finlandiya'da eğitim
finlandiyada eğitim oğretim sistemi
2003 yılı itibariyle zorunlu eğitimde 580000 cocuk bulunmaktadır Finlandiya ’nın iki ana dili vardır: Fince ve İsvecce Temel oğretimde ve ortaoğretim ikinci devrede oğrenim goren oğrencilerin yaklaşık olarak yuzde beşi oğrenim dilinin İsvecce olduğu okullarda okumaktadırlar Her iki dil grubunun da yuksek oğrenim duzeyinde de oğretim kurumları bulunmaktadır Buna ek olarak, tum oğretimin ya da oğretimin bir kısmının yabancı bir dilde verildiği bazı eğitim kurumları da mevcuttur (genel olarak İngilizce) Laponya ’nın Saami dili konuşulan bolgelerinde yerel merciler aynı zamanda Saami dilinde eğitim de duzenlemektedirler Cingeneler ve diğer azınlıklara mensup olanların yanı sıra işaret dilini kullanan kişiler icin de eğitim olanakları sunulmasına ozen gosterilmektedir
İdari kontrol ve kamu sektoru tarafından finanse edilen eğitimin oranı
Finlandiya ’da eğitim, Eğitim Bakanlığı ’nın sorumluluğu altındadır Ulusal Eğitim Kurulu Bakanlıkla birlikte ilk, orta ve yetişkin eğitimi icin eğitim hedeflerini, iceriklerini ve metotlarını geliştirmek icin calışmaktadır Buna ek olarak, altı Finlandiya Eyaleti ’nin her biri bu konularla ilgilenen bir Eğitim ve Kultur Bakanlığı ’na sahiptir Yerel yonetim, eğitim verme hususunda cok onemli roller ustlenen yerel yetkililerin (belediyeler) sorumluluğu altındadır
İlkoğretim ve ortaoğretim ikinci devrede oğretim sunan kurumların bir coğu yerel yetkililer ya da ortak belediye kurulları (belediye birlikleri) tarafından idare edilmektedir 2003 yılında oğrencilerin %98 ’i kamu tarafından finanse edilen ilkoğretim okullarında oğrenim gormekte iken kamu tarafından finanse edilen Ortaoğretim ikinci devre okullarına devam edenlerin oranı %97 , kamu tarafından finanse edilen ortaoğretim ikinci devre okullarına devam edenlerin oranı ise 87% oranında idi Finlandiya ’da ozel kurumlar devlet gozetimi altında bulundurulmaktadır Bu kurumlar da Ulusal Eğitim Kurulu tarafından onaylanan ana ulusal oğretim programı ve yeterlilik tuzuklerini takip etmektedirler Bu kurumlar aynı zamanda kamu tarafından finanse edilen okulların aldığı mali destekle aynı duzeyde kamusal mali destek almaktadırlar Eğitimi finanse etme sorumluluğu Devlet ile yerel yetkililer arasında bolunmuştur İlk ve orta oğretim icin kullanılan fonlarda devlet masrafların %57 ’sini karşılarken belediyelerin sağladığı katkı ortalama olarak %43 civarında seyretmektedir
Okullara ne kadar ozerklik verileceğine yerel yetkililer karar vermektedirler Okullar, kanunun gerektirdiği temel işlevleri yere getirdikleri surece kendi idari duzenlemelerine gore eğitim hizmeti sunma hakkına sahiptirler
Teknik okulların coğu belediyeye bağlı ya da ozel okullardır Tum universiteler Devlet tarafından idare edilmektedirler ve buyuk oranda ozerkliğe sahiptirler
Ayrı bir okul denetimi mevcut değildir ve okullara yapılan ve devlet yetkilileri tarafından duzenlenen denetim ziyaretleri artık gercekleştirilmemektedir Eğitim verenlerin etkinlikleri yonetmelikler ve ana ulusal oğretim programında belirtilen hedefler tarafından idare edilmektedir Sistem oğretim programında ortaya konulan hedeflerin karşılanması hususunda eğitimcilerin gosterdiği uzmanlığa dayanmaktadır İc değerlendirme ve dış değerlendirme konularının her ikisine de onemli oranda odaklanılmıştır Ayrı bir Eğitim ve Oğretim Değerlendirme Konseyi 2003 yılının Nisan ayından beri Eğitim Bakanlığı ile ortaklaşa bir şekilde calışmalarını surdurmektedir Bu kurul temel ve ortaoğretim ikinci devre eğitim ve oğretimin planlanması, idare edilmesi, yonetilmesi ve geliştirilmesinden sorumludur Teknik Ortaoğretim ikinci devreler ve universiteler kendi etkinliklerinin ve cıktılarının değerlendirilmesinden kendileri sorumludurlar Bu bağlamda, bunlar Yuksek Oğretim Değerlendirme Konseyi ’nden destek almaktadırlar
İlk oğretim oncesi
Doğumlarından 6 yaşına kadar olan sure boyunca cocuklar kreşlere (kindersartenler) ya da her biri ailenin gelirine gore makul fiyatlar talep eden ozel yuvalarda bulunan daha kucuk boyuttaki aile kreş gruplarına gidebilmektedirler 2001 yılından bu yana 6 yaşındaki tum cocuklar ucretsiz okul oncesi eğitim alma hakkına sahiptirler Her yerel idare okul oncesi eğitimi okullarda, kreşlerde ya da Cocukların Gunduz Bakımına ilişkin (361973) sayılı kanununda belirtilmiş olan aile kreşlerine ya da diğer uygun başka yerlerde vermeye karar verebilir 2002 yılında 6 yaşındaki cocukların %98 ’i okul oncesi eğitime katılmıştır
Zorunlu tam zamanlı oğretim
(a) Safhaları
PeruskouluGrundskola (kapsamlı okul)
Form 16 712 Yaş
Form 79 1316 Yaş
1 Ocak 1999 tarihinden beri yururlukte olan Temel Eğitim Kanunu (6281998) artık kapsamlı okulları birinci devre ve ikinci devre olmak uzere iki aşamaya ayırmamaktadır Bu kanun, yalnızca eğitimin 9 yıl surduğunu ve ilk 6 yılda eğitimin sınıf oğretmeni tarafından verilirken son uc yılda ise konu oğretmenleri tarafından verilmesi gerektiğini belirtmektedir
(b) Kabul Kriterleri
Cocuklar yedinci yaşlarını doldurdukları yıl icerisinde zorunlu oğretime başlamak zorundadırlar Yaklaşık %1 oranında cocuk oğretime bir yıl erken başlamaktadır ancak bunun gercekleştirilebilmesi icin cocuğun okula başlamaya hazır olduğunu kanıtlayan bir belge gerekmektedir Tum temel oğretim ucretsizdirYerel yonetim her cocuğa yaşadıklara yere yakın bir okul yeri tayin etmektedir ancak belli kısıtlamalar uygulanmasına karşın aileler kendi tercih ettikleri kapsamlı okulu secme konusunda ozgurdurler
(c) Okul gunununhaftasınınyılının uzunluğu
Okul yılı Ağustos ortasından başlayan ve Haziran ’ın başına kadar devam eden donemde 190 gun icermektedir Okullar haftanın beş gunu acıktır ve haftalık alınan ders sayısı duzeye ve alınan secmeli derslerin sayısına bağlı olarak asgari 19 saatten azami 30 saate kadar değişmektedir Buna ek olarak, fazladan tatillerle ilgili yerel ozerklik soz konusudur
(d) Sınıf buyukluğu oğrencilerin gruplandırılması
Sınıf buyukluğune ilişkin bir yonetmelik bulunmamaktadır Gruplar normalde aynı yaştaki cocuklardan oluşmaktadır Ancak uygun gorulduğu durumlarda farklı yaş grubundaki cocuklara ozellikle kucuk okullarda birlikte oğretim verilebilir İlk altı yılda oğrenciler genelde konuların coğu icin aynı oğretmene bağlıdırlar ancak ozellikle gorsel sanatlar, muzik ve beden eğitimi gibi konularda konu oğretmenleri de kullanılmaktadır 7 ila 9 sınıflardaki cocuklar neredeyse her konu icin ayrı oğretmenden eğitim almaktadırlar
(e) Oğretim programı kontrolu ve icerik
Ana ulusal oğretim programı Ulusal Eğitim Kurulu tarafından belirlenmiştir ve hedefleri ve değerlendirme kriterlerini icermektedir Bu cercevede okullar ve yerel yonetim kendi yerel kapsamlarına uygun kendi oğretim programını yonetmelikleri oluştururlar Oğretmenler kendi oğretim metotlarını secerler ve yine kendi eğitim malzemelerini belirleme konusunda ozgurdurler Temel eğitimde zorunlu ana konular ana dil (Fince ya da İsvecce) ve edebiyat, ikinci ulusal dil, yabancı diller, cevre calışmaları, sağlık eğitimi, din ya da ahlak bilimi, tarih, sosyal bilgiler, matematik, fizik, kimya, biyoloji, coğrafya, beden eğitimi, muzik, gorsel sanatlar, el sanatları, ev ekonomisi ve rehberlik dersleridir
(f) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler
Oğretmenler oğretim programında yazılı olan hedefler temelinde kendi ayrı konularında değerlendirmeler gercekleştirirler Değerlendirme gunluk okul hayatının surekli bir parcasıdır ve her oğrenci yılda en az bir kez bir rapor almaktadır Buna ek olarak bir okul yılı icerisinde en az bir kez bir ara rapor verilebilir Başarı hem surekli olarak hem de oğretmenlerin uyguladığı sınavlarla değerlendirilmektedir Kapsamlı okul hayatının 9 yılını başarıyla tamamlayan oğrenciye bir belge verilmektedir Secmeli olan 10 yılı tamamlayan oğrencilere ek bir belge sunulmaktadır
Ortaoğretim ikinci devre eğitimi ve Ortaoğretim ikinci devre sonrası eğitim
(a) Oğretim Turleri
LukioGymnasium (Genel Ortaoğretim ikinci devre) Ammatillnen oppolaitos Yrkeslaroanstalt (mesleki Ortaoğretim ikinci devre) 1619 Yaş
(b) Kabul kriterleri
Zorunlu oğretimi başarıyla tamamlayan oğrenciler genel ve mesleki eğitim ve oğretim icin uygundurlar Başvuru sureci esasen ortak ulusal başvuru sistemi vasıtasıyla gercekleşmektedir Oğrenciler Ortaoğretim ikinci devre oğrenimi sunan herhangi bir oğrenim kurumuna ulusal kapsamda başvuru yapma hakkına sahiptirler Ortaoğretim ikinci devrelere oğrenci secimi esasen daha onceki okul calışması kayıtlarına gore gercekleşirken mesleki Ortaoğretim ikinci devreler tarafından kullanılan secme kriterleri iş deneyimi ve diğer karşılaştırılabilir faktorleri ve muhtemelen de giriş ve yetenek sınavlarını da kapsayabilir Okul ucreti olmamasına rağmen, oğrenim ekipmanı vasıtasıyla katkı yapılması gerekebilir Oğrencilerin %90 ’ından fazlası temel eğitimin hemen ardından eğitimlerine devam etmektedirler Bu oğrencilerin yaklaşık %54 ’u genel Ortaoğretim ikinci devreye devam etmeyi secerken %36 ’sı ise mesleki eğitim veren Ortaoğretim ikinci devreleri tercih etmektedir Hem genel Ortaoğretim ikinci devre eğitiminin hem de mesleki Ortaoğretim ikinci devre eğitimin tamamlanması oğrencilere yuksek oğrenime devam etmeleri acısından secilebilirlik sağlamaktadır
(c) Oğretim programı kontrolu ve iceriği
Ulusal Eğitim Kurulu hem genel Ortaoğretim ikinci devre eğitiminin hem de mesleki Ortaoğretim ikinci devre eğitim ve oğretiminin konu ve calışma modullerinin hedeflerini ve temel iceriklerine karar vermektedir İlgili ulusal temel oğretim programına dayalı olarak her eğitim veren kişi yerel oğretim programını oluşturur
Genel Ortaoğretim ikinci devre eğitimindeki zorunlu konular ana dil ve edebiyat, ikinci ulusal dil, yabancı diller, matematik ve doğal bilim calışmaları, insani bilimler ve sosyal bilimler, din ya da ahlak bilgisi, fiziksel ya da sağlık eğitiminin yanı sıra sanat ve uygulamalı konuları icermektedir Buna ek olarak, oğretim programı hukumleri okullar tarafından belirlenen uzmanlaşma ve uygulamalı dersleri icermektedir Oğrenciye aynı zamanda danışmanlık hizmeti de sunulmalıdır
Bir mesleki eğitim kurumuna devam eden bir oğrenci icin temel oğretim programı ana dil, ikinci ulusal dil, yabancı diller, matematik, fizik, kimya, sosyal bilimler ve calışma hayatı, fiziksel ya da sağlık eğitiminin yanı sıra sanat ve kultur derslerini icermektedir
Mesleki Ortaoğretim ikinci devre eğitimi yeterlilikleri okul tabanlı eğitimde ya da stajyerlik eğitiminde edinilebilir Oğrencinin bireysel calışma planları kendi secimlerini ve calışmalarının ilerleyişini belirlemektedir
(d) Değerlendirme, sınıf gecme ve yeterlilikler
Genel Ortaoğretim ikinci devre eğitiminin oğretim programı uc sene olarak belirlenmiştir ancak oğrenciler bu eğitimi 2 ya da 4 yılda da tamamlayabilmektedirler Eğitim yıllık derslere gore organize edilmiş değildir Her ders, dersin tamamlanmasına gore değerlendirmeye tabi tutulur ve bir oğrenci gerekli sayıda dersi tamamladığı zaman okul diplomasını alır
Genel Ortaoğretim ikinci devre eğitimi iki ulusal ana dili, bir yabancı dili ve matematik ya da genel dersleri (insani bilimler ve doğal bilimler) iceren dort zorunlu testten oluşan ulusal bir universite giriş sınavı ile sona ermektedir Oğrenciler sınavda secmeli testler de alabilmektedirler Universite giriş sınavının ve tum Ortaoğretim ikinci devre eğitimi oğretim programının başarılı bir şekilde gecilmesinin ardından oğrenciler gecilen testlerin ayrıntılarını, elde edilen derece ve notları gosteren ayrı bir sertifika almaktadırlar Mesleki Ortaoğretim ikinci devre eğitim ve oğretimi goren oğrenciler de universite giriş sınavına girebilmektedirler
Mesleki eğitim ve oğretim yedi farklı eğitim alanını, 112 farklı calışma programını iceren 52 mesleki yeterliliği kapsamaktadır Calışmaların kapsamı uc yıldır (120 kredi) Her mesleki yeterlilik en az 20 kredilik kısmı şirketlerde işi oğrenme olmak uzere, diller ve bilimle gibi temel konular ve secmeli konuları icermektedir Calışmalar oğrenci danışmanlığını ve bir final projesini de icermektedir Bazı calışmalar zorunludur, bazıları ise secmelidir
Oğrenci becerileri ve bilgisi her calışma modulunu tamamlanmasının ardından değerlendirilmektedir Bir yeterlilik sertifikası bireysel calışma planına dahil edilmiş olan tum calışmaların tamamlanmasının ardından verilmektedir
Yuksek oğrenim
(a) Kurum tipleri
Yuksek oğrenim, profesyonel hayata yonelik yuksek oğrenim kurumları olan universiteler ve teknik okullarda sunulmaktadır Her ikisinin de kendi profilleri bulunmaktadır; universiteler bilimsel araştırma ve oğretimi vurgularken teknik okullar daha uygulamaya yonelik bir yaklaşım benimsemişlerdir
(b) Erişim
Finlandiya ’daki universite giriş sınavı yuksek oğrenim icin genel secilebilirlik olanağı sunmaktadır Buna ek olarak, Finlandiya teknik okul derecesine sahip olanlar, Ortaoğretim ikinci devre sonrası mesleki yeterliliklere sahip olanlar ya da en azından uc yıllık bir mesleki yeterliliğe sahip olanlar da universite eğitimi icin secilebilirliğe sahip olarak addedilmektedirler Universiteler aynı zamanda alakalı universite tarafından gerekli olarak addedilen acık universite calışmalarını tamamlamış olan ya da universitenin calışmaları tamamlamak icin gerekli beceri ve bilgiye sahip olduğuna inandığı kişileri de kabul edebilir
Tum calışma alanlarına kısıtlanmış giriş, “numerus clausus bulunmaktadır Başvuru yapan kişi sayısı mevcut kapasiteyi gectiği icin universiteler değişik oğrenci secme kriterlerine başvurmaktadırlar
Kabul icin genel şart genel ortaoğretim ikinci devre eğitiminin ya da mesleki ortaoğretim ikinci devre eğitim ve oğretiminin tamamlanmış olmasıdır Diğer bir deyişle, aşağıda belirtilen adaylar teknik okul calışmaları gercekleştirme hususunda yeterlilik sahibi olarak kabul edilmektedirler: universite giriş sınavına girmiş olanlar ya da ortaoğretim ikinci devre eğitimini tamamlamış olanlar ya da mesleki yeterliliğe sahip olanlar (ya da Ortaoğretim ikinci devre sonrası bir yeterliliğe sahip olanlar) veya eşdeğer bir uluslararası ya da yabancı yeterliliğe sahip olanlar
Teknik okullara oğrenci secimi ana olarak okul başarısına ve iş deneyimine ve genelde de giriş sınavlarına dayanmaktadır
(c) Yeterlilikler
Universitelerdeki derece sistemine gore duşuk ya da daha yuksek seviyede akademik derece almak mumkundur Daha duşuk seviyedeki ya da lisans seviyesindeki derece (120 kredi) 3 yılda ve yuksek ya da mastır derecesi (160180 kredi) 56 yılda tamamlanabilir Buna ek olarak, universiteler bilimsel lisans ustu derecesi olan licentiate ve doktora dereceleri vermektedirler
Bir teknik okul derecesi almak icin gerekli calışmalar 3,54 yıl ya da 140160 kredi gerektirmektedir bu da teknik okulların oğrenciye bir derece sertifikası verdiği calışma alanına gore değişmektedir Bazı teknik okullar 1 Ağustos 2002 tarihinden itibaren bir sınav sistemine gore lisans ustu derecesi calışmaları onermektedir (Cf 2 bolum)
Yetişkin eğitim ve oğretimi
Gencler icin ortaya konulan ve yaygın okullardan universite oğrenimine kadar değişen tum eğitim ve oğretim şekilleri yetişkinler icin de sunulmaktadır Bazı eğitim kurumları yalnızca yetişkin eğitim ve oğretimine odaklanmışlardır Yetişkin eğitim ve oğretimi firmalar icerisinde hizmet ici eğitim şeklinde de verilmektedir
Yetişkinler icin ortaoğretim ikinci devre sonrası eğitimde, yetişkinler tıpkı gencler gibi universite giriş sınavı icin eğitim gorebilir ve aynı sınava katılabilirler Yetişkinler aynı zamanda genclerle aynı ortaoğretim ikinci devre sonrası mesleki yeterliliklere de sahip olabilirler
Yetişkinlerin ozellikle yetişkinler icin tasarlanmış olan yeterlik tabanlı yeterlilikler sistemi vasıtasıyla mesleki yeterlilikler icin eğitim gormeleri ve bunları kazanmaları esnek bir yoldur Sistem kişilere kendi mesleki becerilerini bu becerileri işte, okul calışmalarında ya da kendi boş zaman etkinlikleri esnasında kazanmış olmalarından bağımsız bir bicimde yeterlik testlerinde gosterme şansı tanımaktadır Calışmalar her oğrenci icin ayrı olarak hazırlanan bireysel oğrenme programlarına dayanmaktadır Yeterlik tabanlı uc yeterlilik bulunmaktadır: ortaoğretim ikinci devre sonrası , ileri mesleki yeterlilikler ve ozel mesleki yeterlilikler Yeterlik tabanlı yeterlilikler Ulusal Eğitim Kurulu tarafından saptanmaktadır Diğer yandan sistemin kurulumu ve denetlenmesi iş veren, calışan ve oğretmen temsilcilerinden oluşan uc taraflı yeterlilik komitesinin sorumluluğu altındadır
Yeterlik tabanlı yeterlilik sistemi hayat boyu oğrenmenin ilkelerini yansıtmaktadır Devlet aynı zamanda hayat boyu oğrenme ilkesini liberal yetişkin eğitim kurumlarını finanse ederek de desteklemektedir Bu eğitim kurumlarının geniş bir ozerkliğinin yanı sıra verilen eğitimin hedeflerine, hedef kitlesine ve metotlarına karar verme ozgurluğu de bulunmaktadır
Ozel ihtiyaclar
Temel eğitimde, ozel ihtiyac eğitimi ana olarak normal okul eğitimiyle bağlantılı bir şekilde sağlanmaktadır Eğer bir oğrenciye engelli ya da hasta olması, gec gelişme gosterme, ruhsal bozukluklar ya da benzer diğer nedenlerden oturu normal bir oğrenme grubu icerisinde eğitim sağlanamıyorsa, bu oğrencinin ozel ihtiyac sahibi kişiler icin sağlanan eğitime kabul edilmesi ya da transfer edilmesi gerekmektedir Bu tur durumlarda, ozel ihtiyac eğitimi ozel bir sınıfta ya da uygun başka bir yerde de verilebilir Eğitim ozel sınıf oğretmeni vasıtasıyla verilir Ozel ihtiyac eğitimine kabul edilen ya da transfer edilen her oğrenci icin bireysel bir oğretim programı hazırlanması zorunludur Buna ek olarak, ozel desteğe ihtiyacı olan oğrencilere uygun olan durumlarda normal kurumlar tarafından ilkokul oncesi ve mesleki eğitim ve oğretim sunulmaktadır
Oğretmenler
Kreşlerdeki oğretmenler ve rehber elemanlar ya bir universiteden veya teknik okuldan lisans derecesine sahiptirler ya da ortaoğretim ikinci devre sonrası mesleki yeterlilikler olarak bilinmekte olan yeterliliklere sahiptirler Buna ek olarak, ortaoğretim ikinci devre duzeyinde ilgili mesleki yeterliliklere sahip olan diğer cocuk bakımı profesyonelleri tarafından desteklenmektedirler
Temel eğitimin ilk altı yılında gorev yapan oğretmenler genelde tum derslere girmektedirler (sınıf oğretmenleri), buna karşılık son uc yıllık donemde ve ortaoğretim ikinci devre duzeyinde konu uzmanı oğretmenler (konu oğretmenleri) gorev yapmaktadır Sınıf oğretmenleri Eğitim Mastırı yapmış kişiler iken konu oğretmenleri pedagojik derslerin yanı sıra ders verdikleri konuda Mastır derecesine sahip kişilerdir
Sınıf oğretmenliği eğitimine başvuran kişilerin universite giriş sınavını başarıyla tamamlamış olmaları gerekmektedir Sınıf oğretmenliği eğitimi icin giriş sınavı yazılı bir sınav, bir yetenek testi ve mulakat icermektedir Bazı universiteler aynı zamanda bir grup durum calışması ve secmeli olarak kendi sınavlarına girilmesini talep etmektedirler
Konu oğretmenliği icin başvuruda bulunan kişiler her zamanki proseduru takip ederek ayrı ayrı universite fakultelerine ve kendi ana konularından sorumlu olan bolumlere (orneğin matematik) başvuru yapmaktadırlar Konu oğretmeni olmayı arzu eden kişiler bundan başka ayrıca konu oğretmenliği eğitimi icin başvuruda bulunacaklardır Bazı universite fakultelerinde oğrenciler doğrudan konu oğretmenliği eğitimine başvuru yapabilmektedirler
Kuruma ve konuya bağlı olarak, mesleki ve teknik okul oğretmenlerinin ya 1) uygun bir lisans (ya da lisansustu) akademik derece 2) uygun bir teknik okul derecesi ya da 3) kendi mesleki alanlarında mumkun olan en ust duzeyde yeterliliğe, alanda en az 3 yıllık deneyime ve en az 35 kredilik (525 ECTS) pedagojik calışmaya sahip olmaları gerekmektedir Universite oğretim gorevlilerinin genel olarak bir doktora ya da diğer lisansustu derecelere sahip olmaları gereklidir
Eğitim Alanında Surdurulmekte Olan Reformlar ve Tartışma Konuları
Temel Eğitim
Temel eğitim icin temel ulusal oğretim programı yenilenmiştir ve kademeli olarak kabul edilecektir Aralık 2001 tarihinde Hukumet tarafından onaylanmış olan yeni bir zaman dağılımı, yeni temel ulusal oğretim programı ile birlikte kabul edilecektir Tum eğitim verenlerin yeni oğretim programını en gec Ağustos 2006 tarihinde uygulamaya koyması gerekmektedir 1994 yılından kalma temel ulusal oğretim programı ile karşılaştırıldığında en buyuk şans daha acık ve net yonergeler ve bağlamsal cerceve olacaktır Haftalık toplam ders sayısı sağlık eğitimi adında yeni bir ders koyulmuş olmasına rağmen değiştirilmemiştir
Hukumet Temel Eğitim Yasasının okul cağındaki cocuklar icin oğretim programı dışı sabah ve oğleden sonra etkinliklerine ilişkin tuzuklerine bazı eklemelerde bulunmuştur Belediyeler Ağustos 2004 tarihi itibariyle Devletten temel eğitim 1 ve 2 sınıf oğrencileri ve ozel ihtiyac sahibi oğrenciler icin duzenlenen bu tur etkinlikleri duzenlemek icin destek alma yetkisine sahiptirler Bununla birlikte, belediyeler sabah ve oğleden sonra etkinlikleri sunmaya zorunlu değildirler, ancak eğer bunu yaparlarsa ailelerden para toplayabilmektedirler Bu etkinliklerin hedefleri ve ana icerikleri 2004 yılının başlarında Ulusal Eğitim Kurulu tarafından ortaya konulmuştur Hukumet aynı zamanda bu etkinliğe dahil olan personelin sahip olması gereken yeterliliklere ilişkin bir kararname yayınlamıştır Hukumet sabah ve oğleden sonra etkinliklerinin gelişimini denetleyecek ve 2006 yılında raporunu sunacaktır
Genel Ortaoğretim İkinci Devre Eğitimi
Genel Ortaoğretim ikinci devre eğitimi icin oğretim programı reformu da yoldadır Yeni bir temel oğretim programı oluşturulmuş ve temel oğretim programı tabanlı yeni yerel oğretim programları okullarda Ağustos 2005 tarihinde kullanılacaktır
Universite giriş sınavında reform gercekleştirme konusu oldukca tartışılan bir konudur Burada amac oğrencilere adayların kendi ana dillerinin yanı sıra aralarında ikinci ulusal dil, yabancı dil, matematik ve genel bilimlerin olduğu sınavlardan ucunu secmek durumunda oldukları daha fazla secenek sunmaktır Genel bilimlerde sınavın yapısında reform gercekleştirilmiştir (2006 tarihi itibariyle yururluğe girecektir) Amaclardan bir tanesi bu testi yuksek oğrenim icin oğrenci secmede daha uygulanabilir hale getirmektir
Yetişkin Eğitim ve Oğretimi
İnsanların Finlandiya ’da ortalama olarak 59 yaşında emekli olmalarının en onemli nedenlerinden bir tanesi yetersiz mesleki beceriler olarak gosterilmektedir Araştırma sonucları gostermektedir ki duşuk seviyede bilgisayar bilgisi ve okuma bilgisi katılımsızlığa ya da yetişkin eğitimine katılmamaya bilincli bir şekilde karar alınmasına katkıda bulunmaktadır İş gucundeki yaklaşık yarım milyon kişi yalnızca Ortaoğretim birinci devre mezunudur Bu kişilerin mesleki yeterliğini geliştirmek ve istihdamlarını garanti altına almak icin 20032007 donemi icin ayrı bir Hukumet programı oluşturulmuştur Programın amacı Ortaoğretim ikinci devre eğitimine sahip olmayan mumkun olduğunca cok yetişkinin mesleki yeterlilik, ileri mesleki yeterlilik ya da uzman mesleki yeterliliği sahibi olmasını sağlamaktır Calışan grup kaynakların buyuk coğunluğunun mesleki ortaoğretim ikinci devre yeterliliklerine yonelten ya da bunları destekleyen calışmalara ayrılacağını duşunmektedir Calışmaların hedefi bir girişim gercekleştirmek ve tum yetişkin nufusun eğitime katılımını artırmak, uzun bir sureden beri eğitim ya da oğretime katılmamış olan kişilerin calışma becerilerini geliştirmek ve daha ileri duzey eğitim almak icin olanaklar tahsis edilmesini garanti altına almaktır Bu program icin tahsis edilen kaynakların bir kısmı bilgi toplumunun ihtiyac duyduğu becerilerin eğitimine ayrılacaktır Program 3059 yaş grubunu hedeflemektedir
Yuksek Oğretim
1997 yılında teknik okullarda lisansustu derecelere duyulan ihtiyac sorunu ortaya cıkmış ve iki yıl sonra lisansustu derecelere ilişkin karar 2000 yılının başında alınmıştır Teknik okullarda lisansustu derecelere ilişkin yasa 1 Ocak 2002 tarihinde yururluğe girmiştir ve Eğitim Bakanlığı 20 teknik okula uclu derece programları başlatmaları icin izin vermiştir 2003 yılında daha fazla teknik okul bu kapsama girmiştir Bu denemeye 2005 yılında son verilecektir
Teknik okul lisansustu derecesi, yeni bir universite derecesi ve bir teknik okul derecesini ya da diğer alakalı yuksek oğrenim derecelerini tamamlamış olan ve derecenin tamamlanmasının ardından bu derecenin tamamlandığı alanda en az 3 yıllık iş deneyimi olan kişileri hedeflemektedir Yeni yuksek oğretim derecesi calışma hayatı ihtiyaclarına gore belirlenmiştir ve yetişkin eğitimi hedefleri doğrultusunda uygulanmaktadır
Bologna sureciyle ilişkili olarak yuksek oğrenimde iki kademeli derece sisteminin kabulu planı Finlandiya ’da uygulamaya konulmaktadır Değişikliğe uğramış bir Universiteler Yasası 1 Ağustos 2005 tarihinde yururluğe girecektir ve iki kademeli derece yapısını başlatacaktır İki kademeli derece yapısında, Mastır derecesi lisans derecesine ya da karşılaştırılabilir eğitime bağlı olacaktır Bu derece yapısı tıp ve dişcilik haric tum alanlar icin gecerli olacaktır Finlandiya ders kredi sisteminin yerini Avrupa ECTS kredi sistemi alacak ve bu da Fin universite derecelerini uluslararası capta karşılaştırmak icin kolaylık sağlayacaktır
Yuksek oğrenim derecesini tamamlamak icin gereken surenin kısaltılması icin de caba gosterilmektedir: Uzerinde değişiklik yapılmış Universiteler Yasası universite ve teknik okul derecesi oğrencilerinin eğitim haklarına ilişkin yonetmelikleri icerecektir Universiteler oğrencilere ortaya koyulan zaman sınırları icerisinde derecelerini alabilmeleri icin rehberlik ve eğitim sağlamakla gorevli olacaklardır
İyileştirilmiş rehberliğe ek olarak, oğrencilere, tabi oldukları vergiler uzerinden bir oğrenci kredisi indirimi hakkı tanınarak, bu oğrencilerin okul calışmalarını ortaya konulmuş olan zaman sınırları icerisinde tamamlamaları teşvik edilecektir
finlandiyada eğitim oğretim sistemi
2003 yılı itibariyle zorunlu eğitimde 580000 cocuk bulunmaktadır Finlandiya ’nın iki ana dili vardır: Fince ve İsvecce Temel oğretimde ve ortaoğretim ikinci devrede oğrenim goren oğrencilerin yaklaşık olarak yuzde beşi oğrenim dilinin İsvecce olduğu okullarda okumaktadırlar Her iki dil grubunun da yuksek oğrenim duzeyinde de oğretim kurumları bulunmaktadır Buna ek olarak, tum oğretimin ya da oğretimin bir kısmının yabancı bir dilde verildiği bazı eğitim kurumları da mevcuttur (genel olarak İngilizce) Laponya ’nın Saami dili konuşulan bolgelerinde yerel merciler aynı zamanda Saami dilinde eğitim de duzenlemektedirler Cingeneler ve diğer azınlıklara mensup olanların yanı sıra işaret dilini kullanan kişiler icin de eğitim olanakları sunulmasına ozen gosterilmektedir
İdari kontrol ve kamu sektoru tarafından finanse edilen eğitimin oranı
Finlandiya ’da eğitim, Eğitim Bakanlığı ’nın sorumluluğu altındadır Ulusal Eğitim Kurulu Bakanlıkla birlikte ilk, orta ve yetişkin eğitimi icin eğitim hedeflerini, iceriklerini ve metotlarını geliştirmek icin calışmaktadır Buna ek olarak, altı Finlandiya Eyaleti ’nin her biri bu konularla ilgilenen bir Eğitim ve Kultur Bakanlığı ’na sahiptir Yerel yonetim, eğitim verme hususunda cok onemli roller ustlenen yerel yetkililerin (belediyeler) sorumluluğu altındadır
İlkoğretim ve ortaoğretim ikinci devrede oğretim sunan kurumların bir coğu yerel yetkililer ya da ortak belediye kurulları (belediye birlikleri) tarafından idare edilmektedir 2003 yılında oğrencilerin %98 ’i kamu tarafından finanse edilen ilkoğretim okullarında oğrenim gormekte iken kamu tarafından finanse edilen Ortaoğretim ikinci devre okullarına devam edenlerin oranı %97 , kamu tarafından finanse edilen ortaoğretim ikinci devre okullarına devam edenlerin oranı ise 87% oranında idi Finlandiya ’da ozel kurumlar devlet gozetimi altında bulundurulmaktadır Bu kurumlar da Ulusal Eğitim Kurulu tarafından onaylanan ana ulusal oğretim programı ve yeterlilik tuzuklerini takip etmektedirler Bu kurumlar aynı zamanda kamu tarafından finanse edilen okulların aldığı mali destekle aynı duzeyde kamusal mali destek almaktadırlar Eğitimi finanse etme sorumluluğu Devlet ile yerel yetkililer arasında bolunmuştur İlk ve orta oğretim icin kullanılan fonlarda devlet masrafların %57 ’sini karşılarken belediyelerin sağladığı katkı ortalama olarak %43 civarında seyretmektedir
Okullara ne kadar ozerklik verileceğine yerel yetkililer karar vermektedirler Okullar, kanunun gerektirdiği temel işlevleri yere getirdikleri surece kendi idari duzenlemelerine gore eğitim hizmeti sunma hakkına sahiptirler
Teknik okulların coğu belediyeye bağlı ya da ozel okullardır Tum universiteler Devlet tarafından idare edilmektedirler ve buyuk oranda ozerkliğe sahiptirler
Ayrı bir okul denetimi mevcut değildir ve okullara yapılan ve devlet yetkilileri tarafından duzenlenen denetim ziyaretleri artık gercekleştirilmemektedir Eğitim verenlerin etkinlikleri yonetmelikler ve ana ulusal oğretim programında belirtilen hedefler tarafından idare edilmektedir Sistem oğretim programında ortaya konulan hedeflerin karşılanması hususunda eğitimcilerin gosterdiği uzmanlığa dayanmaktadır İc değerlendirme ve dış değerlendirme konularının her ikisine de onemli oranda odaklanılmıştır Ayrı bir Eğitim ve Oğretim Değerlendirme Konseyi 2003 yılının Nisan ayından beri Eğitim Bakanlığı ile ortaklaşa bir şekilde calışmalarını surdurmektedir Bu kurul temel ve ortaoğretim ikinci devre eğitim ve oğretimin planlanması, idare edilmesi, yonetilmesi ve geliştirilmesinden sorumludur Teknik Ortaoğretim ikinci devreler ve universiteler kendi etkinliklerinin ve cıktılarının değerlendirilmesinden kendileri sorumludurlar Bu bağlamda, bunlar Yuksek Oğretim Değerlendirme Konseyi ’nden destek almaktadırlar
İlk oğretim oncesi
Doğumlarından 6 yaşına kadar olan sure boyunca cocuklar kreşlere (kindersartenler) ya da her biri ailenin gelirine gore makul fiyatlar talep eden ozel yuvalarda bulunan daha kucuk boyuttaki aile kreş gruplarına gidebilmektedirler 2001 yılından bu yana 6 yaşındaki tum cocuklar ucretsiz okul oncesi eğitim alma hakkına sahiptirler Her yerel idare okul oncesi eğitimi okullarda, kreşlerde ya da Cocukların Gunduz Bakımına ilişkin (361973) sayılı kanununda belirtilmiş olan aile kreşlerine ya da diğer uygun başka yerlerde vermeye karar verebilir 2002 yılında 6 yaşındaki cocukların %98 ’i okul oncesi eğitime katılmıştır
Zorunlu tam zamanlı oğretim
(a) Safhaları
PeruskouluGrundskola (kapsamlı okul)
Form 16 712 Yaş
Form 79 1316 Yaş
1 Ocak 1999 tarihinden beri yururlukte olan Temel Eğitim Kanunu (6281998) artık kapsamlı okulları birinci devre ve ikinci devre olmak uzere iki aşamaya ayırmamaktadır Bu kanun, yalnızca eğitimin 9 yıl surduğunu ve ilk 6 yılda eğitimin sınıf oğretmeni tarafından verilirken son uc yılda ise konu oğretmenleri tarafından verilmesi gerektiğini belirtmektedir
(b) Kabul Kriterleri
Cocuklar yedinci yaşlarını doldurdukları yıl icerisinde zorunlu oğretime başlamak zorundadırlar Yaklaşık %1 oranında cocuk oğretime bir yıl erken başlamaktadır ancak bunun gercekleştirilebilmesi icin cocuğun okula başlamaya hazır olduğunu kanıtlayan bir belge gerekmektedir Tum temel oğretim ucretsizdirYerel yonetim her cocuğa yaşadıklara yere yakın bir okul yeri tayin etmektedir ancak belli kısıtlamalar uygulanmasına karşın aileler kendi tercih ettikleri kapsamlı okulu secme konusunda ozgurdurler
(c) Okul gunununhaftasınınyılının uzunluğu
Okul yılı Ağustos ortasından başlayan ve Haziran ’ın başına kadar devam eden donemde 190 gun icermektedir Okullar haftanın beş gunu acıktır ve haftalık alınan ders sayısı duzeye ve alınan secmeli derslerin sayısına bağlı olarak asgari 19 saatten azami 30 saate kadar değişmektedir Buna ek olarak, fazladan tatillerle ilgili yerel ozerklik soz konusudur
(d) Sınıf buyukluğu oğrencilerin gruplandırılması
Sınıf buyukluğune ilişkin bir yonetmelik bulunmamaktadır Gruplar normalde aynı yaştaki cocuklardan oluşmaktadır Ancak uygun gorulduğu durumlarda farklı yaş grubundaki cocuklara ozellikle kucuk okullarda birlikte oğretim verilebilir İlk altı yılda oğrenciler genelde konuların coğu icin aynı oğretmene bağlıdırlar ancak ozellikle gorsel sanatlar, muzik ve beden eğitimi gibi konularda konu oğretmenleri de kullanılmaktadır 7 ila 9 sınıflardaki cocuklar neredeyse her konu icin ayrı oğretmenden eğitim almaktadırlar
(e) Oğretim programı kontrolu ve icerik
Ana ulusal oğretim programı Ulusal Eğitim Kurulu tarafından belirlenmiştir ve hedefleri ve değerlendirme kriterlerini icermektedir Bu cercevede okullar ve yerel yonetim kendi yerel kapsamlarına uygun kendi oğretim programını yonetmelikleri oluştururlar Oğretmenler kendi oğretim metotlarını secerler ve yine kendi eğitim malzemelerini belirleme konusunda ozgurdurler Temel eğitimde zorunlu ana konular ana dil (Fince ya da İsvecce) ve edebiyat, ikinci ulusal dil, yabancı diller, cevre calışmaları, sağlık eğitimi, din ya da ahlak bilimi, tarih, sosyal bilgiler, matematik, fizik, kimya, biyoloji, coğrafya, beden eğitimi, muzik, gorsel sanatlar, el sanatları, ev ekonomisi ve rehberlik dersleridir
(f) Değerlendirme, ilerleme ve yeterlilikler
Oğretmenler oğretim programında yazılı olan hedefler temelinde kendi ayrı konularında değerlendirmeler gercekleştirirler Değerlendirme gunluk okul hayatının surekli bir parcasıdır ve her oğrenci yılda en az bir kez bir rapor almaktadır Buna ek olarak bir okul yılı icerisinde en az bir kez bir ara rapor verilebilir Başarı hem surekli olarak hem de oğretmenlerin uyguladığı sınavlarla değerlendirilmektedir Kapsamlı okul hayatının 9 yılını başarıyla tamamlayan oğrenciye bir belge verilmektedir Secmeli olan 10 yılı tamamlayan oğrencilere ek bir belge sunulmaktadır
Ortaoğretim ikinci devre eğitimi ve Ortaoğretim ikinci devre sonrası eğitim
(a) Oğretim Turleri
LukioGymnasium (Genel Ortaoğretim ikinci devre) Ammatillnen oppolaitos Yrkeslaroanstalt (mesleki Ortaoğretim ikinci devre) 1619 Yaş
(b) Kabul kriterleri
Zorunlu oğretimi başarıyla tamamlayan oğrenciler genel ve mesleki eğitim ve oğretim icin uygundurlar Başvuru sureci esasen ortak ulusal başvuru sistemi vasıtasıyla gercekleşmektedir Oğrenciler Ortaoğretim ikinci devre oğrenimi sunan herhangi bir oğrenim kurumuna ulusal kapsamda başvuru yapma hakkına sahiptirler Ortaoğretim ikinci devrelere oğrenci secimi esasen daha onceki okul calışması kayıtlarına gore gercekleşirken mesleki Ortaoğretim ikinci devreler tarafından kullanılan secme kriterleri iş deneyimi ve diğer karşılaştırılabilir faktorleri ve muhtemelen de giriş ve yetenek sınavlarını da kapsayabilir Okul ucreti olmamasına rağmen, oğrenim ekipmanı vasıtasıyla katkı yapılması gerekebilir Oğrencilerin %90 ’ından fazlası temel eğitimin hemen ardından eğitimlerine devam etmektedirler Bu oğrencilerin yaklaşık %54 ’u genel Ortaoğretim ikinci devreye devam etmeyi secerken %36 ’sı ise mesleki eğitim veren Ortaoğretim ikinci devreleri tercih etmektedir Hem genel Ortaoğretim ikinci devre eğitiminin hem de mesleki Ortaoğretim ikinci devre eğitimin tamamlanması oğrencilere yuksek oğrenime devam etmeleri acısından secilebilirlik sağlamaktadır
(c) Oğretim programı kontrolu ve iceriği
Ulusal Eğitim Kurulu hem genel Ortaoğretim ikinci devre eğitiminin hem de mesleki Ortaoğretim ikinci devre eğitim ve oğretiminin konu ve calışma modullerinin hedeflerini ve temel iceriklerine karar vermektedir İlgili ulusal temel oğretim programına dayalı olarak her eğitim veren kişi yerel oğretim programını oluşturur
Genel Ortaoğretim ikinci devre eğitimindeki zorunlu konular ana dil ve edebiyat, ikinci ulusal dil, yabancı diller, matematik ve doğal bilim calışmaları, insani bilimler ve sosyal bilimler, din ya da ahlak bilgisi, fiziksel ya da sağlık eğitiminin yanı sıra sanat ve uygulamalı konuları icermektedir Buna ek olarak, oğretim programı hukumleri okullar tarafından belirlenen uzmanlaşma ve uygulamalı dersleri icermektedir Oğrenciye aynı zamanda danışmanlık hizmeti de sunulmalıdır
Bir mesleki eğitim kurumuna devam eden bir oğrenci icin temel oğretim programı ana dil, ikinci ulusal dil, yabancı diller, matematik, fizik, kimya, sosyal bilimler ve calışma hayatı, fiziksel ya da sağlık eğitiminin yanı sıra sanat ve kultur derslerini icermektedir
Mesleki Ortaoğretim ikinci devre eğitimi yeterlilikleri okul tabanlı eğitimde ya da stajyerlik eğitiminde edinilebilir Oğrencinin bireysel calışma planları kendi secimlerini ve calışmalarının ilerleyişini belirlemektedir
(d) Değerlendirme, sınıf gecme ve yeterlilikler
Genel Ortaoğretim ikinci devre eğitiminin oğretim programı uc sene olarak belirlenmiştir ancak oğrenciler bu eğitimi 2 ya da 4 yılda da tamamlayabilmektedirler Eğitim yıllık derslere gore organize edilmiş değildir Her ders, dersin tamamlanmasına gore değerlendirmeye tabi tutulur ve bir oğrenci gerekli sayıda dersi tamamladığı zaman okul diplomasını alır
Genel Ortaoğretim ikinci devre eğitimi iki ulusal ana dili, bir yabancı dili ve matematik ya da genel dersleri (insani bilimler ve doğal bilimler) iceren dort zorunlu testten oluşan ulusal bir universite giriş sınavı ile sona ermektedir Oğrenciler sınavda secmeli testler de alabilmektedirler Universite giriş sınavının ve tum Ortaoğretim ikinci devre eğitimi oğretim programının başarılı bir şekilde gecilmesinin ardından oğrenciler gecilen testlerin ayrıntılarını, elde edilen derece ve notları gosteren ayrı bir sertifika almaktadırlar Mesleki Ortaoğretim ikinci devre eğitim ve oğretimi goren oğrenciler de universite giriş sınavına girebilmektedirler
Mesleki eğitim ve oğretim yedi farklı eğitim alanını, 112 farklı calışma programını iceren 52 mesleki yeterliliği kapsamaktadır Calışmaların kapsamı uc yıldır (120 kredi) Her mesleki yeterlilik en az 20 kredilik kısmı şirketlerde işi oğrenme olmak uzere, diller ve bilimle gibi temel konular ve secmeli konuları icermektedir Calışmalar oğrenci danışmanlığını ve bir final projesini de icermektedir Bazı calışmalar zorunludur, bazıları ise secmelidir
Oğrenci becerileri ve bilgisi her calışma modulunu tamamlanmasının ardından değerlendirilmektedir Bir yeterlilik sertifikası bireysel calışma planına dahil edilmiş olan tum calışmaların tamamlanmasının ardından verilmektedir
Yuksek oğrenim
(a) Kurum tipleri
Yuksek oğrenim, profesyonel hayata yonelik yuksek oğrenim kurumları olan universiteler ve teknik okullarda sunulmaktadır Her ikisinin de kendi profilleri bulunmaktadır; universiteler bilimsel araştırma ve oğretimi vurgularken teknik okullar daha uygulamaya yonelik bir yaklaşım benimsemişlerdir
(b) Erişim
Finlandiya ’daki universite giriş sınavı yuksek oğrenim icin genel secilebilirlik olanağı sunmaktadır Buna ek olarak, Finlandiya teknik okul derecesine sahip olanlar, Ortaoğretim ikinci devre sonrası mesleki yeterliliklere sahip olanlar ya da en azından uc yıllık bir mesleki yeterliliğe sahip olanlar da universite eğitimi icin secilebilirliğe sahip olarak addedilmektedirler Universiteler aynı zamanda alakalı universite tarafından gerekli olarak addedilen acık universite calışmalarını tamamlamış olan ya da universitenin calışmaları tamamlamak icin gerekli beceri ve bilgiye sahip olduğuna inandığı kişileri de kabul edebilir
Tum calışma alanlarına kısıtlanmış giriş, “numerus clausus bulunmaktadır Başvuru yapan kişi sayısı mevcut kapasiteyi gectiği icin universiteler değişik oğrenci secme kriterlerine başvurmaktadırlar
Kabul icin genel şart genel ortaoğretim ikinci devre eğitiminin ya da mesleki ortaoğretim ikinci devre eğitim ve oğretiminin tamamlanmış olmasıdır Diğer bir deyişle, aşağıda belirtilen adaylar teknik okul calışmaları gercekleştirme hususunda yeterlilik sahibi olarak kabul edilmektedirler: universite giriş sınavına girmiş olanlar ya da ortaoğretim ikinci devre eğitimini tamamlamış olanlar ya da mesleki yeterliliğe sahip olanlar (ya da Ortaoğretim ikinci devre sonrası bir yeterliliğe sahip olanlar) veya eşdeğer bir uluslararası ya da yabancı yeterliliğe sahip olanlar
Teknik okullara oğrenci secimi ana olarak okul başarısına ve iş deneyimine ve genelde de giriş sınavlarına dayanmaktadır
(c) Yeterlilikler
Universitelerdeki derece sistemine gore duşuk ya da daha yuksek seviyede akademik derece almak mumkundur Daha duşuk seviyedeki ya da lisans seviyesindeki derece (120 kredi) 3 yılda ve yuksek ya da mastır derecesi (160180 kredi) 56 yılda tamamlanabilir Buna ek olarak, universiteler bilimsel lisans ustu derecesi olan licentiate ve doktora dereceleri vermektedirler
Bir teknik okul derecesi almak icin gerekli calışmalar 3,54 yıl ya da 140160 kredi gerektirmektedir bu da teknik okulların oğrenciye bir derece sertifikası verdiği calışma alanına gore değişmektedir Bazı teknik okullar 1 Ağustos 2002 tarihinden itibaren bir sınav sistemine gore lisans ustu derecesi calışmaları onermektedir (Cf 2 bolum)
Yetişkin eğitim ve oğretimi
Gencler icin ortaya konulan ve yaygın okullardan universite oğrenimine kadar değişen tum eğitim ve oğretim şekilleri yetişkinler icin de sunulmaktadır Bazı eğitim kurumları yalnızca yetişkin eğitim ve oğretimine odaklanmışlardır Yetişkin eğitim ve oğretimi firmalar icerisinde hizmet ici eğitim şeklinde de verilmektedir
Yetişkinler icin ortaoğretim ikinci devre sonrası eğitimde, yetişkinler tıpkı gencler gibi universite giriş sınavı icin eğitim gorebilir ve aynı sınava katılabilirler Yetişkinler aynı zamanda genclerle aynı ortaoğretim ikinci devre sonrası mesleki yeterliliklere de sahip olabilirler
Yetişkinlerin ozellikle yetişkinler icin tasarlanmış olan yeterlik tabanlı yeterlilikler sistemi vasıtasıyla mesleki yeterlilikler icin eğitim gormeleri ve bunları kazanmaları esnek bir yoldur Sistem kişilere kendi mesleki becerilerini bu becerileri işte, okul calışmalarında ya da kendi boş zaman etkinlikleri esnasında kazanmış olmalarından bağımsız bir bicimde yeterlik testlerinde gosterme şansı tanımaktadır Calışmalar her oğrenci icin ayrı olarak hazırlanan bireysel oğrenme programlarına dayanmaktadır Yeterlik tabanlı uc yeterlilik bulunmaktadır: ortaoğretim ikinci devre sonrası , ileri mesleki yeterlilikler ve ozel mesleki yeterlilikler Yeterlik tabanlı yeterlilikler Ulusal Eğitim Kurulu tarafından saptanmaktadır Diğer yandan sistemin kurulumu ve denetlenmesi iş veren, calışan ve oğretmen temsilcilerinden oluşan uc taraflı yeterlilik komitesinin sorumluluğu altındadır
Yeterlik tabanlı yeterlilik sistemi hayat boyu oğrenmenin ilkelerini yansıtmaktadır Devlet aynı zamanda hayat boyu oğrenme ilkesini liberal yetişkin eğitim kurumlarını finanse ederek de desteklemektedir Bu eğitim kurumlarının geniş bir ozerkliğinin yanı sıra verilen eğitimin hedeflerine, hedef kitlesine ve metotlarına karar verme ozgurluğu de bulunmaktadır
Ozel ihtiyaclar
Temel eğitimde, ozel ihtiyac eğitimi ana olarak normal okul eğitimiyle bağlantılı bir şekilde sağlanmaktadır Eğer bir oğrenciye engelli ya da hasta olması, gec gelişme gosterme, ruhsal bozukluklar ya da benzer diğer nedenlerden oturu normal bir oğrenme grubu icerisinde eğitim sağlanamıyorsa, bu oğrencinin ozel ihtiyac sahibi kişiler icin sağlanan eğitime kabul edilmesi ya da transfer edilmesi gerekmektedir Bu tur durumlarda, ozel ihtiyac eğitimi ozel bir sınıfta ya da uygun başka bir yerde de verilebilir Eğitim ozel sınıf oğretmeni vasıtasıyla verilir Ozel ihtiyac eğitimine kabul edilen ya da transfer edilen her oğrenci icin bireysel bir oğretim programı hazırlanması zorunludur Buna ek olarak, ozel desteğe ihtiyacı olan oğrencilere uygun olan durumlarda normal kurumlar tarafından ilkokul oncesi ve mesleki eğitim ve oğretim sunulmaktadır
Oğretmenler
Kreşlerdeki oğretmenler ve rehber elemanlar ya bir universiteden veya teknik okuldan lisans derecesine sahiptirler ya da ortaoğretim ikinci devre sonrası mesleki yeterlilikler olarak bilinmekte olan yeterliliklere sahiptirler Buna ek olarak, ortaoğretim ikinci devre duzeyinde ilgili mesleki yeterliliklere sahip olan diğer cocuk bakımı profesyonelleri tarafından desteklenmektedirler
Temel eğitimin ilk altı yılında gorev yapan oğretmenler genelde tum derslere girmektedirler (sınıf oğretmenleri), buna karşılık son uc yıllık donemde ve ortaoğretim ikinci devre duzeyinde konu uzmanı oğretmenler (konu oğretmenleri) gorev yapmaktadır Sınıf oğretmenleri Eğitim Mastırı yapmış kişiler iken konu oğretmenleri pedagojik derslerin yanı sıra ders verdikleri konuda Mastır derecesine sahip kişilerdir
Sınıf oğretmenliği eğitimine başvuran kişilerin universite giriş sınavını başarıyla tamamlamış olmaları gerekmektedir Sınıf oğretmenliği eğitimi icin giriş sınavı yazılı bir sınav, bir yetenek testi ve mulakat icermektedir Bazı universiteler aynı zamanda bir grup durum calışması ve secmeli olarak kendi sınavlarına girilmesini talep etmektedirler
Konu oğretmenliği icin başvuruda bulunan kişiler her zamanki proseduru takip ederek ayrı ayrı universite fakultelerine ve kendi ana konularından sorumlu olan bolumlere (orneğin matematik) başvuru yapmaktadırlar Konu oğretmeni olmayı arzu eden kişiler bundan başka ayrıca konu oğretmenliği eğitimi icin başvuruda bulunacaklardır Bazı universite fakultelerinde oğrenciler doğrudan konu oğretmenliği eğitimine başvuru yapabilmektedirler
Kuruma ve konuya bağlı olarak, mesleki ve teknik okul oğretmenlerinin ya 1) uygun bir lisans (ya da lisansustu) akademik derece 2) uygun bir teknik okul derecesi ya da 3) kendi mesleki alanlarında mumkun olan en ust duzeyde yeterliliğe, alanda en az 3 yıllık deneyime ve en az 35 kredilik (525 ECTS) pedagojik calışmaya sahip olmaları gerekmektedir Universite oğretim gorevlilerinin genel olarak bir doktora ya da diğer lisansustu derecelere sahip olmaları gereklidir
Eğitim Alanında Surdurulmekte Olan Reformlar ve Tartışma Konuları
Temel Eğitim
Temel eğitim icin temel ulusal oğretim programı yenilenmiştir ve kademeli olarak kabul edilecektir Aralık 2001 tarihinde Hukumet tarafından onaylanmış olan yeni bir zaman dağılımı, yeni temel ulusal oğretim programı ile birlikte kabul edilecektir Tum eğitim verenlerin yeni oğretim programını en gec Ağustos 2006 tarihinde uygulamaya koyması gerekmektedir 1994 yılından kalma temel ulusal oğretim programı ile karşılaştırıldığında en buyuk şans daha acık ve net yonergeler ve bağlamsal cerceve olacaktır Haftalık toplam ders sayısı sağlık eğitimi adında yeni bir ders koyulmuş olmasına rağmen değiştirilmemiştir
Hukumet Temel Eğitim Yasasının okul cağındaki cocuklar icin oğretim programı dışı sabah ve oğleden sonra etkinliklerine ilişkin tuzuklerine bazı eklemelerde bulunmuştur Belediyeler Ağustos 2004 tarihi itibariyle Devletten temel eğitim 1 ve 2 sınıf oğrencileri ve ozel ihtiyac sahibi oğrenciler icin duzenlenen bu tur etkinlikleri duzenlemek icin destek alma yetkisine sahiptirler Bununla birlikte, belediyeler sabah ve oğleden sonra etkinlikleri sunmaya zorunlu değildirler, ancak eğer bunu yaparlarsa ailelerden para toplayabilmektedirler Bu etkinliklerin hedefleri ve ana icerikleri 2004 yılının başlarında Ulusal Eğitim Kurulu tarafından ortaya konulmuştur Hukumet aynı zamanda bu etkinliğe dahil olan personelin sahip olması gereken yeterliliklere ilişkin bir kararname yayınlamıştır Hukumet sabah ve oğleden sonra etkinliklerinin gelişimini denetleyecek ve 2006 yılında raporunu sunacaktır
Genel Ortaoğretim İkinci Devre Eğitimi
Genel Ortaoğretim ikinci devre eğitimi icin oğretim programı reformu da yoldadır Yeni bir temel oğretim programı oluşturulmuş ve temel oğretim programı tabanlı yeni yerel oğretim programları okullarda Ağustos 2005 tarihinde kullanılacaktır
Universite giriş sınavında reform gercekleştirme konusu oldukca tartışılan bir konudur Burada amac oğrencilere adayların kendi ana dillerinin yanı sıra aralarında ikinci ulusal dil, yabancı dil, matematik ve genel bilimlerin olduğu sınavlardan ucunu secmek durumunda oldukları daha fazla secenek sunmaktır Genel bilimlerde sınavın yapısında reform gercekleştirilmiştir (2006 tarihi itibariyle yururluğe girecektir) Amaclardan bir tanesi bu testi yuksek oğrenim icin oğrenci secmede daha uygulanabilir hale getirmektir
Yetişkin Eğitim ve Oğretimi
İnsanların Finlandiya ’da ortalama olarak 59 yaşında emekli olmalarının en onemli nedenlerinden bir tanesi yetersiz mesleki beceriler olarak gosterilmektedir Araştırma sonucları gostermektedir ki duşuk seviyede bilgisayar bilgisi ve okuma bilgisi katılımsızlığa ya da yetişkin eğitimine katılmamaya bilincli bir şekilde karar alınmasına katkıda bulunmaktadır İş gucundeki yaklaşık yarım milyon kişi yalnızca Ortaoğretim birinci devre mezunudur Bu kişilerin mesleki yeterliğini geliştirmek ve istihdamlarını garanti altına almak icin 20032007 donemi icin ayrı bir Hukumet programı oluşturulmuştur Programın amacı Ortaoğretim ikinci devre eğitimine sahip olmayan mumkun olduğunca cok yetişkinin mesleki yeterlilik, ileri mesleki yeterlilik ya da uzman mesleki yeterliliği sahibi olmasını sağlamaktır Calışan grup kaynakların buyuk coğunluğunun mesleki ortaoğretim ikinci devre yeterliliklerine yonelten ya da bunları destekleyen calışmalara ayrılacağını duşunmektedir Calışmaların hedefi bir girişim gercekleştirmek ve tum yetişkin nufusun eğitime katılımını artırmak, uzun bir sureden beri eğitim ya da oğretime katılmamış olan kişilerin calışma becerilerini geliştirmek ve daha ileri duzey eğitim almak icin olanaklar tahsis edilmesini garanti altına almaktır Bu program icin tahsis edilen kaynakların bir kısmı bilgi toplumunun ihtiyac duyduğu becerilerin eğitimine ayrılacaktır Program 3059 yaş grubunu hedeflemektedir
Yuksek Oğretim
1997 yılında teknik okullarda lisansustu derecelere duyulan ihtiyac sorunu ortaya cıkmış ve iki yıl sonra lisansustu derecelere ilişkin karar 2000 yılının başında alınmıştır Teknik okullarda lisansustu derecelere ilişkin yasa 1 Ocak 2002 tarihinde yururluğe girmiştir ve Eğitim Bakanlığı 20 teknik okula uclu derece programları başlatmaları icin izin vermiştir 2003 yılında daha fazla teknik okul bu kapsama girmiştir Bu denemeye 2005 yılında son verilecektir
Teknik okul lisansustu derecesi, yeni bir universite derecesi ve bir teknik okul derecesini ya da diğer alakalı yuksek oğrenim derecelerini tamamlamış olan ve derecenin tamamlanmasının ardından bu derecenin tamamlandığı alanda en az 3 yıllık iş deneyimi olan kişileri hedeflemektedir Yeni yuksek oğretim derecesi calışma hayatı ihtiyaclarına gore belirlenmiştir ve yetişkin eğitimi hedefleri doğrultusunda uygulanmaktadır
Bologna sureciyle ilişkili olarak yuksek oğrenimde iki kademeli derece sisteminin kabulu planı Finlandiya ’da uygulamaya konulmaktadır Değişikliğe uğramış bir Universiteler Yasası 1 Ağustos 2005 tarihinde yururluğe girecektir ve iki kademeli derece yapısını başlatacaktır İki kademeli derece yapısında, Mastır derecesi lisans derecesine ya da karşılaştırılabilir eğitime bağlı olacaktır Bu derece yapısı tıp ve dişcilik haric tum alanlar icin gecerli olacaktır Finlandiya ders kredi sisteminin yerini Avrupa ECTS kredi sistemi alacak ve bu da Fin universite derecelerini uluslararası capta karşılaştırmak icin kolaylık sağlayacaktır
Yuksek oğrenim derecesini tamamlamak icin gereken surenin kısaltılması icin de caba gosterilmektedir: Uzerinde değişiklik yapılmış Universiteler Yasası universite ve teknik okul derecesi oğrencilerinin eğitim haklarına ilişkin yonetmelikleri icerecektir Universiteler oğrencilere ortaya koyulan zaman sınırları icerisinde derecelerini alabilmeleri icin rehberlik ve eğitim sağlamakla gorevli olacaklardır
İyileştirilmiş rehberliğe ek olarak, oğrencilere, tabi oldukları vergiler uzerinden bir oğrenci kredisi indirimi hakkı tanınarak, bu oğrencilerin okul calışmalarını ortaya konulmuş olan zaman sınırları icerisinde tamamlamaları teşvik edilecektir