Fibroadenom Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Fibroadenom Nedir?​

Fibroadenomlar, 15-35 yaş kadınlarda sıklıkla görülen iyi huylu meme tümörüdür. Bu tümörlerlerin yapısı sert, pürüzsüz, lastik kıvamındadır ve sınırları iyi belirlenebilir. Fibroadenomlar meme dokusu içerisinde bir bilye gibi hissedilebilir. Muayene edildiğinde cilt altında rahatlıkla hareket edebilir. Fibroadenomlar farklı büyüklükte olabilir. Bu tümörler kendiliğinden büyüyüp küçülebilir.

Fibroadenomlar genç kadınlarda en sık görülen kansere dönüşmeyen (iyi huylu, benign) tümörlerdir. Bir kadında tek bir fibroadenom kitlesi olabileceği gibi birden fazla kitle de olabilir.

Fibroadenom oluşumunun temel mekanizması henüz aydınlatılamamıştır. Ancak kadın üreme hormonlarının fibroadenom gelişiminde etkili olduğu düşünülmektedir. Fibroadenomlar genellikle doğurganlık çağında görülür. Gebelik sırasında veya hormon tedavisi alırken fibroadenom kitleleri büyüyebilir. Üreme hormonları düzeylerinin düştüğü menopoz döneminde ise fibroadenom kitleleri küçülebilir.

Fibroadenomun farklı türleri vardır. Bu türler:

BASİT FİBROADENOM​

Mikroskop altında incelendiğinde tümörler birbiri ile aynı görülür. Basit fibroadenomlar meme kanseri riskini arttırmaz.

KOMPLEKS FİBROADENOMLAR​

Bu fibroadenomları oluşturan hücreler çok hızlı bölünebilir ve tümör dokusu hızlı büyüyebilir. Kompleks fibroadenomlar genellikle daha yaşlı kadınlarda görülür.

JUVENİL FİBROADENOMLAR​

10-18 yaş arasındaki ergen ve genç yetişkinlerde en sık görülen meme tümörüdür. Juvenil fibroadenomların çoğu zamanla küçülür, kaybolur. Bazılarında ise büyüme gözlenebilir.

DEV FİBROADENOM​

Bu fibroadenom tümörleri 5 cm’den daha büyük boyutlara ulaşabilir. Dev fibroadenomlar, çevre meme dokusuna baskı yapabileceğinden cerrahi olarak çıkarılmaları gerekebilir.

FİLLOİDES TÜMÖRÜ​

Filloides tümörleri, fibroadenom yapısında tümörler değildir. Bu tümörler genellikle iyi huylu olmakla birlikte bazı filloides tümörleri kötü huylu yani kanser öncülü olabilir. Fibroadenomlar ile çok karıştırılan filloides tümörler hakkında doktorlar genellikle bu tümörlerin çıkarılmasını tavsiye eder.

Fibroadenom Belirtileri Nelerdir?​

Fibroadenomlar katı meme tümörleridir. Bu tümörler;

• Yuvarlak, düzgün sınırlı
• Kolaylıkla hareket ettirilebilen
• Ağrısız
• Sert veya lastiksi kıvamdadır.

Fibroadenomlar tek memede olabileceği gibi her iki memede de olabilir.

Sağlıklı kadınlarda meme dokusunda bazen yumru yumru, topaklı yapılar hissedilebilir. Eğer yeni bir kitle ele geliyorsa ve memede başka değişimler gözleniyorsa doktora başvurulmalıdır. Daha önce kontrol ettirilen meme tümörünün boyutu artıyorsa ve tümör, çevresindeki meme dokusundan ayrılıyorsa da tekrar doktor kontrolüne gitmekte fayda vardır.

Fibroadenom Tanısı Nasıl Konulur?​

Fibroadenom tanısında öncelikle meme muayenesi yapılır. Doktor her iki memedeki kitleleri ve diğer değişimleri inceler. Bazı fibroadenom tümörleri muayenede elle hissedilmeyecek kadar küçüktür. Bu tümörlerin tespit edilmesinde çeşitli görüntüleme yöntemlerinden faydalanılabilinir.

Muayenede ele gelen bir kitle saptanırsa hastanın yaşı, kitlenin özellikleri gibi parametreler göz önünde bulundurularak ileri tetkikler planlanır.

Meme tümörünü değerlendirmek için tanısal mamografi yöntemi kullanılabilir. Mamografi, X ışınları kullanarak memedeki şüpheli dokuların görüntüsünü (mammogram) elde etmeye yarar. Mammogramda fibroadenomlar; düzgün kenarlı, yuvarlak, çevre meme dokusundan ayrı bir kitle olarak görünür.

Ultrason, ses dalgaları kullanarak memenin iç kısmının görüntüsünü oluşturur. Doktorlar, meme tümörünü değerlendirmek için mamografiye ek olarak ultrason da isteyebilir. Özellikle meme dokusu yoğun olan kadınlarda daha sağlıklı bir değerlendirme yapabilmek için hem mammogram hem de ultrasona ihtiyaç duyulabilir.

Memede ele gelen kitle şikayetiyle başvuran 35 yaşından küçük kadınlarda, ilk tetkik olarak radyasyon maruziyetini önlemek için meme ultrasonu istenir. Ultrasonda şüpheli bir sonuç elde edilirse daha ileri tetkik olarak diğer görüntüleme yöntemleri kullanılabilir.

Mamografide memede tümör veya farklı bir anormallik fark edilirse ileri değerlendirme için ultrason tercih edilir. Meme ultrasonu, doktorun memedeki kitlenin katı mı yoksa sıvı ile dolu mu olduğunu ayırt etmesine yardımcı olur. Eğer kitle ultrasonda katı görünüyorsa fibroadenom, içi sıvı dolu olarak görünüyorsa kist olarak değerlendirilebilir.

Meme tümörlerini incelemede kullanılan bir diğer yöntem ince iğne aspirasyonudur. Bu işlemde doktor memedeki kitleden ince bir iğne yardımıyla örnek alır. Eğer kitleden alınan örnek sıvı şeklinde geliyorsa tümörün kistik özellik gösterdiği anlaşılabilir.

Kor iğne biyopsisinde ise doktor ultrason eşliğinde tümör dokusundan parça alır. Alınan bu parçalar incelenmek üzere laboratuvara gönderilir.

Fibroadenom Tedavi Yöntemleri Nelerdir?​

Fibroadenomlar genellikle tedavi gerektirmez. Ancak bazı kadınlar kafalarında soru işareti olsun istemedikleri için fibroadenom tümörlerini aldırmayı tercih eder.

Hastadaki tümörün fibroadenom olduğu muayene, görüntüleme yöntemleri ve biyopsi ile kesinleşirse hastanın cerrahi yöntemleri tercih etmesine gerek kalmayabilir. Cerrahinin meme şekli ve yapısını bozma ihtimali, fibroadenomların zamanla kendiliğinden küçüldüğü ve kaybolduğu düşünüldüğünde hastalar ameliyatı tercih etmeyebilir. Ayrıca birden fazla fibroadenom olan memede zaman içerisinde tümörün sabit kaldığı gözlenir. Bu nedenle de hastalar cerrahi tedavi yöntemlerini seçmeyebilir.

Cerrahi işlem istemeyen hastaların düzenli olarak doktor kontrolüne gitmesi gerekir. Bu kontrollerde tümörün büyüklüğündeki veya görünümdeki değişimler ultrason ile değerlendirilir. Hasta, meme dokusunda bulunan fibroadenomlarla ilgili endişe duymaya başlarsa ameliyat seçeneğini tekrar gözden geçirme şansına sahiptir.

Hastanın muayene, görüntüleme veya biyopsi sonuçların fibroadenomlarla ilgili bir anormallik varsa doktor cerrahi işlem seçeneğini sunabilir. Fibroadenomlarda görülen anormallikler genellikle aşırı büyük boyut, hızlı büyüme veya hastada istenmeyen semptomlara yol açmadır.

Fibroadenomların çıkarılmasında farklı cerrahi prosedürler kullanılabilir. Bunlardan ilki lumpektomi veya eksizyonel biyopsi adı verilen yöntemdir. Lumpektomi operasyonunda cerrah, memedeki kitleyi çevresindeki meme dokusunun bir kısmıyla birlikte çıkarır. Çıkarılan bu doku laboratuvarda incelenerek kanser riskinin olup olmadığı değerlendirilir.

Tümörü çıkarmada kullanılan bir diğer yöntem ise kriyoablasyondur. Bu işlemde çubuk benzeri bir alet (kriyoprob) cilt üzerinden meme içindeki fibroadenom tümörüne doğru ilerletilir. Tümöre ulaşıldığında kriyoprobdan çıkan gaz ilgili dokuyu dondurur ve yok eder.

Lazer ablasyon da fibroadenom tedavisinde kullanılabilir. Bu işlemde doktor ultrason eşliğinde lazer cihazı ile fibroadenom dokusu ortadan kaldırılır. Lazer ablasyon genellikle anestezi gerektirmez ve hasta işlem sonrası aynı gün içinde taburcu edilebilir. Lazer ablasyonun bir diğer avantajı da işlemin memede küçük bir yara izi dışında bir değişiklik yaratmamasıdır.

Fibroadenom tedavisinde uygulanabilecek bir diğer işlem radyofrekans ablasyondur. Bu prosedür için hasta lokal anestezi alır ve işlem ultrason eşliğinde yapılır. Fibroadenom tümörünün üzerine 6-8 mm bir kesi yapılır. Bu kesiden meme içine doğru çubuk şeklinde ince bir cihaz ilerletilir. Tümör dokusuna ulaşıldığında, cihazın içerisindeki radyofrekans ile ısıtılan küçük bir bıçak tümör dokusunu keser ve çevredeki meme dokusundan ayırır. Bu işlemin avantajı tümör dokusu kesilerek çıkarılırken çok fazla kanama olmamasıdır.

Fibroadenom tümörleri çıkarıldıktan sonra meme dokusunda yeni fibroadenomlar oluşabilir. Oluşan yeni tümörlerin fibroadenom mu yoksa kanserli bir doku mu olduğunu belirlemek için mamografi, ultrason ve biyopsi gibi yöntemler kullanılır.

Fibroadenomların çözülmesinde bitkisel alternatif tıp yöntemleri de etkili olduğu düşünülerek uygulanmaktadır. Bu uygulamaların fibroadenomun çözülmesinde, yok olmasında etkili olduğuna dair kesin bilimsel bir kanıt bulunmadığı unutulmamalıdır. Ancak bazı kadınlar zencefil çayı, hint yağı gibi bitkisel ürünleri fibroadenoma iyi geldiği düşüncesi ile kullanmaktadır.

Fibroadenomlar büyük çoğunlukla iyi huylu tümörlerdir ve kanser riskini artırmazlar. Meme dokusunda kitle fark eden kadınlar vakit kaybetmeden en yakın sağlık merkezine başvurmalıdır. Bu kitle iyi huylu bir fibroadenom olabileceği gibi kanser öncülü bir tümör de olabilir. Kadınların meme kanseri ile mücadelede düzenli olarak kontrollerini yaptırması önerilir.