Erken Doğum Tedavisi
Erken doğum tehdidi ve erken doğum riski
Erken doğumda ne yapılır? Erken doğum tedavisi
Gebeliğin 36 haftası tamamlanmadan doğumun başlamasına erken doğum tehdidi (EDT), eylemin bebeğin doğumuyla sonuçlanmasına preterm (zamanından önce) doğum ya da erken doğum adı verilir Zamanından önce doğan bebek erken doğan (olgunlaşmamış) olarak isimlendirilir
Tüm gebeliklerin yaklaşık %8'i erken doğum ile sonuçlanır
Erken doğum tehlikesi saptandığında öncellikle anne ve bebeğin genel afiyet durumları sistematik bir şekilde değerlendirilir Acele doğum gerektiren durumlar dışarıda tıbbi çare ile erken doğum eyleminin durdurulması veya geciktirilmesi mümkündür Bilhassa acil doğum gerektiren
annede ağır preeklampsi varlığı,
plasentanın erken ayrılmasına emrindeki olabilen rahim içi ya da dışına kanama (ablasyo plasenta),
plasental yetmezliğe ast bebekte ağır bir gelişme geriliği ,
amniyon kesesinin açılması sonucu amniyon sıvısında ileri derecede azalma veya rahim içi önemli enfeksiyon
Muhtemel bir enfeksiyon tanısı için kan ve idrar tetkikleri alınır Ivedi durumların olmadığı, anne ve bebek açısından iç dengenin stabil olduğu erken doğum tehlikelerinde ivedilikle kasılmaları durdurmaya yönelik tıbbi çare yöntemlerine başvurulur
Öncelikle anne adayı yatak istirahatına alınarak, damar yolu ile sıvı takviyesine başlanır Eğer istirahat ve istikrarsız takviyesi sonrası kasılmalar azalır ve birincil muayenede rahim ağzında herhangi bir değişim saptanmadı ise; anne adayı bilgilendirilerek istirahat ve sıkı peşine düşüp takip altına gücüne gitmek koşulu ile evde izlenebilir
Ama kasılmalar alınan birincil önlemlere karşın devam ediyor ise veya da birincil muayenede rahim ağzında değişiklikler saptandı ise tokoliz denen rahim kasılmalarını durdurma amaçlı hap tedavilerine geçilir Tokoliz; rahim açıklığı 4 cmden daha az olan hastalarda başlanır
Her bir grup ilacın dağıtılmış alt etkileri vardır Bilhassa en sık kullanılan grup olan ritodrin grubu ilaçlarda; kalp atım hızında çoğalma, kan basıncı düşüklüğü, nefes darlığı oluşabilir Bu emrindeki etkiler önemli boyutlarda olabilir ve tedavinin kesilmesini gerektirebilir bu nedenle özellikle intravenöz (damar yolu ile) tedavi hastanede hekim gözetiminde uygulanır ve tedavi öncesi ile çare baştan başa çeşitli kan analizleri yapılır Anne adayında kalp hastalığı, diabet, hipertansiyon, hipertiroidi varlığında genel olarak uygulanmaz
Tedavide önemli bir adım; fetal akciğer gelişimini hızlandırma amacı ile kortikosteroid grubu (betametazon) hap uygulamasıdır Bu tedavinin erken doğan bebeklerde solunum güçlüğü sendromunu azaltıcı bir etkisi olduğu düşünülmektedir Yardımcı etki özellikle 28 34 hamilelik haftaları arasındadır Ve doğumdan minimum 24 saat önce uygulandığında etkinliğinin daha artı olduğuna inanılmaktadır
Kasılmalar bu tıbbi tedavi seçeneklerinden biri uygulandıktan daha sonra ayrıntılarıyla durdu ise, peroral (ağızdan tablet) tedaviye geçilerek anne adayı kasılmalar konusunda bilgilendirilip, sıkı takibe gücüne gitmek koşulu ile evde izleme devam edilebilir 36 gebelik haftasından sonradan genel olarak hap tedavisine son verilir
Alınan önlem ve tedavi yöntemlerine rağmen kasılmalar, devam ederek doğum eylemi ilerleyebilir Bu durumda erken doğum eyleminin izlem ve tedavisinin yapılacağı merkezde erken doğan bakım olanaklarının bulunması fazla önemlidir Gününden önce doğmuş, muhtemel solunum zorluğu yaşayabilecek bir bebeğin erken doğan yoğun bakım ünitesine en iyi taşınma şekli anne karnında taşınmadır Bu girişim prematüre bebek ölümlerini azaltabilecek en kayda değer adımlardan biridir Genel Olarak 2500 gr altında doğum ağırlığı beklenen bu bebeklerin doğum eylemi esnasında kafa içi kanama riskleri sebebiyle doğum şekli planlanırken onlar için asgari travmatik olan doğum yöntemi seçilir
Dinç bir hamilelikte, olgunlaşmasını hemen şimdi tamamlamamış bir bebek için en iyi ortam anne rahmidir böylece erken doğum riskinin azaltılması ve erken tanısı için düzenli antenatal takiplerinize devam ediniz
*
Erken doğum tehdidi ve erken doğum riski
Erken doğumda ne yapılır? Erken doğum tedavisi
Gebeliğin 36 haftası tamamlanmadan doğumun başlamasına erken doğum tehdidi (EDT), eylemin bebeğin doğumuyla sonuçlanmasına preterm (zamanından önce) doğum ya da erken doğum adı verilir Zamanından önce doğan bebek erken doğan (olgunlaşmamış) olarak isimlendirilir
Tüm gebeliklerin yaklaşık %8'i erken doğum ile sonuçlanır
Erken doğum tehlikesi saptandığında öncellikle anne ve bebeğin genel afiyet durumları sistematik bir şekilde değerlendirilir Acele doğum gerektiren durumlar dışarıda tıbbi çare ile erken doğum eyleminin durdurulması veya geciktirilmesi mümkündür Bilhassa acil doğum gerektiren
annede ağır preeklampsi varlığı,
plasentanın erken ayrılmasına emrindeki olabilen rahim içi ya da dışına kanama (ablasyo plasenta),
plasental yetmezliğe ast bebekte ağır bir gelişme geriliği ,
amniyon kesesinin açılması sonucu amniyon sıvısında ileri derecede azalma veya rahim içi önemli enfeksiyon
Muhtemel bir enfeksiyon tanısı için kan ve idrar tetkikleri alınır Ivedi durumların olmadığı, anne ve bebek açısından iç dengenin stabil olduğu erken doğum tehlikelerinde ivedilikle kasılmaları durdurmaya yönelik tıbbi çare yöntemlerine başvurulur
Öncelikle anne adayı yatak istirahatına alınarak, damar yolu ile sıvı takviyesine başlanır Eğer istirahat ve istikrarsız takviyesi sonrası kasılmalar azalır ve birincil muayenede rahim ağzında herhangi bir değişim saptanmadı ise; anne adayı bilgilendirilerek istirahat ve sıkı peşine düşüp takip altına gücüne gitmek koşulu ile evde izlenebilir
Ama kasılmalar alınan birincil önlemlere karşın devam ediyor ise veya da birincil muayenede rahim ağzında değişiklikler saptandı ise tokoliz denen rahim kasılmalarını durdurma amaçlı hap tedavilerine geçilir Tokoliz; rahim açıklığı 4 cmden daha az olan hastalarda başlanır
Her bir grup ilacın dağıtılmış alt etkileri vardır Bilhassa en sık kullanılan grup olan ritodrin grubu ilaçlarda; kalp atım hızında çoğalma, kan basıncı düşüklüğü, nefes darlığı oluşabilir Bu emrindeki etkiler önemli boyutlarda olabilir ve tedavinin kesilmesini gerektirebilir bu nedenle özellikle intravenöz (damar yolu ile) tedavi hastanede hekim gözetiminde uygulanır ve tedavi öncesi ile çare baştan başa çeşitli kan analizleri yapılır Anne adayında kalp hastalığı, diabet, hipertansiyon, hipertiroidi varlığında genel olarak uygulanmaz
Tedavide önemli bir adım; fetal akciğer gelişimini hızlandırma amacı ile kortikosteroid grubu (betametazon) hap uygulamasıdır Bu tedavinin erken doğan bebeklerde solunum güçlüğü sendromunu azaltıcı bir etkisi olduğu düşünülmektedir Yardımcı etki özellikle 28 34 hamilelik haftaları arasındadır Ve doğumdan minimum 24 saat önce uygulandığında etkinliğinin daha artı olduğuna inanılmaktadır
Kasılmalar bu tıbbi tedavi seçeneklerinden biri uygulandıktan daha sonra ayrıntılarıyla durdu ise, peroral (ağızdan tablet) tedaviye geçilerek anne adayı kasılmalar konusunda bilgilendirilip, sıkı takibe gücüne gitmek koşulu ile evde izleme devam edilebilir 36 gebelik haftasından sonradan genel olarak hap tedavisine son verilir
Alınan önlem ve tedavi yöntemlerine rağmen kasılmalar, devam ederek doğum eylemi ilerleyebilir Bu durumda erken doğum eyleminin izlem ve tedavisinin yapılacağı merkezde erken doğan bakım olanaklarının bulunması fazla önemlidir Gününden önce doğmuş, muhtemel solunum zorluğu yaşayabilecek bir bebeğin erken doğan yoğun bakım ünitesine en iyi taşınma şekli anne karnında taşınmadır Bu girişim prematüre bebek ölümlerini azaltabilecek en kayda değer adımlardan biridir Genel Olarak 2500 gr altında doğum ağırlığı beklenen bu bebeklerin doğum eylemi esnasında kafa içi kanama riskleri sebebiyle doğum şekli planlanırken onlar için asgari travmatik olan doğum yöntemi seçilir
Dinç bir hamilelikte, olgunlaşmasını hemen şimdi tamamlamamış bir bebek için en iyi ortam anne rahmidir böylece erken doğum riskinin azaltılması ve erken tanısı için düzenli antenatal takiplerinize devam ediniz
*