Hamilelik ve veladet, işte bir bayanın hayatındaki en eşsiz ve harikulâde deneyimi. Ne bahtiyar ki uzun bir bekleyişten sonra bebeğinizi kucağınıza aldınız. Bebeğinizle birlikte hayatınızın en şirin, en keyifli devrini geçiriyorsunuz. Bebeğiniz için en akıllıcasını yapmak istiyorsunuz ve sorumluluklarınızın arttığını düşünüyorsunuz. Sakın endişelenmeyin!!!
Yeni bebeği olan bir ananın desteğe gereksinim duyduğu en temel hususlardan biri de bebeğini nasıl besleyeceğidir. İnsanoğlu son otuz yılda mamaların kullanılmaya başlamasından evvel, bebekleri ana sütü ile besleyerek varlığını ve gelişimini sürdürmüştür. Günümüzde kimi devir doğal bir besin olan ana sütünün yeterliliği unutularak bebeklerin başka besinlerle beslenmesi yoluna gidildiğini görüyoruz. Halbuki ki ananın kendi bebeğini emzirmesi eşsiz bir hayat deneyimidir.
Ana sütü, göğüs dokusunda konum alan kişisel bezlerde yapılır. Üretimi gerçekleşen süt uzun ince kanallarla göğüs ucuna hakikat taşınır. Göğüs ucunun etrafında bulunan kahverengi AREOLA tabakasının altında ince uzun kanallar genişler ve sütün depolanmasına yardım yarar. Bu geniş kanallar göğüs ucuna açılır. Uygun bir emzirme tekniğinde, bebek ana göğsünü tutarken areola denilen koyu renkli kısmını ağız içine yerleştirmelidir. Bu formda depolanmış olan ana sütünün emilmesi mümkün olur. Yalnızca göğüs ucunun emilmesi halinde fazlaca süt gelmediği üzere, göğüs ucu kısa müddette zedelenir çatlar. Göğüs uçlarında duyu sonları vardır. Bebeklerin ana göğsünü emmeleri ile buraya yaptıkları ikazlar sonlar aracılığıyla dimağa kadar ulaşır. Dimağda bulunan hususî bir kesimden bu ikazlar ahir bir hormon (prolaktin) salgılatır. Bu hormon kan yoluyla göğüslere ulaşır. Vazifesi süt üretimini sağlamaktır. Bu nedenle doğumdan sonra en kısa müddette emzirilme gereği çok kıymetlidir. Ana bebeği ne kadar erken emzirirse, süt salgılatan hormon o kadar erken sağlanacaktır. Analar bu mevzuyu bilmedikleri için süt gelene kadar beklerler. Bunun sonucunda süt gelişi gecikir ve imalatı gayrikâfi seviyede kalır. Sonucunda bebeğe mama ve gibisi likitler verme gereği duyarlar. Bu negatif hadiseler zinciri ana sütünün erken kaybı ile sonlanır.
Doğumdan sonra bebeklere su yahut şekerli su verilememelidir. Doğumdan derhal sonra ana sütü gelmiyor diye su yahut şekerli suyun birinci seçenek olarak verilmesi çok yanlış bir pratiktir. Bebekler yerküreye gelirken vücutlarında kendilerine 4 gün yetecek kadar çokça su ile doğarlar. Ana sütü bollaşana kadar bu çokça su onların muhtaçlığını karşılar. Erken su verilmesi durumunda bebekler emmekte isteksiz olurlar. Bunun sonucunda validenin sütünün bollaşması gecikir. Sonuç ek besin vermeye kadar masraf. Böylelikle ana sütü bollaşmadan kesilir. Bunu önlemek için bebeklere doğduktan sonra su verilmemelidir. Hayatın birinci birkaç gününde bebeğin yedek su deposu azaldıkça valideyi daha istekli emeceği için süt üretimi de artacaktır. Böylelikle süt bollaşacak ve bebeğin gereksinimi karşılanacaktır. Şekerli su içindeki şeker süratle kana karışarak kan şeker seviyesini yükseltir. Kan şekerinin yüksekliği açlığı bastırdığından bebek ana göğsünü emme zahmetine katlanmaz yahut az emer. Sonuçta ana sütünün bollaşması gecikir. Bunların dışında su yahut şekerli suyun verilmesi sonucunda bebekler birinci sütü (kolostrum) almaktan mahrum kalır. Birinci süt içinde enfeksiyondan esirgeyici pek çok özellik vardır. Bunların bebeğe kesinlikle ulaşması gerekir. Birinci süt bebeğin birinci aşısı sayılır.
Tevellüt sonrasında tıbbi bir neden olmadıkça bebeğe göğüs, su yahut şekerli su verilmez. Ana tarafından sık sık emzirilir. Bebeğin anasını emmesi ile göğüste yapılan sütün süt kanalları boyunca göğüs ucuna ulaştırılması ile vazifeli öteki hormon olan oksitosin ortaya çıkar. Böylelikle sütün depolandığı geniş kanallar boşaldıkça yukarıdan gelen sütle mütemadi olarak doldurulur. Bebek emdikçe süt depoları tekrar tekrar dolar. Bu hormonun bir öbür tesiri de uterus üzerindedir. Oksitosin uterusu kasarak kanamanın daha az olması ve rahmin kendisini toplamasına ekte bulunur. Hamilelik müddetince vücutta meydana gelen hormonal değişiklikler ana göğsünü süt üretecek formda hazırlar. Tevellüt yapan her bayan süt verebilme yeteneğine sahiptir. Kıymetli olan bu yeteneğin kullanılmasıdır. Birinci günlerde süt gelmiyor diye bebekler emzirilmezse süt gelişi gecikir. Bu duruma meydan vermemek için doğumdan derhal sonra başlamak üzere bebekler sık sık emzrilmelidir. Böylelikle süt prodüksiyonu artar ve göğüsler gerginleşir. Göğüslerin gerginleşmesi ana tarafından hissedilir ve sütün ehil yapıldığını ana anlar. Fakat ilerleyen devirlerde bebeklerin yeterli emmesinden ötürü göğüsler çok uygun boşaltıldığı için yumuşama ve gerginliğin kaybolması durumu ortaya çıkar. Bu durum sıradan bir hadisedir. Aslında süt imalatı hala ehil bir seviyededir lakin göğüslerin bu halde yumuşamasını valideler yanlış algılayıp sütünün azaldığından yakınırlar. Bu yanlış inanış sonucunda ivedi ile ek azığa başlarlar. Sonuçta ana sütü kaybedilir. Gerçekte ise aylar ilerledikçe göğüste yapılan süt ölçüsü giderek artar. Bu artış hayatın 4.-6.ayına kadar devam eder. Bebeğin su dahil bütün gereksinimini karşılar. Analar göğüsteki yumuşamanın sıradan olduğunu bilmelidir.