Farabi Felsefesi
Farabi'nin Din Felsefesi Hakkında Bilgi
Farabi, İslam felsefesinin temelini atan ilk duşunurlerdendir İslam disiplini icinde yetişmiş Turk duşunurlerinin en buyuğu olan Aristoteles mantığına dayanan uscu bir metafizik oluşturmuştur Amacı, Aristoteles'i, biraz da Plotinos'un yardımıyla, İslam diniyle uzlaştırmaktı Bununla da yetinmemiş, İslam dinini de bilimle uzlaştırmaya calışmıştır Farabi'de, Aristo felsefesinin yanında İslam nassının, Eflatun'un, Plotinos'un ve YeniEflatuncu akımın da onemli tesirleri gorulur
Butun maddi olayları manevi ve ruhi prensiplere irca ederek uzlaştırıcı bir spiritualizm doktrini kurmaya calışmıştır
Yunan felsefesinin bilhassa kozmogoniye dair temel goruşleriyle İslam inancının uzlaştırılması hususunda İslam filozoflarının bazısı dini, bazısı da felsefeyi esas almış ve boylece değişik din felsefeleri ortaya cıkmıştır Farabi felsefeyi esas alanlar arAsında yer alır
Felsefe Anlayışı
Farabi'ye gore felsefe, bir herşeye şamil olan alemi bizim onumuze seren bir ilimdir Nefsin saf olması felsefe yapmanın hem şartı hem de neticesidir Onun icin kendisini nefsin ıslahına vakfetmiştir
Ona gore tabiat ilimleri ile akli ilimler, geometri ve mantığın kontrolu altında yapılmalıdır
Metafizik Goruşu
Farabinin ontolojisi ve felsefesinin temelini onun Tanrı hakkındaki goruşleri oluşturur Buna gore, gerceğin zirvesinde ''zorunlu varlık'' olan Tanrı bulunur O, Birdir ve bir bakıma her şeydir Cunku, O, butun varlıkların dayanağı ve varlık nedenidir Varlığın başka hicbir şeye borclu değildir; tersine her şeyin varlığı Ondan gelmektedir Cunku bir varlık ya ''mumkun'' veya ''zorunlu'' (vucib) olur; ucuncu bir şık duşunulemez
Mumkun olan, var olması icin kendisinden onceki bir nedene muhtactır Mantıksal olarak nedenler dizisi bir ilk nedende durmak zorundadır ve bu ilk nedenin de bir nedeni olmayacağı icin O, zorunlu ve nedensiz varlıktır; bundan dolayı da sonsuz varlıktır; yine o, ezelden beri etkindir; salt gercek ve salt iyidir Var olan her şey, kozmolojik bir duzen icinde ve zorunlu olarak Ondan taşmaktadır Onun bilgisi, inayeti ve comertliğinin sonucudur O, butun duşunce ve tasavvurların ustunde bir gercektir; bu yuzden Onun ne olduğunu değil, ne olmadığını duşunebiliriz
Farabi Felsefesinde 4 Temel Fikir
1Aristo'ya gore Allah alemin merkezidir ve maddeye şekil verir Farabi'de ise bunun aksine Allah ile madde arasındaki ikilik kaldırılmış olup, maddenin zaruretini Allah'tan aldığı kabul edilmiştir
2Aristo'da Allah ilk hareket ettiricidir ve maddeye mekanik olarak tesir eder Farabi bu nazariyeyi tamamen değiştirerek, aynı prensip ile metafizik ile fiziği acıklamaya calışır
3Aristo'ya gore Allah sadece iyi ve guzel kurallarına gore mekanik bir şekilde ve bilmeden tesir ettiği halde, Farabi Allah'ın bilgisinin determinizmi ifade ettiğini kabul eder Fakat ona gore Allah yalnız kulileri, yani alemlerin kanunlarını bilir ama tabiatın cuzi hadiseleri ile meşgul olmaz
4Aristo'ya gore ilk hareket ettirici faal akıl veya Allah'tır Burada faal akıl ile Allah birleştirilmiştir Farabi'de ise kulli akıl, Allah'tan sudur eden ilk mahluktur O Allah olamaz Cunku sınırlı yaratıkları meydana getiren şey de sınırlıdır
Farabi'nin Din Felsefesi Hakkında Bilgi
Farabi, İslam felsefesinin temelini atan ilk duşunurlerdendir İslam disiplini icinde yetişmiş Turk duşunurlerinin en buyuğu olan Aristoteles mantığına dayanan uscu bir metafizik oluşturmuştur Amacı, Aristoteles'i, biraz da Plotinos'un yardımıyla, İslam diniyle uzlaştırmaktı Bununla da yetinmemiş, İslam dinini de bilimle uzlaştırmaya calışmıştır Farabi'de, Aristo felsefesinin yanında İslam nassının, Eflatun'un, Plotinos'un ve YeniEflatuncu akımın da onemli tesirleri gorulur
Butun maddi olayları manevi ve ruhi prensiplere irca ederek uzlaştırıcı bir spiritualizm doktrini kurmaya calışmıştır
Yunan felsefesinin bilhassa kozmogoniye dair temel goruşleriyle İslam inancının uzlaştırılması hususunda İslam filozoflarının bazısı dini, bazısı da felsefeyi esas almış ve boylece değişik din felsefeleri ortaya cıkmıştır Farabi felsefeyi esas alanlar arAsında yer alır
Felsefe Anlayışı
Farabi'ye gore felsefe, bir herşeye şamil olan alemi bizim onumuze seren bir ilimdir Nefsin saf olması felsefe yapmanın hem şartı hem de neticesidir Onun icin kendisini nefsin ıslahına vakfetmiştir
Ona gore tabiat ilimleri ile akli ilimler, geometri ve mantığın kontrolu altında yapılmalıdır
Metafizik Goruşu
Farabinin ontolojisi ve felsefesinin temelini onun Tanrı hakkındaki goruşleri oluşturur Buna gore, gerceğin zirvesinde ''zorunlu varlık'' olan Tanrı bulunur O, Birdir ve bir bakıma her şeydir Cunku, O, butun varlıkların dayanağı ve varlık nedenidir Varlığın başka hicbir şeye borclu değildir; tersine her şeyin varlığı Ondan gelmektedir Cunku bir varlık ya ''mumkun'' veya ''zorunlu'' (vucib) olur; ucuncu bir şık duşunulemez
Mumkun olan, var olması icin kendisinden onceki bir nedene muhtactır Mantıksal olarak nedenler dizisi bir ilk nedende durmak zorundadır ve bu ilk nedenin de bir nedeni olmayacağı icin O, zorunlu ve nedensiz varlıktır; bundan dolayı da sonsuz varlıktır; yine o, ezelden beri etkindir; salt gercek ve salt iyidir Var olan her şey, kozmolojik bir duzen icinde ve zorunlu olarak Ondan taşmaktadır Onun bilgisi, inayeti ve comertliğinin sonucudur O, butun duşunce ve tasavvurların ustunde bir gercektir; bu yuzden Onun ne olduğunu değil, ne olmadığını duşunebiliriz
Farabi Felsefesinde 4 Temel Fikir
1Aristo'ya gore Allah alemin merkezidir ve maddeye şekil verir Farabi'de ise bunun aksine Allah ile madde arasındaki ikilik kaldırılmış olup, maddenin zaruretini Allah'tan aldığı kabul edilmiştir
2Aristo'da Allah ilk hareket ettiricidir ve maddeye mekanik olarak tesir eder Farabi bu nazariyeyi tamamen değiştirerek, aynı prensip ile metafizik ile fiziği acıklamaya calışır
3Aristo'ya gore Allah sadece iyi ve guzel kurallarına gore mekanik bir şekilde ve bilmeden tesir ettiği halde, Farabi Allah'ın bilgisinin determinizmi ifade ettiğini kabul eder Fakat ona gore Allah yalnız kulileri, yani alemlerin kanunlarını bilir ama tabiatın cuzi hadiseleri ile meşgul olmaz
4Aristo'ya gore ilk hareket ettirici faal akıl veya Allah'tır Burada faal akıl ile Allah birleştirilmiştir Farabi'de ise kulli akıl, Allah'tan sudur eden ilk mahluktur O Allah olamaz Cunku sınırlı yaratıkları meydana getiren şey de sınırlıdır