Herhangi bir iş yerinde calışmayan fakat ev hanımı olan kadınlar da emekli olamaz mı?
Calışmayan kadınlar, isterlerse hem SSK ya da BağKur sigortalısı olabilir, hem de belirli bir sure prim odemek şartıyla emekli de olabilirler
1 BağKur Yasası'nın ev kadınlarına ''isteğe bağlı sigortalı olmaimkanı tanıyan 79 maddesi hukumleri:
Herhangi bir işyerinde calışmayan ev kadınlarının, BağKur'dan isteğe bağlı sigortalı olabilmeleri icin, gorevli BağKur İl Mudurluğune yazılı olarak başvurmaları gereklidir Yurt dışındaki vatandaşlarımızın calışmayan eşlerinin ise, BağKur Genel Mudurluğu'ne başvurmaları gerekiyor Başvurular posta ile de yapılabilir İsteğe bağlı sigortalı olmak isteyen ev kadınlarının, BağKur gelir basamaklarının ilk 12'si arasından, diledikleri bir basamağı secmeleri gerekmektedir Daha once, herhangi bir sosyal guvenlik kuruluşu kapsamında calışmış olan ev kadınlarının bu kurumlardaki hizmet suresi de goz onunde bulundurularak basamak belirlemesi yapılmaktadır Sozkonusu İlk 12 basamağın, her bir basamağındaki bekleme suresi bir (1) yıl; 1324 arası basamaklardaki bekleme suresi ise iki (2) yıldır
İsteğe bağlı sigortalılık, sigortalılık tescil talebinin kuruma intikal ettiği tarih itibariyle başlar ve terk talebinin kuruma intikal ettiği tarihte veya diğer sosyal guvenlik kanunlarına tabi olarak calışmaya başladığı tarihten bir gun once veya sigortalının toplam borcunun uc aylık prim ve ceza tutarından fazla olması halinde sigortalının daha once odediği primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibariyle sona erer 2926 sayılı Tarım BağKur Kanunu kapsamına girmeden once, Esnaf BağKur Kanunu kapsamında isteğe bağlı sigortalı olanların, isteğe bağlı sigortalılıkları devam eder
Bu hukumlerden de anlaşılacağı uzere, BağKur Kanunu'nun 24 maddesi kapsamına girmeyenlerden ev kadınları bir mesleği icra eden kadınlar haric , isteğe bağlı BağKur sigortalısı olabilmektedir Yargıtay 10 Hukuk Dairesi, 13101983 tarih ve 4319 4967 sayılı Kararı'nda ev kadınlığısıfatı uzerinde titizlikle durmuş; isteğe bağlı sigortalılıkta ev kadınının bu sıfatına itiraz edeni, iddiasını ispatla yukumlu tutmuştur Bununla birlikte ev kadını olduğuna ilişkin belgeyi ikametgah muhtarlığı dışında bir muhtarlığa onaylatması halinde ise ispat yukumluluğunun ev kadınına duşeceği goruşunu de acıklamıştır
İsteğe bağlı sigortalılık icin, BAĞKUR'A İSTEĞE BAĞLI SİGORTALI GİRİŞ BİLDİRGESİ ile muracaat edilmelidir Yurticinden isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenler, daimi ikametgahlarının bulunduğu yerdeki İl Mudurluğune; yurtdışından isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenler, doğrudan Genel Mudurluğe muracaat ederler İsteğe bağlı sigortalılık, terk talebinin kuruma intikal ettiği tarihte veya diğer sosyal guvenlik kanunlarına tabi olarak calışmaya başlama tarihi itibariyle sona erer
Ayrıca, 3201 sayılı Yasa uyarınca, yurtdışında bir veya bircok işyerinde calışan erkek vatandaşlarımızın yanlarında bulunan ve herhangi bir işte calışmayan eşleri de, isteğe bağlı sigortalılık hakkından yararlanabilmektedirler Sigorta primleri ilgili ayın sonuna kadar odenir Odenmemiş borcun, uc aylık prim ve ceza tutarından fazla olması halinde, daha once odenen primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibariyle isteğe bağlı sigortalılık sona erer
2Bir işte calışan sigortalı ev hanımları, ceşitli nedenlerle işten ayrılırlarsa, SSK sigortalısı olmayı devam ettirerek emekliliğe hak kazanmaları da mumkundur Bunun icin aşağıdaki şartların yerine getirilmesi gereklidir:
a)İsteğe bağlı olarak, sigortalılığa devam edeceğini belirten bir yazıyla Kuruma başvurmak,
b)Kuruma en az 1080 gun malulluk, yaşlılık ve olum sigortaları primi odemiş olmak,
c)Herhangi bir sosyal guvenlik kuruluşuna zorunlu ya da isteğe bağlı sigortalı olmamak ve buralardan kendi calışmalarından dolayı aylık bağlanmamış olmak,
d)İsteğe bağlı olarak sigortaya devam edeceğini belirten başvurunun, Kurumca alındığı tarihi izleyen ayın başından itibaren başlayarak, her ay kesintisiz 30 gun uzerinden malulluk, yaşlılık ve olum sigortaları primiodemek
İsteğe bağlı olarak, sigortalılıklarını devam ettirmek isteyen ev hanımları, odeyecekleri sigorta primlerini, prime esas kazancın alt ve ust sınırı arasında olmak koşuluyla kendileri belirlerler (SSK Md 85) Belirlenen tutarın da, yuzde 30'u oranında prim oderler Daha once yuzde 20 olan bu oran, 1 Mayıs 2003 itibariyle yuzde 50'lik artışla, 30'a yukseltildi
İsteğe bağlı sigorta primlerinin en gec ilgili olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar odenmesi gerekiyor Primlerini ardarda uc ay odemeyenlerin sigortalılıkları, primi odenmiş son ayın bitiminden itibaren sona erer
3İsteğe bağlı sigortalı ev kadınlarına, BağKur mevzuatındaki tam yıl prim odeme ve yaş şartlarını; veya sosyal sigortalar mevzuatındaki sigortalılık suresi, prim odeme gun sayısı ve ongorulmuşse yaş şartlarını yerine getirirlerse yaşlılık ve malulluk sigortasından aylıklarıbağlanmaktadır Sigortalının olumu halinde ise, yakını olan hak sahiplerine olum aylığıbağlanacaktır İsteğe bağlı sigortalı olan ev kadınları, sadece emeklilik donemlerinde 'sağlık sigortası' hizmetlerinden de yararlanabilirler
Calışmayan kadınlar, isterlerse hem SSK ya da BağKur sigortalısı olabilir, hem de belirli bir sure prim odemek şartıyla emekli de olabilirler
1 BağKur Yasası'nın ev kadınlarına ''isteğe bağlı sigortalı olmaimkanı tanıyan 79 maddesi hukumleri:
Herhangi bir işyerinde calışmayan ev kadınlarının, BağKur'dan isteğe bağlı sigortalı olabilmeleri icin, gorevli BağKur İl Mudurluğune yazılı olarak başvurmaları gereklidir Yurt dışındaki vatandaşlarımızın calışmayan eşlerinin ise, BağKur Genel Mudurluğu'ne başvurmaları gerekiyor Başvurular posta ile de yapılabilir İsteğe bağlı sigortalı olmak isteyen ev kadınlarının, BağKur gelir basamaklarının ilk 12'si arasından, diledikleri bir basamağı secmeleri gerekmektedir Daha once, herhangi bir sosyal guvenlik kuruluşu kapsamında calışmış olan ev kadınlarının bu kurumlardaki hizmet suresi de goz onunde bulundurularak basamak belirlemesi yapılmaktadır Sozkonusu İlk 12 basamağın, her bir basamağındaki bekleme suresi bir (1) yıl; 1324 arası basamaklardaki bekleme suresi ise iki (2) yıldır
İsteğe bağlı sigortalılık, sigortalılık tescil talebinin kuruma intikal ettiği tarih itibariyle başlar ve terk talebinin kuruma intikal ettiği tarihte veya diğer sosyal guvenlik kanunlarına tabi olarak calışmaya başladığı tarihten bir gun once veya sigortalının toplam borcunun uc aylık prim ve ceza tutarından fazla olması halinde sigortalının daha once odediği primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibariyle sona erer 2926 sayılı Tarım BağKur Kanunu kapsamına girmeden once, Esnaf BağKur Kanunu kapsamında isteğe bağlı sigortalı olanların, isteğe bağlı sigortalılıkları devam eder
Bu hukumlerden de anlaşılacağı uzere, BağKur Kanunu'nun 24 maddesi kapsamına girmeyenlerden ev kadınları bir mesleği icra eden kadınlar haric , isteğe bağlı BağKur sigortalısı olabilmektedir Yargıtay 10 Hukuk Dairesi, 13101983 tarih ve 4319 4967 sayılı Kararı'nda ev kadınlığısıfatı uzerinde titizlikle durmuş; isteğe bağlı sigortalılıkta ev kadınının bu sıfatına itiraz edeni, iddiasını ispatla yukumlu tutmuştur Bununla birlikte ev kadını olduğuna ilişkin belgeyi ikametgah muhtarlığı dışında bir muhtarlığa onaylatması halinde ise ispat yukumluluğunun ev kadınına duşeceği goruşunu de acıklamıştır
İsteğe bağlı sigortalılık icin, BAĞKUR'A İSTEĞE BAĞLI SİGORTALI GİRİŞ BİLDİRGESİ ile muracaat edilmelidir Yurticinden isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenler, daimi ikametgahlarının bulunduğu yerdeki İl Mudurluğune; yurtdışından isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenler, doğrudan Genel Mudurluğe muracaat ederler İsteğe bağlı sigortalılık, terk talebinin kuruma intikal ettiği tarihte veya diğer sosyal guvenlik kanunlarına tabi olarak calışmaya başlama tarihi itibariyle sona erer
Ayrıca, 3201 sayılı Yasa uyarınca, yurtdışında bir veya bircok işyerinde calışan erkek vatandaşlarımızın yanlarında bulunan ve herhangi bir işte calışmayan eşleri de, isteğe bağlı sigortalılık hakkından yararlanabilmektedirler Sigorta primleri ilgili ayın sonuna kadar odenir Odenmemiş borcun, uc aylık prim ve ceza tutarından fazla olması halinde, daha once odenen primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibariyle isteğe bağlı sigortalılık sona erer
2Bir işte calışan sigortalı ev hanımları, ceşitli nedenlerle işten ayrılırlarsa, SSK sigortalısı olmayı devam ettirerek emekliliğe hak kazanmaları da mumkundur Bunun icin aşağıdaki şartların yerine getirilmesi gereklidir:
a)İsteğe bağlı olarak, sigortalılığa devam edeceğini belirten bir yazıyla Kuruma başvurmak,
b)Kuruma en az 1080 gun malulluk, yaşlılık ve olum sigortaları primi odemiş olmak,
c)Herhangi bir sosyal guvenlik kuruluşuna zorunlu ya da isteğe bağlı sigortalı olmamak ve buralardan kendi calışmalarından dolayı aylık bağlanmamış olmak,
d)İsteğe bağlı olarak sigortaya devam edeceğini belirten başvurunun, Kurumca alındığı tarihi izleyen ayın başından itibaren başlayarak, her ay kesintisiz 30 gun uzerinden malulluk, yaşlılık ve olum sigortaları primiodemek
İsteğe bağlı olarak, sigortalılıklarını devam ettirmek isteyen ev hanımları, odeyecekleri sigorta primlerini, prime esas kazancın alt ve ust sınırı arasında olmak koşuluyla kendileri belirlerler (SSK Md 85) Belirlenen tutarın da, yuzde 30'u oranında prim oderler Daha once yuzde 20 olan bu oran, 1 Mayıs 2003 itibariyle yuzde 50'lik artışla, 30'a yukseltildi
İsteğe bağlı sigorta primlerinin en gec ilgili olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar odenmesi gerekiyor Primlerini ardarda uc ay odemeyenlerin sigortalılıkları, primi odenmiş son ayın bitiminden itibaren sona erer
3İsteğe bağlı sigortalı ev kadınlarına, BağKur mevzuatındaki tam yıl prim odeme ve yaş şartlarını; veya sosyal sigortalar mevzuatındaki sigortalılık suresi, prim odeme gun sayısı ve ongorulmuşse yaş şartlarını yerine getirirlerse yaşlılık ve malulluk sigortasından aylıklarıbağlanmaktadır Sigortalının olumu halinde ise, yakını olan hak sahiplerine olum aylığıbağlanacaktır İsteğe bağlı sigortalı olan ev kadınları, sadece emeklilik donemlerinde 'sağlık sigortası' hizmetlerinden de yararlanabilirler