Ethernet kabloları; modem, router veya switch (çoklayıcı) ağ cihazlarımızdan bilgisayar, akıllı TV, medya yürütücüler, oyun konsolları ve birçok cihaza takılarak internet bağlantısına ulaşılmasını sağlıyor. Bu kablolar görünüş olarak birbirine çok benzese de aslında kendi arasında birçok kategoriye ayrılıyor.
CAT yani Category ne anlama geliyor?
Ethernet kablosu alacağınız zaman veya modemlerimizin kutularından çıkan ethernet kablolarına baktığınız zaman CAT5, CAT5E veya CAT6 gibi ibareler görürüz. Bu ibareler, ethernet kablosunun standardını belirten ve hangi özellikleri sunduğunu gösteren terimlerdir.
Bunu kolay yoldan tanımlayacak olursak; düşük sayıya sahip CAT standardı, bant genişliği ve sinyal kaybı bakımından zayıf olan kabloları temsil ederken, yüksek sayıya sahip CAT standardı ise bant genişliği yüksek ve sinyal kaybı az veya nispeten yok diyebileceğimiz kablolardır.
Yani CAT 5, CAT 5E ve CAT 6 standartlarına göre daha yavaş hız ile birlikte probleme açık bir kablo türü diyebiliriz. CAT 6 ise bant genişliği sayesinde daha yüksek hız sunarken, kanallar arasındaki yalıtım sayesinde sinyal kaybını da önlüyor. Bu da daha sorunsuz bir internet deneyimi demek.
Ayrıca bu kabloların uzunluğu da yine deneyiminize doğrudan etki eden bir durum. Örneğin modeminizden salonunuzdaki televizyona internet bağlayacağınızı düşünelim. Bu kablo gereğinden fazla uzun olduğunda yine sinyal kayıplarına yol açacak ve internet hızının düşük olması ile bağlantı problemleri gibi çeşitli sorunlara yol açacaktır. İdeal olan uzunluk, ihtiyacınız olan en uzun uzunluktur. Yani gereğinden fazla uzun kablo tercihi yapılmamalı.
Ethernet kablosu kategorilerini daha iyi anlamak ve karşılaştırmak için aşağıdaki tabloyu kullanabilirsiniz. Ayrıca bu tablo, kullandığınız internetin hızına göre kablo tipi seçiminde yardımcı olacak.
| Kategori | Yalıtım | Max. bağlantı hızı | Max. bant genişliği |
| CAT 3 | Yok | 10 Mbps | 16 MHz |
| CAT 5 | Yok | 10-100 Mbps | 100 MHz |
| CAT 5E | Yok | 1.000 Mbps – 1 Gbps | 100 MHz |
| CAT 6 | Kablo türüne göre | 55 metreye kadar 10 Gbps | 250 MHz |
| CAT 6A | Var | 55 metreye kadar 10 Gbps | 500 MHz |
| CAT 7 | Var | 15 metreye kadar 100 Gbps | 600 MHz |
| CAT 7A | Var | 15 metreye kadar 100 Gbps | 1.000 MHz |
| CAT 8 | Var | 30 metreye kadar 40 Gbps | 2.000 MHz |
CAT 3 ve CAT 5 ethernet kabloları, en yavaş ve en problemli kategorilerdir. CAT 5 kabloları halen yaygın olarak kullanılsa da CAT 3 kablolar artık emekliye ayrıldı. 100 Mbps ve üstü bir internet veya yerel ağ bağlantısı istiyorsanız, bu iki kategoriden de uzak durmalısınız.
CAT 5E
CAT 5E, CAT 5 versiyonunuz revize edilmiş yani biraz geliştirilmiş bir versiyonu. Aralarında fiziksel bir fark yok. Ancak üreticiler, iletişim kanalları (çapraz konuşma) arasında istenmeyen sinyal aktarımlarını ortadan kaldırmak için CAT 5E kablolarını daha katı test standartları altında üretmeye başladı. CAT 5E, düşük üretim maliyeti ve CAT 5 kablolarından daha yüksek hızları desteklemesi nedeniyle şu anda en yaygın kullanılan kablo türlerinden biridir. 1000 Mbps hızı desteklemesine karşın herhangi bir yalıtıma sahip olmaması en büyük eksisidir.
CAT 6
CAT 6 standardı, kendisinden önceki bütün standartlardan çok daha büyük bir bant genişliğine sahiptir. Üreticinin tercihine göre folyo ve örgülü yapılarla yalıtılan bu kablolar, sinyal kaybını minimuma indirmeyi hedefliyor. Ayrıca günümüzdeki birçok modemin kutusundan da artık bu standarda sahip kablolar çıkıyor.
Sorunsuz bir internet deneyimine sahip olmak istiyorsanız, CAT 6 uygun fiyatlı en iyi çözüm.
CAT 6A
CAT 6A, CAT 6’ya göre bant genişliği yükseltilmiş bir standarttır. CAT 6 ile 250 MHz olan bant genişliği, CAT 6A ile 500 MHz’e yükseliyor. Bu sayede bu kablo yüksek hızları koruyabiliyor. Ayrıca bu standardın CAT 6’ya göre başka büyük bir artısı da standart olarak yalıtımlı gelmesi.
CAT 7
CAT 7, kendisinden önceki tüm standartlardan çok daha gelişmiş bir standarttır. Artan bant genişliği, özellikle yerel ağlarda sürekli dosya transferi yapanlar için biçilmiş kaftan. Örneğin video içerik üreten bir stüdyodasınız ve dosyaları farklı konumlara kopyalamanız gerekiyor. Bu kablo sayesinde 100 Gbps hıza ulaşabilirsiniz. Bu da saniyede 12.5 GB veri aktarımı demek.
CAT 7 kablolar, kendisinden önceki kablolar gibi RJ45 konnektör yerine GigaGate45 konnektörle geliyor. Bu konnektör RJ45 ile geriye dönük olsa da halen problem çıkartabilen bir yapıya sahip. Bu sebeple eski cihazlarınız için tercih ederken uyumluluğunu kontrol etmenizde fayda var.
CAT 7A
CAT 7A, CAT 7’nin sunduğu hızı koruyor ancak bant genişliği artarak iki yönlü iletişimde daha iyi bir deneyim vadediyor. CAT 7’de olduğu gibi destek konusunda yine limitlere sahip. Ev kullanıcıları için her yönden gereksiz olan bu kategori, büyük projelerde veya işletmelerde kullanmaya uygun olarak tasarlanmış.
CAT 8
Sıra en gelişmiş ethernet kablo standardında. CAT 8, halen üzerine çalışılan ancak mevcut olarak en gelişmiş ethernet kablosu tipidir. Bu kablo tipiyle daha uzun mesafelerde veri aktarımı mümkün hale geliyor. Yüksek bant genişliği de yine iki yönlü iletişimde büyük bir avantaj sağlıyor.
CAT 8 ayrıca IEEE (Elektrik ve Elektronik Mühendisleri Enstitüsü) standartlarını destekleyen tek kablo tipidir.
Ethernet konnektörleri
Ethernet konektörleri, tipik olarak 8P8C konektörü olarak adlandırılan, yerine oturması gereken sekiz pimli özel bir tasarım kullanır. Ethernet kablolarında birkaç farklı türde 8P8C konektör bulunur.
RJ45
Bu konnektör, ethernet kablolarının kullandığı standart “Registered Jack 45” konnektörüdür. Kabloların nasıl renklendirildiğine ve düzenlendiğine bağlı olarak iki varyasyon vardır, daha popüler olan T568B standardı ve daha az yaygın olan T568A standardı. RJ45 konektörü, CAT 1’den CAT 6’ya ve sonrasında CAT 8’e kadar hemen hemen her Ethernet kategorisinde kullanılır.
GG45
CAT 7 kablolar GigaGate45 veya GG45 adlı yeni bir konnektöre geçti. GG45, bazı frekans çok yönlülüğü için birkaç ek iletkenle birlikte geldi. RJ45 konnektörleriyle geriye dönük olarak uyumludur, ancak yeni konnektörün büyük ölçüde gereksiz olduğu düşünüldüğünden CAT 8 ile yeniden RJ45’e dönüldü.
EtherCON RJ45
RJ45 konektörlerinin kullanımı kolaydır ancak pek dayanıklı değiller. Diğer sorunların yanı sıra plastik klipsleri her zaman kırılmaya yüz tutmuştur. EtherCON, Neutrik tarafından yapılan RJ45 konnektörünün sağlamlaştırılmış bir versiyonudur.
Kabloların yalıtımları
Ethernet kablolarının hangi tiplerinde yalıtım olup olmadığını tabloda göstermiştik. Ancak bu yalıtımlar her kabloda farklı. Kullandığınız kablolara göre hangi yalıtım türünün kullanıldığını ise üzerinde yazan terimlerle anlayabilirsiniz. Bu terimler de şu şekilde;
TP (Twisted Pairs – Bükümlü Çiftler)
Bu tip ethernet kabloları, içlerinde birbirine dolanan tellerden oluşur. Bükümlü çiftler endüstride yaygındır. Bu türler, maksimum uzunlukları ve hız yavaşlama değerleri açısından fiber optik kablolara benzer.
UTP (Unshielded Twisted Pairs – Korumasız Bükümlü Çiftler)
Bu kablolarda bir folyo ya da iç içe koruyucu kaplama özelliği yoktur. Bu tasarım türü, kablonun daha esnek olmasını ve üretimleri için çok daha ucuz olmalarını sağlıyor. Korumasız olmaları, hız kayıpları veya sinyal kopmaları yaşayabileceğiniz anlamına gelmekte.
STP veya SSTP (Shielded Twisted Pairs – Korumalı Bükümlü Çiftler)
Bu ethernet kablo tipleri, sağlam olmaları ve yalıtılmaları sebebiyle sorunsuzluğa odaklanıyor. Bu tür kablolardaki kaplama ya bakırdan ya da benzer bir iletken maddeden oluşuyor. Bu sayede sinyal gürültüsü azaltılırken bağlantı kalitesi de artırılmış olur.
FTP veya SFTP (Foiled Twisted Pairs – Folyolu Bükümlü Çiftler)
Bu tür, telleri sabitlemek için folyo kalkan içeren bir ethernet kablosu türüdür. Birçok kişi bu özel kabloları gürültüyü azaltmak, bağlantı kalitesini iyileştirmek ve daha yüksek hızlarda kalabilmek için kullanıyor.
Kablo seçmeden önce internet hızınızı öğrenin
Kablo tiplerini ve yalıtım türlerini öğrendik. Şimdi ise hangi kabloların seçilmesi gerektiğine geldik. İnternet hızınızı öğrenmenizin iki yolu var. Bunlardan en basit olanı, hızlı bir kablosuz bağlantısı ile hız testi yapmak. Diğeri ise internet servis sağlayıcınıza ulaşarak mevcut hızınızı öğrenmek.
Biz basit yoldan gidelim ve hız testimizi gerçekleştirelim.
Speedtest ile hız ölçümü yapmak için öncelikte Speedtest.net web sitesine girmeniz gerekiyor. Ayrıca test esnasında internet kullanımı yapmanız sonuca doğrudan etki yapacağı için, test sürecinde diğer cihazlardan interneti kapatmanız veya kullanmamanız en doğru hareket olacaktır.
Speedtest.net web sitesine girdiğimizde, karşımızda bu şekilde bir ekranla karşılaşıyoruz;
Test öncesinde karşılaştığımız bu ekranda, kullandığımız internet servis sağlayıcı, test yapılan sunucu gibi bazı detaylar var. Peki bunlar ne anlama geliyor?
Görsel üzerinde rakamla belirttiğimiz kısımlar;
- Test yapılan internet hizmetinin servis sağlayıcısı,
- Mevcut internet IP adresi,
- Test yapılan sunucu,
- Test yapılan bölge anlamına gelmektedir.
Şimdi detayları öğrendiğimize göre, test aşamasına geçelim. Aynı görselde görebileceğiniz büyük GO butonu, testi başlatacağımız butondur. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi test esnasında internet kullanımı yapmamanız, sonuca doğrudan etki edecek.
GO butonuna bastıktan sonra, yaklaşık 30-40 saniye veya 1 dakika sürebilecek bir test süreci bulunuyor.
Test tamamlandıktan sonra karşımıza nihayet sonuçlar çıktı. Speedtest ile yapılan testlerde 3 temel nokta test ediliyor. Ping (gecikme değeri), indirme ve yükleme hızları.
Bizim yaptığımız testlerde ping yani gecikme değerimiz 4ms çıktı. Bu gecikme değerinin test yapılan sunucu ile bizim internetimiz arasındaki gecikme olduğunu belirtelim. Devam ettiğimizde ise 96.99 Mbps download (indirme) ve 10.47 Mbps upload (yükleme) değerine erişmişiz. Baktığımızda 100 Mbps bir paketten fazlasıyla yararlandığımızı görüyoruz.
Yani ethernet kablo tercihimizi bu hızlara göre yapmalıyız.
Sonuç
Hangi durumlarda hangi ethernet kablosu standardının kullanılması gerektiğini anlattık. Sonuç olarak standart bir ev kullanıcısı için CAT 5E, CAT 6 ve CAT 6A fazlasıyla yeterli standartlar. Ancak CAT 5E yalıtımsız ve CAT 6 kablolarda da yalıtımsız versiyonlarla karşılaşmanız mümkün. Kablo seçiminizi yaparken bu noktada iyi araştırma yapmanız gerektiğini belirtelim. Yalıtım, günümüz elektronik cihaz kullanımı yoğunluğunda oldukça gerekli bir durum.
Ülkemizi örnek alırsak, VDSL veya ADSL kullanıcıları için CAT 5E kablosu yeterli ancak sorunsuzluk odaklı olarak yine CAT 6 tipi kabloların kullanılmasını öneriyoruz. Fiber kullanıcıları için de yalıtımlı CAT 6 veya CAT 6A kullanmak oldukça yerinde bir hareket olacaktır. Özellikle TurkNet GigaFiber hizmetiyle simetrik olarak 1000 Mbps hızlara erişen ev kullanıcıları için CAT 7 standardı önerilebilir. Ancak geriye dönük uyumluluk problemleri açısından güncel cihazlarda kullanılması tercih sebebidir.
Ayda sadece 99.90 TL’ye satılan TurkNet GigaFiber hizmetine nasıl abone olunur?
TurkNet GigaFiber nedir?
Türkiye’nin başarılı servis sağlayıcılarından olan TurkNet, kendi altyapısıyla kullanıma açtığı TurkNet GigaFiber hizmetini 99.90 TL’ye sunuyor. Üstelik vaat edilen 1000 Mbps’e kadar olan hız yalnızca download yani indirme hızında değil, upload yani yükleme hızında da kullanıcıların hizmetine sunuluyor.
TurkNet GigaFiber hizmeti, TurkNet’in diğer hizmetlerinde olduğu gibi taahhütsüz bir hizmet ve farklı bir operatörden geçmeniz durumunda taahhüt cayma bedelinin bir kısmı da TurkNet tarafından karşılanıyor. Adresinizde TurkNet GigaFiber olup olmadığını öğrenmek için hemen altyapınızı sorgulayabilir, ardından aboneliğinizi online olarak başlatabilirsiniz.
Nasıl TurkNet’li olurum?
TurkNet’li olmak için ilk olarak internet hizmeti almak istediğiniz adreste altyapı sorgulama yapmanız gerekiyor. Bu sorgu sonucunda altyapınızda alabileceğiniz maksimum hızı görebilir ve aboneliğinizi başlatabilirsiniz.
Türkiye’nin başarılı internet servis sağlayıcılarından olan TurkNet, kullanıcılarına oturdukları yerden kolay ve zahmetsiz başvuru imkânı tanıyor. Bu noktada başvuru adımlarınızı da dijital olarak 3 adımda gerçekleştirebiliyor ve işlemleri Online İşlem Merkezi’nden takip edebiliyorsunuz. Bu sayede abonelik süreci anlık olarak Online İşlem Merkezi veya TurkNet Mobil Uygulaması üzerinden takip edilebiliyor.
Peki tüm bu aşamalar nasıl gerçekleştiriliyor? Tüm bu işlemler için “3 Adımda Nasıl TurkNet’li Olurum?” adlı makalemize göz atabilirsiniz.
Halihazırda bir internet aboneliğiniz varsa, aboneliğinizi iptal ettirmeden kolayca TurkNet’e geçebilirsiniz. Nasıl mı?
Farklı operatörlerden TurkNet’e nasıl geçilir?
TurkNet, başka operatörlerden geçmek isteyen kullanıcılar için, mevcut aboneliklerini iptal ettirmeden TurkNet’e geçiş kolaylığı sunuyor. İşlemlere başlamadan önce, TurkNet ile alabileceğiniz tarifeyi, altyapı sorgulaması ile öğrenebilirsiniz.
TurkNet başvurusu öncesi altyapı nasıl sorgulanır?
Türkiye’nin önde gelen internet servis sağlayıcılarından olan TurkNet, internet başvurusu öncesinde altyapınızın hangi teknolojiyi desteklediği ve hangi hızı desteklediğini belirten bir altyapı sorgulama sistemine sahip. Bu sistem sayesinde adresinizdeki altyapının ADSL/VDSL ya da Fiber olup olmadığını ve desteklediği maksimum hızı görebilirsiniz.
TurkNet’in altyapı sorgulama sistemi iki şekilde çalışıyor; adres ile sorgulama ve sabit telefon numarası ile sorgulama. Altyapı sorgulaması hakkında daha fazla detay için “TurkNet Altyapı Sorgulaması Nasıl Yapılır?” makalemize ve videomuza göz atabilirsiniz.
Altyapımızı sorguladığımıza göre, gelelim operatör değiştirme işlemlerine.
Müşteriler internet sitesindeki başvuru adımlarını uygulayarak veya telefon üzerinden başvuru yöntemini kullanarak TurkNet’e geçişleri için ilk adımı atıyor. Ardından TurkNet, müşteriler için tüm geçiş sürecini yöneterek zahmetsiz bir geçiş süreci sunuyor. Bu sayede size ayrılan mevcut portu kaybetme riski olmadan ve internetiniz neredeyse hiç kesilmeden geçiş yapabiliyorsunuz.
Bununla birlikte, TurkNet’e geçen kullanıcıların mevcut internet servis sağlayıcı operatörlerindeki cayma bedellerinin 120 TL’si de TurkNet tarafından ödeniyor.
Sizin hiç yerinizden kalkmanıza gerek yok. Mevcut internet aboneliğinizi iptal etmeden TurkNet’e geçiş yapabilirsiniz. İlk olarak başvurunuzu yapıyorsunuz, ardından kurye ile kapınıza gelen operatör değişikliği belgelerini imzalamanız yeterli. TurkNet, sesli onayınızı aldıktan sonra değişiklik talebinizi operatörünüze iletiyor ve 48 saat içerisinde bu talebe cevap verilerek geçişiniz tamamlanıyor.
Farklı operatörlerden geçiş süreci de daha önce anlattığımız “3 Adımda Nasıl TurkNet’li Olurum?” rehberimizdeki ile benzer ilerliyor. Abonelik başvurusu işlemlerine geçmeden önce altyapı sorgulaması yaparak geçebileceğiniz tarifelere ve kullanabileceğiniz hız miktarına göz atabilirsiniz. Eğer Kablonet, Superonline fiber veya Vodafone fiber altyapısı üzerinden hizmet alıyorsanız direkt geçiş işlemi olmuyor. Operatör değişikliği için hizmetinizi iptal ettirip, altyapınızın uygunluğuna göre TurkNet’e başvuru yapabilirsiniz.
Daha detaylı bilgi için: İnternet İptal Ettirmeden TurkNet’e Nasıl Geçilir?