Bebeğinizden yediğiniz ilk gol erken doğum olmasın Erken doğum belirti verir mi mutlaka oğrenmelisinizSağlıklı bir hamilelik 40 hafta surer Bazen de 37 haftadan once sonlanabilir Bu duruma erken doğum, doğan bebeklere de premature denir
Hamileliklerin %8 – 10’u erken doğumla sonuclanıyor
Erken doğum ozellikle birden fazla bebeğe gebelikte daha yaygın Yaş faktoru de onemli 17 yaşından once veya 40 yaşından sonra risk daha yuksek
Neden olur?Coğu zaman nedeni belirlemek guc ama erken doğum riskini arttıran bazı faktorler var Sık gebe kalma, kotu beslenme, kronik hastalıklar, aşırı kilo, yaşanan travmalar, rahimdeki şekil bozuklukları, duşuk amniyon sıvısı, sigara, alkol ve uyuşturucu kullanımı etkili
Birden fazla bebeğe gebe olmak, rahim ağzı ve plasenta sorunları da riski arttırır Gecmişte yaşanan duşukler ve kurtajlar da erken doğuma yol acabilir Genetik yatkınlık, annede kansızlık, ağır calışma koşulları ve uzun sureli ilac kullanımı da etkili olabilir
Belirtileri ne?Oncelikle duzenli rahim kasılmaları Belirtiler doğru anlaşılır ve mudahale edilirse erken doğum onlenebilir Diğer belirtiler:
Vajinadan sulu akıntı gelmesi Adet sancısına benzer sancı Sırt – bel bolgesinde ağrı Karında ishale bağlı kramplar Vajinal lekelenme ve kanama Aşağıya doğru baskı hissi
Belirtiler varsa ne yapmalı?
Erken doğum belirtilerinden biri veya birkacı varsa hemen doktorunuzla goruşmelisiniz
Emin değilseniz mesanenizi boşaltın Uc dort bardak su icin Kasılmalar arasındaki sureyi kontrol edin
Belirtiler artarsa veya 1 saatten uzun surerse hemen hastaneye gitmelisiniz
Ne gibi sorunlara neden olur?Solunum sorunları: Erken doğan bebeklerin solunum sistemi yeterince gelişememiş olabilir Bu durumda nefes alma zorluğu, yeterli oksijen alamama gibi sorunlar ortaya cıkabilir
Yetersiz oksijen organların gelişimini kotu yonde etkiler Cozum icin bebeğe akciğer gelişimde yararlı surfaktan verilir Ozellikle 23 – 32 haftalar arası doğan bebeklerde bronkopulmoner displazi denilen kronik akciğer hastalığı gelişebilir Ayrıca premature apnesi (10 – 20 saniye nefes almama) gorulebilir
Kalp sorunları: Erken doğan bebeklerde gelişebilecek komplikasyonlardan Patent duktus arteriozus (akciğerlere cok fazla kan pompalanması) ve duşuk kan basıncı en yaygın olanları
Ozellikle 30 haftadan once doğan bebeklerde gorulen bu sağlık sorunu genellikle kendiliğinden gecer Ancak bazı durumlarda ilac tedavisi ve kan nakli gerekebilir
Beyin sorunları: 28 haftadan once doğan bebeklerde beyin kanaması riski soz konusu Genellikle hafif atlatılır Kalıcı hasar vermez Kanamalar uzun sure devam ederse beyinde sıvı birikmesine neden olabilir Bazı bebeklerde bu sıvının operasyonla tahliye edilmesi gerekir
Vucut ısısı sorunları: Gelişimini tamamlayamamış bebeklerde vucut yağ oranı cok duşuk olduğundan ısıyı dengelemek gucleşir Alınan kalorinin coğu ısınmaya harcanınca gelişim yavaşlar Hipotermi duşuk kan şekeri ve solunum sorunlarına da yol acabilir
Sindirim sorunları: Sindirim sistemi tam gelişmeyen bebeklerde emme ve yutma sorunları, besin emiliminde azalma, bağırsak hareketlerinin duzensizliği gibi sağlık sorunları oluşabilir
Kan sorunları: Alyuvar uretiminde eksiklik (anemi) premature bebeklerde sık gorulen sağlık sorunlarından Sarılık da yaygın Ozellikle 38 hafta oncesi doğan bebeklerde sık gorulur
Metabolizma sorunları: Premature bebeklerin coğunda metabolizma sorunları olur Normal bebeklere oranla daha az glikojen depolayan premature bebeklerde kan şekeri oranı normalin cok altında kalabilir
Bağışıklık sistemi sorunları: Premature bebeklerde bağışıklık sistemi tam gelişemediğinden enfeksiyon riski yukselir Bu durum coğu bebekte sepsise neden olur Antibiyotik tedavisiyle uzun sureli hasarın onune gecilebilir
Uzun vadede ne olur?Beyin hasarı: Doğum anında veya sonrasında solunum yetmezliği, dolaşım sorunları vb gibi nedenlerle tetiklenen beyin hasarı hareket bozukluğuna neden olabilir İnme (felc) gibi sağlık sorunları gelişebilir
Gorme sorunları: Premature bebeklerde goz sinirlerinin tam olgunlaşmaması, ışığa aşırı hassas olması goruş sorunlarına neden olabilir Korluk ve retina duzensizlikleri buna ornek
Psikolojik sorunlar: Premature bebeklerin ileriki donemlerinde dikkat eksikliği, hiperaktivite, depresyon, aksiyete, yaşıtlarla anlaşamama vb davranışsal bozukluklar riski normal doğan bebeklere oranla biraz daha fazla
Kronik sağlık sorunları: Premature bebeklerde kronik sağlık sorunları riski normal bebeklere oranla daha fazla Astım, enfeksiyon ve beslenme sorunları başlıca ornekler
Ani bebek olum oranı da normal bebeklere gore daha yuksek
Hamileliklerin %8 – 10’u erken doğumla sonuclanıyor
Erken doğum ozellikle birden fazla bebeğe gebelikte daha yaygın Yaş faktoru de onemli 17 yaşından once veya 40 yaşından sonra risk daha yuksek
Neden olur?Coğu zaman nedeni belirlemek guc ama erken doğum riskini arttıran bazı faktorler var Sık gebe kalma, kotu beslenme, kronik hastalıklar, aşırı kilo, yaşanan travmalar, rahimdeki şekil bozuklukları, duşuk amniyon sıvısı, sigara, alkol ve uyuşturucu kullanımı etkili
Birden fazla bebeğe gebe olmak, rahim ağzı ve plasenta sorunları da riski arttırır Gecmişte yaşanan duşukler ve kurtajlar da erken doğuma yol acabilir Genetik yatkınlık, annede kansızlık, ağır calışma koşulları ve uzun sureli ilac kullanımı da etkili olabilir
Belirtileri ne?Oncelikle duzenli rahim kasılmaları Belirtiler doğru anlaşılır ve mudahale edilirse erken doğum onlenebilir Diğer belirtiler:
Vajinadan sulu akıntı gelmesi Adet sancısına benzer sancı Sırt – bel bolgesinde ağrı Karında ishale bağlı kramplar Vajinal lekelenme ve kanama Aşağıya doğru baskı hissi
Belirtiler varsa ne yapmalı?
Erken doğum belirtilerinden biri veya birkacı varsa hemen doktorunuzla goruşmelisiniz
Emin değilseniz mesanenizi boşaltın Uc dort bardak su icin Kasılmalar arasındaki sureyi kontrol edin
Belirtiler artarsa veya 1 saatten uzun surerse hemen hastaneye gitmelisiniz
Ne gibi sorunlara neden olur?Solunum sorunları: Erken doğan bebeklerin solunum sistemi yeterince gelişememiş olabilir Bu durumda nefes alma zorluğu, yeterli oksijen alamama gibi sorunlar ortaya cıkabilir
Yetersiz oksijen organların gelişimini kotu yonde etkiler Cozum icin bebeğe akciğer gelişimde yararlı surfaktan verilir Ozellikle 23 – 32 haftalar arası doğan bebeklerde bronkopulmoner displazi denilen kronik akciğer hastalığı gelişebilir Ayrıca premature apnesi (10 – 20 saniye nefes almama) gorulebilir
Kalp sorunları: Erken doğan bebeklerde gelişebilecek komplikasyonlardan Patent duktus arteriozus (akciğerlere cok fazla kan pompalanması) ve duşuk kan basıncı en yaygın olanları
Ozellikle 30 haftadan once doğan bebeklerde gorulen bu sağlık sorunu genellikle kendiliğinden gecer Ancak bazı durumlarda ilac tedavisi ve kan nakli gerekebilir
Beyin sorunları: 28 haftadan once doğan bebeklerde beyin kanaması riski soz konusu Genellikle hafif atlatılır Kalıcı hasar vermez Kanamalar uzun sure devam ederse beyinde sıvı birikmesine neden olabilir Bazı bebeklerde bu sıvının operasyonla tahliye edilmesi gerekir
Vucut ısısı sorunları: Gelişimini tamamlayamamış bebeklerde vucut yağ oranı cok duşuk olduğundan ısıyı dengelemek gucleşir Alınan kalorinin coğu ısınmaya harcanınca gelişim yavaşlar Hipotermi duşuk kan şekeri ve solunum sorunlarına da yol acabilir
Sindirim sorunları: Sindirim sistemi tam gelişmeyen bebeklerde emme ve yutma sorunları, besin emiliminde azalma, bağırsak hareketlerinin duzensizliği gibi sağlık sorunları oluşabilir
Kan sorunları: Alyuvar uretiminde eksiklik (anemi) premature bebeklerde sık gorulen sağlık sorunlarından Sarılık da yaygın Ozellikle 38 hafta oncesi doğan bebeklerde sık gorulur
Metabolizma sorunları: Premature bebeklerin coğunda metabolizma sorunları olur Normal bebeklere oranla daha az glikojen depolayan premature bebeklerde kan şekeri oranı normalin cok altında kalabilir
Bağışıklık sistemi sorunları: Premature bebeklerde bağışıklık sistemi tam gelişemediğinden enfeksiyon riski yukselir Bu durum coğu bebekte sepsise neden olur Antibiyotik tedavisiyle uzun sureli hasarın onune gecilebilir
Uzun vadede ne olur?Beyin hasarı: Doğum anında veya sonrasında solunum yetmezliği, dolaşım sorunları vb gibi nedenlerle tetiklenen beyin hasarı hareket bozukluğuna neden olabilir İnme (felc) gibi sağlık sorunları gelişebilir
Gorme sorunları: Premature bebeklerde goz sinirlerinin tam olgunlaşmaması, ışığa aşırı hassas olması goruş sorunlarına neden olabilir Korluk ve retina duzensizlikleri buna ornek
Psikolojik sorunlar: Premature bebeklerin ileriki donemlerinde dikkat eksikliği, hiperaktivite, depresyon, aksiyete, yaşıtlarla anlaşamama vb davranışsal bozukluklar riski normal doğan bebeklere oranla biraz daha fazla
Kronik sağlık sorunları: Premature bebeklerde kronik sağlık sorunları riski normal bebeklere oranla daha fazla Astım, enfeksiyon ve beslenme sorunları başlıca ornekler
Ani bebek olum oranı da normal bebeklere gore daha yuksek