Fosforilasyon Nedir Fosforilasyon Ceşitleri
Fosforilasyon, genel olarak ATP uretimi anlamına gelmektedir Kelime anlamı olarak, bir molekule fosforil grubu eklenmesi demektir Dolayısıyla, besinlerden elde edilen enerjinin, hucre tarafından kullanılabilir bir hale getirildiği yukseltgenme tepkimeleri sureci olarak da tanımlanabilir
Fotosentez tepkimeleri de, yine fosforil grubu eklenmesi gorulduğu, ancak bu kez ışık enerjisi kimyasal enerjiye donuşturulduğu icin, indirgeyici bir fosforilasyon olarak ele alınır
ATP sentezine fosforilasyon denir Dort ceşit fosforilasyon vardır:
1 Substrat Duzeyinde Fosforilasyon: Hucre sitoplazmasında O2 ve ETS olmadan enzim varlığında substrattan direk ATP sentezidir (Fermantasyon) Oksijen ve elektron taşıma sistemi (ETS) kullanılmaz, organik madde tamamen parcalanmadığı icin ATP kazancı azdır Enzimler tum canlılarda var olduğundan tum canlılarda gorulur Bazı bakteriler yalnızca fermantasyon yapar
NOT: Evrimde ilk ortaya cıkan fosforilasyon şeklidir
2 Oksidatif Fosforilasyon: Enerji verici besin maddelerinin yıkımından oluşan yuksek enerjili elektronların mitokondrilerde ETS den Oksijene iletilirken ATPnin sentezlenmesidir Oksijenli solunumda gorulur Prokaryot hucrelerde sitoplazmada, okaryot hucrelerde mitokondri de gercekleşir
3 Fotofosforilasyon: Işık yardımıyla ADP ye fosfat bağlanarak ATP sentezlenmesine denir Klorofile sahip hucrelerde, fotosentezde meydana gelir Fotosentezin ışıklı evresinde devirli ve devirsiz basmaklarda gercekleşir Elektron taşıma sistemi(ETS) kullanılır Oksijenli solunuma benzer ancak klorofil şarttır Prokaryot canlılarda sitoplazmada, okaryot canlılarda ise cift katlı zarı olan kloroplastlarda gercekleşir
4 Kemosentetik Fosforilasyon : Kemosentez reaksiyonlarında acığa cıkan enerji ile ATP sentezi yapılmasıdır İnorganik bileşikleri oksitleyerek elde ettikleri enerji ile organi madde yani besin uretirlerler Bu olay sadece kemosentetik bakterilerde gercekleşir Orneğin; kukurt bakterileri, nitrit ve nitrat bakterileri
Fosforilasyon, genel olarak ATP uretimi anlamına gelmektedir Kelime anlamı olarak, bir molekule fosforil grubu eklenmesi demektir Dolayısıyla, besinlerden elde edilen enerjinin, hucre tarafından kullanılabilir bir hale getirildiği yukseltgenme tepkimeleri sureci olarak da tanımlanabilir
Fotosentez tepkimeleri de, yine fosforil grubu eklenmesi gorulduğu, ancak bu kez ışık enerjisi kimyasal enerjiye donuşturulduğu icin, indirgeyici bir fosforilasyon olarak ele alınır
ATP sentezine fosforilasyon denir Dort ceşit fosforilasyon vardır:
1 Substrat Duzeyinde Fosforilasyon: Hucre sitoplazmasında O2 ve ETS olmadan enzim varlığında substrattan direk ATP sentezidir (Fermantasyon) Oksijen ve elektron taşıma sistemi (ETS) kullanılmaz, organik madde tamamen parcalanmadığı icin ATP kazancı azdır Enzimler tum canlılarda var olduğundan tum canlılarda gorulur Bazı bakteriler yalnızca fermantasyon yapar
NOT: Evrimde ilk ortaya cıkan fosforilasyon şeklidir
2 Oksidatif Fosforilasyon: Enerji verici besin maddelerinin yıkımından oluşan yuksek enerjili elektronların mitokondrilerde ETS den Oksijene iletilirken ATPnin sentezlenmesidir Oksijenli solunumda gorulur Prokaryot hucrelerde sitoplazmada, okaryot hucrelerde mitokondri de gercekleşir
3 Fotofosforilasyon: Işık yardımıyla ADP ye fosfat bağlanarak ATP sentezlenmesine denir Klorofile sahip hucrelerde, fotosentezde meydana gelir Fotosentezin ışıklı evresinde devirli ve devirsiz basmaklarda gercekleşir Elektron taşıma sistemi(ETS) kullanılır Oksijenli solunuma benzer ancak klorofil şarttır Prokaryot canlılarda sitoplazmada, okaryot canlılarda ise cift katlı zarı olan kloroplastlarda gercekleşir
4 Kemosentetik Fosforilasyon : Kemosentez reaksiyonlarında acığa cıkan enerji ile ATP sentezi yapılmasıdır İnorganik bileşikleri oksitleyerek elde ettikleri enerji ile organi madde yani besin uretirlerler Bu olay sadece kemosentetik bakterilerde gercekleşir Orneğin; kukurt bakterileri, nitrit ve nitrat bakterileri