Büyük internet hizmetlerinin kısa süreli kesintiler yaşadıklarına zaman zaman şahit oluyoruz. Ama bu kez karşımızda duran "küçük bir kesinti" olmanın çok ötesinde bir durum. Facebook'a, Instagram'a ve WhatsApp'a 5 saattir erişim sağlanamıyor. Başka bir deyişle Facebook ve ona bağlı diğer hizmetler ciddi biçimde çökmüş durumda.
Peki bu kadar büyük bir kesintinin nedeni ne olabilir? Facebook, Instagram ve WhatsApp neden çöktü? Sorun ne zaman giderilebilir? Gelin birlikte bakalım...
Facebook, Instagram ve WhatsApp neden çöktü?
Kesintinin nedeni henüz resmi olarak açıklanmış değil. Bununla birlikte güvenlik uzmanları, olası bir DNS sorununa işaret ediyorlar. Cisco'nun internet analiz bölümü ThousandEyes, Twitter'da yaptığı açıklamada, kesintinin devam eden bir DNS hatasından kaynaklandığını düşündüklerini söyledi. DNS, web sitesi adlarını bir bilgisayar tarafından okunabilen IP adreslerine çeviriyor ve genellikle "internetin telefon rehberi" olarak adlandırılıyor.
Kesinti 5 saattir devam ediyor. Facebook CTO'su Mark Schroepfer, attığı tweet'te şunları söylüyor: "Ağ sorunları yaşıyoruz ve ekipler mümkün olduğunca hızlı bir şekilde sorunu çözmek için çalışıyor."
DEĞİŞİKLİK KULLANILAMAZ HALE Mİ GETİRDİ?
Ağ izleme şirketi Kentik'in internet analizi direktörü Doug Madory ise, "Daha önce büyük bir internet firmasından böyle bir kesinti görüp görmediğimi bilmiyorum" diyerek kesintinin boyutuna vurgu yapıyor. Madory, birçok insan için "Facebook onlar için internettir" diyor.
Madory, firmaların ağ yapılandırmalarını güncellediklerinde bazen internet bağlantılarını kaybettiğini söylüyor. Facebook'un Pazartesi sabahı ağ yönlendirme bilgilerinde bir değişiklik yapmış gibi göründüğünü söyleyen Madory, bu değişiklik sonrasında alan adı sistemi sunucularının etkilendiğinden bahsediyor.
Madory, değişikliğin Facebook'un DNS sunucularını kullanılamaz hale getirdiğini ve hizmetlerini (Facebook, WhatsApp ve Instagram) çevrimdışı olmaya zorladığını tahmin ediyor.
Haziran ayında, yaklaşık 50 dakika boyunca küresel bir internet kesintisi yaşayan ABD bulut bilişim firması Fastly'ye olan da tam olarak buydu. Ancak Facebook büyüklüğünde olan ve geniş kaynaklarına sahip bir şirketin 5 saatten fazla bir süredir çevrimdışı olması, sorunun hızlı bir şekilde çözülemeyeceğini gösteriyor.
Dijital güvenlik firması Netscout'un baş mühendisi Roland Dobbins, Facebook'un hizmeti kademeli olarak geri yüklemek için çalışacağını ve yönlendirilmiş bilgilerin "dünya çapında alınması ve yayılmasının" biraz zaman alabileceğini söylüyor.
Bazıları bilgisayar korsanları hakkında spekülasyonlar yapsa da ve bu kesintinin bir hack saldırısı sonrasında yaşandığını iddia etse de, bunu kanıtlayacak herhangi bir bilgi henüz yok. Kısacası şu an için önümüzde duran en büyük neden, DNS sorunu gibi görünüyor.
Facebook Çalışanları Ofislere Giremedi
Yaşanan sorunun Facebook'un şirket içi iletişimini de etkilediği rapor ediliyor. Şirketin giriş kartlarının çalışmadığı ve bu nedenle çalışanların ofislerine giremediği açıklandı. Ayrıca çalışanların "Zoom" uygulaması üzerinden iletişim kurmaya çalıştığı söyleniyor.
İnternette de Problem Var
İşin daha da kötü olan kısmı ise, bu kesintinin yalnızca sosyal ağları etkilememiş gibi görünmesi. İnternet sağlayıcılarının da sorunlar yaşadığına dair bazı haberler geliyor. Örneğin, Almanya'daki Vodafone kullanıcıları mobil internetle ve DSL ile ilgili sorunlar bildiriyor. Diğer servis sağlayıcılarda da durum bundan daha iyi görünmüyor. "allestören.de"ye göre, sabit hat internetinde de zorluklar var, hatta bazı kullanıcılar "tamamen kesinti" yaşıyor. O2 kullanıcıları ayrıca mobil ve sabit internetteki kesintileri rapor ediyor.
DNS Nedir?
DNS'in açılımı Domain Name Server'dir. Kısa adıyla DNS'i, yukarıda da söylediğimiz gibi internetin telefon rehberine benzetebiliriz.
Yeni veya değişen internet alan adları için sürekli olarak güncellenen DNS sunucuları, web tarayıcınızın adres çubuğuna yazdığınız adresi sayısal bir değer olan IP adreslerine dönüştürür ve bilgisayarınıza geri gönderir. Böylece bilgisayarınız, web sitesinin bulunduğu sunucuya bu IP adresi üzerinden bağlanarak sayfaları indirir.