Endometriozis; En çok üreme çağında 2045 yaş arası kadınlarda görülen, ağrı kesicilere cevap vermeyen ağrılı adet kanaması olarak başlayıp, ilişkide ağrı ve kısırlığa giden kadının yaşam kalitesini bozan kronik bir hastalıktır Medicana Bahçelievler Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op Dr Leyla Ercan endometriozis hakkında bilgi verdi
Rahim içini döşeyen, her ay östrojen ve progestron hormonlarının etkisiyle kalınlaşıp dökülmek suretiyle kanamaya yol açan endometrium adı verilen hücrelerin rahim dışında ki organlara yerleşmesine endometriozis denir En çok yumurtalık, tüpler, karın zarın da görülmekle birlikte bağırsaklar, idrar torbası, mide, akciğer, göz, burun gibi organlara bazen de sezaryen kesi bölgesine yerleştiği görülür Bu hücreler her ay hormonların etkisiyle kalınlaşıp dökülerek adet kanaması gibi kanama yaptığı için, bulunduğu yerde her ay biriken kan zamanla doku hasarı ve yapışıklık oluşumuna yol açar Bunun sonucunda en çok yumurtalıkta çikolata kistine, tüplerde kapanmaya ve karın zarı ile rahim, barsak, yumurtalık arasında yapışıklıklara yol açabilmektedir
Endometriozis en çok kimlerde akla gelmeli?
Erken adet görüp şiddetli adet ağrısı olanlar, tekrarlayan –geçmeyen alt karın ağrısı çekenler, ağrılı cinsel ilişki yaşayanlar, uzun süren bol kanamalı ve ağrılı adet görenler, sebepsiz kısırlık şikayeti olanlar da ve anneabla gibi yakınlarında endometriozis olanlarda endometriozis olabileceği düşünülmelidir
Endometriozis yerleştiği yere göre belirti verir
En sık (% 75 )tekrarlayan alt karın ağrısı, ağrılı adet görme, cinsel ilişkide ağrı (yumurtalık rahmi yerinde tutan bağlarda ve karın zarında yerleştiğinde )
Kısırlık %2550 oranında (tüplerde tıkanmaya ve yumurtalığı etkileyerek)
Ağrılı, fazla miktarda ve uzun süren adet kanaması (rahimin kası içine yerleşerek: adenomyozis )
Kabızlıkishal, karın ağrısı(bağırsakta ),göz ve burun kanaması, kanlı idrar
Endometriozis ilerleyici ve tekrarlayıcı bir rahatsızlık olduğundan sabır ve devamlılık isteyen takip gerektirir Kişinin şikâyetine, bulgu ve belirtilerin ağırlığına, hastanın beklentisine göre medikal tedavi, tüp bebek ve cerrahi yöntemler olmak üzere değişen tedavi seçenekleri değerlendirilir ve uygulanır Genç yaşlarda ağrı için öncelikle medikal tedavi tercih edilirken ilerlemiş ağır vakarda ve doğurganlığını tamamlayanlarda cerrahi tedavi yöntemleri tercih edilebilir
Çikolata Kistleri Kısırlık Sebebi Olabilir!
Endometriozis yumurtalığa yerleştiğinde her adet döneminde oluşan kanamanın etkisiyle oluşan kistlere, içinde birikip yoğunlaşan kanın rengi ve yoğunluğu çikolataya benzediği için çikolata kisti (endometrioma ) adı verilir Yumurtalıklarda ki basit kistler zamanla kendiliğinden geçerken çikolata kisti geçmez tersine giderek büyür
Çikolata kisti olan ve kısırlık problemi yaşayanlarda öncelikli tedavi tüp bebek olmalıdır Çocuğu olmayanlarda erken ve gereksiz yapılan ameliyatın yumurtlama ve gebe kalma kapasitesini azalttığı unutulmamalı, ancak başka seçenek kalmadığında cerrahi düşünülmelidir
Medican Bahçelievler Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op Dr Leyla Ercan “Endometriozis’in sebepleri halen tam olarak bilinmemekle birlikte, adet kanamasının tüpler yoluyla karın boşluğuna ters akması, endometrium hücrelerinin damar yoluyla yayılımı, kişi bağışıklık sisteminde zayıflık ve genetik gibi birçok sebep düşünülmektedir
Rahim içini döşeyen, her ay östrojen ve progestron hormonlarının etkisiyle kalınlaşıp dökülmek suretiyle kanamaya yol açan endometrium adı verilen hücrelerin rahim dışında ki organlara yerleşmesine endometriozis denir En çok yumurtalık, tüpler, karın zarın da görülmekle birlikte bağırsaklar, idrar torbası, mide, akciğer, göz, burun gibi organlara bazen de sezaryen kesi bölgesine yerleştiği görülür Bu hücreler her ay hormonların etkisiyle kalınlaşıp dökülerek adet kanaması gibi kanama yaptığı için, bulunduğu yerde her ay biriken kan zamanla doku hasarı ve yapışıklık oluşumuna yol açar Bunun sonucunda en çok yumurtalıkta çikolata kistine, tüplerde kapanmaya ve karın zarı ile rahim, barsak, yumurtalık arasında yapışıklıklara yol açabilmektedir
Endometriozis en çok kimlerde akla gelmeli?
Erken adet görüp şiddetli adet ağrısı olanlar, tekrarlayan –geçmeyen alt karın ağrısı çekenler, ağrılı cinsel ilişki yaşayanlar, uzun süren bol kanamalı ve ağrılı adet görenler, sebepsiz kısırlık şikayeti olanlar da ve anneabla gibi yakınlarında endometriozis olanlarda endometriozis olabileceği düşünülmelidir
Endometriozis yerleştiği yere göre belirti verir
En sık (% 75 )tekrarlayan alt karın ağrısı, ağrılı adet görme, cinsel ilişkide ağrı (yumurtalık rahmi yerinde tutan bağlarda ve karın zarında yerleştiğinde )
Kısırlık %2550 oranında (tüplerde tıkanmaya ve yumurtalığı etkileyerek)
Ağrılı, fazla miktarda ve uzun süren adet kanaması (rahimin kası içine yerleşerek: adenomyozis )
Kabızlıkishal, karın ağrısı(bağırsakta ),göz ve burun kanaması, kanlı idrar
Endometriozis ilerleyici ve tekrarlayıcı bir rahatsızlık olduğundan sabır ve devamlılık isteyen takip gerektirir Kişinin şikâyetine, bulgu ve belirtilerin ağırlığına, hastanın beklentisine göre medikal tedavi, tüp bebek ve cerrahi yöntemler olmak üzere değişen tedavi seçenekleri değerlendirilir ve uygulanır Genç yaşlarda ağrı için öncelikle medikal tedavi tercih edilirken ilerlemiş ağır vakarda ve doğurganlığını tamamlayanlarda cerrahi tedavi yöntemleri tercih edilebilir
Çikolata Kistleri Kısırlık Sebebi Olabilir!
Endometriozis yumurtalığa yerleştiğinde her adet döneminde oluşan kanamanın etkisiyle oluşan kistlere, içinde birikip yoğunlaşan kanın rengi ve yoğunluğu çikolataya benzediği için çikolata kisti (endometrioma ) adı verilir Yumurtalıklarda ki basit kistler zamanla kendiliğinden geçerken çikolata kisti geçmez tersine giderek büyür
Çikolata kisti olan ve kısırlık problemi yaşayanlarda öncelikli tedavi tüp bebek olmalıdır Çocuğu olmayanlarda erken ve gereksiz yapılan ameliyatın yumurtlama ve gebe kalma kapasitesini azalttığı unutulmamalı, ancak başka seçenek kalmadığında cerrahi düşünülmelidir
Medican Bahçelievler Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op Dr Leyla Ercan “Endometriozis’in sebepleri halen tam olarak bilinmemekle birlikte, adet kanamasının tüpler yoluyla karın boşluğuna ters akması, endometrium hücrelerinin damar yoluyla yayılımı, kişi bağışıklık sisteminde zayıflık ve genetik gibi birçok sebep düşünülmektedir
