Evangelista Torricelli 15 Ekim 1608 ’de İtalyanın Feanza şehrinde doğdu, 5 Ekim 1647 in Floransa ’da öldü Açık hava basıncı üstüne yaptığı deneyleriyle tanınan ünlü İtalyan fizik ve matematik bilginidir
Çocukluğunda matematiğe olan merakıyla dikkatleri çekti 1627 ’de Roma ’ya gitgide artarak, hidrolik biliminin kurucusu ve Galilei ’nin talebesi olan Benedetto Castelli ile birlikte çalıştı 1641 ’de Galilei ile mektuplaşmaya başladı Benzer yıl, Castelli nin tavsiyesi üzerine Galile, Torricelli ’yi Tuscany ’ye davet etti Galile ile görüştükten birkaç hafta daha sonra, Galilei ölünce, Tuscany büyük dükü Torricelli ’yi onun makamına atama etti 1644 yılında geometri ve mekanik üzerinde bir kitap yayınladı Matematik sahasında mühim bir boşluğu dolduran bu kitapta bununla beraber Galile ’nin mekanik üzerindeki birincil çalışması, birbirine alt cisimlerin iki taraflı siklet merkezleri aşağıya içten hareket ederken, ani hareket edebilecekleri prensibi bir neticeye bağlanıyordu
Torricelli, suyun yerine, ondan on üç buçuk kez daha ağır olan civayı (akışkan maden) koymayı düşünce etti, bu sayede sütunun yüksekliği aynı oranda kısalmış oldu Bu Nedenle Torricelli ilk barometreyi gerçekleştirdi; bir ucu tıkalı ve içi civa doymuş cam bir boru Bu boru altüst çevrilip açık ucu yine civayla doymuş bir küvete daldırılır Borudaki civanın bir kısmı küvete akar ve civa sütunu borunun içinde az çok 760 milimetreye değin iner O süre civanın ağırlığı, atmosfer basıncı ile eşit olur Basınçtan faydalanarak, civa doldurulmuş tüplerle yaptığı deneyler neticesinde, deniz seviyesinde 1cm²ye düşen basıncı 1033 grcm² olarak tespit etti Geometri ve mekanik alanındaki fikirlerini ise ilk önceleri kimse önemsemedi Torricelli aynı zamanda hocası Galile ’nin teleskobunu ve kendi mikroskobunu geliştirmeye uğraştı
1643 Torricelli, hava basıncını ölçmek için şimdi cıvalı basınç ölçer denilen aygıt buluş etti
Benzer dönemde, Blaise Pascal, yükselti ’yi ölçmek için barometreden yararlanmayı düşündü Atmosferin ağırlığı, borunun içindeki civanın yüksekliğini belirlediğine tarafından, bu irtifa, bir dağın tepesinde azalacaktır; dağın tepesinde, hava tabakasının yüksekliği deniz düzeyine kadar daha az olduğundan ağırlığı da daha az olacaktır Buna göre civa sütununun yüksekliği, hangi yükseltide bulunduğumuzu gösterir: altimetre ’nin (yükseltiölçer) esası budur
sonra, atmosferdeki değişmelerin, atmosfer ağırlığını azaltıp çoğaltmakla civa sütununun yüksekliğini değiştirdiği anlaşıldı Bu Nedenle barometre işaretlerine bakılarak hava değişikliği ’nin tahmini öğrenilmiş oldu; buna kadar deniz düzeyinde, 760 milimetre yükseklikteki civa, «hoş hava» belirtisidir Atmosfer basıncı, havası boşaltılmış kutular olan madeni barometre ’lerle de ölçülebilir
Nasıl Çalışır?
Tekerlekli Barometre Çalışma Diyagramı
Artan hava basıncı civa sütununu hareket ettirir ve sol kolda yükselmesini sağlar Bu esnada sağ koldaki civa seviyesi de düşer Çok eksik hafif olan yük civa üstünde yüzer ve onunla beraber yükselir Yük ve karşısında ağırlığa emrindeki ip ve makara benzer bir palanga düzeneği gibi çalışır ve birlikte hareket derler Hava basıncı yükseldikçe denge bozulur ve civa yükselir, hava basıncı düştükçe tekrar denge bozulur ve civa seviyesi alçalır Bu sayede net ve belirli bir ölçüm yapılır
Çubuk Halkın Nabzını Ölçen Kimse
Çubuk barometrenin çalışma prensibi çok basittir Açık olan sağ hazneye uygulanan hava basıncı deniz seviyesinde en yüksek basıncı alır ve sol koldaki değişken seviyesi artar Sol koldaki haylazlık mutlaka vakum olmalıdır Orada eğer bir gaz olursa, sıkıştıkça basıncı yükselir ve itmeye başlar Bu da ölçümün hakiki değerinin altında gözükerek hatalı çıkmasına neden olur
Aneroid Halkın Nabzını Ölçen Kimse
Vakum kapsülü ‘a ’ hava basıncı değişimiyle çok minik ilerlemeyle ‘b ’ yayına hareketi taşır Ufak bir kaldıraç olan ‘c ’ , bu hareketi kuvvetlendirerek küçük zincir ‘d ’ aracılığıyla ‘e ’ makarasına iletir Makara üzerine konumlanmış ‘f ’ gösterge çubuğu ve ‘g ’ dengeleyicisi baştan sona en dürüst sonucu gösterir
Yararlanılan Kaynaklar:
http:wwwquicksilverbarometerscoukbarometer%20infohtml
http:wwwserdarkalkancomtoricellihtm
Çocukluğunda matematiğe olan merakıyla dikkatleri çekti 1627 ’de Roma ’ya gitgide artarak, hidrolik biliminin kurucusu ve Galilei ’nin talebesi olan Benedetto Castelli ile birlikte çalıştı 1641 ’de Galilei ile mektuplaşmaya başladı Benzer yıl, Castelli nin tavsiyesi üzerine Galile, Torricelli ’yi Tuscany ’ye davet etti Galile ile görüştükten birkaç hafta daha sonra, Galilei ölünce, Tuscany büyük dükü Torricelli ’yi onun makamına atama etti 1644 yılında geometri ve mekanik üzerinde bir kitap yayınladı Matematik sahasında mühim bir boşluğu dolduran bu kitapta bununla beraber Galile ’nin mekanik üzerindeki birincil çalışması, birbirine alt cisimlerin iki taraflı siklet merkezleri aşağıya içten hareket ederken, ani hareket edebilecekleri prensibi bir neticeye bağlanıyordu
Torricelli, suyun yerine, ondan on üç buçuk kez daha ağır olan civayı (akışkan maden) koymayı düşünce etti, bu sayede sütunun yüksekliği aynı oranda kısalmış oldu Bu Nedenle Torricelli ilk barometreyi gerçekleştirdi; bir ucu tıkalı ve içi civa doymuş cam bir boru Bu boru altüst çevrilip açık ucu yine civayla doymuş bir küvete daldırılır Borudaki civanın bir kısmı küvete akar ve civa sütunu borunun içinde az çok 760 milimetreye değin iner O süre civanın ağırlığı, atmosfer basıncı ile eşit olur Basınçtan faydalanarak, civa doldurulmuş tüplerle yaptığı deneyler neticesinde, deniz seviyesinde 1cm²ye düşen basıncı 1033 grcm² olarak tespit etti Geometri ve mekanik alanındaki fikirlerini ise ilk önceleri kimse önemsemedi Torricelli aynı zamanda hocası Galile ’nin teleskobunu ve kendi mikroskobunu geliştirmeye uğraştı
1643 Torricelli, hava basıncını ölçmek için şimdi cıvalı basınç ölçer denilen aygıt buluş etti
Benzer dönemde, Blaise Pascal, yükselti ’yi ölçmek için barometreden yararlanmayı düşündü Atmosferin ağırlığı, borunun içindeki civanın yüksekliğini belirlediğine tarafından, bu irtifa, bir dağın tepesinde azalacaktır; dağın tepesinde, hava tabakasının yüksekliği deniz düzeyine kadar daha az olduğundan ağırlığı da daha az olacaktır Buna göre civa sütununun yüksekliği, hangi yükseltide bulunduğumuzu gösterir: altimetre ’nin (yükseltiölçer) esası budur
sonra, atmosferdeki değişmelerin, atmosfer ağırlığını azaltıp çoğaltmakla civa sütununun yüksekliğini değiştirdiği anlaşıldı Bu Nedenle barometre işaretlerine bakılarak hava değişikliği ’nin tahmini öğrenilmiş oldu; buna kadar deniz düzeyinde, 760 milimetre yükseklikteki civa, «hoş hava» belirtisidir Atmosfer basıncı, havası boşaltılmış kutular olan madeni barometre ’lerle de ölçülebilir
Nasıl Çalışır?
Tekerlekli Barometre Çalışma Diyagramı
Artan hava basıncı civa sütununu hareket ettirir ve sol kolda yükselmesini sağlar Bu esnada sağ koldaki civa seviyesi de düşer Çok eksik hafif olan yük civa üstünde yüzer ve onunla beraber yükselir Yük ve karşısında ağırlığa emrindeki ip ve makara benzer bir palanga düzeneği gibi çalışır ve birlikte hareket derler Hava basıncı yükseldikçe denge bozulur ve civa yükselir, hava basıncı düştükçe tekrar denge bozulur ve civa seviyesi alçalır Bu sayede net ve belirli bir ölçüm yapılır
Çubuk Halkın Nabzını Ölçen Kimse
Çubuk barometrenin çalışma prensibi çok basittir Açık olan sağ hazneye uygulanan hava basıncı deniz seviyesinde en yüksek basıncı alır ve sol koldaki değişken seviyesi artar Sol koldaki haylazlık mutlaka vakum olmalıdır Orada eğer bir gaz olursa, sıkıştıkça basıncı yükselir ve itmeye başlar Bu da ölçümün hakiki değerinin altında gözükerek hatalı çıkmasına neden olur
Aneroid Halkın Nabzını Ölçen Kimse
Vakum kapsülü ‘a ’ hava basıncı değişimiyle çok minik ilerlemeyle ‘b ’ yayına hareketi taşır Ufak bir kaldıraç olan ‘c ’ , bu hareketi kuvvetlendirerek küçük zincir ‘d ’ aracılığıyla ‘e ’ makarasına iletir Makara üzerine konumlanmış ‘f ’ gösterge çubuğu ve ‘g ’ dengeleyicisi baştan sona en dürüst sonucu gösterir
Yararlanılan Kaynaklar:
http:wwwquicksilverbarometerscoukbarometer%20infohtml
http:wwwserdarkalkancomtoricellihtm