Matbaa İcadı,
Gecmişten Gunumuze Matbaanın Tarhcesi,
Matbaanın Gelişimi
Matbaa Johann Gutenberg tarafından icat edilmemiştir Gutenberg tek tek metal harflerle yuksek baskı tekniğini geliştirmiş Gutenberg’in bu buluşundan sonra matbaacılık yaygın ve hızlı gelişen bir sektor olmuştur Matbaanın ilk kez kullanılması Uzakdoğu’da başlamıştır Bilinen ilk baskı VIII yy’da Japonya’da yapılmıştır İmparatorice Shotoko Budizm’in kutsal metinlerini Sanskrit dilinde Cin alfabesiyle bastırmıştır
İlk kez tek tek harfler dokerek baskı yapmayı Pi Sheng (9601297) adında bir Cinli denemiştir Pi Sheng porselenden harfler kullanarak matbaanın gelişimine hız kazandırmıştır Ancak cok harfli Cin alfabesinde tek tek harfler kullanarak baskı yapma nedeni hala anlaşılamamıştır Matbaa Cinlilerden Uygurlara gecmişlerdir Uygurların IX yy’dan itibaren baskı yaptığı bilinmektedir (TunHuang mağarasındaki buluntular)
Avrupa’da matbaacılık ozellikle XV yy’da gelişme gostermiştir Avrupa’da matbaacılığın ussu Hollanda olmuştur Burada ki basım tekniği tahta kalıplarla yapılmaktadır Hattatlarca yazılan tahta kalıplar Hakkaklarca kazınmaktadır Kalıplar bu yonetemle uretilmektedir Harlem kentinde ilk kez tek tek harflerle baskı denemelerini 1430 yılında Lourens Janszoon Coster’in yaptığı sanılmaktadır
Johann Gutenberg ise cırağı Fust ile birlikte Mainz şehrinde metal harflerle basım tekniğini uygulamıştır Gutenberg bu caılşmalara bilgi ve birikimlerini, Fust ise sermayesini katmıştır İlk calışmaları olan 42 satırlık İncil’i 1455 yılında basmışlardır Fust ve Gutenberg işlerin yolunda gitmemesi neticesinde ortaklıklarına son vermiştir 1462’de Nassau başpsikoposunun askerleri Mainz şehrine saldırdı Kacan basımcılar Avrupa’nın her yanına dağıldı
Turkiye’de Matbaacılık
Sultan 2 Beyazit'ın 1492 yılında topraklarına kabul ettiği engizisyondan kacan yahudiler, matbaa tekniğini beraberlerinde getirmişlerdi Osmanlı'ya gelişlerinden hemen bir yıl sonra, David ve Samuel ibn Namhias kardeşler 1493 yılında İstanbul'da ilk basımevini (matbaasını) kurarlar Kendilerine tevrat ve dnii kitaplar basma izni verilmişti Bu sebepten sadece tevrat, dua ve din tarihi kitapları basılmıştır Bu tarihten sonra ceşitli kereler matbaa acma girişiminde bulunan Osmanlı'nın islam tebasından kişilere hep karşı cıkılmış, Kuran'ın daha once olduğu gibi mutlaka elle yazılması gereğini belirten bu kişiler zamanın onemli kişileri olan hattatlar tarafından kışkırtılmış ve himaye gormuşlerdir Osmanlı topraklarında calışan ilk matbaadan 234 yıl sonra Osmanlı'nın islam tebasınadan olan İbrahim Mutefferika Lale Devri olarak bilinen donemde, 1772 yılında matbaasını kurmuştur Matbaasında basılan ilk kitap Kitabı Lugatı Vankulu (Vankulu sozluğu)’dur Mutefferika yaşamı boyunca 18 farklı eser basmıştır Ancak kitapların maliyetlerinin ve buna bağlı olarak fiyatlarının cok yuksek olması matbaacılığın yaygınlaşmasını engellemiştir Mutefferka’nın olumunden sonra matbaa zaman zaman atıl kalsa da calışmaya devam etmiştir Matbaanın başına 1754 yılında İbrahim ve Ahmet Efendiler, 1783 yılından sonra Beylikci Raşid Mehmed Efendi ve Vak’anuvis Vasıf Efendi gecmişlerdir
1769 yılında Abdurrahman Efendi Muhendisane matbaasını kurmuştur Daha sonra Uskudar matbaası(1802) ve sonrasında Takvimhanei Amire adında bir matbaa daha acıldı (1831) Bu sırada Mısır’da Kavalalı Mehmet Ali Paşa Bulak matbaasını kurdu (1822) 1833 yılında ulkede 54 matbaa (15’i litografi) 1948 yılında 509 matbaa ve 1983 yılında 3537 matbaa bulunmaktaydı 2007 yılında 6000 civarında matbaa bulunmaktadır
Gunumuzde Turk matbaacılığı teknolojik gelişmelere bağlı olarak gelişimini surdurmektedir Basım sektoru Avrupa’daki emsalleriyle aynı kalitede urunler uretebilmektedir Hazır teknoloji uretici ulkelerden alınmakta ulkemizde başarı ile uygulanmaktadır Ancak Turkiye bazı istinalar haric teknoloji uretmekten uzak, fakat iyi bir teknoloji takipcisi durumundadır
netten alıntı
Gecmişten Gunumuze Matbaanın Tarhcesi,
Matbaanın Gelişimi
Matbaa Johann Gutenberg tarafından icat edilmemiştir Gutenberg tek tek metal harflerle yuksek baskı tekniğini geliştirmiş Gutenberg’in bu buluşundan sonra matbaacılık yaygın ve hızlı gelişen bir sektor olmuştur Matbaanın ilk kez kullanılması Uzakdoğu’da başlamıştır Bilinen ilk baskı VIII yy’da Japonya’da yapılmıştır İmparatorice Shotoko Budizm’in kutsal metinlerini Sanskrit dilinde Cin alfabesiyle bastırmıştır
İlk kez tek tek harfler dokerek baskı yapmayı Pi Sheng (9601297) adında bir Cinli denemiştir Pi Sheng porselenden harfler kullanarak matbaanın gelişimine hız kazandırmıştır Ancak cok harfli Cin alfabesinde tek tek harfler kullanarak baskı yapma nedeni hala anlaşılamamıştır Matbaa Cinlilerden Uygurlara gecmişlerdir Uygurların IX yy’dan itibaren baskı yaptığı bilinmektedir (TunHuang mağarasındaki buluntular)
Avrupa’da matbaacılık ozellikle XV yy’da gelişme gostermiştir Avrupa’da matbaacılığın ussu Hollanda olmuştur Burada ki basım tekniği tahta kalıplarla yapılmaktadır Hattatlarca yazılan tahta kalıplar Hakkaklarca kazınmaktadır Kalıplar bu yonetemle uretilmektedir Harlem kentinde ilk kez tek tek harflerle baskı denemelerini 1430 yılında Lourens Janszoon Coster’in yaptığı sanılmaktadır
Johann Gutenberg ise cırağı Fust ile birlikte Mainz şehrinde metal harflerle basım tekniğini uygulamıştır Gutenberg bu caılşmalara bilgi ve birikimlerini, Fust ise sermayesini katmıştır İlk calışmaları olan 42 satırlık İncil’i 1455 yılında basmışlardır Fust ve Gutenberg işlerin yolunda gitmemesi neticesinde ortaklıklarına son vermiştir 1462’de Nassau başpsikoposunun askerleri Mainz şehrine saldırdı Kacan basımcılar Avrupa’nın her yanına dağıldı
Turkiye’de Matbaacılık
Sultan 2 Beyazit'ın 1492 yılında topraklarına kabul ettiği engizisyondan kacan yahudiler, matbaa tekniğini beraberlerinde getirmişlerdi Osmanlı'ya gelişlerinden hemen bir yıl sonra, David ve Samuel ibn Namhias kardeşler 1493 yılında İstanbul'da ilk basımevini (matbaasını) kurarlar Kendilerine tevrat ve dnii kitaplar basma izni verilmişti Bu sebepten sadece tevrat, dua ve din tarihi kitapları basılmıştır Bu tarihten sonra ceşitli kereler matbaa acma girişiminde bulunan Osmanlı'nın islam tebasından kişilere hep karşı cıkılmış, Kuran'ın daha once olduğu gibi mutlaka elle yazılması gereğini belirten bu kişiler zamanın onemli kişileri olan hattatlar tarafından kışkırtılmış ve himaye gormuşlerdir Osmanlı topraklarında calışan ilk matbaadan 234 yıl sonra Osmanlı'nın islam tebasınadan olan İbrahim Mutefferika Lale Devri olarak bilinen donemde, 1772 yılında matbaasını kurmuştur Matbaasında basılan ilk kitap Kitabı Lugatı Vankulu (Vankulu sozluğu)’dur Mutefferika yaşamı boyunca 18 farklı eser basmıştır Ancak kitapların maliyetlerinin ve buna bağlı olarak fiyatlarının cok yuksek olması matbaacılığın yaygınlaşmasını engellemiştir Mutefferka’nın olumunden sonra matbaa zaman zaman atıl kalsa da calışmaya devam etmiştir Matbaanın başına 1754 yılında İbrahim ve Ahmet Efendiler, 1783 yılından sonra Beylikci Raşid Mehmed Efendi ve Vak’anuvis Vasıf Efendi gecmişlerdir
1769 yılında Abdurrahman Efendi Muhendisane matbaasını kurmuştur Daha sonra Uskudar matbaası(1802) ve sonrasında Takvimhanei Amire adında bir matbaa daha acıldı (1831) Bu sırada Mısır’da Kavalalı Mehmet Ali Paşa Bulak matbaasını kurdu (1822) 1833 yılında ulkede 54 matbaa (15’i litografi) 1948 yılında 509 matbaa ve 1983 yılında 3537 matbaa bulunmaktaydı 2007 yılında 6000 civarında matbaa bulunmaktadır
Gunumuzde Turk matbaacılığı teknolojik gelişmelere bağlı olarak gelişimini surdurmektedir Basım sektoru Avrupa’daki emsalleriyle aynı kalitede urunler uretebilmektedir Hazır teknoloji uretici ulkelerden alınmakta ulkemizde başarı ile uygulanmaktadır Ancak Turkiye bazı istinalar haric teknoloji uretmekten uzak, fakat iyi bir teknoloji takipcisi durumundadır
netten alıntı
