Gestasyonel hipertansiyon gebelikte ortaya çıkan hipertansiyon olup gebeliğe bağlı hipertansiyon (PIH) olarak da bilinir. Gestasyonel hipertansiyon preeklampsi (gebelik zehirlenmesi) gibi çok ciddi sorunlara yol açabilir. Hipertansiyon gebelikte % 6-8 oranında görülür.
Gebelikte Hipertansiyon Tipleri
Hipertansiyon Gebelikte 3 şekilde ortaya çıkar:
- Kronik Hipertansiyon:Gebelik öncesi, gebeliğin ilk 20 haftası ve doğumdan sonra 140/90 üzeri tansiyon olması.
- Gestasyonel Hipertansiyon:Gebeliğin 20. haftasından sonra hipertansiyon gelişip doğumdan sonra kaybolması
- Preeklampsi:Hamileliğin 20. haftasından sonra kronik veya gestasyonel hipertansiyon ile birlikte görülebilir. Eğer tedavi edilmezse idrarda proteinüri, hipertansiyon ve ödem ile birlikte hem anne hem de bebekte hayati tehlike oluşturabilecek kadar ciddi sorunlar ortaya çıkabilir.
- İlk gebelik
- Anne ve kardeşi PIH olan
- 20 yaşından genç ve 40 yaşından sonraki gebelik
- Gebelik öncesi hipertansiyonu ve böbrek hastalığı olan gebeler
Hipertansiyon plasentadan bebeğe yeteri kadar kan akımının geçmesine engel olur. Kan akımı yeteri kadar olmazsa bebeğe daha az oksijen ve besin geçeceği için bebeğin gelişimi yavaşlar.
Eğer hipertansiyon tedavisi uygun şekilde yapılırsa zamanında sağlıklı bebek olma ihtimali yüksek. Eğer tansiyon kontrol altına alınamazsa gebelik zehirlenmesi yani preeklampsi ve eklampsi gelişebilir.
Gestasyonel Hipertansiyon Tanısı
Her muaynede kan basıncı (tansiyon) mutlaka ölçülmeli. Eğer hipertansiyon varsa idrar ve kan testlerinin de yapılması gerekir.
Hipertansiyon olan gebede böbrek ve kanam profili testleri kontrol edilir. Dopler ültrason ile plasenta ve kordondan bebeğe geçen kan miktarı ölçümü yapılır.
Gestasyonel Hipertansiyon Tedavisi
Tedavi gebelik haftasına göre değişir. Eğer hamilelik son dönemlerinde ise bebek mümkün olduğu kadar erken doğurtulur.
Eğer hafif hipertansiyon varsa ve gebelik haftası henüz doğum için erkense:
- Sol yana yatmaya özen gösterilmeli
- Daha sık takibe gidilmeli
- Tuz kısıtlanmalı
- Sıvı alımı arttırılmalı
Gestasyonel Hipertansiyondan Korunma
Kesin olan bir korunma yöntemi yok. Doktor kontrolü altında dikkat edilmesi gereken şeyleri yaparak korunmaya çalışılmalı:
- Tuz kısıtlaması
- Günlük en az 8 bardak su tüketmek
- Protein alımını arttırılıp abur cubur tüketimi azaltılmalı
- Yeteri kadar istirahat
- Düzenli egzersiz
- Gün içinde mümkün olduğu kadar ayakları yukarıda tutma
- Alkol kullanılmamalı
- Kafeinden uzak durulmalı
- Gerekli durumlarda doktorun söylediği dozlarda ilç kullanılmalı