Ferhat Paşa Kimdir,ferhat paşa tarihte neler yapmıştır?,Ferhat Paşa türbesindeki beyid
Ferhat Paşa Kimdir
Arnavut'tur, Enderunı hümâyundan yetismiş, kapıcıbaşılıkla buradan çıkmıştır Kanuni Sultan Süleyman, Ferhat Ağa'ya teveccüh ve itimat göstermiş olduğundan pâdişâhın Zigetvar'da vefatı üstüne naşı Ferhat Ağa'nın nezareti aşağı İstanbul'a naklolunmuştur
Ferhat Ağa sonradan büyük imrahor olup 989 H1581 M de buradan yeniçeri ağalığına görev olunmuştur; benzer senede şehzade Mehmet'in sünnet düğününde saraydan yeni çıkan kapıkulu süvarilerinden bazılarının, bulundukları semt fahişe getirip eğlendikleri sırada bir bölük yeniçeri ile şehrin subaşının bunların odalarını basarak arbede çıkarması ve yeniçeri ağasının müdahalesi üstüne iki süvarinin ölümüyle tartışma bastırılmıştı; lakin iki kişinin ölümüne sebebiyet verilmesinden nedeniyle sadrazam Sinan Paşa kızarak Ferhat Ağa'yı tahkir edip azlettirdiğinden nedeniyle araları açılmıştır (990 Receb 3 ve 1582 Ağustos)
Ferhat Ağa, beş ay değin açıkta kalarak Sinan Paşa'nın sadaretten azlinden 27 gün daha sonra Rumeli beylerbeyi İbrahim Paşa'nın kubbe veziri olması üzerine 990 Zilhicce 1583 Ocak'da onun yerine beylerbeyi ödev edilip ardındaki da veziri âzam Siyavuş Paşa'nın tavsiyesiyle ve dördüncü vezirlikle İran'a serdar tayin edilmiştir (991 H 1583 M)
Ferhat Paşa bu serdarlıkta muvaffakiyetler elde etti ve kendisi İstanbul'a gelerek serdarlık Özdemiroğlu Osman Paşa'ya verildi ve Osman Paşa'nın ölümünden sonradan 994 H1586 M de ikinci kez İran serdarı oldu; Tebriz'i merkez yaptı, Gence eyâletini aldı; İran şahı I Abbas ile barıştırma yaparak bir fazla memleketlerin Osmanlı ülkesine ilhakına sebep oldu ve rehin olarak Şah Abbas'ın biraderinin oğlu Haydar Mirza'yı İstanbul'a getirdi; bu mühim başarıları nedeniyle ünlü vezir olarak tanındı
Ferhat Paşa 999 Şevval ve 1591 Ağustos'da Sinan Paşa'nın ikinci kez veziri âzamlıktan azli üzerine ikinci vezirlikten sadrâzam oldu; hasmı olan Sinan Paşa hakkında lütûfkâr davrandı, hattâ padişah, kendisine aleyhtar olanların gözlerine mil çekmesine müsaade etti ise de o bunu yapmadı Ona aleyhinde hürmet gösterdi ise de kindar olan Sinan Paşa bunu takdir etmedi
Ferhat Paşa 1000 senesi Cemaziyelâhırında (1592 M de) Sinan Paşa kadar bazı kusur isnadı ve yalan söylemekle itham edilerek azlolunup yine ikinci vezirliğe iade olunarak yerine Siyavuş Paşa üçüncü kere veziri âzam oldu
1003 H 1595M'de III Murat'ın vefatı ve III Mehmet'in cülusu esnasında veziri âzam bulunan Sinan Paşa'nın Avusturya cephesinde bulunması nedeniyle Ferhat Paşa sadaret kaymakamı olduğundan düşmana karşısında başarısızlığı görülen Sinan Paşa'nın azli üstüne Ferhat Paşa ikinci kez veziri âzam olmuştur Ferhat Paşa bu sırada isyan halinde yer alan Eflâk voyvodası Mihal üstüne gitmiş ve Eflâk yakasına geçirmek üzere köprü kurdurduğu sırada İstanbul'daki Sinan Paşa taraftarlarının Mihal Voyvoda ile ittifakı vardırdiye çevrilen entrikaları üzerine nedensiz olarak azledildiğinden diğer katline de irade çıkmıştır (1003 Şevval ve 1595 Temmuz)
Ferhat Paşa adamları vasıtasıyla durumdan farkında olunca İstanbul'dan gönderilen memur gelmeden evvel mühri hümayunu vezir Satırcı Mehmet Paşa'ya teslim ederek dar yollardan süratle İstanbul'a gelip kendisine ait olan Metris çiftliğine saklanmış ve gizli gizli pâdişâhın validesi Safiye Sultan'ı elde ederek ölümden kurtulup çiftliğinde oturmasına müsaade çıkmıştır
Ferhat Paşa'nın hasmı olan Sinan Paşa, fırsatı kaçırmayarak bunun katli için faaliyete girişmiş ve nihayet zavallı Ferhat Paşa birgün çiftliğinden alınarak Yedikule'ye götürülüp boğulmuş ve cesedi Eyüp'teki türbesine defnedilmiştir (1004 Safer 5 ve 1595 Ekim) İki defada sadareti 14 ay kadardır
Ferhat Paşa kendisine her bahşedilen vazifede galibiyet göstermiş olan XVI asır sonlarında gelen başarılı vezirlerdendi; lüzum sadareti ve lüzum sadaret kaymakamlığı sırasında rakibi olan Sinan Paşa'nın tahrikiyle kapıkulu ocaklarının hücumuna maruz kalmıştır Son sadaretinde ve 1595 senesinde günden güne büyümekte olan Eflâk isyanını bastıracağına kesin olmama yokken Eflâk sınırını geçmeye hazırlandığı sırada azledilip katli için emir verilmesi Eflâk işinin felâketle uzaması ile sonuçlanmıştır Dürüst, açık sözlü ve sinirli olup değerli bir vezir olduğunu çağdaşları müttefikan ifade etmektedirler Katli için çalışanların sözlerinin kötüleme olduğunu sonra anlayan III Sultan Mehmet öyle üzülmüştür Kumkapı'da Musalla mescidi denilen mescidi Halvetiye şeyhlerinden Mahmud Efendi için yaptırmıştır
Türbesinin kapısı üzerindeki kitabenin üç beyti :
Rıhlet etti dârı ukbâyı bekaya şadman
Sadrı âzam Fatihi mülki Acem cennetmekân
İki defa serdar olup İrân u Turan fethine
Surh serler başına tenk oldu Şiraz Isfahan
Mevtimin ilham ile ilmî dedi tarihini
Eyledi Ferhad Paşa adni âlide mekân *
Ferhat Paşa Kimdir
Arnavut'tur, Enderunı hümâyundan yetismiş, kapıcıbaşılıkla buradan çıkmıştır Kanuni Sultan Süleyman, Ferhat Ağa'ya teveccüh ve itimat göstermiş olduğundan pâdişâhın Zigetvar'da vefatı üstüne naşı Ferhat Ağa'nın nezareti aşağı İstanbul'a naklolunmuştur
Ferhat Ağa sonradan büyük imrahor olup 989 H1581 M de buradan yeniçeri ağalığına görev olunmuştur; benzer senede şehzade Mehmet'in sünnet düğününde saraydan yeni çıkan kapıkulu süvarilerinden bazılarının, bulundukları semt fahişe getirip eğlendikleri sırada bir bölük yeniçeri ile şehrin subaşının bunların odalarını basarak arbede çıkarması ve yeniçeri ağasının müdahalesi üstüne iki süvarinin ölümüyle tartışma bastırılmıştı; lakin iki kişinin ölümüne sebebiyet verilmesinden nedeniyle sadrazam Sinan Paşa kızarak Ferhat Ağa'yı tahkir edip azlettirdiğinden nedeniyle araları açılmıştır (990 Receb 3 ve 1582 Ağustos)
Ferhat Ağa, beş ay değin açıkta kalarak Sinan Paşa'nın sadaretten azlinden 27 gün daha sonra Rumeli beylerbeyi İbrahim Paşa'nın kubbe veziri olması üzerine 990 Zilhicce 1583 Ocak'da onun yerine beylerbeyi ödev edilip ardındaki da veziri âzam Siyavuş Paşa'nın tavsiyesiyle ve dördüncü vezirlikle İran'a serdar tayin edilmiştir (991 H 1583 M)
Ferhat Paşa bu serdarlıkta muvaffakiyetler elde etti ve kendisi İstanbul'a gelerek serdarlık Özdemiroğlu Osman Paşa'ya verildi ve Osman Paşa'nın ölümünden sonradan 994 H1586 M de ikinci kez İran serdarı oldu; Tebriz'i merkez yaptı, Gence eyâletini aldı; İran şahı I Abbas ile barıştırma yaparak bir fazla memleketlerin Osmanlı ülkesine ilhakına sebep oldu ve rehin olarak Şah Abbas'ın biraderinin oğlu Haydar Mirza'yı İstanbul'a getirdi; bu mühim başarıları nedeniyle ünlü vezir olarak tanındı
Ferhat Paşa 999 Şevval ve 1591 Ağustos'da Sinan Paşa'nın ikinci kez veziri âzamlıktan azli üzerine ikinci vezirlikten sadrâzam oldu; hasmı olan Sinan Paşa hakkında lütûfkâr davrandı, hattâ padişah, kendisine aleyhtar olanların gözlerine mil çekmesine müsaade etti ise de o bunu yapmadı Ona aleyhinde hürmet gösterdi ise de kindar olan Sinan Paşa bunu takdir etmedi
Ferhat Paşa 1000 senesi Cemaziyelâhırında (1592 M de) Sinan Paşa kadar bazı kusur isnadı ve yalan söylemekle itham edilerek azlolunup yine ikinci vezirliğe iade olunarak yerine Siyavuş Paşa üçüncü kere veziri âzam oldu
1003 H 1595M'de III Murat'ın vefatı ve III Mehmet'in cülusu esnasında veziri âzam bulunan Sinan Paşa'nın Avusturya cephesinde bulunması nedeniyle Ferhat Paşa sadaret kaymakamı olduğundan düşmana karşısında başarısızlığı görülen Sinan Paşa'nın azli üstüne Ferhat Paşa ikinci kez veziri âzam olmuştur Ferhat Paşa bu sırada isyan halinde yer alan Eflâk voyvodası Mihal üstüne gitmiş ve Eflâk yakasına geçirmek üzere köprü kurdurduğu sırada İstanbul'daki Sinan Paşa taraftarlarının Mihal Voyvoda ile ittifakı vardırdiye çevrilen entrikaları üzerine nedensiz olarak azledildiğinden diğer katline de irade çıkmıştır (1003 Şevval ve 1595 Temmuz)
Ferhat Paşa adamları vasıtasıyla durumdan farkında olunca İstanbul'dan gönderilen memur gelmeden evvel mühri hümayunu vezir Satırcı Mehmet Paşa'ya teslim ederek dar yollardan süratle İstanbul'a gelip kendisine ait olan Metris çiftliğine saklanmış ve gizli gizli pâdişâhın validesi Safiye Sultan'ı elde ederek ölümden kurtulup çiftliğinde oturmasına müsaade çıkmıştır
Ferhat Paşa'nın hasmı olan Sinan Paşa, fırsatı kaçırmayarak bunun katli için faaliyete girişmiş ve nihayet zavallı Ferhat Paşa birgün çiftliğinden alınarak Yedikule'ye götürülüp boğulmuş ve cesedi Eyüp'teki türbesine defnedilmiştir (1004 Safer 5 ve 1595 Ekim) İki defada sadareti 14 ay kadardır
Ferhat Paşa kendisine her bahşedilen vazifede galibiyet göstermiş olan XVI asır sonlarında gelen başarılı vezirlerdendi; lüzum sadareti ve lüzum sadaret kaymakamlığı sırasında rakibi olan Sinan Paşa'nın tahrikiyle kapıkulu ocaklarının hücumuna maruz kalmıştır Son sadaretinde ve 1595 senesinde günden güne büyümekte olan Eflâk isyanını bastıracağına kesin olmama yokken Eflâk sınırını geçmeye hazırlandığı sırada azledilip katli için emir verilmesi Eflâk işinin felâketle uzaması ile sonuçlanmıştır Dürüst, açık sözlü ve sinirli olup değerli bir vezir olduğunu çağdaşları müttefikan ifade etmektedirler Katli için çalışanların sözlerinin kötüleme olduğunu sonra anlayan III Sultan Mehmet öyle üzülmüştür Kumkapı'da Musalla mescidi denilen mescidi Halvetiye şeyhlerinden Mahmud Efendi için yaptırmıştır
Türbesinin kapısı üzerindeki kitabenin üç beyti :
Rıhlet etti dârı ukbâyı bekaya şadman
Sadrı âzam Fatihi mülki Acem cennetmekân
İki defa serdar olup İrân u Turan fethine
Surh serler başına tenk oldu Şiraz Isfahan
Mevtimin ilham ile ilmî dedi tarihini
Eyledi Ferhad Paşa adni âlide mekân *