İnsanlık tarihi kadar eski olan evlilik kurumu ve aile kavramı, her ne kadar tarihsel işlem içinde hayati, sosyal ve kültürel faktörlerin etkisiyle bir takım değişimlere sahne olmuşsa da genelde işlevselliğini, anlamını ve önemini tekrar tekrar korumuştur, ve gelecekte de koruyacaktır
Evlilik kararı ve benzeşen seçimi, insan hayatındaki en önemli kavşak noktalarından birini oluşturuyor Kişi, bu kararla, hayat yolculuğunda kiminle yol alacağını, nasıl bir hayat süreceğini ve kiminle çocuk sahibi olacağını seçmiş oluyor
Izaç kararı ve benzeşen seçimi keza kolay keza de bir o kadar baskı ve karışık bir süreçtir Evrim teorisi açısından bakacak olursak, benzeşen seçiminin son derece basit bir mekanizması var : Canlılar varlığını koruma ve türünü devam ettirebilme içgüdüsü taşıyor ve bu bağlamda, erkek; genç ve doğurgan bir kadın arıyor; kadınsa, doğacak çocuklara bakabilecek kaynaklara sahip olan güçlü bir erkek Ve iki taraf da güven, sadakât ve sadakat istiyor Fakat, insan söz konusu olduğu vakit psikososyokültürel faktörler ağırlık kazanmaya ve belirleyici olmaya başlıyor ve bu da süreci karmaşıklaştırıyor !
Benzeyen seçiminde son 50 yılda gözlenen değişimler ;
Evlilik konusundaki araştırmalarıyla bilinen Warren, Buss ve Shackelford ’un araştırmalarına tarafından son 50 yılda ; kadının da erkeğin de fiziksel çekiciliğe, maddesel konum ve olanaklara, müşterek romantik aşka ve çekime verdiği ağırlık artmış; domestik (konut işleri konusundaki) becerilere ve geleneksel beklentilere verdiği önemse azalmıştır aynı zamanda; bedensel ve duygusal sıhhat, güven ve bağlılık, ekonomik şiddet, kişisel bakım ve temizlik, iletişim ve problem çözme becerisi gibi özellikler az kalsın bütün toplumlarda ve tarihin her döneminde evlenilecek kişide aranan özelliklerin müşterek paydasını oluştururken; aynı alışkanlıklar, aynı değerler, aynı sosyal ve politik yaşam görüşleri ve aynı aile altyapıları benzer seçiminde her daim tercih sebebi olarak dikkat çekiyor
Hazır elde etmek önemli !
Izaç ve benzeyen seçimi gibi manâlı bir karar laf konusu olduğunda “içten birey kadar “içten süre faktörü de tartı teşkil ediyor Kişinin, gerek bireysel gerekse hayati anlamda evliliğe hazır olması gerek
Izaç kararının ne anlama geldiğini algı edebilecek ve evliliğin getirdiği sorumlulukları taşıyabilecek yaş ve olgunlukta elde etmek kayda değer unsurların ola ki de ilki İstasistiklere kadar, erken yaşlarda verilen evlilik kararının sağlıksız ve isabetsiz olma riski yüksek ! 10 ’lu yaşlarında evlenen çiftler, 20 ’li ve 30 ’lu yaşlarda evlenen çiftlere göre takriben 3 kat pozitif boşanma riski taşıyor bununla birlikte, 2122 yaşlarında evlenenlerde, 2526 yaşlarında evlenenlere kıyasla 2 kat artı boşanmaya rastlanıyor
Önce kendi kendine yeten ve ayakları üzerinde durabilen bir yetişkin yapabilmek lüzum ;
Yarım yarım birlikte “bir etmek yerine, bir pozitif bir birlikte “iki etmek lüzum; yani önce “birey, sonradan “çift edinmek gerek ! Bir genç yetişkinin, dinç bir biçimde bireyleşebilmesi ve ardından da dinç bir beraberlik kurabilmesi için ilk kez kendi benliğini ve sınırlarını ailesinden ayrıştırarak tanımlayabilmesi ve kendi hayatının ve kararlarının maddeselmanevi sorumluluğunu ve bilincini taşıyabilmesi gerekir
Benzerlikler, yakınlığı ve uyumu kolaylaştırıyor !
Her ne kadar zıtlıklar birbirini albenili kılsa da, izaç gibi uzun soluklu beraberliklerde benzerlikler ve yakınlıklar tartı kazanıyor öyle ya da böyle aynı değer yargıları ve yaşam görüşleri taşıyan, benzer sosyokültürel geçmişlerden, benzer aile yapılarından gelen bireylerin bir araya gelerek gerçekleştirdikleri evliliklerin daha başarılı ve uyumlu olduğu gözlemleniyor
Izaç ve benzeşen seçimi kararın aşamaları :
1 Kendini tanınma
2 Kendi beklentilerini, isteklerini, değerlerini, tolere edebileceği ve tolere edemeyeceği şeyleri net bir biçimde yorumlama
3 Benzeşen adayını yeterince tanınma
4 Eşleşmenin uygunluğunu değerlendirme ve karar verme
Izaç kararı ve benzeyen seçiminde göz önünde bulundurmaya layık faktörler ;
Benzeyen adayına karşı olumlu duygu ve düşünceler taşımak iki kişiyi bir araya getiren, yakınlaştıran ve bağlarını güçlendiren ola ki de en kayda değer öğe Onu hoşuna gitmek, alkışlamak, özlemek, ona hayranlık dinlemek, saygı duymak; onun için endişelenmek, onu gözetmek, kollamak ve desteklemek istemek gibi duyguların ve düşüncelerin varlığı manâlı olduğu dek hoş ve değerli de Güven, sadakat ve bağlılık bir öteki temel boyutu teşkil ediyor Bedensel çekim ve cinsel uyum ise yadsınamayacak kadar kayda değer bir başka etken Irtibat şekli, dil ve üslup, problem ve çatışmalarla baş etme tarzı dikkate alınması faydalı olabilecek manalı faktörler Sosyokültürel altyapılarda, eğitim ve öğrenim düzeylerinde, dini ve siyasi görüşteki benzerlikler ve harmoni değin aile ve sosyal desteğin varlığı da son derece önemli unsurlar arasında yer alıyor *
Evlilik kararı ve benzeşen seçimi, insan hayatındaki en önemli kavşak noktalarından birini oluşturuyor Kişi, bu kararla, hayat yolculuğunda kiminle yol alacağını, nasıl bir hayat süreceğini ve kiminle çocuk sahibi olacağını seçmiş oluyor
Izaç kararı ve benzeşen seçimi keza kolay keza de bir o kadar baskı ve karışık bir süreçtir Evrim teorisi açısından bakacak olursak, benzeşen seçiminin son derece basit bir mekanizması var : Canlılar varlığını koruma ve türünü devam ettirebilme içgüdüsü taşıyor ve bu bağlamda, erkek; genç ve doğurgan bir kadın arıyor; kadınsa, doğacak çocuklara bakabilecek kaynaklara sahip olan güçlü bir erkek Ve iki taraf da güven, sadakât ve sadakat istiyor Fakat, insan söz konusu olduğu vakit psikososyokültürel faktörler ağırlık kazanmaya ve belirleyici olmaya başlıyor ve bu da süreci karmaşıklaştırıyor !
Benzeyen seçiminde son 50 yılda gözlenen değişimler ;
Evlilik konusundaki araştırmalarıyla bilinen Warren, Buss ve Shackelford ’un araştırmalarına tarafından son 50 yılda ; kadının da erkeğin de fiziksel çekiciliğe, maddesel konum ve olanaklara, müşterek romantik aşka ve çekime verdiği ağırlık artmış; domestik (konut işleri konusundaki) becerilere ve geleneksel beklentilere verdiği önemse azalmıştır aynı zamanda; bedensel ve duygusal sıhhat, güven ve bağlılık, ekonomik şiddet, kişisel bakım ve temizlik, iletişim ve problem çözme becerisi gibi özellikler az kalsın bütün toplumlarda ve tarihin her döneminde evlenilecek kişide aranan özelliklerin müşterek paydasını oluştururken; aynı alışkanlıklar, aynı değerler, aynı sosyal ve politik yaşam görüşleri ve aynı aile altyapıları benzer seçiminde her daim tercih sebebi olarak dikkat çekiyor
Hazır elde etmek önemli !
Izaç ve benzeyen seçimi gibi manâlı bir karar laf konusu olduğunda “içten birey kadar “içten süre faktörü de tartı teşkil ediyor Kişinin, gerek bireysel gerekse hayati anlamda evliliğe hazır olması gerek
Izaç kararının ne anlama geldiğini algı edebilecek ve evliliğin getirdiği sorumlulukları taşıyabilecek yaş ve olgunlukta elde etmek kayda değer unsurların ola ki de ilki İstasistiklere kadar, erken yaşlarda verilen evlilik kararının sağlıksız ve isabetsiz olma riski yüksek ! 10 ’lu yaşlarında evlenen çiftler, 20 ’li ve 30 ’lu yaşlarda evlenen çiftlere göre takriben 3 kat pozitif boşanma riski taşıyor bununla birlikte, 2122 yaşlarında evlenenlerde, 2526 yaşlarında evlenenlere kıyasla 2 kat artı boşanmaya rastlanıyor
Önce kendi kendine yeten ve ayakları üzerinde durabilen bir yetişkin yapabilmek lüzum ;
Yarım yarım birlikte “bir etmek yerine, bir pozitif bir birlikte “iki etmek lüzum; yani önce “birey, sonradan “çift edinmek gerek ! Bir genç yetişkinin, dinç bir biçimde bireyleşebilmesi ve ardından da dinç bir beraberlik kurabilmesi için ilk kez kendi benliğini ve sınırlarını ailesinden ayrıştırarak tanımlayabilmesi ve kendi hayatının ve kararlarının maddeselmanevi sorumluluğunu ve bilincini taşıyabilmesi gerekir
Benzerlikler, yakınlığı ve uyumu kolaylaştırıyor !
Her ne kadar zıtlıklar birbirini albenili kılsa da, izaç gibi uzun soluklu beraberliklerde benzerlikler ve yakınlıklar tartı kazanıyor öyle ya da böyle aynı değer yargıları ve yaşam görüşleri taşıyan, benzer sosyokültürel geçmişlerden, benzer aile yapılarından gelen bireylerin bir araya gelerek gerçekleştirdikleri evliliklerin daha başarılı ve uyumlu olduğu gözlemleniyor
Izaç ve benzeşen seçimi kararın aşamaları :
1 Kendini tanınma
2 Kendi beklentilerini, isteklerini, değerlerini, tolere edebileceği ve tolere edemeyeceği şeyleri net bir biçimde yorumlama
3 Benzeşen adayını yeterince tanınma
4 Eşleşmenin uygunluğunu değerlendirme ve karar verme
Izaç kararı ve benzeyen seçiminde göz önünde bulundurmaya layık faktörler ;
Benzeyen adayına karşı olumlu duygu ve düşünceler taşımak iki kişiyi bir araya getiren, yakınlaştıran ve bağlarını güçlendiren ola ki de en kayda değer öğe Onu hoşuna gitmek, alkışlamak, özlemek, ona hayranlık dinlemek, saygı duymak; onun için endişelenmek, onu gözetmek, kollamak ve desteklemek istemek gibi duyguların ve düşüncelerin varlığı manâlı olduğu dek hoş ve değerli de Güven, sadakat ve bağlılık bir öteki temel boyutu teşkil ediyor Bedensel çekim ve cinsel uyum ise yadsınamayacak kadar kayda değer bir başka etken Irtibat şekli, dil ve üslup, problem ve çatışmalarla baş etme tarzı dikkate alınması faydalı olabilecek manalı faktörler Sosyokültürel altyapılarda, eğitim ve öğrenim düzeylerinde, dini ve siyasi görüşteki benzerlikler ve harmoni değin aile ve sosyal desteğin varlığı da son derece önemli unsurlar arasında yer alıyor *