Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Amerika ziyaretinin son gününde kendisini takip eden gazetecilerin sorularını yanıtladı. NTV'den Nermin Yurteri'nin haberine nazaran, Erdoğan'ın değerlendirmeleri şöyle:
'17 İKİLİ VE HEYETLER ORTASI GÖRÜŞME YAPTIK'
- Bu yılki Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda ağır bir programı tamamlamış bulunuyoruz. Malum, burada Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na hitapta bulundum. 17 ikili ve heyetler ortası görüşme yaptık. Türk, Müslüman ve Musevi cemaatleri ile buluştuk. Orta Güler Sergisi’nin açılışını yaptık, SETA ve Doğu-Batı Enstitüsü’nün etkinliğinde kanaat başkanlarıyla bir ortaya geldik.
- Amerikan televizyon kanalı Fox News kanalına mülakat verdim. Pakistan, Almanya, Arnavutluk, İngiltere, Somali, İtalya, Yunanistan, Hırvatistan, Çekya, Libya, Katar, Moldova, Sudan devlet ve hükümet liderleri ile görüştük. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, Parlamentolararası Birlik Başkanı’nın yanı sıra ABD Senatörü Lindsey Graham ile bir ortaya geldik.
Genel Şuraya hitabımın dışında BM İklim Hareketi Zirvesi’ne katıldım. Bu ortada Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Tepesi, Pakistan ile ortak düzenlediğimiz Nefret Telaffuzuyla Gayret Toplantısı ve Türkiye-Pakistan-Malezya üçlü toplantısını gerçekleştirdik.
'BM'DE KIYMETLİ İLETİLER VERDİĞİMİZİ DÜŞÜNÜYORUM'
- Hem Genel Konseye hitabımda hem de ikili görüşmelerimde kıymetli iletiler verdiğimizi düşünüyorum. Bunları şu formda özetlemek mümkün. Global sistemin temel sorunu adaletsizlik ve eşitsizlik üretilmesidir. İnsan onuruna yakışır bir dünya sistemi kurmak zorundayız. Bunun için de her platformda “Dünya beşten büyüktür” diyorum. Mülteci krizi global boyutlara ulaşmış durumda lakin dünyanın ilgisi öbür yerlerde. Bu noktaya dikkat çekmek için Genel Şurada Aylan Kurdi bebeğin fotoğrafını gösterdim. Mülteci sıkıntısına kökten kalıcı tahlil bulmak için Suriye’de akan kanın durması gerekiyor.
- Hem Cenevre hem de Astana süreçlerinde Suriye’de siyasi tahlil için Türkiye olarak ağır bir gayret harcıyoruz. Anayasa Komitesi’nin kurulması kıymetli bir adım olmuştur. Çalışmalarına bir an evvel başlamalıdır. Hem ulusal güvenliğimiz hem de mülteciler için İnançlı Bölge’nin bir an evvel kurulması gerekiyor. Bu mevzuda yaptığımız ön çalışmayı muhataplarımla paylaştım. Hatta bununla ilgili hazırladığımız kitapçıkları bütün başkanlara bu vesileyle dağıttım. Şayet bu İnançlı Bölge kurulabilirse, 1 ila 2 milyon mülteciyi buralara yerleştirebiliriz. Etraf ve Şehircilik Bakanlığımız, İçişleri Bakanlığımız bu mevzuya yönelik adımlarını attılar. Gerek planlama gerekse projelendirme çalışmalarını yapmak suretiyle işi ciddiyetle ele aldık.
- Burada bir konunun daha altını değerle çizmek isterim. Güvenlik ve terörle uğraş bir bütündür, ikili standart kabul edilemez. Hepimiz inançta olmadan hiçbirimiz inançta değiliz. Birleşmiş Milletler Genel Heyet hitabım ve görüşmelerim vesilesiyle global siyaseti direkt ilgilendiren Filistin, Keşmir, Yemen, Libya, Arakan Müslümanları, Orta Doğu ve Körfez'de yaşanan tansiyonlar, Kıbrıs, Doğu Akdeniz, terörle uğraş ve insani yardım hususlarına da temas etme imkanı buldum. Dünyanın sessiz kaldığı bu problemleri görmezden gelmemiz elbette mümkün değildir. Hülasa bir dünya ufuk çeşidini yapma fırsatımız oldu. Biz hem iç hem de dış siyasette adaletin, vicdanın, hakkın ve hakkaniyetin sesi olmaya çaba ettik. Bundan sonra da daha adil ve müreffeh bir dünya için çaba gösterecek ve hakikati her platformda dillendirmeye devam edeceğiz.
- Tabi 480 kilometre uzunluğundaki bu İnançlı Bölge planlamamız aslında Trump’ın da söz ettiği 20 mil anlayışını kapsayan bir derinliktir. Planlı bir çalışmayla 1 ila 2 milyon civarında Suriyeliyi buraya yerleştirme bahtımız olabilir. Burada 150 ila 400 metrekare ortasındaki alanlardayerel mimari ile yapılmış ve grup biçilebilecek bahçenin, icabında hayvancılık yapılabilecek ahırların olduğu binalarla birlikte bu insanları çadırlardan ve konteyner kentlerden kurtaralım istiyoruz ki bizdeki Suriyelileri de buraya sevk edebiliriz.
- Burada bilhassa başta ABD olmak üzere Rusya, Almanya, Fransa’nın bize gerekli dayanağı vermeleri lazım. Şayet bu dayanak gelirse biz de bunun inşaatla ilgili kısmını üstlenebilirve ağır bir çalışmayla burada bu işleri tamamlarız.
'PLANLADIĞIMIZ ADIMLARI HAYATA GEÇİRECEĞİZ'
ABD ile İnançlı Bölge müzakerelerinde hangi noktadayız? Merak edilen mevzulardan bir tanesi bu konu. Müşterek Harekat Merkezi kuruldu İHA’lar ve savaş uçakları uçuşuna müsaade verildi. Aslında birçok adım atıldı.Ortak kara devriyesi de başladı. Bütün bunlar bizi tatmin edecek boyutta mı? ABD’nin bizi oyaladığına, oyalama taktiğine dair niyetiniz devam ediyor mu? Bilhassa şunu sormak istiyorum; İnançlı Bölge somut adımların atılması için 2 hafta mühlet vermiştiniz, bu mühlet hala işliyor mu?
- Bir kez bu takvim şu anda işliyor. Bu takvim işlerken hudut uzunluklarında bütün önlemlerimizi almış bulunuyoruz. Bu önlemlerin yanında son periyotta bölgede uçaklarımızı da uçurduk. Uçaklarımız da bölgede uçmak suretiyle esasen bu sürece devam etmekte olduğumuzun sinyallerini verdiler. Yani uçaklarımızın burada uçuşu herhalde boşuna değil. Bu kolay bir seyrüsefer de değil.
- Bununla birlikte, döndükten sonra da çabucak ilgili arkadaşlarımızla bütün değerlendirmelerimizi yapmak suretiyle ne üzere adımlar atacağımızı daha evvelki planlarımız çerçevesinde uygulamaya koyacağız. Zira Türkiye oyalanacak bir ülke değildir. Şu anda daima tacizler altında olan benim vatandaşlarımdır. Bunun yanında da tabi yaklaşık 4 milyon mülteciye mesken sahipliği yapıyoruz. Bu mültecilerle ilgili olarak dünyanın da batının da hala en ufak biçimde kılı kıpırdamıyor. Hepsi seyirci. Hepsinin bize söyledikleri şu “Bu işi nasıl başarıyorsunuz? Bu işi buralara nasıl getirdiniz? 4 milyon mülteciye nasıl konut sahipliği yapıyorsunuz?” Tamam da bu kelamın hiçbirisi bizim karnımızı doyurmuyor ki? Bir kez bize verilen kelamları yerine getirmiyorsunuz. 2016 yılında verdikleri kelam 6 milyar avro. “3’er milyar avro olarak iki taksitte vereceğiz” dediler. 3 milyar avro da kaldı. Daima söylüyoruz; bizim şu anda 40 milyar doların üzerinde yapmış olduğumuz harcama var. Artık bu adımların atılması gerekiyor. Döner dönmez de bu planlarımızı, değerlendirmelerimizi yapıp uygulamaya koyacağız.
Birleşmiş Milletler resepsiyonunda çeşitli ayaküstü de olsa temaslar kurabiliyor önderler. ABD Lideri Trump ile resepsiyon sırasında rastgele bir temas kurdunuz mu? Kurduysanız nasıl bir diyalog geçti?
- Bu yılki resepsiyon çok kısa ve özet geçti. Esasen resepsiyon fotoğraf çekimlerinden önceydi. Çabucak orada görüşmemizi yapıp fotoğraf çekimi esnasındaki görüşmeden sonra müsaade alıp ayrıldık.
Bir de telefon görüşmeniz olmuştu.
- Evet, Sayın Trump Houston'daki mitinge giderken uçakta telefonla da bir görüşme yaptık.
'F-35 KONUSUNDA BEN KENDİLERİNE TEKLİFİMİ YAPTIM'
ABD’nin Türkiye’ye ticaret hacminin 100 milyar dolara çıkarılması, F-35 programına yine döndürülmesi, Patriot alımı üzere başlıklarda yeni teklifle geleceği belirtiliyor. Bu mevzuda bir süreç işliyor mu?
- O kadar ayrıntılara şimdi gelebilmiş değiliz. Bu daha çok bizim Ticaret Bakanımız ile ABD'nin Ticaret Bakanı ortasındaki görüşmelerle bu kadar ayrıntılı belirlenir. Biz bir maksat koyarız. Burada da ticaret hacminde bu türlü bir amaç var. Evvel 75 milyar dolardı. Daha sonra bu maksadı 100 milyar dolar olarak yükselttik. ABD Ticaret Bakanı Türkiye’ye gelmişti. Bu ziyarette kendisini ben de kabul ettim, görüşmelerimizi yaptık. Ticaret Bakanımız Ruhsar Hanım ile de yeniden tıpkı formda görüşmeleri oldu. Bütün sorun hangi kalemlerde ne üzere gelişmeler olacak? Mesela malum Türkiye’den ithal edilen demir çelikte gümrük vergisini düşürdüler. Öteki kalemler neler olabilir, bunların üzerine çalışmalar var.
- F-35 konusunda iş tam manasıyla şimdi çözüldü diyemeyiz. Fakat ben kendilerine teklifimi yaptım. “S-400 yanında sizden de Patriot alabiliriz” dedim. Bunu şahsen Sayın Trump’a söyledim. Kendileri de “Bu şayet ciddiyse bunun üzerine çalışalım” dediler. Size önemli bir teklif yapıyorum. Siz bunu Kongreden geçirebiliyorsanız bizde onunla ilgili olarak çalışmalarımızı yaparız. S-400’leri nasıl aldıysak, bu mevzuda bize gelecek olan teklifin de hakikaten onu aratmaması lazım. O denli bir teklif olması halinde biz bir alternatif savunma sistemini de Türkiye'ye kazandırmış oluruz.
'KİMDEN NEYİ KAÇIRIYORLAR? (CHP VE DÜZGÜN PARTİ'NİN IMF GÖRÜŞMESİ)'
CHP ve GÜZEL Parti’nin iktisattan sorumlu iki ismi Faik Öztrak ve Durmuş Yılmaz’ın IMF heyeti ile görüşmesi hakkında ne düşünüyorsunuz?
- Siyasette dengeli olmak kıymet arz ediyor. Bir taraftan hükümete, iktidara IMF ile münasebeti geliştirip IMF’den kredi vesaire almayı tavsiye edeceksiniz… Ki bu iktidarı biz IMF'ye 23,5 milyar dolar borçla devraldık ve 2013 mayısında IMF'ye olan borcumuzu sıfırladık. Daha sonra IMF bizden 5 milyar dolar borç talebinde bulundu. Biz de “veririz” deyince bunlar baktılar bu iş ciddiye gidiyor, “vazgeçtik” dediler. Bundan sonra aslında IMF'den borç talebi diye hiçbir vakit bizim niyet dünyamızdan geçen bir şey kelam konusu olmadı. Bu bizim aklımızın ucundan geçmiş değil. Lakin muhalefet “İktidarı nasıl yaralarız? Nasıl Türkiye'deki ekonomiyi farklı bir halde gösteririz?” hesabı üzerinden daima palavra, iftira atıyor. Tabi bunlar bir kez bunun hastalığı içerisinde olduğu için…
- Biliyorsunuz IMF’nin kapısını birinci çalan İnönü’dür, onların devirlerinde başladı. Bu zihniyet devam etti lakin biz avucumuzda 23,5 milyar dolar borç bulduk. Ondan sonra da hızla dedik ki “Biz bu işin ne yapıp yapıp sıfırlayacağız.” 2013 Mayıs'ında da sıfırladık, kurtulduk. Artık IMF’ye rastgele bir borcumuz yok. Biz biliyorsunuz IMF’nin tıpkı vakitte ortağıyız. Bu da var. O denli bir durum değil yani çok da yoksul fukara değiliz.
- Medyanın söylediklerine, yazdıklarına baktığımız vakit saklılıktan bahsediyorlar. Ben niçin görüştüler falan diye de bir kederin içerisinde değilim. Görüşmüşler, görüşmemişler o başka bir mevzu. Tamam da kimden neyi kaçırıyorsunuz? Bu noktada kaçmaya gerek yok ki... Bir kez IMF’nin temsilcileri size gerçekten muhatap alacaklarsa gelsin sizi makamınızda ziyaret etsin. Niçin gidip otellerin odalarında, lobilerde -ki geçmişte lobileri biliriz- oralarda görüşmeler yapıyorsunuz. Tabi bizi üzen budur. Bunlar, bu milletin kimliğine kişiliğine yakışan şeyler değil.
'BUNLARIN DÜNYA BARIŞINA KATKISI OLAMAZ'
BM Genel Kurulu'ndaki konuşmanızın İsrail ile ilgili kısmına Netanyahu’dan reaksiyon geldi. Sizi doğruları söylememekle suçladı. Netanyahu şu anda hükümet kurmaya çalışıyor orada bir önder değişimi bekliyor musunuz?
- Ben artık Netanyahu’yu muhatap alırsam bu bizi küçültmez mi? Netanyahu şu anda başının devasına bakıyor. Durum esasen pek hayra alamet değil. Çok rahatsız oluyor. Zira bu harita onları çıldırtıyor.
- İşin gerçeği ABD’de Yahudi kuruluş temsilcileriyle bir görüşme yaptık. Orada kendilerine dedim ki “Siz işgalcisiniz. 1947-1948'de siz neredeydiniz?” Onlara haritayı gösterdik ve dedik ki “Bak siz buradaydınız, bundan sonra Filistin küçüldü, siz büyüdünüz. Ne ile? İşgal ile… 1967 buradaydınız. Artık ise İsrail 1947-1948’deki Filistin’in büyüklüğüne kavuştu. Filistin ise maalesef o zamanki İsrail’in durumuna düştü. Ortada bu türlü bir tablo var.
- Bunlar bir de palavrası çok seviyorlar. Yüzleri kızarmadan palavra söylüyorlar. Söyleyecekleri bir şey yok ki. Söylüyorsun, gerçeği ortaya koyuyorsun. Bir hanımefendiyi şehit ettiler. “Elinde savunma ile ilgili bir silahı, bıçağı yok lakin bir hanım silahlarla şehit edildi” dedim. Ne dediler biliyor musunuz;“Öyle bir şey yok.” Çabucak onun da fotoğrafını kendilerine gösterdim. “Sen görmüyorsan, ben ne yapayım?” dedim. “Siz bir sefer çocukları öldürüyorsunuz. Sizin askeriniz, polisiniz çocukları bile gırtlağına sarılarak sürükleye sürükleyecezaevine götürdü ve o çocuk sonra gelip beni ziyaret etti” dedim. Maalesef bunlar hain ve cani ve bunların dünya barışına bir katkısının olması asla kelam konusu değil.
- Şunları da söyledim; “Siz Mescidi Aksa'yı şu anda hala Müslümanlara adeta haram kılıyorsunuz. Siz bizim kutsal kitabımızı yerlerde paramparça ettiniz. Camları kırdınız. Bunu da mı inkar edeceksiniz.” Hiç karşılık yok tabi. Ayrıyeten “Şu anda oraya Müslümanlar rahatlıkla gidemiyor. Zira her gidişte bir tedirginlik ve endişe var; sanki ne olacak diye” dedim.
- Başbakan iken Tel Aviv’e gittim. Tel Aviv’den Filistin tarafına geçeceğim. Resmi ziyaret. Eşim yanımda. Sondan geçeceğiz. Beni yaklaşık yarım saat sonda beklettiler. “Bir ülkenin, Türkiye üzere bir ülkenin Başbakanını sonda siz yarım saat bekletiyorsunuz. Bunu memleketler arası diplomaside nereye oturtuyorsunuz?” dedim. Karşılık yok. İsrail bu.
- Burada bizim toplantıya gelenlerin bazısının yakasında bir yazı vardı. Çok enteresandı. “Siyonist değilim” yazıyordu. Altındada İsrail bayrağı ve üzerinde çarpı işareti vardı. Ne dedi biliyor musunuz; “Tanrı, İsrail devleti kurun diye bir buyruk vermedi.” Tabi İsrail, şiddet ve bunların karşısında olanlar da var. Sayıları az lakin çok dik duruyorlar. O denli bir yapıları da var.
“Ama Erdoğan ödül aldı” diye oyuna başvurdular Birleşmiş Milletleri gölgelemek için…
- Troller... Burada bir de FETÖ trolleri var. Biliyorsunuz onlar da kamyonet kiralamak suretiyle benim ismimi vererek benzeri şeyler yapıyorlar. Sağ olsun reklamımızı yapıyorlar, teşekkür ediyoruz.
“İsrail’in bilmediğimiz hudutları mı var?” diye bir soru sordunuz. O da çok kıymetliydi.
- Bu hudut neresi? İsrail'in hudutları neresi? Onları gösterip sıkıntıya işaret ettik.
'İSLAMOFOBİYE KARŞI MİLLETLERARASI ALANDA ORTAK BİR ÇALIŞMA YAPACAĞIZ'
BM sunumunuzda farklı bir metot izlediniz; haritalar, fotoğraflar kullandınız. Konuşmanız tarihi olarak değerlendirildi. Nasıl hazırlandınız ve iletilerinizin yansımasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
- Hoş bir takımımız var. Bağlantı takımımız, yazıcı takımımız hepsi birlikte bir ortaya gelmek suretiyle çok hoş bir hazırlık yaptık. Bana düşen yalnızca birtakım başlıkları vermek.Onlar tüm ayrıntıları hazırlıyorlar. Ondan sonra biz de onun üzerinden dersimizi çalışarak buraya geliyoruz. Yılların deneyimi artık.
- Artık daha farklı bir çalışma yapacağız inşallah. Türkiye, Malezya ve Pakistan olarak İslamofobiye karşı memleketler arası alanda ortak bir irtibat çalışması yapacağız. Şu anda Pakistan’da Cammu Keşmir’de oluşan olaylar karşısındaİslamofobi noktasında önemli bir tehdit var. Antisemitizmi daima dillendiririz, buna karşı olduğumuzu söyleriz lakin İsrail yahut Batı bu mevzuda hiçbir vakit dik durmadı ve hal almadı. Biz birinci günden itibaren bu hali geliştirdik. Kimse “Türkiye'de Yahudiler tehdit altındadır” diyemez lakin maalesef dünyanın birçok değişik yerinde Müslümanlara karşı bir sistem çalışıyor. Pakistan ile ilgili yaptığımız Keşmir toplantısında birçok örnekler verdim. Ruanda'yı düşünün, orada 1 milyona yakın Müslümanı öldürdüler. Almanya'da Solingen faciasınıdüşünün. Tıpkı biçimde dünyanın çok değişik yerlerinde devamlı bu sistemler yürütülüyor.
'2023 İNŞALLAH HALKIMIN, VATANDAŞLARIMIN YENİ BİR HESAP SORMA DEVRİ OLACAKTIR'
Berlin’de “demokrasi ittifakı” ismi altında bir toplantı yapıldı. Katılan kümeler HDP, CHP, Yeterli Parti. Kelam alan isimler Can Dündar, Hatip Dicle ve Hayko Bağdat. Saadet Partisi’nden Cihangir İslam da oradaydı. Ortak deklarasyon şu; “Türkiye’de demokrasi yok, demokrasi güçleri harekete geçmeli.” Buna yorumunuzu alabilir miyiz?
- Bu şahısların buralarda bir ortaya gelişlerinin, toplantılarının, attıkları bu başlıkların bizim ülkemizin yapısıyla yakından uzaktan alakası yok. Türkiye'nin içinde yaşayanlar Türkiye'nin demokrasisi konusunda bir telaş taşımıyor. Bunlar bir kere büsbütün adeta “bindirilmiş kıta” olarak belirlenmiş başlıklar üzerinden gidip Türkiye'ye batıya şikayet eden bireyler. Bu karalama kampanyasını yürütürken orada malum Türk yargısının cezalandırılmış olduğu isimler var. Bu isimler Türk yargısı tarafından bir kere belirli cezalar almış lakin kaçarak batıya sığınmış. Tıpkı formda başkalarına de baktığımızda işte malum ittifak orada da kendini göstermiş. Bu ittifakın Türkiye'nin geleceğine yönelik en ufak bir kederi yok. Ben inanıyorum ki şu anda bu ittifak içerisinde yer alanlar da milletimize bunun hesabını verecek. Zira Türkiye bir kez demokrasi yolunda batıdaki hiçbir ülkede görülmeyen düzeye tırmanmış bir ülkedir. Demokratik, laik, toplumsal bir hukuk devletidir. Birilerinin işine gelmiyor. Zati bu uygulamaların hepsi de malum FETÖ, PKK, DHKPC terör örgütlerinin mantığı ile oluşturuluyor ve ne yazık ki birileri de bunların değirmenine su taşıyor. Yapılan bu. Lakin 2023 inşallah halkımın, vatandaşlarımın yeni bir hesap sorma periyodu olacaktır. Tüm sıkıntı bizim halkımızla olan bütünleşmemizdir. Bu işin, gidip de Hans’ın, George’unönünde Türkiye’yi palavra yanlış biçimde anlatıp şikayet eden beşerlerle olması da kelam konusu değildir. Allah ıslah etsin.
'İRAN İLE BU STRATEJİK ESER NOKTASINDA DEVAM EDEN BİRLİKTELİĞİMİZİ KOPARMAK İSTEMİYORUZ'
İran ile yaptırımlar devam ederken ticaret konusunda hangi noktadayız?
- Bir kere şunu çok açık net söyleyeyim; yerli, ulusal para konusunda biz bu teklifimizi son Ankara Zirvesi’nde de tekrar İran tarafına söyledik. Yani bu hususta kararlılık hiçbir vakit bir kenara itilmemeli. Buna devam etmeliyiz. Merkez Bankası Liderlerimiz da bir ortaya geldiler, bu görüşmeyi yaptılar. Bunda devam edeceğiz. Bunun yanında bizim tabi şu anda gerek petrol gerekse doğalgaz noktasında İran ile olan bağlantımızı sıfırlamamız mümkün değil. Biz oradan tekrar doğalgazımızı alacağız. Ancak petrolde bir kasvetimiz var. Petrolü daha çok özel bölüm alıyordu. Ne yazık ki petrolü şu anda almıyor zira ABD'nin tehditlerinden çekiniyor. Ancak biz bu hususta bilhassa öbür birçok mevzuda İran’la alakamızı devam ettireceğiz. Şu anda ticaret hacmimiz 7,5 milyar dolar civarına düşmüş vaziyette. Biz 30 milyar dolar üzere bir maksat belirlemiştik. Bunun çok çok altındayız. Ancak biz İran ile bu stratejik eser noktasında devam eden birlikteliğimizi koparmak istemiyoruz. Bu halde devam etmekte kararlıyız.
Pompeo kimi Çinli kişi ve şirketlerin ABD tarafından yaptırma uğrayacağını söyledi. Kişi bazlı takip etmeye başlamış görünüyorlar. Bu türlü bir şey Türk vatandaşlarının başına gelse ne olur?
- Ben o denli bir kaygı taşımıyorum. Zira bağımsız bir Türkiye isek bağımsızlığımızın hakkını da vermemiz lazım.
'İDLİB'DE ŞU ANDA KAHIR YOK ANCAK ÖNLEMİ ELDEN BIRAKMAMALIYIZ'
Rusya ve İran ile yapılan Ankara Zirvesi’nin akabinde İdlib’de izafi olarak sakin bir periyoda girildi. Bir yandan Anayasa Komitesi için de isimler belirlendi. Varılan bu noktada hala İdlib’den yeni bir göç tehlikesi görüyor musunuz? Tahlile ne kadar yakın ya da uzağız? Bu hususta ABD’nin yaklaşımı nedir? Görüşmelerinizde gündeme geldi mi? TSK’nın İdlib bölgesindeki müşahede noktalarından kimilerinin kapatılması kelam konusu mu?
- Birtakım tacizler oldu malum ancak o tacizlerden sonra bizim oradaki takımlarımız muhataplarıyla devamlı görüşmeler yapmak suretiyle işi aşikâr bir noktaya getirdiler. Şu anda yaşanan rastgele bir kahır yok. Zira müşahede noktalarındaki gruplarımız müteyakkız. Daima olarak da muhataplarla görüşmeler yapılıyor.
- Şu an prestijiyle rastgele bir sorun yok. Şu anda İdlip’de bir sükunet ve suhulet görünüyor ancak önlemi elden bırakmamak lazım. Zira kolay değil burası 4 milyon nüfusu olan bir yer. Şayet işi gevşek tutarsak, muhakkak bir göç sona gerçek başlamıştı, onların da gelme durumu olabilirdi. Şu an prestijiyle orada da hepsi kendi çadırlarını kurmaya başladı. Besin yardımları konusunda AFAD, Kızılay olarak takviyeleri veriyoruz. O insanları da belirli muhafaza altına almak durumundayız. Şu anda teşebbüslerimiz devam ediyor. Temenni ederim ki Rusya ile yaptığımız bu görüşmelerden sonuç alırız.