Mevzu beslenme olunca kulak kabartıyoruz. Acep artık gündemde ne var diye merak ediyoruz. Son periyot sıkça duyduğumuz ve yiyecek ve içeceklerle barışmak manasına gelen sezgisel beslenme işte o denli bir yenilik. Püf noktalarını sizler için öğrendik.
Sezgisel beslenme kimselerin açlık tokluk sinyallerini dinleyerek ve anda kalarak besinleri tüketmesi manasına geliyor. Aslında bizler sezgisel yiyici olarak yerküreye geliyoruz. Ancak vakit içerisinde kendimizi kalıplara sokarak ve besinleri kodlayarak, nitekim acıkıp acıkmadığımızı fark etmeden ve besinlerin tadına varmadan tüketebiliyoruz. Mahsusen kilo meselesi yaşamış ve daha evvel diyet geçmişi olan kimseler sezgisel beslenemiyor. Besinleri düzgün ve beğenilmeyen olarak kodlayarak kendilerine yasaklar koyuyorlar. Halbuki emelimiz fabrika ayarlarına dönerek bu kodlamayı ortadan kaldırmak, koşulsuz ve anda kalarak, fark ederek beslenmek.
Sezgisel beslenme ile yemek yemeğe koşullar koymadan, müsaade verebiliyor olacaksınız. Zira sezgisel beslenmeyi hayatınızın her anında uyguladığınızda hakikaten acıktığınızda ve gerektiği kadar besin tüketmiş olacaksınız. Duygusal olarak beslenme muhtaçlığı noktasına fizikî yemek yeme alışkanlığını edinmiş olacaksınız. Ne vakit acıktığınızı ne hengam doyduğunuzu algılayabiliyor olacaksınız. Kısaca sezgisel beslenmeyle ‘beslenme alışkanlıklarınızı değiştirin, beslenmeye dair tabularınızı yıkın ve doğuştan gelen sezgisel yeme içgüdülerinizi ortaya çıkarın’ diyoruz. Böylelikle kişi gerçek bir beden-besin-akıl ahengi ve istikrarına sahip olacaktır.
BEŞ DUYU ORGANINIZI HAREKETE GEÇİRİN
Sezgisel beslenmeyi öğrenme usulü için üzüm egzersizi yapılıyor. Üzüm egzersizi, kimselerin aslında besinleri tüketirken ne kadar anda kalmadığını fark etmelerini sağlayan bir farkındalık egzersizi. Beş duyu organımızla üzümü deneyimliyoruz. Birinci olarak görme duyumuzla üzümün rengini inceliyoruz. Daha sonrasında koklama duyumuzla üzümün kokusuna dikkat ediyoruz. Dokunma duyumuzla dokusuna bakıyoruz. İşitme duyusuyla sesini dinliyoruz ve son olarak da tat duyumuzla tadına bakıyoruz. Bunu haftanın birkaç günü meskende tükettiğiniz öğünlerde de denemenizi tavsiye ediyoruz. Bu vakitle alışkanlık haline geliyor ve kişi bütün öğünleri farkındalıkla tüketiyor ve birer sezgisel yiyiciye dönüşüyor. Başkaca bu egzersizi üzüm dışında farklı bir kuru meyve ile de konutta deneyebilirsiniz.
Bu süreç sonrasında kişi farkına vararak sezgilerini kullanarak besini yemiş olur. Tıpkı bireye egzersiz sonrası bir üzümü ağzına atıp olağanda yediği üzere süratli biçimde düşünmeden yenmesi istenilir. Bu pratik sonrasında kişi iki yemek yeme arasındaki farkı deneyimleyerek yaşamış olur. Süratli tüketildiğinde ne yediğinin ve ne kadar yediğinin farkında olmadan tükettiği besini sezgisel beslenme ile tükettiğinde algılarını açarak, sezgilerini kullanarak ve neyi ne kadar yediğini bilerek tadını alarak tüketmiş olur.
SEZGİSEL BESLENMENİN YARARLARI
Bu halde beslenen bireyler umumide vücut sinyallerini dinledikleri için gereksinimlerinden ziyade besin tüketmekten kaçınıyorlar. Bu nedenle hem kilo vermek isteyen şahıslar zorlanmadan, yasaklar olmadan kolaylıkla kilo kaybedebiliyorlar, birebir hengamda muhtaçlıkları kadar besin tükettikleri için sıhhatlerini koruyabiliyorlar. Daha da düzgünü, daha sağlıklı bir beslenme tertibine geçiyorlar. Yeme bozukluğu geçmişi olan bireylerde bunu uygulamak çok yanlışsız olmayabiliyor. Onun dışında herkes bunu deneyebilir. Bilhassa tekrar tekrar diyet yapmış ve artık diyet sözüne dahi tahammülü olmayanlarda çok tesirli bir yol.
KODLAMAMA METODUYLA ZAYIFLA
Sezgisel beslenme ile zayıflamada en değerli faktör besinleri kodlamamak. Besinleri uygun makûs olarak kodladığımızda devreye yasaklar da giriyor. Örneğin “asla çikolata tüketmemeliyim” yahut “ asla ekmek yememeliyim” üzere. Bu da yasakları daha cazip hale getiriyor. Bir müddet bu besinleri tüketmeyen kişi sonrasında bu besinleri mahrumiyet hissinden ötürü çok daha çokça tüketiyor. Bu nedenle bu beslenme nizamında “yasak” diye bir şey yok. Ve “koşul” yok. “Şu besini tükettim artık spor yapmalıyım” üzere koşullar koymuyoruz.
Bilinçsiz tüketimi sezgisel beslenme ile yenmek de mutlaka mümkün. Aslında bizim istediğimiz bilinçli bir tüketim. Vücudu dinlediğiniz vakit o size ehliyetli uyarıyı aslında yapıyor. Muhtaçlığınızdan ziyade tükettiğiniz besinler sizi rahatsız ediyor. Zira tokluk sinyallerini ve vücudunuzu dinlemeye başlıyorsunuz. Bu da kimseyi bilinçli beslenmeye iten çok kıymetli bir faktör.
ÜZÜM EGZERSİZİ ADIMLARI:
- Kişinin gözleri bağlı halde eline üzüm verilir,
- Öncelikle üzüm dokusunu hissetmek için üzüm iki parmak arasında sıkılır,
- Sonrasında üzümü evvel sağ sonra sol burun deliklerine yaklaştırılarak koklanır,
- İki parmak arasında sıkılan üzümün sesini duymak için bu süreç yapılırken parmaklar kulağa akıllıca yaklaştırılır,
- Üzüm ağıza alınır ve ağız içerisinde çiğnenmeden 2-3 dk. tutulur,
- Ağızda tutulan üzüm diş ile yalnızca bir defa ısırılır, tekrar 2-3 dk. ağız içerisinde gezdirilir,
- Son olarak üzüm büsbütün yavaş formda 2-3 dk. içerisinde ağızda tadı dağılarak yenilir.
Sezgisel beslenme anda kalarak yemek yeme aksiyonudur. Bir diyet değildir. Buna ilaveten...
- Beslenmeyi kendinize eziyete dönüştürmeyin. Her hengam en sağlıklı tercihleri yapmak mümkün olmayabilir. Kıymetli olan yüklü olarak sağlıklı beslenmek. Esnek olun. Böylelikle kilo vermenin çetin olmadığını, bunu yalnızca bireylerin güç hale getirdiğini fark edeceksiniz. Kendinizi suçlamayın. “Canım çekti, gereksinimim kadar tükettim” demenin verdiği hafifliği deneyimleyin!
- Yemek bölgeyken bütün duyu organlarınızı dinleyin. Yemeği farkına vararak, yavaş yiyin.
- Yemek yeme davranışına verilen dikkatin artmasıyla tüketilen besinin içselleştirilmesi, besin tüketimi sırasında tasavvur ve hislere olan hassasiyetin azaltılması ile daha sağlıklı ve gerçek besin seçimleri yapılmaktadır.
- Hissettiğiniz memnunluk ya da mutsuzluk üzere duygusal hisleri yemeğe yöneltmeyin.
Sezgisel beslenme deyince akla sezgisel yiyicilik kavramı geliyor. Evet sezgisel yiyici olmak ne demek? Beynimizi sezgisel yemekle kodlayarak algısını değiştiriyoruz. Sezgisel yiyici olmak, vücudumuz üzere zihnimizi de anda tutarak, besinlerin tadına vararak, açlık ve tokluğumuza, vücudumuzun muhtaçlığına bakarak sağlıklı bir beslenme sistemine sahip olmaktır.
Yasak diye kodladığımız besinleri tükettiğimiz hengam içimizde güçlü bir ses yargılamaya başlıyor. “Bu besini tüketmemeliydim, neden tükettim. Tekrar yapamadım” diyen bir besin polisi oluşuyor. Halbuki besinleri kodlamadığımız hengam besin polisinin yargılayabileceği bir şey de kalmıyor ortada. Bunu yaptığınızı fark ettiğinizde de kendinize daha şefkatli yaklaşmanız gerekiyor. Burada da devreye öz şefkat giriyor. Arada bir abartmanın kimseye bir zararı olmayacağını unutmayın.
BEBEKLER SEZGİSEL BESLENİYOR
Sezgisel yeme aslında bizim doğuştan sahip olduğumuz bir şeydir. Bebekken acıktığımızda ağlar, çokça yediğimizde ise tükürürdük. Sezgisel beslenmenin en değerli noktalarından biri de budur. Doğuştan sahip olduğumuz lakin devirle ağır iş tempolarında ve günlük hayatta kaybettiğimiz bir sezgimizi tekrar kazanıyoruz. Bu sayede de süratli ve bilinçsiz akışı tekrar eski nizamına getirmeye çalışıyoruz.
YAZI: ESRA ÖZÜBEK
