Fotosentez ve Kemosentez FOTOSENTEZ ve KEMOSENTEZ FOTOSENaaaYeşil bitkilerin havadan aldıkları CO2 yi topraktan aldıkları su ile birleştirip üzüm şekeri yapmaları ve oksijen vermeleri olayına fotosentez denir Olay yalnızca klorofilli hücrelerde ve ışıklandırılmış ortamlarda gerçekleşir A FOTOSENaaa REAKSİYONLARI Bu reaksiyonlar iki kademeden oluşur Birinci kademede ışık kullanılarak, ikinci aşama için gerekli olan ATP ve NADPH2 ler üretilir 1 Işıklı Devre Reaksiyonları Bu devre kloroplastın çeper katmanları içinde yani granalar’da gerçekleşir Işık mutlaka gereklidir ve iki şekilde meydana kazanç Periyodik fotofosforilasyonda; yalnızca 2 ATP senaaalenir Herhangi bir madde tüketimi görülmez Elektronlar aynı klorofile geri döner Devirsiz fotofosforilasyonda; keza klorofila hem de klorofilb atama yapar H2O parçalanır (fotoliz olayı) Devirsiz fotofosforilasyonda bir defa elektronların aktarılması sonucunda 1 ATP, 2 NADPH2 ve 1 O2 molekülü oluşur 2 Karanlık Devre Işığın kullanılmadığı, enzimatik reaksiyonlar evresidir Bundan nedeniyle karanlık devre denir Ama olayları tekrar aydınlatılmış ortamda olur Çünkü ışıklandırılmış devreye bağlıdır Kloroplastın sıvı kısmında gerçekleşen bir karbon döngüsüdür Işıklı devreden getirilen hidrojenlerle CO2 indirgenir ve organik bileşikler senaaalenir Zorunlu aktivasyon enerjisi ise, yine ışıklandırılmış devreden gelen ATP lerle sağlanır Karanlık devre reaksiyonlarında mutlaka CO2 zorunlu olup, bu safha sıcaklık değişmelerine karşısında hassastır Çünkü enzimler katalizör olarak görev yapar Bir molekül glikozun senaaalenebilmesi için 6 molekül CO2 nin tutulması gerekir 1 CO2 için 3 ATP ve 2 NADPH2 zorunlu olduğuna kadar; 1 glikoz için 18 ATP ve 12 NADPH2 gerekir Bunun için ise, aydınlatılmış devre olaylarının 6 kere tekrarlanması gerekir B FOTOSENaaa HIZINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER 1 Dış Faktörler a Işık Şiddeti : Karanlık ortamda bitki klorofil taşısa bile fotosenaaa yapamaz Işık seven bitkilerin fotosenaaai ışık şiddeti arttıkça artar, gölge bitkilerinde de ışık şiddeti arttıkça fotosenaaa hızı azıcık artar, oysa ışık bitkilerine oranla çoğalma daha azdır b Işığın Dalga Boyu : Beyaz ışık ansızın artı ışığın birleşmesi sonucunda oluşur Ur ışığın bazı dalga boylarını emerken (soğururken) bazılarını yansıtırlar Fotosenaaade en çok kırmızı ve mor ışık, en düşük ise yeşil ışık soğrulur c Ortamın Sıcaklığı : Fotosenaaa enzimler doğru gerçekleştirilir Proteinler ısıdan etkilenirler Bundan nedeniyle fotosenaaa sıcaklıktan enzimler gibi etkilenir d CO2 Yoğunluğu : Bitkilerde CO2 yi devreye sokan fotosenaaa enzimleridir Enzimlerin sürat kapasitesi sabittir Bundan dolayı CO2 miktarı arttıkça fotosenaaa hızı artar, fakat belirlenmiş bir noktadan sonradan değişmez kalır e Mineral Tuzlar Mg : Klorofilin yapısında olduğundan nedeniyle çok artı olması fotosenaaai hızlandırır P ve Ca : Enzimleri aktive ettiklerinden nedeniyle bunların artması fotosenaaai hızlandırır Fe : ETS elemanlarının yapısına girdiğinden ve klorofil senaaainin ara reaksiyonlarında kullanıldığından nedeniyle demirin fazla olması fotosenaaai hızlandırır Keza; amino asit, vitamin ve organik baz gibi moleküllerin senaaainde mineraller harcandığı için, yetersiz mineral ortamında bitki gelişmesi yavaşlar 2 Kalıtsal Faktörler Bitkinin yaprak genişliği ve kalınlığı, yaprak sayısı, stomaların sayısı ve sıklığı, kutikula tabakasının kalınlığı, sitoplazmanın su miktarı, kloroplast sayısı ve enzimatik etkenlerdir KEMOSENaaaBazı bakterilerin klorofil gibi yapıları bulunmadığından güneş enerjisinden faydalanamazlar Dışarıdan organik beslenme de almazlar Bu organizmalar yaşadıkları ortamdaki inorganik maddeleri oksitleyerek enerji kazanırlar NH3 + O2 ® NO2(Nitrit) + H2O + Kcal (Enerji Eldesi) Bu enerjiyi su ve karbondioksitin birleştirilmesinde kullanır, kendilerine gerekli olan organik gıda maddelerini yaparlar ya da aracısız ATP senaaalerler İşte kimyasal enerjiden faydalanarak organik besinler yapılması olayına kemosenaaa adı verilir Her türün oksitlediği madde ayrı olabilir Buna göre bakteri isimleri oluşturulmuştur En fazla oksitlenen maddeler, NH3, S, H2S, NO2, N2 dir H2O + CO2 + Kcal ® Dekstroz + O2 (Besin Senaaai) ADP + Pi + Kcal ® ATP + H2O (Kemosentetik Fosf) Bu nesil bakteriler yaşadıkları ekosisteme oksijen bakımından katkıda bulunmazlar Çünkü ürettikleri kadarını tüketirler