Ozel Mikroskoplar
Stereoskopik mikroskoplar: Cisimlerin uc boyutlu goruntulerini temin etmek maksadıyla stereoskopik mikroskoplar yapılmıştır İki mikroskop optik sisteminin bir durbun şeklinde bir sehpa ustune montesinden ibarettir Bu mikroskoplar biyoloji laboratuvarları icin elverişlidir
Metalurji mikroskobu: Maden parcaları ışığı gecirmediği icin mikroskoba kuvvetli bir ışık kaynağı ilave edilmiştir Kaynaktan gelen ışık incelenecek cisme carptırılarak objektife yansıyan ışıklardan inceleme yapılır
Karanlık Alan Mikroskobu: Bazı ince yapılı mikroorganizmaları (spiroketler gibi) ışık mikroskobunda gormek mumkun olmaz ve bu amacla karanlık alan mikroskobundan yararlanılır Bu mikroskopta mikroorganizmalar, karanlık zemin uzerinde parlak goruntu verirler
Elektron mikroskobu: Elektron mikroskopta goruntu elde etmede elektron kullanılarak goruntu birkac milyon defa buyutulebilmektedir Bu kadar buyutme ozelliği, elektronun dalga boyunun ışık dalga boyundan birkac bin defa daha kucuk olmasındandır Elektron mikroskop, ilmi araştırmalarda, atom ve virus gibi cok kucuk cisimlerin incelenmesinde kullanılır
Faz Kontrast Mikroskobu: Faz kontrast mikroskobu ışığın farklı kırılma ozelliği ile sıvı bir ortam icerisinde boyasız olarak incelenen mikroorganizmaların hucre ic yapılarının gorulmesini sağlar
Fluoresan Mikroskobu: Işık kaynağı olarak ultraviyole ışınları kullanılır Bazı mikroorganizmalar fluoresans verenboyaları ozel olarak alırlar bu mikroskop ile incelendiğinde fluoresans verirler Fluoresans veren boyalar antikor gibi bir aracıya bağlanarak da klinik orneklerde mikroorganizma aranır Ayrıca dokulardaki antijen ya da antikorları, serumdaki antikor varlıklarını flouressein gibi floresans veren boyalar kullanılarak gosterilmelerinde kullanılırlar
Saha emisyon mikroskobu: Metal veya yarı iletkenlerin yuzey goruntulerinden kristal yapılarını incelemek icin, saha emisyon mikroskopları kullanılır Cok yeni bir teknik olan bu mikroskopları elektron ve optik mikroskoplardan ayıran ozellik, cisimden ışık veya foton gecirmek yerine cismin kendisinden elektron veya iyon koparma (emisyon) olayıdır Emisyon elektrik sahası ile sağlanır İncelenecek metalden kopan elektronlar televizyon tupune benzer bir ekran uzerine duşerek kristal yapıya gore izler bırakır
Polarıcı mikroskop: Doner bir tabla ile iki nicol prizma veya iki polarıcı cuhayla donatılmış bir optik mikroskoptur Tablanın altına yerleştirilen polarıcı nicol, cismin uzerine polarılmış ışık gonderir; analizleyici nicol ise, objektifin biraz uzerine yerleştirilmiştir Bu iki prizma karşılaştığı zaman, belli bir devrani gucu olan maddelerin veya cift kırılımlı maddelerin bulunduğu bolgeler haric, mikroskobun alanı karanlık olarak gozukur
Zıt fazlı mikroskop: Bu mikroskop, incelenen nesnelerin, kırılma indislerindeki kucuk değişimlerin ortaya cıkarılmasını sağlar Frits Zernike'nin bulduğu bir optik tertibat, incelenecek cisimden cıkan titreşimlerin cok kucuk faz değişimlerini bulmağa yarar; bunun icin, kondansor icine halka şeklinde bir diyafram ve objektifin arkasına, faz farkı meydana getiren bir lam yerleştirilir