Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, yeni tip Koronavirüs (Covid-19) devrinde artan işsizliğe karşı 'Türkiye'nin İstihdam Kalkanı' paketini devreye alacaklarını duyurdu. Erdoğan, "Salgın öncesinden daha uygun düzeye ulaşmayı hedefliyoruz" derken, patronlara takviyenin süreceğini ve 2022 yılında 'tamamlayıcı emeklilik sistemi'nin getirileceğini belirtti.
Kabine toplantısının akabinde açıklama yapan Erdoğan, Koronavirüs salgınında olağanlaşmaya ait alınan yeni kararları duyurdu. 65 yaş üstü vatandaşların her gün muhakkak saatlerde dışarı çıkabileceğini belirten Erdoğan, nikah salonları ve düğün salonlarını açılışı için de tarih verdi. 18 yaş altı gençlerin de aileleri ile birlikte istedikleri vakit dışarı çıkabilecekleri belirtilirken, sinemalar, tiyatrolar ve şov merkezlerinin de 1 Temmuz'dan itibaren faaliyete geçeceği vurgulandı.
Erdoğan, konuşmasında Türkiye iktisadının salgından çok makûs etkilenmediğini söylerken, birinci çeyrekte TÜİK'in açıkladığı yüzde 4,5'lik büyüme oranına vurdu yaptı. "İçerdekiler hala anlamak istemiyor lakin bakıyorsunuz OECD Türkiye'yi birinci çeyrekte dünyada bir numara olarak gösteriyor" diyen Erdoğan, ikinci çeyrekte olumsuz gelişmeler olabileceğini lakin üçüncü ve dördüncü çeyrekte büyüme oranlarını yüksek geleceğini söyledi.
Son devirde dünyadaki neredeyse tüm endekslerdeki yükselmeye paralel olarak Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksinin de 110 binin üzerine çıktığını hatırlatan Erdoğan, "Tekrar 110 bin düzeylerine çıkması bizi başka ülkelerden müspet istikamette ayrıştıran öteki bir faktördür" tabirini kullandı.
"İçerdeki darbe heveslilerini, terör örgütü sevicilerini hüsrana uğratacağız"
Dış siyasette başarılı sonuçlar elde edildiğini söyleyen Erdoğan, Libya'da General Halife Hafter'in Trablus'un ele geçirilmesi sonrası 'kaçacak delik aradığını' belirtti. "Akdeniz'de asla tansiyon istemiyoruz. Denizden komşusu olduğumuz Libya'nın huzur ortamına kavuşması için çalışıyoruz" diyen Erdoğan, Libya'nın toprağında ya da doğal kaynaklarında Türkiye'nin gözü olmadığını, savaş sonrası 'onlarla birlikte kazanılacak bir iklimi oluşturmaya' çalıştıklarını söyledi.
Muhalefete "Önümüzdeki devirde hem içerideki, hem de dışardaki darbe heveslilerini, terör örgütü sevicilerini, sömürgeci zihniyetlerini hüsrana uğratmaya devam edeceğiz" kelamlarıyla yüklenen Erdoğan, ülke içinde terör örgütlerine dayanak verenlerin, Libya'da Hafter güçlerini desteklediğini öne sürdü. Erdoğan, muhalefetin Türkiye'nin başarısız olmasını beklediğini tez ederken, "Tarihi bir muvaffakiyete imza atarak heveslerini kursaklarında bıraktık" dedi.
Erdoğan'ın açıklamalarından satır başları şöyle:
"En hoş sevda ve dava şiirleri yazan merhum Karakoç'un anısını yaşatma sorumluluğunu yeni jenerasyonlara emanet ediyoruz. Biz duruşu olmalı insanın, bir bakışı, anlayışı, bir davası olmalı. Kendisi de işte bu mısralarında tanım ettiği bu naiflikte bir insan olan merhum Zarifoğlu'nun çabasını de birebir biçimde gençlerimize emanet ediyoruz. Kıymetlerimize âlâ sahip çıkarken, yeni bedeller yetiştirmenin de uğraşı içinde olmalıyız.
"Uzun bir ortadan sonra yüz yüze gerçekleştirdiğimiz kabine toplantımız az evvel sona erdi. Toplantımızda olağanlaşma takvimi çerçevesinde attığımız adımların çok istikametli değerlendirmesini yaptık. Salgın devrini Avrupa'yla kıyaslandığında en az kısıtlama, can kaybı ve eonomik zahmetle atlattığımız bir gerçektir. Bu musibetin kökü büsbütün kazınana kadar hayatımızı maske, uzaklık ve paklık unsurları çerçevesinde düzenlememiz gerektiğini bir defa daha hatırlatmak istiyorum. Ülkemizin tek başına salgını yenmesi yetmiyor. Bu bakımdan yeni olağan dediğimiz sistemin bir müddet daha devame deceği gerçeğine kendimizi alıştırmalıyız.
"Hastaneden ilaca, maskeden teneffüs aygıtına bu çabayı yürütmek için gereksinim duyduğumuz her türlü imkana sahibiz. Yalnızca salgın sürecinde hizmete açtığımız hastanelerin yatak ve ağır bakım kapasiteleri dahi pek çok ülkeyle yarışacak seviyededir. Kent hastaneleri sayesinde kendimizi inançta hissediyoruz. Ülkemizde yaşayan herkesi içine alacak kapsamdaki sıhhat sigortası sistemimiz dünyaya örnek olmuştur. Sayıları bir milyon 100 bini bulan sıhhat ordumuzla 83 milyon vatandaşımızın hizmetindeyiz. Milletimiz hem salgından korunma, hem de hastalandığında ne yapması gerektiği konusunda bilgilenmiştir. İstemediğimiz imajlara şahit oluyoruz. Bu çeşit aksiliklerin genel olduğu kanaatindeyim.
"Türkiye'nin bu tarihi fırsatı kaçırmaması için gereken her şeyi yapacak, her çabayı yürüteceğiz. Çocuklarımıza emanet edeceğimiz büyük ve güçlü Türkiye'nin inşasında son dönemece giriyoruz. Sultan Alparslan'ın kapılarını açtığı, Gazi Mustafa Kemal'in tekrar ayağa kaldırdığı bu hoş ülkeyi beraberce layık olduğu yere çıkaralım. Ulusal iradeye sahip çıkarak, iktisadımızı büyüterek, istikrarımızı koruyarak başlattığımız bu büyük şahlanışı tek yumruk halinde zaferle neticelendirelim. Darbelerin, cuntaların pençesinden kurtarıp her alanda yerli ve ulusal zihniyetin hakim olması için çok çalıştığımız ülkemize borcumuzu bu türlü ödeyebiliriz.
"Halen devam eden kimi kısıtlamaları gelişmelere nazaran pahalandırıyor ve sonuçları milletimizle paylaşıyoruz. Aldığımız kararlar şu biçimdedir:
"Lokanta, kafe, kıraathane üzere işletmelerin kapanış saati 22.00'den 24.00'e uzatılmıştır. Sinema, tiyatro, şov merkezi üzere işletmeler 1 Temmuz'dan itibaren faaliyete geçebilecektir. 65 yaş üstü vatandaşlarımız haftanın her günü 10.00 ila 20.00 saatleri ortasında dışarı çıkabilecektir. 18 yaş altıyla ilgili kısıtlama ise küçüklerin ebeveynlerin refakatinde olmaları koşuluyla kalkmıştır. Ulusal parklar ve doğal parklar 18 yaş altı ve 65 yaş üstü için fiyatsız olacaktır. Nikah salonları 15 Haziran'dan itibaren, düğün salonları 1 Temmuz'dan itibaren faaliyete geçecektir. Aldığımız kararların güzel olmasını Allah'tan diliyorum.
"Bugüne kadar sıhhat yardımı yahut ihracat müsaadesi talebine olumlu karşılık verdiğimiz ülke sayısı 125'i bulmuştur. Doktorlarımızın Covid-19 hastalığı tedavisinde aktif formda kullandığı ilacı TÜBİTAK çatısı altında çalışan bilim insanlarımız kendi sentezimizle üretmeyi başardı. Ruhsat sürecinin tamamlanmasının akabinde ilaç kullanıma sunulacaktır.
"Küresel iktisat üzerinde tarihte benzerine az rastlanılan şiddette olumsuz tesire neden oldu. dünya ticaret hacmi evvelki krizlerden farklı olarak hem arz hem de talep istikametli daralmayla değerli ölçüde düştü. DTÖ'nün hesaplarına baktığımızda daralmanın yüzde 13-32 ortasında gerçekleşeceği istikametindedir. IMF ise ticaret hacminin 2020'de yüzde 11 azalacağını öngörüyor. 2020 yılında dünya genelinde büyük üretim kayıpları, işsizlik oranlarında yükselişler bekleniyor. Hükümetler ve merkez bankaları ekonomilerini ve finans sistemini desteklemek gayesiyle maliye ve para siyasetlerini destekleyen tedbir paketleri açıkladı. Avrupa ve Amerika'da açıklanan dayanak paketlerine karşın toparlanmanın yavaş ve sonlu olduğu görülüyor. Hayli önemli sayılara ulaşan kamu yardımlarının ekonomilere ağır yük getireceği anlaşılıyor.
"Türkiye iktisatta de süratlice devreye aldığı kapsamlı önlemlerle salgının tesirlerini en aza indirmeye başarmıştır. Sağlam ekonomik yapımız sayesinde, tüm vatandaşlarına fiyatsız tedavi imkanı sunabilen az ülkelerden birisi oldu. 18 yıl evvel ne demiştik, biz ülkemizi 4 temel taş üzerinde yükselteceğiz. Biri eğitim, ikincisi sıhhat, üçüncüsü adalet, dördüncüsü emniyet demiştik. Dört temel taşı yerine koyduk, üzerine bir şeyler daha ek ettik. Bütün bunlarla birlikte Türkiye artık yerinde duramayan ve her geçen gün daha da güçlenen ve ileri yürüyen bir ülke. Son 3 ayda 5,5 milyon ailemize 1000 lira karşılıksız nakdi yardımda bulunduk. Esnafımızın ve işletmelerimizin maliyetini önemli oranda azalttık. Kamu bankaları aracılığıyla çok kolay kaidelerde finansman dayanaklarını devreye alarak nakit" gereksinimini karşıladık. Hem işten çıkarmayı yasakladık, KÇÖ ile işletmelerin maaş yükünü hafiflettik. Marttan bu yana 3 milyondan fazla kişi kısa çalışma uygulamasından faydalandı. Fiyatsız müsaadeye ayrılanlarla KÇÖ'den yararlanamayan çalışanlara aylık 1177 lira nakdi fiyat takviyesi vermeye başladık. Nakdi fiyat takviyesinden yararlanan çalışan sayısı da 1 milyonu buldu. 6,7 vatandaşımıza 40 milyar lira finansman dayanağı verdik. 1 milyon 300 bin esnafımıza 27 milyar lira finansman sağladık. 197 bin işletmeye 154 milyar lirayı aşkın finansman tahsisi yaptık. Esnafımızın, sanatkarımızın, sanayicimizin yanında yer almaya devam edeceğiz.
"Ağustos 2018'de başlayan kur ataklarının ve spekülatörlerin tesirlerini gidermek için verdiğimiz çabayı salgın devrinde de sürdürdük. Enflasyon ve faizlerin düşüşe geçtiği, makroekonomik göstergelerde değerli muvaffakiyetlerin elde edildiği sürece sahip çıktık. Ekonomik İstikrar Kalkanı'nı devreye alabildik. iDışardan hiçbir yardıma muhtaçlık duymadan şirketlerimize, esnafımıza ve vatandaşlarımıza dayanak olduk. Her talepe anında dönüş yaparak dayanak düzeneklerini devreye aldık. Konutta tarihin en düşük maliyetlerini içeren bir finansman dayanağını geçtiğimiz günlerde milletimizin istifadesine sunduk. Otomotiv ve turizmde de finansman imkanları sağladık. Devreye aldığımız adımlar Türkiye'nin ekonomik açıdan ne kadar sağlam durumda olduğunu gösterdi. Artık bu kazanımları bilhassa istihdamda gerçekleştireceğimiz sıçrama ile taçlandırmak var. Türkiye'nin istihdam kalkanı ismiyle kapsamlı bir ıslahat paketi hazırladık. Buradaki maksadımız Ocak 2019, Nisan 2020 ortasında işsiz kalan vatandaşlarımızın yine istihdama katılmalarını sağlamaktır. Kayıpları telafinin ötesinde kur saldırısı ve salgın öncesinden daha güzel bir istihdam düzeyine ulaşmayı hedefliyoruz.
"Bu kapsamda ek istihdam için teşvik sağlayacağız. Sürecin en kıymetli göstergelerinden olan kısmi ve esnek çalışmada işgücü piyasamızı daha verimli hale getirecek düzenlemeleri hayata geçireceğiz. 25 yş altı gençlerin istihdamını destekleyerek marifet ve tecrübe kazanmalarını temin edeceğiz. 25 yaş altı ve 50 yaş üstünün kolaylıkla istihdam edilmesini sağlayacağız. Karma model ile personellerin kazanılmış hakları korunacak. Tamamlayıcı emeklilik sigortası ile ek takviye alınabilmesini sağlayacağız. Devlet elini taşın altına koyacak. Bu kapsamda oluşacak fon ile Türkiye'nin İstihdam Kalkanı'nı daima hale getirmeyi hedefliyoruz. Türkiye'nin istihdam kalkanını devreye aldıktan sonra tamamlayıcı emeklilik sistemini de 2022'de yürürlüğe sokacağız.
"Malum devlet terörle de uğraşını veriyor. Dağda taşta her yerde. Cudi'de, Gabar'da bizim polisimiz, mehmetçiğimiz, güvenlik koruyucularımız, öbür tarafta jandarmalarımız, daima birlikte buralarda terörle çabayı devam ettirdi, ettiriyor. Bunun da bir maliyeti var. Bunlar devam ederken düşünün ulusal ve yerli, yüzde 20 üzere savunma endüstrinde güce sahipken, bunları yüzde 70'e çıkardık. Bütün bu yatırımlar motamot devam ediyor. Türkiye bütün bu alanlarda güçlenen bir ülke. Bu çaba bu formda devam ettiği içindir ki Güneydoğu'da, Doğu'da eski anlar tarih oldu. Tek terörist kalmayıncaya kadar bu çabayı sürdüreceğiz. Türkiye'nin başka tarafta da istihdam kalkanı ile ilgili çalışmaların detaylarını Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı'mız ile Hazine ve Maliye Bakanlığı'mız paylaşacaktır. Ülkemizde çalışmak isteyen herkesi iş sahibi yapana kadar proje üretmeyi sürdüreceğiz.
"Üretim ve ihracat odaklı büyüme siyasetimizi daha güçlü formda uygulamakta kararlıyız. Gerçek kesime ve sanayicimize daha çok dayanak vereceğiz. Yatırımların yüksek ve orta yüksek teknolojili bölümlere yönelmesini sağlayacağız. Salgın devrinde ülkelerin kendi kendine yetebilmesinin kıymeti daha âlâ anlaşıldı. Ertelenen yatırımların daha güçlü formda devreye alınmasını temin etmeyi hedefliyoruz. Yeni ticaret imkanlarının doğacağını düşünüyoruz. Dünyada sıhhat konusunda en yeterliler ortasında olduğumuzu gösterdik. Dünya ekonomisindeki yerimizi daha da güçlendireceğiz. Birçok iktisadın önemli daralma kaydettiği yılın birinci çeyreğinde Türkiye iktisadının yüzde 4,5'la yüksek bir büyüme performansı gösterdiğini gerek ulusal, gerekse dünya artık görüyor, biliyor. İçerdekiler hala anlamak istemiyor lakin bakıyorsunuz OECD Türkiye'yi dünyada bir numara olarak gösteriyor. AB tıpkı biçimde, G20 tıpkı formda gösteriyor. Tahminen ikinci çeyrekte olumsuz kimi gelişmeler olabilir ve üçüncü dördüncü çeyrekte biz bu büyümeyi yakalayacağız. Zira artık taban sağlam. Nisandaki kayıplara karşın mayıs ayı öncü göstergeleri ekonomimizin toparlanmaya başladığını işaret ediyor. Bakın Amerika 45 milyona yakın işsizi var. Türkiye bütün bu kaidelere karşın dimdik ayakta duruyor. Şu anda da işsizi olsun, vatandaşlarına her türlü imkanı sağlamanın uğraşı içerisinde. Toparlanma yerini süratli bir büyümeye bırakacaktır. Enflasyonun hedeflediğimiz düzeylere inmesini sağlayarak olumlu süreci desteklemekte kararlıyız. Rekabeti ve verimliliği artıracak yapısal ıslahatların yanında fiyatlardaki şişkinliği giderecek önlemleri alacağız. Gayemiz 2020'de yüzde 8,5 olarak enflasyonu kademe kademe düşürerek 2021'de yüzde 6'ya, 2022'de inşallah yüzde 5'in altına indirmektir. BIST 100 endeksinin tekrar 110 bin düzeylerine çıkması bizi öbür ülkelerden müspet istikamette ayrıştıran öteki bir faktördür. Daha çok hoş şeyler göreceksiniz, bunları da öğreneceksiniz. Türkiye döviz kuru gelişmelerine kıyasla başka ülkelere nazaran de âlâ durumdadır. Devlet tahvili faizlerinin 5 yıllıklarda yüzde 11'de gerçekleşmesi de aşağı istikametli bir eğilimin işaretidir. Bu göstergeler olağanlaşma devrine ekonomik açıdan sağlam girdiğimizi gösteriyor.
"Türkiye olarak son devirde salgınla uğraşın yanı sıra dış siyasette da pek çok muvaffakiyete imza attık. Gelişmiş ülkelerin bile ortalarında maske savaşına tutuştuğu bir devirde tüm dünya ile dayanışma sergiledik. Filistin'den Somali'ye, Tunus'tan Brezilya'ya kadar her kıtadan her inançtan 125 farklı ülkeye tıbbi yardım materyali gönderdik. 128 ülkeden 80 bin vatandaşımızı salgın devrinde Türkiye'ye getirerek ailelerine kavuşturduk. Ülkemiz hamdolsun güçlenerek, prestijine itibar katarak çıkmıştır. Cumhurbaşkanlığı Sistemi'nin getirdiği avantajları başarılı kullanarak, dış siyaset alanına da yansıttık. 5 Mart'ta İdlib'de tesis ettiğimi sükunet ortamının bozulmasına müsaade vermedik. İdlib'in çatışma ortamına sürüklenmesine göz yummayacağız. Süreci yakından takip ediyor, gereken her türlü tedbiri alıyoruz.
"Irak'ın kuzeyinde yuvalanan PKK'lı teröristlere yönelik operasyonlarımızı kesintisiz biçimde sürdürdük. Örgütün ekmeğinin peşindeki emekçiyi, Vefa Toplumsal Takviye Grupları'nı gaye alan kalleş hareketleri içerde ve dışardaki sıkışmışlığın en bariz örneğidir. Bölücü terör örgütüne nefes aldırmıyoruz. Türkiye 40 yıla yaklaşan çabasında tarihinin altın çağını yaşıyor. Son terörist etkisiz haline getirilinceye kadar gayretimizi sürdüreceğiz. Vatandaşlarımızın canına, namusuna kasteden alçaklar kendilerini bekleyen acı akıbetten kurtulamayacak.
"Geride bıraktığımız devirde en güzle haberleri aldığımız yerlerin başında elbet Libya vardır. Hafter ile destekçilerinin Trablus'u ve Libya'yı işgal planı hezimetle sonuçlanmıştır. Çöl aslanı şehit Ömer Muhtar'ın torunları sağdan soldan topladıkları lejyonerlerle Libya'yı işgale yeltenenleri bozguna uğratmıştır. Darbecilerin bugün kaçacak delik aradığını görüyoruz. Her vakit dediğimiz üzere, güç oyunu bozar. Libya'ya kurulan milletlerarası tuzak bozulmuştur. Alanda elde edilen sonuçlar çok daha büyük zaferlerin müjdecisi olacaktır. Libya'nın tamamında barış tesis edilene dek kardeşlerimizi desteklemeyi sürdüreceğiz. Sıhhat ulaşıma, güçten savunmaya kurumsal kapasitenin geliştirilmesine kadar Türkiye'nin birikimizi ve deneyimini Libya halkının istifadesine sunacağız. Akdeniz'de asla tansiyon istemiyoruz. Denizden komşusu olduğumuz Libya'nın huzur ortamına kavuşması için çalışıyoruz. Türkiye'nin kimsenin ne toprağında ne de doğal kaynaklarında gözü vardır. Biz yalnızca kardeşlik bağlarımızın bulunduğu Libya'nın güvenliğini ve iyiliğini istiyoruz. Âlâ günlerinde de onlarla birlikte kazanacağımız bir iklimi oluşturma uğraşındayız.
"Muhalefetin milletimizin çıkarlarını savunmak üzere bir sıkıntısının olmadığı bir defa daha ortaya çıkmıştır. Ülkemizde terör yapılarına takviye verenler, Libya'da da birebirini yapmıştır. Doğu Akdeniz'de petrol arama faaliyetlerimize Rumlarla tıpkı reaksiyonları vermişlerdir. Esaslı kardeşlik bağlarımıza aldırmadan 'Ne işimiz var' demişlerdir. Libya hükümetine terörist iftirası atacak kadar ileri gitmişlerdir. Ülkemizin başarısız olması için çok beklediler, hamdolsun tarihi bir muvaffakiyete imza atarak heveslerini kursaklarında bıraktık. Önümüzdeki periyotta hem içerdeki, hem de dışardaki darbe heveslilerini, terör örgütü sevicilerini, sömürge zihniyetlerini hüsrana uğratmaya devam edeceğiz."