron nitrit bileşiği, bununla birlikte, karıştırıldığı herhangi bir maddeyi elmas sertliğine getirici özelliktedir Titanyum ve tungsten ile birlikte kullanımı sonucunda, ağırlığı düşük ama ısıya karşı dayanıklı alaşımlar elde edilir Boron10 izotopu, nükleer santrallerde ortamdaki nötronları hızla emerek tepkimeleri yavaşlatmak veya önlemek için, nükleer radyasyona aleyhinde kalkan olarak ve nötron belirleyici aletlerde kullanılır Yakın zamanda artrit (eklem iltihabı) tedavisinde kullanılmaya başlanan bor bileşikleri de umut taahhüt ediyor Göz dezenfektanlarının bileşiminde de bor bulunuyor
6 Karbon (C):
Tüm organik bileşiklerin yapısına giren karbon, akışkan yağların dehidrasyonunda (sudan arındırılmasında), ayrıca demir ve alaşımlarının işlenmesinde kullanılır Çelik yapımında, nükleer tepkimelerin kontrolünde, lastiklerin renklendirilmesinde, plastik sanayinde, badana pigmentlerinin eldesinde ve yağlayıcı maddelerin yapımında da bu elementten yararlanılır Kurşun kalemlerde kullanılan grafit formu ve elmas formu, karbon elementinin iki kayda değer allotropudur Karbon14 izotopu da, radyoaktif yaş tayininde kullanılır Karbonun fullerendenen küre biçimli ya da nanotüpdenen silindir biçimli molekülleri de, son yıllarda özellikle elektronik ve nanoteknoloji alanlarında devrimsel ilerlemeler sağlamaktadır
7 Azot (N):
Standart sıcaklık ve basınç aşağı son derece istikrarlı olan ve atmosferin %78'ini yaratıcı azot gazı, besinlerin ve kimyasalların saklanmasında kullanılır Fazla soğuk olan (196°C) değişken azotsa, çok düşük sıcaklıklarda gerçekleştirilmesi gereken dondurma işlemlerinde kullanılır Sperm bankalarında spermlerin dondurularak saklanması, değişken azotla gerçekleştirilir Ticari olarak en fazla değerinde taşıyan azot bileşiği amonyaktır (NH3) Enerjik bir çözücü olan amonyak, gübrelerin bileşiğinde yer alan ve plastik endüstrisinde de manâlı yeri olan üremaddesinin eldesinde kullanılır Azot, proteinler ilk önce edinmek üzere, organik bileşiklerin yapısında yer alan çok önemli bir elementtir Azotun tüm bileşikleri, ya oksitleyici özelliktedirler, veya güçlü birer reaktiftirler bu nedenle de, uygun koşullarda şiddetli tepkimeler verirler Bunların arasında TNT (trinitrotoluen), ve amonyum nitrat sayılabilir
8 Oksijen (O):
Bitkilerin ve hayvanların yaşamlarını devam ettirebilmeleri, solunum gazı olan oksijenin (O2) varlığına bağlıdır Atmosferin %21'i, oksijen gazından oluşmaktadır Hastanelerde, solunum rahatsızlıkları belirten hastaların tedavisi için de oksijen gazı çoğu kez kullanılır Hem çelik üretiminde, kaynak yapımında, suyun saflaştırılmasında ve beton eldesinde de oksijen kullanılır Paslanma da, oksijenin varlığında gerçekleşir
9 Flor (F):
Flor ve bileşikleri, uranyum ilk kez edinmek üzere, fazla sayıda ticari kimyasalın üretiminde kullanılır Hidroflorik asit, yakma ampullerinin camları üstüne yazı yazılması işleminde kullanılırken; son yıllarda ozon tabakası üzerindeki zararlı etkilerinden nedeniyle üretimi ve kullanımı sınırlandırılmaya çalışılan kloroflorokarbon gazları (CFC) havalandırma ve soğutma aygıtlarında kullanılır Teflon içeriğinde de flor yer alır Diş macunları içeriğinde yer alan florit, belirtilmiş bir oranın aşağı olduğu sürece, diş çürüklerinin oluşumunu önler Element halindeki flor, yüksek özgül nahoş gücü sebebiyle, roketlerde kuvvet temin etmek nedeniyle denenmektedir
10 Neon (Ne):
Akla gelen ilk başvuru formu alanı renkli aydınlatmaları olsa da; yüksek voltaj göstergelerinde, paratonerlerde, dalga metre tüplerinde ve televizyon tüplerinde de neon kullanılır Gaz lazerlerinin yapımında, helyumla birlikte kullanılır Akıcı neon, günümüzde ticari olarak elde edilebilmekte ve soğutucu olarak kullanılmaktadır
11 Sodyum (Na):
Eczacılık, tarım ve fotoğrafçılık alanlarında sıkça kullanılır Cadde aydınlatmalarında, pillerde, sırça yapımında ve sofra tuzu (NaCl) eldesinde kullanılan önemli bir bileşendir Akışkan sodyum, nükleer santrallerde soğutucu görevinde de kullanılmaktadır Dünya kabuğunun %26'sını oluşturan sodyum, dünyada en bol bulunan altıncı elementtir ve alkali metaller aralarında da en bol bulunanıdır Buna rağmen, doğada element halinde rastlanmaz ve kuru sodyum kloridin (NaCl) elektrolizi aracılığıyla elde edilir Metal hali, esterlerin (oksijenli asitler ve alkollerin tepkimesi sonucu oluşan maddeler) ve değişik organik bileşiklerin eldesi için önemlidir Çeşitli alaşımların yapılarının kuvvetlendirilmesinde ve dökme metallerin saflaştırılmasında kullanılır NaK alaşımı, önemli bir ısı ileticisidir Sodyum elementinin diğer önemli bileşikleriyse soda külü (Na2CO3), kabartma tozu (NaHCO3) ve sodyum nitrattır (NaNO3)
12 Magnezyum (Mg):
Resim makinelerinin cisim ve flaş kaplamalarında, sinyâl fişeklerinde ve yangın bombaları öncelikle elde etmek üzere pirotekni alanında yoğun olarak kullanılır Alüminyumdan üçte bir oranında daha hafif olması sebebiyle, alaşımlarından uçak ve füze yapımında faydalanılır Eczacılık alanında önem taşıyan bileşikleri de vardır Nahoş özellikteki bileşiklerin yapısına katılır Döküm demir yapımında ve uranyum ilk önce almak üzere dağıtılmış metallerin tuzlarından saflaştırılması işleminde kullanılır Şömine tuğlalarının, aydınlatma ampullerinin, renk maddelerinin ve filtrelerin yapımında da yeri vardır Yeşil bitkilerde yer alan klorofil yapısında da yer alır
13 Alüminyum (Al):
Çeşitli mutfak aletlerinin ve dekorasyon malzemelerinin belli başlı üretim maddesidir Bakır, magnezyum ve diğer metallerle oluşturduğu alaşımlar, saf halinden çok daha kuvvetli özelliklere sahiptir böylece de bu alıcı alaşımlar; hafif ama zinde metallerin gerek duyulduğu, ilk kez füze ve uçak yapımı edinmek üzere, her türlü alanda kullanılır Teleskop aynaları kaplamalarında ve süsleyici kağıtların yapımında da bu elementten yararlanılır Elektrik iletkenliği bakırın sadece %60'ı dek olsa da, hafif yapısı nedeniyle elektrik iletim hatlarında kullanılır
14 Silisyum (Si):
Silisyum veya silikon, uygulama alanı en geniş olan elementlerden biridir Kum ve kil formu, beton ve tuğla yapımında kullanılır Yüksek sıcaklıklarda alıştırma koşullarına fazla dirençli bir elementtir Silikat formuysa, mine, emaye ve çanakçömlek yapımında önemlidir Çeliğin bileşimine de katılır Hatasız mekanik, optik, termal ve elektriksel özellikler içeren en ucuz madde olan kum halindeki silika, camın da bileşenidir Fazla saf silisyum, bor, galyum, fosfor veya arsenik ile güçlendirildiğinde; transistörler, güneş gözeleri ve doğrultucular gibi, elektronik endüstrisinde büyük tartı taşıyan aygıtların yapımında kullanılan silikon karışımları elde edilir Elektronik mikroçiplerin yapımında yarıiletken olarak kullanılır Diatomlar ve radyolaryalar gibi omurgasızların dış iskeletlerinin yapısına katılması sebebiyle de, hayati yük taşımaktadır Bu dış iskeletler, sonradan dibe çökerek, farklı alanlara yönlendirilmiş kayaçların yapısına katılır Bitkilerin ve insan iskeletinin yapısında da silisyum bulunur Silikon karbid (SiC), tanıdık en sert maddelerden biridir
15 Fosfor (P):
Dağıtılmış alaşımların yapımına katılan fosfor, sodyum ampullerinin yapımında kullanılan camların eldesinde önemlidir Fosforik asit, bilhassa gübre eldesindeki kullanımıyla, son yıllarda tarım ve hayvancılıkta büyük yük taşır hale gelmiştir Havai fişek, kibrit, deterjan ve diş macunu yapımında kullanılan fosfor, zararlılarla mücadelede kullanılan çoğu kimyasalın (pestisitlerin) bileşiminde de bulunur Canlılarda hücresel içeriğinin yaşamsal bir bileşeni olarak, özellikle sinir ve kemik dokuları için fazla önemlidir Kemik külünden elde edilen kalsiyum fosfat, kabartma tozunun yapısına katılan mono kalsiyum fosfatın eldesinde kullanılır Trisodyum fosfat ise, suların yumuşatılmasında, temizlikte ve paslanmaya karşısında kullanılan manâlı bir fosfat bileşiğidir
16 Kükürt (S):
Siyah barutun ve pillerin esas bileşenlerinden biri olan kükürt, mantar öldürücü kimyasalların (fungusitlerin) ve doğal kauçuğun yapımında kullanılır Fosfat içerikli gübrelerin bileşimine de katılan kükürtün, ticari açıdan maksimum bedel taşıyan bileşiği sülfürik asittir Sülfit kağıdı ilk önce elde etmek üzere farklı alanlara yönlendirilmiş kağıtların yapımında, buharla dezenfekte işlemlerinde ve kurutulmuş meyvelerin ağartılmasında kullanılır Yağların, vücut sıvılarının ve iskelet için zorunlu minerallerin yapısında yer alması sebebiyle de, yaşamsal önem taşır
17 Klor (Cl):
Dünyanın her yerinde, içme sularının dezenfekte edilmesinde kullanılır Hem, kağıt bağlı ürünlerinin, badana maddelerinin, tekstil ürünlerinin, petrol ürünlerinin, dağıtılmış ilaçların, antiseptiklerin, böcek öldürücülerin (insektisitlerin), çözücülerin, plastik ürünlerin ve çok değişik tüketim malzemelerinin eldesinde kullanılır Kloroflorokarbonlar (CFC), kloratlar ve kloroform gibi fazla dağıtılmış bileşiklerin yapısında yer alması nedeniyle, kimya endüstrisinde kayda değer yer tutmaktadır
18 Argon (Ar):
Elektrikli yakma ampullerinde ve floresan tüplerde kullanılır Elektrik arklarıyla yapılan kesim ve kaynak işlemlerinde, ayrıca, silikon ve germanyum kristallerinin üretiminde koruyucu soygaz olarak kullanılır Titanyum ve sözde reaktif elementlerin eldesinde rol oynar Radyasyon seviyelerini ölçen Geiger sayaçlarında da kullanılır
19 Potasyum (K):
Bitkilerin gelişimi için fazla kayda değer bir element olan potasyum, çoğu toprak tipinin bileşiminde yer alır ve gübrelerin yapısına da katılır Cam, sabun, lens ve yarı maddelerin yapımında, ayrıca yanıcıpatlayıcı maddelerin bileşiminde kullanılır Sodyum ve potasyum alaşımı (NaK), iyi bir ısı ileticidir Potasyumun birçok tuzu, hem kimyasal keza de ticari açıdan tartma taşır: örneğin, potasyum nitrat, potasyum karbonat, potasyum sülfat, vs
20 Kalsiyum (Ca):
Toryum, uranyum ve zirkonyum gibi metallerin hazırlanmasında ve çeşitli alaşımların eldesinde kullanılır Akışkan yağların dehidrasyonunda da kalsiyumdan yararlanılır Canlıların kemik, diş, kabuk ve yarı dış iskelet yapılarında yer alır Bitkilerin bünyesinde de bulunur Dünya kabuğundaki en bol beşinci element olması karşın, fazla reaktif olması sebebiyle katiyen element halinde bulunmaz Kireçtaşı, jips ve floritin yapısında da vardır
21 Skandiyum (Sc):
Cıva buğulu lambaların içine katıldığında, güneş ışığına aynı fazla bereketli bir ışık kaynağı oluşturur bu nedenle bu element, dinç ışıklandırmalarda kullanılır Radyoaktif izotopu olan Sc46, rafinerilerde ham petrol ve benzeri maddeler için iz şoför olarak kullanılır Akıntı saptama edicilerde ve uzay endüstrisinde kullanılmasının yanı sıra, tohum yeşertici kimyasalların bileşiminde de yer alır
22 Titanyum (Ti):
Değişik metallerle birlikte kullanılan çok önemli bir bileşik elementidir Bu alaşımlar, hafiflik, sağlamlık ve ısıya dayanıklılığın yük taşıdığı endüstrilerde kullanılır Titanyum, çelik dek dirençli, ancak ondan %45 daha hafiftir Alüminyumdansa %60 daha ağır olmasına karşın, 2 kat daha dayanıklıdır Dayanıklılığı ve asitlere aleyhinde dirençli oluşu sebebiyle, farklı alanlara yönlendirilmiş alaşımların yapısına katılır Deniz suyuna aleyhinde özgün bir dayanıklılığa sahip olması sebebiyle, deniz suyundan tatlı su elde edilen tesislerde ve tuzlu suya temas eden gemi ekipman parçalarının yapımında kullanılır Devamlılık ve kapatıcılık özelliği sebebiyle, farklı tipteki boyaların yapısına da katılır Kızılötesi ışığı yansıtma özelliği belirten titanyum boyasından, ısı nedenli manzara kaybının yaşandığı güneş gözlemevlerinde de yararlanılır Titanyum tetraklorit bileşiği, camların renklendirilmesinde kullanılır Beyaz ve iyi kapatıcı bir pigment olan titanyum dioksit (TiO2) de silgi, kağıt, boya ve güya maddelerin yapımında kullanılır Safir ve yakut kristallerinin yıldız şekilleri, içeriklerindeki titanyum dioksitten ileri kazanç
23 Vanadyum (V):
Paslanmaz çelik üretiminde manâlı bir katkı maddesi maddesidir Çelik yüzeylerinin titanyum kaplanması işleminde de, bağlayıcı element olarak kullanılır Vanadyum pentoksit bileşiği, seramik yapımında katalizör ve boya sabitleyici olarak kullanılır Ayrıca, süperiletken mıknatısların yapımında, fazla dayanıklı ve uzun ömürlü alaşımların eldesinde de kullanımı vardır
24 Krom (Cr):
Çeliğin sertleştirilmesinde, paslanmaz çelik üretiminde ve farklı alanlara yönlendirilmiş alaşımların eldesinde kullanılır Özellikle otomobil parçalarında ve kesici aletlerde korozyon önleyici kaplama olarak kullanımı da yaygındır Yüksek erime sıcaklığı sebebiyle, tuğla ve kalıp yapımında da istek görmektedir Krom, cama zümrüt yeşili bir renk verir ve sık seçim edilen bir katalizördür Yakut ve zümrütün rengini veren de krom elementidir
25 Manganez (Mn):
Kuru pillerde depolarizatör olarak ve sırça üstünde demir kirliliği nedeniyle oluşan yeşil rengi değil etmede kullanılır Ametist taşının rengini veren de manganezdir Çelik ve pil üretiminde, demiryolu makaslarının ve kasaların yapımında, ayrıca seramik sanayiinde kullanılır Kuvvetli bir oksitleyici olan permanganat (MnO4), eczacılık çalışmalarında nicel analizlerde kullanılır Canlılar için önemli bir eser element olan manganez, özellikle hayvanlarda B1 vitamini kullanımında rol oynar
26 Demir (Fe):
Bitkilerin ve hayvanların yaşamı için son derece önemli bir element olan demir, hemoglobin pigmentinin yapısında da oksijen taşıyıcı olarak işlev görür Saf halde demir olarak, sıklıkla karbon ve diğer metallerle alaşım halinde kullanılır İnşaatlarda beton sütun, kiriş ve yüzeylerin güçlendirilmesinde kullanılır Çelik sanayiinin başlıca hammaddesidir
27 Kobalt (Co):
Demir, nikel ve diğer metallerle birleştirilerek, Alnicoadı bahşedilen ve alışılmışın dışında manyetiklenme gücüne sahip olan alaşımın eldesinde kullanılır Manyetik ve paslanmaz çelik eldesinde, jet türbinlerinde ve gaz türbin jeneratörlerinde kullanılan alaşımların üretiminde de yararlanılır Dayanıklı ve oksitlenmeye karşısında dayanıklı bir metal olması nedeniyle, elektrolizle kaplama işleminde de kullanılır Porselen ve sırça sanayilerinde, kalıcı ve parlak mavi rengin üretilmesinde kobalt tuzları kullanılmaktadır Canlıların beslenmesinde de önem taşımaktadır Kobalt60 izotopu, kanser tedavisinde kullanılır
28 Nikel (Ni):
Paslanmaz çelik ilk önce edinmek üzere, korozyona dirençli alaşımların eldesinde kullanılır Bakırnikel alaşımlarından yapılan tüpler, deniz suyundan tatlı su elde edilen tesislerde kullanılır Madeni paraların, nikelkadmiyum pillerin ve zırh kaplamalarının yapımında da yararlanılır Nikel kaplama, diğer metalleri koruyucu özelliktedir Korozyona aleyhinde dayanıklı oluşu sebebiyle, elektrolizle kaplama işlemlerinde de seçim edilir
29 Bakır (Cu):
Bakırın en manâlı başvuru formu alanı, elektrikelektronik sanayidir Elektrik iletkenliği fazla yüksektir bozuk para ve silah yapımında kullanılan metal alaşımlarının büyük çoğunluğu bakır içerir Diğer alaşımları da, kuyumculukta ve bronz heykelciliğinde kullanılır Pirinç ve bronz, bakır alaşımlarıdır Tarımda, su yosunu öldürücü (algasit) olarak kullanılır Şekerlerle yapılan çözümlemeli kimya testlerinde kullanılan Fehling çözeltisi gibi çeşitli bileşimler de bakır içerirler
30 Çinko (Zn):
Öteki metallerle çok sayıda alaşımın yapısına katılır Otomotiv, elektrik ve teçhizat endüstrilerinde kullanılan döküm kalıplarının yapımında da çinko yer alır Demir ve güya metallerin, korozyona karşı önlem nedeniyle galvanizlenmesinde de kullanılır Çinko oksit; boya, yazıcı mürekkepleri, sabun, tekstil ürünleri, elektronik aletler, kauçuk tabi ürünleri, yer kaplamaları, plastik ve kozmetik ürünler gibi günlük yaşamımızın farklı alanlara yönlendirilmiş tamamlayıcılarında karşımıza çıkmaktadır Çinko sülfit floresan özelliğe sahiptir ve parlak kadranların, floresan lambaların, Xışını ve televizyon ekranlarının yapımında kullanılır Hayvanların beslenmesinde de önemli bir yer tutmaktadır
31 Galyum (Ga):
Cam ve porselenlere nemli bir dış görünüş vermekte kullanılır Sırça üzerine sürüldüğünde, oldukça parlak bir ayna oluşturur Yarı iletkenlerin ve transistör sözde aygıtların üretiminde yaygın olarak kullanılır Ayrıca, kuartz termometrelerin ve lazer diyotlarının yapımında ve ur tespitinde de kullanılır Galyum arsenit, elektriği doğrudan ışığa çevirebilme özelliğine sahiptir
32 Germanyum (Ge):
Bu elementin arsenik, galyum ya da öteki elementler ile takviye edilmiş hali, elektronik uygulamalarda yaygın olarak kullanılır Benzeri geçirgen olarak kullanımı da oldukça yaygındır Germanyum ve germanyum oksit, kızılötesi ışığa karşı şeffaftır böylece, kızılötesi spektroskoplar gibi muhtelif optik aletlerde ve hassas kızılötesi detektörlerinde kullanılırlar Optik özellikleri nedeniyle, geniş açılı kamera merceklerinde, projektörlerde ve mikroskop merceklerinde de tercih edilen bir bileşendir Bir Takım germanyum bileşikleri, belirtilen bakteri türlerine karşısında özgül faaliyet göstermeleri nedeniyle, kimyasal çare yöntemlerinde kullanılmaktadır
33 Arsenik (Birli):
Bronz eldesinde, pirotekni alanında, mermi ve güllelerin sertliğinin ve şeklinin sağlanmasında kullanılır Bir Takım bileşikleri tarım alanında böcek öldürücü veya zehir olarak kullanılmaktadır Transistörler gibi hareketli parçaları bulunmayan aygıtların yapımında da son zamanlarda tartma kazanmıştır Lazerlerin, LED'lerin ve yarıiletkenlerin de yapısına katılır Solunduğunda enerjik bir karsinojen (kanser yapıcı) olan arsenik, bağırsaklar ve karaciğer üstünde yüksek derecede tahribata neden olur Zararlılarla çaba için kullanılan kimyasalların ve ahşap koruyucuların bileşiminde bulunan arsenik, yutulması durumunda zehir etkisi gösterir
34 Selenyum (Se):
Fotoiletken özelliği sebebiyle fotokopi makinelerinde kullanılır Sırça endüstrisinde, özellikle yakut renkli cam ve mine yapımında kullanılır Keza, fotoğrafik toner, fotoelektrik gözeler, televizyon kameraları ve ışıkölçerlerin yapımında; güneş gözelerinde yarıiletken ve çelik yapımında da katkı olarak kullanımı vardır
35 Brom (Br):
Su arıtma bileşiklerinin, ağartıcıların, değişik ilaçların, alevlenmeyi önleyici kimyasalların, fumigantların ve fotoğrafçılıkta kullanılan inorganik bromitlerin yapısına katılır Organik bileşikleri de, iyi birer çözücü olarak değerlidir
seçme parça *