-
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), genetik yapısında doğal yollarla oluşamayacak değişiklikler meydana gelmiş canlıları, genetiği değiştirilmiş organizmalar olarak tanımlamaktadır. -
Bu ürünlere “Transgenik ürünler” denmektedir.
-
Tarımda, tıpta, kağıt, tekstil ve gıda sanayide kullanılmaktadır. -
Sağlık sektöründe, şeker hastalarının kullandığı insülinin tamamı, test kitlerinin, kanser ilaçlarının, aşıların ve antibiyotiklerin önemli bir bölümü modern biyoteknolojik yöntemlerle yani GDO’lu organizmalardan üretilmektedir. -
Gıda endüstrisinde genetiği değiştirilmiş mikrocanlılar (bakteriler, mayalar ve küfler) ekmek, bira, peynir, bağcılık ürünleri gibi çeşitli üretimlerde, enzim ve gıda katkı maddesi olarak(stabilizatör, kıvam artırıcı, emülgatör, tatlandırıcı, koruyucu, renklendirici ve tat verici gibi) kullanılmaktadır.
-
Domates, patates, mısır, muz, biber, soya, kanola, ayçiçeği, çilek, şeftali, ananas, üzüm, pirinç, ceviz, tahıl, balık, süt, peynir, sosis, sucuk, koyun eti ve inek et ve süt ürünleri ve birçok paketli sos, krema, bisküvi ve kraker gibi ürünlere de katılmaktadır.
GENEL AMAÇ; Raf ömrünü uzatmak, Toksik madde oranını azaltmak, Antibiyotiklere direnç, Herbisitlere dayanıklılık, Verim artışı, Allerjik etkinin azaltılması, Laktoza duyarlı bireyler için süt içeriğinin değiştirilmesi gibi besine özel amaçlar literatürde mevut. Ve daha çok araştırmaya ihtiyaç vardır.
NOT:
-
Muz, ahududu, çilek, kiraz, ananas, biber, kavun ve karpuzda halen çalışmalar devam etmektedir. -
Tahıllardan ise yalnızca çeltikte yabancı ot ilacına dayanıklılık sağlayan bir gen aktarımı yapılmıştır. -
Buğday, arpa gibi yüksek ekonomik değere sahip ürünlerde henüz üretime sokulmuş bir transgenik ürün bulunmamaktadır.
-
Besin miktarını artırılması ve içeriğinin zenginleştirilmesi
-
Besinlerin alerjik özelliklerinin azaltılması
-
Besinlerin aşılama amacıyla kullanımı
-
Besinlerin tedavi amacıyla kullanımı
Örnek: Antihipertansif etkisi olan ovokinin içeren soya, laktoz intoleransı olan bireyler için üretilmiş laktoz içeriği azaltılmış süt, tedavi amaçlı örneklerdir.
-
Herbisit ve pestisitlerin kullanımındaki azalmaya bağlı yararlar
GDO’NUN ZARARLARI NELERDİR?
-
Artmış alerjik reaksiyon riski
-
Antibiyotik direnç genleri
-
Toksik etkilerin görülmesi
-
Besin değerindeki değişmeler
-
Zararlı bakterilerde dayanıklılığın artması
-
GDO genlerinin, toprak, su ve ekosisteme geçişi -
Biyolojik çeşitliliğin yok olması
-
Bu konuda yapılan birçok çalışmaya rağmen GDO’ların yararlı ya da zararlı olmaları konusunda henüz kesin bir yargı öne sürülememektedir. -
Bunun nedeni GDO teknolojisinin yeni olması ve uzun vadede nasıl bir etki göstereceğinin bilinmemesidir.