6 yaşındaki kızınızın goğusleri mi buyumeye başladı? 7 yaşındaki oğlunuzun koltuk altı tuyleri mi cıktı? Erken ergenlik olup olmadığını anlamak icin onu hemen bir doktora goturmelisiniz Cunku kızlarda 8 yaşından, erkeklerde de 9 yaşından once gorulen ergenlik belirtileri erken ergenlik olarak tanımlanıyor Erken ergenlik nadir bir durum, 5000 cocuktan birinde goruluyor Ama hatırlatalım, ergenlik benzeri belirtiler başka nedenlerden de ortaya cıkabilir
Erken ergenlik teşhisi nasıl konur?
Kızların goğuslerinin erken yaşta buyumesine erken telarş, erken yaşta tuylenme gorulmesine de erken pubarş deniyor Yani goğus buyumesi ya da tuylenme gibi gelişmeler cocuğunuzun illa ki ergenliğe giriyor olduğuna kanıt değil Ama siz yine de cocuğunuzda ergenlik belirtileri goruyorsanız onu bir doktora goturmelisiniz
Erken ergenliğin iki turu var Doktorunuz da oncelikle bunu belirlemek icin bazı testler yapacaktır Erken ergenliğin sık gorulen turu normal ergenliğe benzer Eğer cocuğunuz bu tur bir erken ergenlik yaşıyorsa ceşitli hastalıklar buna neden olmuş olabilir Diğer turuyse cok nadir Sadece hormonlar ergenlik belirtisi veriyor ama aynı değişim beyinde olmuyor Bu nedenle buna bolgesel ergenlik diyebiliriz Testis ya da yumurtalıklarda oluşan tumor gibi sorunlar bu tur bir erken ergenliğe neden olabilir
Doktor erken ergenlik teşhisi koyabilmek icin oncelikle cocuğunuzu muayene edecektir Daha sonra size ailenizde erken ergenlik yaşayanlar olup olmadığını soracaktır Ardından onun hormon seviyelerini belirlemek icin kan testi yapacaktır Bunun yanında kemiklerin gelişimini incelemek icin rontgen de cekilebilir Ayrıca erken ergenlik bazen sağlıkla ilgili sorunlar yuzunden olduğu icin beyin MR’ı da cekilerek beyinde herhangi bir sorun olup olmadığına bakılabilir Kızlarda yumurtalıkların ultrasonuna da ihtiyac duyulabilir
Erken ergenliğin tedavisi
Erken ergenliğin tedavisi icin kullanılan birkac ilac var:
Enjeksiyon Ya aylık olarak kas icine ya da gunluk olarak deri altına enjekte edilen bu ilaclar hormonların dengelenmesini sağlıyor
İmplantlar Bunları kucucuk tupler olarak duşunebilirsiniz Genellikle kol altında derinin icine sokuluyorlar Boylece duzenli olarak vucuda ilac verilmiş oluyor
Burun spreyleri Bunlar da gunluk olarak kullanılması gereken tedavilerden
Erken ergenliğin tedavisi başladığında ilk ay belirtiler daha da belirginleşir Ama daha sonra belirtiler yavaş yavaş yok olmaya başlar Kızlarda erken erginliğin tedavisi başladıktan 6 – 12 ay sonra goğusler de kuculmeye başlar Hatta bazen tamamen yok olur Kısacası tedavi gercekten de etkili
Ama diğer hormon tedavilerinde olduğu gibi erken ergenliğin tedavisinde de bazı ufak yan etkiler var Baş ağrısı, sıcak basması, enjeksiyonun yapıldığı yerde oluşan apseler bunlardan bazıları Uzun sureli bir probleme yol acıp acmadığıysa henuz bilinmiyor Ayrıca bazı başka tedavi yolları da var:
Progestin Bu da enjeksiyon yoluyla yapılır ama etkisi daha azdır
Diğer tedaviler Erken ergenliğin tedavisinde bazen ameliyat ya da radyasyon terapisi gerekebilir Cunku daha once de bahsettiğimiz gibi erken ergenliğin nedeni bir tumor olabilir
Bu tedavilerin hepsi cocuğunuz ilacları kullanmaya devam ettiği surece ergenliği erteler Peki ne zamana kadar ilaclara devam edilmeli? Bazı araştırmalara gore cocuğun yaşı 11’e ulaştığı zaman artık ilaclar da etkisini yitiriyor
Erken ergenliğin tedavisi hakkında neleri bilmeliyim?Erken ergenliğin tedavisi cocuğunuzun sağlığı acısından gerekli Tabii ki hem artıları hem eksileri var Bu durumda sizin de tedaviyi yaptırıp yaptırmamak konusunda duşunceleriniz olabilir Orneğin:
• Erken ergenliğin tedavisine 6 ay icinde başlanıyor Ama belki de cocuğunuzun belirtileri bu 6 ay icinde kendiliğinden iyileşir
• Yaş da onemli bir faktor Cocuğunuz ne kadar kucukse tedavi yaptırmanız da o kadar gerekli oluyor
• Erken ergenliğin tedavisini gerektiren bir diğer durum da hızlı değişimler Orneğin cocuğunuzun goğusleri yavaş yavaş buyuyorsa tedavi gerekli olmayabilir Ama hızlı buyume varsa tedaviye ihtiyac duyulur
• Diğer bir mesele boy Ergenliğe 6 yaşından once girenlerin yetişkinlikte boyları cok kısa oluyor Bu nedenle tedaviyi duşunebilirsiniz
• Başka bir etken de cocuğunuzun duyguları Erken yaşta ergenliğe girmek onun icin hic de kolay değil Hem duyguları değişiyor, hem de ergenliğin getirdikleriyle bu yaşta baş etmekte zorlanıyor
Erken ergenliğin tedavisi hakkındaki sorularınızı uzman yorum olarak sorabilirsiniz
Erken ergenlik teşhisi nasıl konur?
Kızların goğuslerinin erken yaşta buyumesine erken telarş, erken yaşta tuylenme gorulmesine de erken pubarş deniyor Yani goğus buyumesi ya da tuylenme gibi gelişmeler cocuğunuzun illa ki ergenliğe giriyor olduğuna kanıt değil Ama siz yine de cocuğunuzda ergenlik belirtileri goruyorsanız onu bir doktora goturmelisiniz
Erken ergenliğin iki turu var Doktorunuz da oncelikle bunu belirlemek icin bazı testler yapacaktır Erken ergenliğin sık gorulen turu normal ergenliğe benzer Eğer cocuğunuz bu tur bir erken ergenlik yaşıyorsa ceşitli hastalıklar buna neden olmuş olabilir Diğer turuyse cok nadir Sadece hormonlar ergenlik belirtisi veriyor ama aynı değişim beyinde olmuyor Bu nedenle buna bolgesel ergenlik diyebiliriz Testis ya da yumurtalıklarda oluşan tumor gibi sorunlar bu tur bir erken ergenliğe neden olabilir
Doktor erken ergenlik teşhisi koyabilmek icin oncelikle cocuğunuzu muayene edecektir Daha sonra size ailenizde erken ergenlik yaşayanlar olup olmadığını soracaktır Ardından onun hormon seviyelerini belirlemek icin kan testi yapacaktır Bunun yanında kemiklerin gelişimini incelemek icin rontgen de cekilebilir Ayrıca erken ergenlik bazen sağlıkla ilgili sorunlar yuzunden olduğu icin beyin MR’ı da cekilerek beyinde herhangi bir sorun olup olmadığına bakılabilir Kızlarda yumurtalıkların ultrasonuna da ihtiyac duyulabilir
Erken ergenliğin tedavisi
Erken ergenliğin tedavisi icin kullanılan birkac ilac var:
Enjeksiyon Ya aylık olarak kas icine ya da gunluk olarak deri altına enjekte edilen bu ilaclar hormonların dengelenmesini sağlıyor
İmplantlar Bunları kucucuk tupler olarak duşunebilirsiniz Genellikle kol altında derinin icine sokuluyorlar Boylece duzenli olarak vucuda ilac verilmiş oluyor
Burun spreyleri Bunlar da gunluk olarak kullanılması gereken tedavilerden
Erken ergenliğin tedavisi başladığında ilk ay belirtiler daha da belirginleşir Ama daha sonra belirtiler yavaş yavaş yok olmaya başlar Kızlarda erken erginliğin tedavisi başladıktan 6 – 12 ay sonra goğusler de kuculmeye başlar Hatta bazen tamamen yok olur Kısacası tedavi gercekten de etkili
Ama diğer hormon tedavilerinde olduğu gibi erken ergenliğin tedavisinde de bazı ufak yan etkiler var Baş ağrısı, sıcak basması, enjeksiyonun yapıldığı yerde oluşan apseler bunlardan bazıları Uzun sureli bir probleme yol acıp acmadığıysa henuz bilinmiyor Ayrıca bazı başka tedavi yolları da var:
Progestin Bu da enjeksiyon yoluyla yapılır ama etkisi daha azdır
Diğer tedaviler Erken ergenliğin tedavisinde bazen ameliyat ya da radyasyon terapisi gerekebilir Cunku daha once de bahsettiğimiz gibi erken ergenliğin nedeni bir tumor olabilir
Bu tedavilerin hepsi cocuğunuz ilacları kullanmaya devam ettiği surece ergenliği erteler Peki ne zamana kadar ilaclara devam edilmeli? Bazı araştırmalara gore cocuğun yaşı 11’e ulaştığı zaman artık ilaclar da etkisini yitiriyor
Erken ergenliğin tedavisi hakkında neleri bilmeliyim?Erken ergenliğin tedavisi cocuğunuzun sağlığı acısından gerekli Tabii ki hem artıları hem eksileri var Bu durumda sizin de tedaviyi yaptırıp yaptırmamak konusunda duşunceleriniz olabilir Orneğin:
• Erken ergenliğin tedavisine 6 ay icinde başlanıyor Ama belki de cocuğunuzun belirtileri bu 6 ay icinde kendiliğinden iyileşir
• Yaş da onemli bir faktor Cocuğunuz ne kadar kucukse tedavi yaptırmanız da o kadar gerekli oluyor
• Erken ergenliğin tedavisini gerektiren bir diğer durum da hızlı değişimler Orneğin cocuğunuzun goğusleri yavaş yavaş buyuyorsa tedavi gerekli olmayabilir Ama hızlı buyume varsa tedaviye ihtiyac duyulur
• Diğer bir mesele boy Ergenliğe 6 yaşından once girenlerin yetişkinlikte boyları cok kısa oluyor Bu nedenle tedaviyi duşunebilirsiniz
• Başka bir etken de cocuğunuzun duyguları Erken yaşta ergenliğe girmek onun icin hic de kolay değil Hem duyguları değişiyor, hem de ergenliğin getirdikleriyle bu yaşta baş etmekte zorlanıyor
Erken ergenliğin tedavisi hakkındaki sorularınızı uzman yorum olarak sorabilirsiniz