Francis Bacon Hakkında veri
Francis Baconun eserleri
Hayatı:
22 Ocak 1561'de doğan Francis Bacon, Kraliçe 1 Elizabeth'in yargı bakanı Nicholas Bacon'ın oğludur Her ne kadar Francis Bacon'ın ünü babasınınkini gölgede bıraksa da, babası, Nicholas Bacon da sıradan birisi olmaktan fazla öte, döneminin ünlü isimlerindendi Francis Bacon, oniki yaşında girdiği Trinity College, Cambridge'de skolastik felsefeyle tanıştı ve skolastik felsefeye karşıt görüşlerinin tohumları burada atıldı 1576'da Hukuk okumaya başladıktan sonra, Fransa'daki İngiliz elçisinin yanında çalışması için bir öneri aldı Teklifi kabul ederek, öğrenimine ara verdi ve Fransa'ya gitti Bacon'ın felsefeye olan aşkının adamakıllı filizlenmeye başladığı bu yıllarda, birdenbire, 1579'da babasının ölüm haberini aldı Cepleri boş bir şekilde İngiltere'ye döndüğünde yapabileceği tek şey hukuk öğrenimine sürdürmek oldu Öğrenimini tamamladıktan daha sonra avukatlık yapmaya başladı Çocukluğundan beri alıştığı lüks yaşama istek çekiyordu, bu yüzden avukatlık yaparken bir taraftan da siyasi bir kariyer için çalıştı Nitekim 1584'te Parlementoya seçildi
Essex kontuyla yakın bir arkadaşlığı vardı Lakin arkadaşlıkları, Essex kontunun Kraliçe 1 Elizabeth'i düşürmek üzere kurduğu planlar sebebiyle bozuldu Kraliçeye olan bağlılığının büyük olduğunu belirten Bacon, uzun vakit arkadaşını fikirlerinden döndürmeye çalıştı Kraliçeye yapılan başarısız bir suikast girişiminden daha sonra Essex kontu tutuklandı Bacon'ın da çabalarıyla salıverilen kont, sonradan Kraliçeyi düşürmek için yeni bir girişimde bulundu Bu sefer tutuklandığında, suçlu bulundu ve idam edildi Bu sırada Bacon'ın yıldızı parlamaktaydı, her ne dek Essex kontuyla olan bu ilişkileri sonucu onu hayatı boyu tehdit edecek düşmanlar edinmiş olsa da Kraliçeye olan bağlılığı şüphesiz ki ona kariyer açısından büyük fırsatlar vermişti
1603'de Kraliçenin veliahtı olarak James I tahta geçince hızlı bir şekilde manâlı mevkilere geldi Önce Sirunvanı aldı, sonra 1606'da başsavcı, 1618'de ise İngiltere başyargıcı oldu Kariyerinin zirvesindeyken, çöküşü kapıyı çaldı 1621'de sus payı suçuyla tutuklanıp yargılandı Suçlu bulundu ve hapis cezasına çarptırıldı Hapishanede fazla kalmadı ve salıverildi, ama ne Parlementoda ne de herhangi bir politik konumda bulunması bundan sonradan imkânsızdı Siyasetten kopan Bacon hayatının geri kalan yıllarını felsefi düşüncelerine adadı 1626'da zatürree olduğu varsayılan bir rahatsızlık yüzünden ölüm etti
Eserleri:
Bilimin İlerlemesi
Hayatı boyunca üzerinde duracağı felsefi fikirlerinin temelini attığı bu eser, Bacon'ın birincil felsefi çalışmasıdır Eserin ismi ola ki de eserin mühtevasını en güzel özetleyen kalıp Bilimin İlerlemesi(The Advancement of Learning), zira eser çok geniş bir alanı kaplıyor birçok bambaşka bilim dalı için yeni yaklaşımlar geliştirilmesini ısrarla savunuyor, tıbba, fizyolojiye değiniyor, psikolojik yorumlarda bulunuyor Bilimin her yönde, her açıdan gelişmesi gerektiğini savunuyor Bilim, bilimin ve bilimsel araştırmanın önemi üzerine yazılan onca sayfadan ve bilime yapılan onca övgüden daha sonra, bilimin bir rehber olmaksızın kaybolacağı ve yetersiz kalacağı sonucuna varıyor Bilimin kılavuzu: Felsefe Felsefenin bilime yapacağı kılavuzluğu anlatırken, yeni bilimsel yöntemi de tümevarım yöntemi olarak açıklıyor
Eser incelendiğinde ola ki de muhabere en manâlı unsur Bacon'ın insanlığa, insana olan güveni Bacon insanı muhakkak doğadan üstün tutuyor Bilimle yapılacak keşiflerin insanı doğadan üstün kılacağından muhakkak Yaşadığa çağa tarafından fazla devrimsel ve hatta hayalperest nitelikte bir söylemdir bu
Novum Organum
İnsan, doğanın yöneticisi ve yorumcusu olarak, doğa düzeni üzerindeki gözlemlerinin izin verdiği dek eylemde bulunabilir ve nedenleri anlayabilir Daha ötesini ne bilir, ne de bilebilir hiç kuşkusuz, Novum Organum'un bu cümleleri Bacon'un görüşlerini, deneyselciliğini, gözlemciliğini ve insan ile doğaya gösterme açısını hoş bir şekilde özetlemektedir Eserin adından da fark edilebileceği gibi, karşımızda yeni bir Organon vardır, Aristo'ya ve eski yöntemlere karşısında, yeni bir yöntem, yeni bir bilim ve mantık sistemi
Bilimin kılavuzu felsefenin gerektiği konuma gelebilmesi, ve insanın bilim ışığı aşağı yükselebilmesi için, Bacon'a tarafından zihnin putlarıyıkılmalıydı Putile Bacon'ın kastı, gerçeklerin yerine konulmuş, yanlış ve hatalı, düşüncedışı yöntemler ve düşüncelerdir Bu hatalı usul ve düşünceler, yalnızca yeni yanlışlıkların doğmasına yol açar, böylece bilimin hakiki yolunun ve gerçeklerin üstünü örter Eserde dört çeşit put ile karşılaşırız: Kabile (Yontmak) putları, Mağara putları, Çarşı putları, ve Sahne (Tiyatro) putları
Kabile (Yontmak) putları, tüm putların en önemlisi ve en zararlısıdır Gelenekten veya doğal yapımızdan gelen görüşleri araştırma yapmaksızın kabul etmeyi içerir Fakat, Bacon'a kadar düşüncelerimiz nesnelerden fazla kendimizi, manzara açımızı yansıtır İnsan olmasını istediği şeye kolaylıkla inandığı için birçok geri dönüşü olmayan yanlış kanılara sapar
Mağara putları olarak adlandırılan ikinci grup putlar ise, yaratılışıntan ve doğadaki gelişim süreci yüzünden biçimlenen ve daraltılan (limitlenen) gösterme açısını ve zihni tanımlar Oysa hakiki ne gizli bir alana sıkıştırılmıştır, ne de tarafgirdir Mağara putları kişinin gelişmesini, daha geniş bir pencereden bakmasını engelleyen yanlışlıklar, kuytu görüş açılarıdır
Çarşı putları ise insanların birbiriyle ilişkilerinden ve alışverişlerinden meydana kazanç Anlaşılacağı üzere dil ve insan ilişkileri ile ilgilidir Dilin, kelimelerin ve insan ilişkilerinin zihni daralttığı noktaları ve doğurduğu yanlışları simgeler
Son olarak Sahne putları, filozofların eski çağlarda ürettiği temelsiz, dramatik dogmalardır
Bacon'a kadar insan zihnini körelten bu putlar yıkılmadıkça felsefe ve bilim karanlıktan kurtulamazdı İnsanlığa tanıttığı yeni yöntem ise tümevarım idi Eserde tümevarım yönteminin bilgilerin biçimlenmesinde nasıl bir teknik üzerine oturtulacağına yer vermiştir
Yeni Atlantis
Yeni Atlantis (The New Atlantis) Bacon'ının düşüncelerindeki (ve düşüncelerinin sonucu olduğunu varsaydığı) ideal toplum düzenini yansıttığı eseridir Felsefi, ütopyacı roman geleneğinin en hoş örneklerinden biri olduğu gibi, eser Bacon'ının özellikle Novum Organum'da belirttiği yöntemlerin sonuçlarının kurgulanışı olarak da ele alınabilir
Magna Instauratio
Bacon'ının kafasında tasarladığı şaheseridir, Magna Instauratio, yani Büyük Yeni Düzen Teoriden çok pratik bir yaklaşımla ele alacağı konulara özenle karar vermişti Sadece birkaç bölümünü bitirebilmiştir bu eserin, ve eseri bitiremeden ölüm etmiştir *
Francis Baconun eserleri
Hayatı:
22 Ocak 1561'de doğan Francis Bacon, Kraliçe 1 Elizabeth'in yargı bakanı Nicholas Bacon'ın oğludur Her ne kadar Francis Bacon'ın ünü babasınınkini gölgede bıraksa da, babası, Nicholas Bacon da sıradan birisi olmaktan fazla öte, döneminin ünlü isimlerindendi Francis Bacon, oniki yaşında girdiği Trinity College, Cambridge'de skolastik felsefeyle tanıştı ve skolastik felsefeye karşıt görüşlerinin tohumları burada atıldı 1576'da Hukuk okumaya başladıktan sonra, Fransa'daki İngiliz elçisinin yanında çalışması için bir öneri aldı Teklifi kabul ederek, öğrenimine ara verdi ve Fransa'ya gitti Bacon'ın felsefeye olan aşkının adamakıllı filizlenmeye başladığı bu yıllarda, birdenbire, 1579'da babasının ölüm haberini aldı Cepleri boş bir şekilde İngiltere'ye döndüğünde yapabileceği tek şey hukuk öğrenimine sürdürmek oldu Öğrenimini tamamladıktan daha sonra avukatlık yapmaya başladı Çocukluğundan beri alıştığı lüks yaşama istek çekiyordu, bu yüzden avukatlık yaparken bir taraftan da siyasi bir kariyer için çalıştı Nitekim 1584'te Parlementoya seçildi
Essex kontuyla yakın bir arkadaşlığı vardı Lakin arkadaşlıkları, Essex kontunun Kraliçe 1 Elizabeth'i düşürmek üzere kurduğu planlar sebebiyle bozuldu Kraliçeye olan bağlılığının büyük olduğunu belirten Bacon, uzun vakit arkadaşını fikirlerinden döndürmeye çalıştı Kraliçeye yapılan başarısız bir suikast girişiminden daha sonra Essex kontu tutuklandı Bacon'ın da çabalarıyla salıverilen kont, sonradan Kraliçeyi düşürmek için yeni bir girişimde bulundu Bu sefer tutuklandığında, suçlu bulundu ve idam edildi Bu sırada Bacon'ın yıldızı parlamaktaydı, her ne dek Essex kontuyla olan bu ilişkileri sonucu onu hayatı boyu tehdit edecek düşmanlar edinmiş olsa da Kraliçeye olan bağlılığı şüphesiz ki ona kariyer açısından büyük fırsatlar vermişti
1603'de Kraliçenin veliahtı olarak James I tahta geçince hızlı bir şekilde manâlı mevkilere geldi Önce Sirunvanı aldı, sonra 1606'da başsavcı, 1618'de ise İngiltere başyargıcı oldu Kariyerinin zirvesindeyken, çöküşü kapıyı çaldı 1621'de sus payı suçuyla tutuklanıp yargılandı Suçlu bulundu ve hapis cezasına çarptırıldı Hapishanede fazla kalmadı ve salıverildi, ama ne Parlementoda ne de herhangi bir politik konumda bulunması bundan sonradan imkânsızdı Siyasetten kopan Bacon hayatının geri kalan yıllarını felsefi düşüncelerine adadı 1626'da zatürree olduğu varsayılan bir rahatsızlık yüzünden ölüm etti
Eserleri:
Bilimin İlerlemesi
Hayatı boyunca üzerinde duracağı felsefi fikirlerinin temelini attığı bu eser, Bacon'ın birincil felsefi çalışmasıdır Eserin ismi ola ki de eserin mühtevasını en güzel özetleyen kalıp Bilimin İlerlemesi(The Advancement of Learning), zira eser çok geniş bir alanı kaplıyor birçok bambaşka bilim dalı için yeni yaklaşımlar geliştirilmesini ısrarla savunuyor, tıbba, fizyolojiye değiniyor, psikolojik yorumlarda bulunuyor Bilimin her yönde, her açıdan gelişmesi gerektiğini savunuyor Bilim, bilimin ve bilimsel araştırmanın önemi üzerine yazılan onca sayfadan ve bilime yapılan onca övgüden daha sonra, bilimin bir rehber olmaksızın kaybolacağı ve yetersiz kalacağı sonucuna varıyor Bilimin kılavuzu: Felsefe Felsefenin bilime yapacağı kılavuzluğu anlatırken, yeni bilimsel yöntemi de tümevarım yöntemi olarak açıklıyor
Eser incelendiğinde ola ki de muhabere en manâlı unsur Bacon'ın insanlığa, insana olan güveni Bacon insanı muhakkak doğadan üstün tutuyor Bilimle yapılacak keşiflerin insanı doğadan üstün kılacağından muhakkak Yaşadığa çağa tarafından fazla devrimsel ve hatta hayalperest nitelikte bir söylemdir bu
Novum Organum
İnsan, doğanın yöneticisi ve yorumcusu olarak, doğa düzeni üzerindeki gözlemlerinin izin verdiği dek eylemde bulunabilir ve nedenleri anlayabilir Daha ötesini ne bilir, ne de bilebilir hiç kuşkusuz, Novum Organum'un bu cümleleri Bacon'un görüşlerini, deneyselciliğini, gözlemciliğini ve insan ile doğaya gösterme açısını hoş bir şekilde özetlemektedir Eserin adından da fark edilebileceği gibi, karşımızda yeni bir Organon vardır, Aristo'ya ve eski yöntemlere karşısında, yeni bir yöntem, yeni bir bilim ve mantık sistemi
Bilimin kılavuzu felsefenin gerektiği konuma gelebilmesi, ve insanın bilim ışığı aşağı yükselebilmesi için, Bacon'a tarafından zihnin putlarıyıkılmalıydı Putile Bacon'ın kastı, gerçeklerin yerine konulmuş, yanlış ve hatalı, düşüncedışı yöntemler ve düşüncelerdir Bu hatalı usul ve düşünceler, yalnızca yeni yanlışlıkların doğmasına yol açar, böylece bilimin hakiki yolunun ve gerçeklerin üstünü örter Eserde dört çeşit put ile karşılaşırız: Kabile (Yontmak) putları, Mağara putları, Çarşı putları, ve Sahne (Tiyatro) putları
Kabile (Yontmak) putları, tüm putların en önemlisi ve en zararlısıdır Gelenekten veya doğal yapımızdan gelen görüşleri araştırma yapmaksızın kabul etmeyi içerir Fakat, Bacon'a kadar düşüncelerimiz nesnelerden fazla kendimizi, manzara açımızı yansıtır İnsan olmasını istediği şeye kolaylıkla inandığı için birçok geri dönüşü olmayan yanlış kanılara sapar
Mağara putları olarak adlandırılan ikinci grup putlar ise, yaratılışıntan ve doğadaki gelişim süreci yüzünden biçimlenen ve daraltılan (limitlenen) gösterme açısını ve zihni tanımlar Oysa hakiki ne gizli bir alana sıkıştırılmıştır, ne de tarafgirdir Mağara putları kişinin gelişmesini, daha geniş bir pencereden bakmasını engelleyen yanlışlıklar, kuytu görüş açılarıdır
Çarşı putları ise insanların birbiriyle ilişkilerinden ve alışverişlerinden meydana kazanç Anlaşılacağı üzere dil ve insan ilişkileri ile ilgilidir Dilin, kelimelerin ve insan ilişkilerinin zihni daralttığı noktaları ve doğurduğu yanlışları simgeler
Son olarak Sahne putları, filozofların eski çağlarda ürettiği temelsiz, dramatik dogmalardır
Bacon'a kadar insan zihnini körelten bu putlar yıkılmadıkça felsefe ve bilim karanlıktan kurtulamazdı İnsanlığa tanıttığı yeni yöntem ise tümevarım idi Eserde tümevarım yönteminin bilgilerin biçimlenmesinde nasıl bir teknik üzerine oturtulacağına yer vermiştir
Yeni Atlantis
Yeni Atlantis (The New Atlantis) Bacon'ının düşüncelerindeki (ve düşüncelerinin sonucu olduğunu varsaydığı) ideal toplum düzenini yansıttığı eseridir Felsefi, ütopyacı roman geleneğinin en hoş örneklerinden biri olduğu gibi, eser Bacon'ının özellikle Novum Organum'da belirttiği yöntemlerin sonuçlarının kurgulanışı olarak da ele alınabilir
Magna Instauratio
Bacon'ının kafasında tasarladığı şaheseridir, Magna Instauratio, yani Büyük Yeni Düzen Teoriden çok pratik bir yaklaşımla ele alacağı konulara özenle karar vermişti Sadece birkaç bölümünü bitirebilmiştir bu eserin, ve eseri bitiremeden ölüm etmiştir *