Kızlarda 13 yaş sonrası depresyon sıklığı artıyor
Onları dinleyin, bağlantı kurun ve anlamaya çalışın
Ergenlik periyodunda yaşanan problemlerin olağan kabul edilmesi ve psikiyatrik rahatsızlıklarla ilişkilendirilmemesi büyük sorunların atlanmasına yol açabiliyor. Anksiyete bozukluklarının ergenlerde en sık görülen ruhsal problemlerden biri olduğunu belirten Çocuk Ergen Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, depresyonun da ergenlerde sık görüldüğüne dikkat çekiyor. Luş, birtakım çalışmalarda 13 yaş sonrası depresyon sıklığının bilhassa kızlarda arttığının ortaya çıktığını kaydetti. Çocukla bu periyotta hakikat bağlantı kurmanın değerini vurgulayan Luş, “Anne-babalarının çocuklarına itimat duyduklarını ve onlara paha verdiklerini göstermeleri fakat onları dinlemeleri, bağlantı kurmaları ve onları anlamaya çalışmaları ile mümkün olur.” tavsiyesinde bulundu.
Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi Çocuk Ergen Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, ergenlik periyodunda görülen psikiyatrik hastalıklara ait değerlendirmede bulundu.
Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, toplumda ergenlik devrinde görülen problemlerin olağan olarak kabul edilmesi ve psikiyatrik rahatsızlıklarla bu durumun ilişkilendirilmemesi üzere bir eğilim olduğunu fakat yapılan çalışmaların psikiyatrik rahatsızlıkların bu yaş grubununda kıymetli oranda görülmekte olduğunu ortaya koyduğunu söyledi.
Anksiyete ve depresyon en sık görülen rahatsızlıklar
Anksiyete bozukluklarının ergenlerde en sık görülen ruhsal bozukluklardan biri olduğunu tabir eden Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, “Yaygın anksiyete bozukluğu, toplumsal anksiyete bozukluğu ve daha az sıklıkta ayrılık anksiyetesi bozukluğu görülmektedir. Ergenlerde sık görülen bir öteki rahatsızlık depresyondur. Kimi çalışmalarda 13 yaş sonrası depresyon sıklığının bilhassa kızlarda arttığı gösterilmiştir. Davranım bozukluğu, obsesif kompulsif bozukluk, yeme bozuklukları tekrar görülen rahatsızlıklardandır. Şizofreni ve bipolar bozukluk üzere erişkin devirde sık görülen psikiyatrik rahatsızlıklar da ergenlik periyodunda görülebilir ya da birinci belirtileri ergenlik periyodunda ortaya çıkabilir.” ikazında bulundu.
Ergenlik periyoduyla ilgili bilgi sahibi olmak önemli
Ailelerin bazen ergen çocuklarını tutarsız, tembel, bencil, sorumsuz üzere değerlendirebildiğini ya da devamlı kendilerine muhalefet eden, onları beğenmeyen ve bu nedenle sorun çıkartan bireyler olarak görebildiğine dikkat çeken Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, bu durumun anne babaların ergenlik devri ile ilgili bilgilerinin az olmasından kaynaklanıyor olabileceğini vurguladı. Natürel bu nedenle sorunlu davranışları olağan ergenlik periyodundan ayırabilmek ve başlamakta olan bir psikiyatrik rahatsızlığın tedbirini alabilmek de aileler için mümkün olmayabilir.”diye konuştu.
Ailelerle çatışmalar çok sık yaşanır
Çocukların ergenlik devriyle birlikte anne-babalarını eleştirmeye, onları haksız bulmaya başladıklarını tabir eden Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, “Genellikle arkadaşlarıyla vakit geçirmeyi tercih ederler, toplumsal ortamlara girmeye ve kendi görüşlerini çeşitli ortamlarda tabir etmeye başlarlar. Ailelerle çatışmalar çok sık yaşanır, ekseriyetle de arkadaş ortamlarından bu mevzularda takviye almayaa çalışırlar. Ergenlerin bireyleşme uğraşları aileler tarafından desteklenmelidir ve kendilerine yönelik her eleştiriyi ailelerin olumsuz karşılamamayı öğrenmesi gerekir. Olağan gelişimi desteklerken fazla baskılayıcı olmamaya ve büsbütün hür bırakmamaya dikkat etmelidir.” tavsiyesinde bulundu.
Sınır koyarken nelere dikkat edilmelidir?
Ergenlik periyodunda bedensel ve zihinsel olarak süratli bir değişim yaşandığını tabir eden Luş, bu devirde, çocuğun artık bireyleşmeye ve özerkleşmeye başladığının görüldüğünü vurguladı. Ergenlik devrinde çocuğun kendi hayatları hakkında sorumluluk almak ve kelam sahibi olmak istediklerini kaydeden Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, tekliflerini şöyle sıraladı:
“Anne babalar için hudut koymak bu süreçte sıkıntı olabilir, öncelikle hangi durumlarda hudut koymaya gereksinim olduğu ve sonların gayeleri neler olduğu belirlenmelidir. Sonrasında, hudut koyarken net ve dengeli olunmalıdır Kelam konusu olan, uygulanan daha evvelki sonların kaldırılması ya da değiştirilmesi değildir, ergenin gereksinimlerine nazaran yine belirlenmesidir. Sorumluluk alabilmeyi öğrenen ve bunları yerine getiren ergenlere tanınabilecek özgürlük elbette daha farklı olacaktır. Ergenlerin hudutların ve kuralların belirlenmesi sürecine daahil edilmesi ve onlara kelam hakkı verilmesi tekrar olumlu sonuçlar veren bir uygulamadır.”
Ergenlikte uzman takviyesi almak gereken durumlara da değinen Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, “Aşırı toplumsal içe çekilme, akademik zahmetler, sıra dışı kaygılar, garip davranışlar ve çökkün ruh halinin uzun sürmesi üzere durumlarla karşılaşıldığında, öğrenme zahmeti, davranış anormallikleri, çok sonluluk, uyku problemleri, hiperaktivite ve agresyonun görüldüğü durumlarda ailelerin dayanak almaları gereklidir.” ikazında bulundu.
Çocuğunuzu kesinlikle dinleyin ve anlamaya çalışın!
Çocuk Ergen Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, kelamlarını şöyle tamamladı: “Anne-babalarının çocuklarına inanç duyduklarını ve onlara bedel verdiklerini göstermeleri fakat onları dinlemeleri, bağlantı kurmaları ve onları anlamaya çalışmaları ile mümkün olur. Davranışları görmezden gelmek yalnızca meselelerin büyümesine ve tahlilsiz kalmasına yol açar.”
Kaynak: (BYZHA) - Beyaz Haber Ajansı