Fransız toplumu, sanat bakımından epey ilgi cazibeli bir kültüre sahip. Bilhassa Fransız sineması, yıllar içinde birbirinden etkileyici sinemalara imza atmış kıymetli bir sinema.
İşte Fransız sinemasının içine çekilmek isteyenlerin pek güzeline gidecek, başlangıç olarak izlemesi gereken 21 adet sinema...
- Sinemalarda rastgele bir sıralama yoktur. Sinema özetleri beyazperde ve sinemalar sitelerinden alınmıştır.
1. Lola (1961)
Nantes'da yaşayan genç Roland, hayattan pek bir beklentisi kalmayan işsiz bir adamdır. Bir gün eski sevgilisi Cecile ile karşılaşır. Cecile, Lola sahne ismiyle bir kabarede dans ederek hayatını kazanmaktadır. Evlenmiş, bir çocuğu olmuş ve çocuğunun babası olan Michel tarafından terk edilmiştir. Lola her şeye karşın hayatının tek aşkı olan Michel'in bir gün geri döneceğini hayal etmektedir. Roland bunları dinlerken genç bayana hala aşık olduğunu fark eder. Bu andan itibaren beklemediği hisleri yaşamaya başlayacaktır. (IMDb: 7,6 puan)
Direktör: Jacques Demy
Oyuncular: Anouk Aimée, Marc Michel, Jacques Harden
2. Vivre sa vie / My Life to Live / Hayatını Yaşamak: On İki Tablodan Oluşan Bir Sinema (1962)
Nana aklı bir karış havada bahtsız bir genç kızdır. Şimdi daha 22 yaşında olmasına karşın evli, çocuklu üstelik bir de aktrist olma hayalleriyle meskeni terketmeyi aklına koymuştur. Evliliğini de çocuğunu da geride bırakıp yaşadığı saçmasapan olaylar sonucunda aktrist olma hevesi yerine kendini aniden fahişelik yaparken bulmuştur. İşler hoş Nana için pek yolunda gitmemektedir.. Yeni hayatında karanlık ve şiddetli anlar artık genç kızın kabusu olacaktır. Nana’nın hayatını 12 evreye bölerek anlatan ve her kısımda belirlediği temalar üzerinden giden Godard, kimi kıssalarla yer yer belgesel tipine de yaklaşıyor. (IMDb: 8,1 puan)
Direktör: Jean-Luc Godard
Oyuncular: Anna Karina, Sady Rebbot, Andre S. Labarthe
3. Cléo de 5 à 7 / Cléo from 5 to 7 / Cleo Beşten Yediye (1962)
Agnès Varda imzalı feminist klasik Beşten Yediye Cleo modernist Avrupa sinemasının en güçlü örneklerinden birini temsil ediyor. Kentli bir bayanın vefat ve hastalık korkusunu, özgün bir vakit ve yer anlayışı ve sinema lisanıyla anlatan Varda, yeni dalga üzere sinemayı yenileştiren bir akım içinde bayanların sinemasına yesyeni bir pencere açıyor. (IMDb: 8,0 puan)
Direktör: Agnès Varda
Oyuncular: Corinne Marchand, Antoine Bourseiller, Dominique Davray
4. Ascenseur Pour L'Échafaud / Elevator to the Gallows / İdam Sehpası (1958)
İdam Sehpası'nda işvereninin karısıyla aşk yaşayan bir iş adamının işverenini öldürüp olaya intihar süsü vermesi sırasında yaptığı küçük bir yanlışın büyüyerek olayları içinden çıkılmaz bir hale dönüştürmesi anlatılmaktadır. (IMDb: 8,0 puan)
Direktör: Louis Malle
Oyuncular: Jeanne Moreau , Lino Ventura , Maurice Ronet , Gerard Darrieu , Jacqueline Staup
5. Hiroshima mon amour / Hiroşima Sevgilim (1959)
Yıl 1959. Hiroşima'ya atılan bombanın akabinde barışla ilgili çekilen bir sinemada oynayan Emmanuelle Riva , Hiroşima'da kalan son iki gecesini Eiji Okada ile geçirir. İkisinin memnun bir evlilikleri olmasına karşın birbirlerine aşık olurlar. Eiji, Emmanuelle'nin kısa vakit içinde ülkesi olan Fransa’ya döneceğini öğrenince, Hiroşima'da onunla kalması için uğraşır. Bu esnada Emanuelle, İkinci Dünya Savaşı'nda Alman bir asker olan birinci aşkını hatırlar... (IMDb: 8,0 puan)
Direktör: Alain Resnais
Oyuncular: Bernard Fresson, Stella Dassas, Pierre Barbaud
6. À bout de souffle / Breathless / Serseri Aşıklar (1960)
Michel Poiccard (Jean-Paul Belmando), Marsilya’da bir araba çalar ve yolda bir polis öldürür. Paris’te Champs Elysées’de New York Herald Tribune gazetesi için stajyerlik yapan genç Amerikalı Patricia’yı (Jean Seberg) bulur. Daha evvel bir kaç gece birlikte olmuşlardır.
Bir yandan Michel polis tarafından aranırken eski arkadaşlarıyla buluşup Roma’ya gidecek parayı almaya elde etmeye eforlar. Bu ortada Patricia’yı da yanında götürmek ister. Patricia Michel’in cazibesine karşı koymakta zahmet çeker, ama hislerinden emin olamaz.
Trufault’nun bir gazete haberinden yola çıkarak geliştirdiği fikrini Godard o güne dek dünyada örneği görülmemiş özgürlükte bir tarzda ve sayısız okumaya açık, olabildiğince sempatik bir halde ortaya koyuyor. Karşımızda Fransız Yeni Dalgası’nın en müstesna yapıtlarından biri duruyor. (IMDb: 7,9 puan)
Direktör: Jean-Luc Godard
Oyuncular: Jean Seberg, Jean-Paul Belmondo, Daniel Boulanger
7. Les Bonnes Femmes / The Good Time Girls (1960)
Claude Chabrol tarafından yönetilen sinemada, hayallerini gerçekleştirmek ve romantizmin dünyasında yaşamak isteyen 4 Parisli bayanın, hayatın gerçeklerinden bir türlü kaçamayışı anlatılıyor. (IMDb: 7,6 puan)
Direktör: Claude Chabrol
Oyuncular: Stéphane Audran , Bernadette Lafont , Ave Ninchi , Claude Berri , Clotilde Joano
8. Tirez sur le pianiste / Shoot the Piano Player / Piyanisti Vurun (1960)
Charlie, çeşitli cümbüş yerlerinde piyano çalarak para kazanmaya çalışan bir piyanisttir. Kendisi geceli-gündüzlü çalışırken kardeşi olan Chico'nun başı ise gangsterlerle belaya girmiştir. Charlie kardeşini bu sıkıntılardan kurtarmak için ona yardım etmeye karar verir. Lakin en sonunda o da kendisi büyük bir gangster sorunun ortasında bulacaktır. Tek destekçisi ise çalıştığı yerde onun iş arkadaşı olani tutkuyla aşık olduğu Lena'dır. Lena ve Charlie, baş gösteren sorunlar karşısında birbirlerine daha da çok bağlanmaya başlayacaklardır. (IMDb: 7,6 puan)
Direktör: François Truffaut
Oyuncular: Charles Aznavour, Marie Dubois, Nicole Berger
9. Adieu Philippine (1962)
Michel, televizyon sanayisinde misyon yapan bir teknisyendir. İki ay sonra Cezayir Savaşı'na gitmesi gereken Michel, bu süreçet Juliette ve Liliane isimli iki yakın arkadaşla tanışır. Michel, aktris olan bu ikili ile hem başka ayrı, hem de birlikte flört etmeye başlar. Michel askerlik vazifesinden evvel tatile gittiğinde, kızlar da onu takip edecektir. (IMDb: 7,2 puan)
Direktör: Jacques Rozier
Oyuncular: Jean-Claude Aimini, Daniel Descamps, Stefania Sabatini
10. Le Mépris / Contempt / Nefret (1963)
Paul Javal, Yunan tragedyası Ulysses'in yeni ve daha ticari bir versiyonunu yazması için kiralanan bir senaristtir. Direktör Fritz Lang üretimci ise Jeremy Prokosch olacaktır. Fakat Javal, karısı Camille'in üretimci Prokosch tarafından baştan çıkartılmasına seyirci kalır. Camille kocasının kendisini kullandığını anlar ancak bu oyunu da gittiği yere kadar sürdürür. Bu bir aşk, kıskançlık ve güç oyunudur artık... (IMDb: 7,7 puan)
Direktör: Jean-Luc Godard
Oyuncular: Brigitte Bardot, Michel Piccoli, Fritz Lang
11. Le Genou De Claire / Claire’s Knee / Claire'nin Dizi (1970)
Kültür Ateşesi Jerome Lake Annecy'de bekar olarak son günlerini geçirdiği tatili esnasında İtalyan bir müellif ve eski bir arkadaşı olan Aurora ile karşılaşır. Aurora, Jerome'u konut sahibinin genç kızı Laura ile flört etmeye ikna eder, fakat Jerome Laura'nın üvey kız kardeşi Claire'e aşık olur ve dizini okşamak için dilek duymaya başlar. (IMDb: 7,8 puan)
Direktör: Eric Rohmer
Oyuncular: Fabrice Luchini, Jean-Claude Brialy, Beatrice Romand, Aurora Cornu, Gerard Falconetti
12. Jules et Jim / Jules ve Jim / Unutulmayan Sevgili (1962)
İki erkek ve bir bayan ortasındaki üç kişilik aşkın sinema tarihindeki en hoş anlatımlarından biri olan Jules ve Jim, yalnızca aşk değil, dostluk üzerine de kelamları olan bir sinema. Yakın arkadaş olan Jules ve Jim’in hayatları, Catherine ile tanışınca farklı bir istikamete hakikat savrulur. Her ikisi de tıpkı bayana aşık olsa da Catherine, birinci başlarda yalnızca Jules’a ilgi duyar. Bildik bayan kimliğinin çok dışında bir karaktere sahip olan Catherine için hayat, alışıldık sonların çok ötesinde bir mana taşımaktadır. Birinci vakitlerden beri Jim’in ilgisinin de farkında olan Catherine, yıllar sonra onunla da bir yakınlaşma içine girer. Catherine’i terketmeyi düşünmeyen Jules’un da varlığıyla bu unutulmaz üçlü, birlikte yaşamaya başlarlar. (IMDb: 7,9 puan)
Direktör: François Truffaut
Oyuncular: Jeanne Moreau, Oskar Werner, Henri Serre
13. Paris nous appartient / Paris Belongs to Us / Paris Bizimdir (1961)
Fransız yeni dalga akımının kıymetli sinemalarından biri olan "Paris Bizimdir", usta sinemacı Jacques Rivette'in birinci uzun metrajlı sineması. Sinema, Juan isimli genç bir İspanyol mültecinin intiharı üzerine olayı araştırmaya başlayan Anne'in başından geçenleri anlatıyor. Anne'in ağabeyi Pierre, Juan'dan sonra sıranın bir oyun sahnelemeye çalışan Gerard'a geleceğini söyler ve bu da genç kızı direktöre yardım etmeye iter. (IMDb: 6,9 puan)
Direktör: Jacques Rivette
Oyuncular: Betty Schneider, Giani Esposito, Françoise Prévost
14. Les Quatre Cents Coups / The 400 Blows / 400 Darbe (1959)
Dokuz buçuk yaşındaki Antoine ceza olarak aldığı ödevi yapamaz ve sonraki gün okula gitmekten korkar. Arkadaşı René ile birlikte okulu kırıp haytalık yaparlar. Antoine, öğlenden sonra sokakta annesini öbür bir erkeğin kollarında görür ve alt üst olur. Okula dönünce içinde bulunduğu ruh halini tesiriyle mazeret olarak annesinin öldüğünü sav eder. Antoine'ın anne ve babası okula geldiklerinde gerçek ortaya çıkar. Cezalandırılmaktan korkan küçük kahramanımız bu defa akşam konuta gitmekten korkar. Geceyi sokakta geçirirse de sonraki gün yakalanır ve konut hayatı tekrar başlar. Annesinin vefatıyla ilgili palavrasından dolayı Antoine'a hala garezi olan öğretmeni ona ve René'ye 8 gün okuldan uzaklaştırma cezası verir. İki kafadar durumu ailelerine açıklayamayacakları için konuttan kaçmaya karar verirler. Hedefleri denize ulaşmaktır. Ancak paraları yoktur. Bunun üzerine Antoine gece babasının ofisine gidip bir daktilo çalmak ister. Ne planlar istendiği üzere masraf, ne kederler biter... (IMDb: 8,1 puan)
Direktör: François Truffaut
Oyuncular: François Truffaut, Jean-Pierre Leaud, Jeanne Moreau, Claire Maurier, Jean-Claude Brialy
15. L'année Dernière à Marienbad / Last Year at Marienbad / Geçen Yıl Marienbad'da (1961)
Sinema Avrupa'da çok şık bir şatoda geçer. Birebir vakitte bir otel olarak da kullanıldığı anlaşılan bu şato, barok biçimdeki şatafatlı tavan süslemeleri, çok büyük salonları, sonsuz üzere gözüken koridorları, duvarlarındaki devasa aynaları ve yağlıboya tablolarıyla, bir de geometrik haller verilmiş çalılar ve bitkilerle süslenmiş muazzam bahçeleriyle göz kamaştırıcı, hatta neredeyse gerçeküstü bir görünümdedir. Bu yerleri dolduran şık ve şık beşerler da en az yerler kadar gizemli görünürler. Bu karakterlerin bir isimleri yoktur. Sinema en önemli üç karakterin etrafında gelişir: Hoş ve alımlı bir bayan olan "A", sinema yıldızlarını andıran "X" ve muhtemelen A'nın kocası yahut sevgilisi olan "M". Olaylar X'in ağzından anlatılır, oburlarının diyalogları çok azdır.
X, A'ya yaklaşarak geçen yıl Marienbad'da karşılaşmış olduklarını söyler ve birlikte yaşadıkları anları ve ortalarında geçen konuşmaları ona hatırlatmaya çalışır. X'e nazaran, M kumar masalarında meşgulken A'nın odasında buluşmayı, sonra da birlikte uzaklara kaçmayı planlamışlar lakin bu gerçekleşemeyince A'nın ricası üzerine planlarını bir yıl sonrasına ertelemişlerdir. Meğer A bunların hiçbirisini hatırlamaz, fakat kendisini de büsbütün X'ten uzak tutmaz. (IMDb: 7,9 puan)
Direktör: Alain Resnais
Oyuncular: Delphine Seyrig, Françoise Bertin, Sacha Pitoeff, Giorgio Albertazzi, Luce Garcia-Ville
16. Les yeux talih visage / Eyes without a Face / Çehresiz Gözler (1960)
Organ nakli konusunda yaptığı araştırmalarla ünlenmiş Tabip Génessier, yıllar evvel bir trafik kazasında karısını kaybetmiştir. Bir mühlet evvel kaybolduğunu ihbar ettiği kızının mevt haberini alan hekim bir sefer daha yıkılır. Halbuki gerçek büsbütün farklıdır. Tabibin kızı Christiane, annesi ile birlikte geçirdiği kazada feci biçimde yaralanmıştır ve yüzünü kaybetmiştir. Christianenin yüzünü eski haline döndürmeye yemin etmiş Dr. Génessier, düzmece bir cenaze ayarlamıştır. Sırada kızına yeni bir yüz bulmaya gelmiştir. Bunun için yardımcısı Louisa ile birlikte tabip genç kızları kaçırmaya ve ameliyat etmeye başlar. Geçirdiği her ameliyat, Christiane için farklı bir hayal kırıklığı manasına gelecektir. (IMDb: 7,8 puan)
Direktör: Georges Franju
Oyuncular: Alida Valli, Claude Brasseur, Pierre Brasseur, Béatrice Altariba, Yvette Etievant
17. Bob le flambeur (1956)
Orta yaşlardaki Bob, son vakitlerde maddi sıkıntılar yaşayan eski bir gangster ve kumarbazdır. Paris'in Montmartre bölgesinde yaşayan Bob, vaktinde bir banka soyma teşebbüsünde bulunmuş ve mahpus yatmıştır. Bob son devirde onu ümitsizliğe sürükleyen maddi sorunlarını çözmek için yeni bir plan yapar. Kurpiyer arkadaşından Deauville Casino'sunun sabah erken saatlerde soygun yapmak için bir oldukça elverişli olduğunu öğrenir ve incelikli bir soygun planı hazırlar... (IMDb: 7,8 puan)
Direktör: Jean-Pierre Melville
Oyuncular: Roger Duchesne, Isabelle Corey, Daniel Cauchy
18. Classe tous risques / The Big Risk (1960)
Senaryosunun özünde hatalılar, gangsterler ve sert polisler var lakin seyirciyi bezdiren bir kabahat yumağı, adam öldürmeler, kaçıp kovalamalar yerine bildirilerle dolu bir kıssa olan nefis bir sinema. Kısaca patlamış mısırınızı alıp TV karşısında ayaklarınızı uzatarak izleyeceğiniz keyifli bir sinema. Üstelik o yılların Milano ve Paris üzere kentlerini doyasıya izleme imkanı da sunuyor. (IMDb: 7,5 puan)
Direktör: Claude Sautet
Oyuncular: Lino Ventura, Sandra Milo, Jean-Paul Belmondo
19. Touchez pas au grisbi / Hands of the Loot (1954)
Yaşlanan dünyaca ünlü bir gangster, en yakın arkadaşı kaçırıldığında emekliliğinden geri dönmeye zorlanır. Yakın arkadaşı karşılığından kendisinden çok büyük ölçüde bir fidye istenmektedir. (IMDb: 8,0 puan)
Direktör: Jacques Becker
Oyuncular: Jean Gabin, René Dary, Dora Doll
20. Rififi / Beşerler ve Para (1955)
Sakin, mert ve kelamının eri bir adam olan Tony Stephanois, mücevher hırsızlığından beş yıl mahpusta yattıktan sonra yeterli halden salıverilmiştir. Ancak işsiz ve beş parasızdır. Çok kıymetsiz bir kumar borcunu bile ödeyemeyecek duruma düşmesine karşın küçük oğluna vaftiz babalığı yaptığı yakın arkadaşı Jo ve eski mücevher hırsızlarından Mario’nun yeni bir kuyumcu soygunu teklifini düşünmeden geri çevirir. Birebir gece Tony, eski sevgilisi Mado’nun L’Âge d’Or isimli gece kulübünün sahibi ve Grutter çetesinin başkanı Pierre Grutter’le takıldığını öğrenince bozulur. Grutter’in Mado’yu lüks içinde yaşattığını görmekse Tony’yi çılgına çevirmiştir. Evvel Mado’ya şiddet uygulayan Tony, fikrini değiştirerek eski dostlarının soygun teklifini kabul eder. Lakin soygunu daha kapsamlı tutmak ve yalnızca vitrindekileri değil kasada saklanan bütün mücevherleri çalmak kaidesini ileri sürer... (IMDb: 8,2 puan)
Direktör: Jules Dassin
Oyuncular: Jean Servais, Carl Möhner, Robert Manuel
21. Max et les Ferrailleurs / Onur Yolu (1971)
Parisli bir dedektif olan Max, bir türlü yakalayamadığı hırsız çeteler yüzünden huzursuzdur. Kendini tekrar ispatlayabilmek için bir plan yapar ve eski hırsızlardan kimilerini bir bankayı soymaları için ikna eder. Max çeteden hırsızlıkla ilgili pek çok bilgi alır, bir yandan da küme önderinin kız arkadaşıyla sık sık takılmaya başlar, onun aklını çelmeye çalışır. Daha sonra planını işlemeye koyulur. (IMDb: 7,4 puan)
Direktör: Claude Sautet
Oyuncular: Romy Schneider, François Perier, Bernard Fresson, Dominique Zardi, Michel Piccoli