Eski Turkce Ozellikleri
Eskiden turkler nasıl konuşurdu
eskiden turklerin konuştuğu dil
Eski Turkce
Eski Turkce, Turk yazı dilinin ilk devresidir Bu devirde Turk dilinin şive, lehce gibi dallara ayrılmadığı kabul edilir Bu devir, Gokturkler, Uygurlar ve Karahanlılar devrinin bir bolumu (13 yuzyıla kadar) olmak uzere yaklaşık sekiz asırlık donemi kapsar; 8'inci yuzyıldan 13'uncu yuzyıla kadarki donemdir
Ozellikler
Eski Turkce devrindeki Turkcenin bugune gore bircok farklı yanı vardır Bunlardan bir kısmı şunlardır:
* edgu iyi: Soz icinde bulunan d sesi zamanla y sesine donuşmuştur (Ornek: eder eđer eyer; kadgu kađgu kaygu kaygı)
* beg beğ bey: Sozlerin sonunda bulunan g sesleri bugun coklukla y sesine donuşmuştur
* tag dağ: Soz başındaki t sesleri Oğuz grubunda otumluleşip d sesine donuşmuştur
Şu anki bilgilerle Turkcenin en eski yazılı metni Orhun Yazıtları olarak kabul edilmektedir Orhun Yazıtları, Eski Turkce devrine aittir; bu devirde yapılmışlardır
Cunku Hunlar doneminde de bir Hun dilivardı Gokturk kitabe dilinin bu dilin değişmiş olması muhtemeldir Ayrıca Altın Elbiseli Adam'ın mezarı diye anılan MO 5 veya 6 yuzyıllara ait bir mezarda altından eşyaların icinde bulunan 26 harflik bir yazı bulunmuştur Bu yazı da Gokturk alfabesine cok benzer bir alfabeyle yazılmıştır ve Turkce'nin daha da eskilere dayandığının bir kanıtı niteliğindedir
Ağızlar
Eski Turkcede ağız ayrılıklarına ilk metinlerden beri rastlanır Yine de ağız ayrılıkları buyuk sayılmaz; bu nedenle Eski Turkce bir butun olarak gorulebilir İlk ayrılıklara Orhun yazıtlarında rastlanmaya başlar Orneğin birinci tekil kişi icin Tonyukuk yazıtında ben denirken Kul Tigin Yazıtında men denmektedir Yine, on erig sanctı (on eri oldurdu) ve on eren sanctı (on eri oldurdu(Sancmak mızraklamak,mızrağı batırmak anlamındadır)
aynı anlamda kullanılmıştır
Eski Turkce ağızları iki dalda incelenir: Gokturk ağzı ve Uygur ağzı olarak
Gokturk ağzı
Eski Turkcenin eski yazıları ve Orhun Yazıtları bu ağza girer Gunumuzde kullanılan Turkceyle buyuk olcude cağrışmaktadır
Uygur ağzı
MS 358'den sonrası Uygur ağzı olarak adlandırılır Aslında bu pek kanıtlanmamıştır ve de hala tartışılmaktadır Mani ve Budist olmak uzere ikiye ayrılır