2021 yılında Facebook Pazaryeri’nin global kullanıcı sayısı bir milyarı geçti. Facebook kullanıcılarının birbirinden sıkıntısız bir halde eser alıp satmasına imkan tanıyan Facebook Pazaryeri(Marketplace) devasa bir tüketiciden tüketiciye e-ticaret platformu olma niteliğini elde etti. Yakın periyotta yapılan bir araştırma, ankete katılan altı şahıstan birinin (%17) kelam konusu platformda dolandırılmış olduğunu ortaya koydu.
Siber güvenlik şirketi ESET Facebook Pazaryeri’nde dikkat edilmesi gereken dolandırıcılık tekniklerini inceledi.
Satıcılar, yayınladıkları fotoğrafta uygun görünen bir eserin ilanını verebilir. Fakat eşyayı teslim aldığınızda yahut konuta getirdiğinizde eşya bozuk çıkabilir. Bu bilhassa elektronik eşyaları satın alırken aldatıcı olabilir zira parayı göndermeden evvel eşyanın her bir fonksiyonunu çoklukla tek tek gözden geçiremezsiniz. Bunun profesyonel bir dolandırıcı kadar vicdansız bir satıcı nedeniyle de yaşanması beklenen.
Eşya bozuk değilse uydurma olabilir. Taklitçilik için bilhassa dizayncı kıyafetleri, parfümler, ziynet eşyaları ve kozmetik eserleri çoklukla maksat alınıyor. Kusurlu eşya dolandırıcılığında olduğu üzere yalnızca küçücük bir fotoğraftan bu eşyaların gerçek olup olmadığını anlamak sıkıntı. Herkes indirim fırsatları arıyor. Fakat gerçek olamayacak kadar uygun görünen teklifler genelde gerçek değildir.
Facebook Pazaryeri imkan dahilinde farklı platformlar üzerinde ve diğer dolandırıcılık cinslerinden yararlanmak emeliyle da kullanılır. Örneğin, dolandırıcılar bir eser satın almaya karar verir. Lakin görüşmeyi WhatsApp üzere takip edilmeyen bir platforma taşıdıktan sonra dolandırıcılar, satıcılardan bir doğrulama kodu ile kendilerini doğrulamalarını isterler. Gerçekte ise satıcının telefonuna gönderilen kod, Google Voice tarafından gönderilen ve dolandırıcı tarafından başlatılan iki faktörlü doğrulama kodudur. Böylelikle satıcının telefon numarasını kullanarak dolandırıcılar bir hesap açabilirler ve bu telefon numarasını öbür dolandırıcılık formüllerinde de kullanılabilirler. Daha fazla bilgi ile isminize diğer hesaplar açmaya yahut mevcut hesaplarınıza erişmeye çalışabilirler.
Satıcılar da Facebook Pazaryeri üzerinde dolandırıcıların tuzağına düşebilir. Bunun klasik bir örneği ise dolandırıcıların sattığınız bir eser için fazladan ödeme yaptıklarını sav etmeleri ve kelamda ilgili süreci gösteren bir ekran manzarasını paylaşmalarıdır. Böylelikle ortadaki farkın geri gönderilmesini isterler. Fakat alışılmış ki bu türlü bir ödeme yapılmamış olmasına karşın siz ortadaki farkı göndermiş olursunuz.
Klasik bir dolandırıcılık tekniği de bir eseri satıp parasını almak lakin akabinde kelam konusu eseri alıcıya hiçbir vakit teslim etmemektir. Bu durum açıkça satıcının bulunduğu bölge dışından gönderilen eserleri alırken gerçekleşir.
Dolandırıcılar, kelam konusu ek bilgiyi almak için Facebook Pazaryeri aracılığıyla çekiliş teklifleri içeren istenmeyen e-posta gönderirler. Yalnızca gelen irtibata tıklayıp biraz da ferdî bilgi girdikten sonra kurbanlar; fiyatsız lüks eşyalar, kripto varlıklar yahut öbür özel teklifler için çekiliş sırasına gireceklerini düşünürler. Fakat elbette dolandırıcılar, devamında kimlik hırsızlığı yapmak için yalnızca kurbanların ferdî bilgilerini isterler.
Facebook Pazaryeri’nde kıymetli eser ilanı yayınlayan satıcılarla birebir vakitte uydurma alıcılar da bağlantıya geçebilir. Geçersiz alıcılar, kargo fiyatını ödemeyi ve bu ödemeyi yaptıklarını “gösteren” geçersiz bir fatura göndermeyi kabul ederler. Lakin bu işte bir bit yeniği bulunur ve bu alıcılar, satıcıdan küçük bir sigorta fiyatı ödemesini isterler. Satılan esere kıyasla bu sayının nispeten küçük olması satıcıyı bu ödemeyi yapmaya ikna edebilir.
Dolandırıcılar, hayli cazip bir fiyatla yüksek kaliteli bir eserin ilanını paylaşır. “Satıcıya ileti gönder”e tıkladığınızda o eşya “kaybolur” ve daha yüksek bir fiyata benzeri bir eşya ya da o eşyanın daha düşük kalitedeki alternatifi teklif edilir.
Herhangi bir çevrim içi dolandırıcılık metodunda olduğu üzere internet kullanıcıları için değerli olan konu kuşkuyla yaklaşıp tetikte olmaları. İşte Facebook Pazaryeri’nde inançla gezinmenize yardımcı olacak 10 ipucu:
- Sadece bulunduğunuz bölgedeki satıcılardan eşya satın alarak satın alma sürecini gerçekleştirmeden evvel alacağınız eşyaları gözden geçirin.
- Evinizde buluşmaktansa her vakit halka açık bir yerde buluşun ve gündüz vakti tercihen âlâ aydınlatılan bir yer olmasına dikkat edin.
- Kullanıcı değerlendirmeleri için satıcı/alıcı profillerini denetim edin ve profilin yakın bir vakitte oluşturulup oluşturulmadığına dikkat edin.
- Eşyaların asıl fiyatını denetim edin ve eşyanın asıl fiyatı ile satışa koyulan fiyatı ortasında önemli bir fark varsa bunun taklit/çalınmış/kusurlu vb. eşya olabileceğini göz önünde bulundurun.
- Çekiliş tekliflerine karşı dikkatli olun ve bu tekliflere erişim sağlamak için hiçbir vakit şahsî bilgilerinizi girmeyin.
- Ödemeye itiraz etme imkanı tanıdıkları için Facebook Messenger aracılığıyla sadece inançlı ödeme sistemlerini kullanın.
- Görüşmelerinizi Facebook’ta tutun çünkü dolandırıcılar bu görüşmeleri, bireyleri rahatlıkla dolandırdıkları ve süreçlere itiraz etmelerini engelledikleri öbür bir platforma taşımak isterler.
- Ödeme yapmadan evvel eşyaları kargolamayın.
- İlan edilen fiyat değişikliklerine dikkat edin.
- Muhtemel alıcılara iki faktörlü doğrulama (2FA) kodunu göndermeyin.