Genel Ilk Takviye Bilgileri
Herhangi bir kaza veya hayatı tehlikeye düşüren bir şart karşısında sıhhat personelinin yardımı sağlanıncaya dek hayatın kurtarılması yada durumun daha kötüye gitmesini durdurmak amacıyla ilaçsız olarak yapılan uygulamalara ilkyardım denir
İlkyardımcı kişiler aldıkları eğitimlerle sağlık mesleğine mensup şahısların yetki ve sorumluluklarını kazanmadıklarını bilmelidirler İlkyardım eğitimi kişilere sıhhat personelinin yetkisinde yer alan bazı uygulamaları yapabilme yetkisi vermeyecektir
İlkyardımcı uygulamalarda belli karar verme yetkisinin sıhhat personelinde olduğunu bilmelidir Onun yardımcısı durumunda hareket etmeli ve tartışmamalıdır Hasta en yakındaki afiyet kuruluşuna götürülmeli uzak hastanelere götürülmeye çalışılmamalıdır
İlkyardım yapan kişinin özellikleri:
Sakin olmalıdır, telaşa kapılmamalıdır Hasta ile onu rahatlatacak tonda konuşmalıdır Hiçbir süre kendi can güvenliğini tehlikeye atmamalıdır Kendi can güvenliğini aldıktan sonradan müdahale etmelidir Çevrede bulunanları organize etmeli (polis, itfaiye, ambulans çağırma konusunda) Hastaya müdahalede tartma sırasını iyi bilmeli örneğin nefes almayan bir hastanın ayağında kanayan bir bere ile uğraşmamalıdır
İlkyardım ilkeleri ve öncelikler:
Öncelikli kasıt yaralı kişinin hayatının korunması ve mevcut sağlık durumu durumunun daha kötüleşmesini önlemektir Kanaması olan bir hastanın kan kaybı devam ettikçe mevcut durumu da kötüleşecektir Kanama durdurulursa mevcut koşul korunmuş olur ve sıra iyileşmeyi kolaylaştırıcı önlemlere kazanç Mesela yara su ve sabunla yıkanır ise enfeksiyon oluşma riski azalır ve iyileşme hızlanmış olur
Hastanın boynunu sıkan kravat düğme vs gibi şeyler gevşetilir Solunum denetim edilir Durmuş ise yapay solunum yapılır Hastanın kalbi denetleme edilir Eğer yürek atımı değil ise gecikmeden kalp masajı uygulanır Kanama kontrolü yapılır kanama varsa daha sonra anlatılacak olan tekniklerle durdurulur
Çevredekilerin hastanın başına toplanıp onu tedirgin edecek biçimde konuşmaları engellenir Kazazede kendine gelse, kendini iyi hissetse bile durumundan emin olunmadan ayağa kalkmasına izin verilmemelidir Bilici kapalı hastalara ağızdan hiçbir yiyecek yada içecek verilmez Hastanın üstüne bir battaniye örtülerek ısıtılması gereklidir Kaza ortam koşullarına alt ise derhal ortamdan uzaklaştırılmalıdır (mesela gaz zehirlenmesi) ancak böyle bir niçin yahut hastanın yerinden kıpırdatılmaması esastır Kırık varsa kırık bölgesi hareketsiz bırakılır Şok var ise şokla savaşılır Bilinci açık ise sakinleştirilir Hastanın ağzında toz toprak kırık diş vs olabileceği akla getirilmeli ve temizlenmelidir Hastaya turnike uygulanmış ise bu bildirilmelidir İlkyardımcının kaza yerinde kalmasını gerektirecek bir niçin yahut hastaneye dek zarar görmüş ile birlikte gitmelidir
İlkyardımın A B C si:
A: Hava yolunun açılması
B: Solunumun düzenlenmesi
C: Dolaşımın sağlanması
Hastaya saplanmış herhangi bir şey varsa bunlar çıkartılmazçıkartıl maya çalışılırsa hasta ölebilir Ameliyatla hastanede çıkartılır Mümkünse kesilir veya sökülür Elbiselerin çıkartılmasında hırpalayıcı hareketlerden kaçınılmalıdır Önce sağlam kol ve ayak çıkartılır Hırpalanma olacaksa kesilip çıkartılmalıdır Yanık olan bölgelerde elbiseler muhakkak sıyrılmamalı kesilip çıkartılmalıdır
Hastanın veya ilkyardımcının hayatını tehdit eden bir durum yahut hastanın durumu denetim altında değilse hareket ettirilmemelidir taşımaya en elverişi vasıta sedyedir
Bilinç Kaybı ve Koma:
Bilinç kapalı kişilerde 5 duyu ile idrak ortadan kalkar İleri derecede komada ise ağrılı uyaranlara cevap veremezbilinci kapalı kişiler
1 Takviye isteyemez
2 Itinalı değerlendirilemez ise ölü sanılabilirler
3 Nedene yönelin varsayım hayat kurtarabilir
4 Kolayca hasar görebilirler
5 Solunum yolu tıkanmış olabilir
6 Hasta kusabilir kusmuk solunum yollarına kaçabilir
7 Refleksler ortadan kalkmıştır
En ileri bilinç kaybına koma denir Farklı Alanlara Yönlendirilmiş nedenlerle oluşabilir başlangıçta hava yolu açılır Solgun alıyor ise koma duruşuna getirilir Bitik almıyor ise suni solunum başlanır Nabız yoklama edilir Kalp durmuş ise suni solunumla birlikte kalp masajı ile birlikte yapay solum devam ettirilir Kalp ve solunum geri döndükten daha sonra koma duruşuna getirilerek hastaneye nakledilir
Kafa travmalarına bağlı komalar:
Beyin sarsıntısı, zedelenme, kanama koma nedeni olabilir Kaza sonrası kulaktan veya burundan kan veya beyaz bir değişken gelmesi kırık riskini ve ileri derecede beyin sarsıntısını gösterir Kafa travmasına uğrayan kişinin muayenesi normal olsa bile 24 saat vakit ile yalnız kalmamalıdır Derin uykuya dalar ve uyanmazsa, fışkırır tarzda kusarsa en yakın hastaneye götürülmelidir Bu süre içinde ağrı kesici ve uyku ilacı verilmemelidir
Seçme Parça *
Herhangi bir kaza veya hayatı tehlikeye düşüren bir şart karşısında sıhhat personelinin yardımı sağlanıncaya dek hayatın kurtarılması yada durumun daha kötüye gitmesini durdurmak amacıyla ilaçsız olarak yapılan uygulamalara ilkyardım denir
İlkyardımcı kişiler aldıkları eğitimlerle sağlık mesleğine mensup şahısların yetki ve sorumluluklarını kazanmadıklarını bilmelidirler İlkyardım eğitimi kişilere sıhhat personelinin yetkisinde yer alan bazı uygulamaları yapabilme yetkisi vermeyecektir
İlkyardımcı uygulamalarda belli karar verme yetkisinin sıhhat personelinde olduğunu bilmelidir Onun yardımcısı durumunda hareket etmeli ve tartışmamalıdır Hasta en yakındaki afiyet kuruluşuna götürülmeli uzak hastanelere götürülmeye çalışılmamalıdır
İlkyardım yapan kişinin özellikleri:
Sakin olmalıdır, telaşa kapılmamalıdır Hasta ile onu rahatlatacak tonda konuşmalıdır Hiçbir süre kendi can güvenliğini tehlikeye atmamalıdır Kendi can güvenliğini aldıktan sonradan müdahale etmelidir Çevrede bulunanları organize etmeli (polis, itfaiye, ambulans çağırma konusunda) Hastaya müdahalede tartma sırasını iyi bilmeli örneğin nefes almayan bir hastanın ayağında kanayan bir bere ile uğraşmamalıdır
İlkyardım ilkeleri ve öncelikler:
Öncelikli kasıt yaralı kişinin hayatının korunması ve mevcut sağlık durumu durumunun daha kötüleşmesini önlemektir Kanaması olan bir hastanın kan kaybı devam ettikçe mevcut durumu da kötüleşecektir Kanama durdurulursa mevcut koşul korunmuş olur ve sıra iyileşmeyi kolaylaştırıcı önlemlere kazanç Mesela yara su ve sabunla yıkanır ise enfeksiyon oluşma riski azalır ve iyileşme hızlanmış olur
Hastanın boynunu sıkan kravat düğme vs gibi şeyler gevşetilir Solunum denetim edilir Durmuş ise yapay solunum yapılır Hastanın kalbi denetleme edilir Eğer yürek atımı değil ise gecikmeden kalp masajı uygulanır Kanama kontrolü yapılır kanama varsa daha sonra anlatılacak olan tekniklerle durdurulur
Çevredekilerin hastanın başına toplanıp onu tedirgin edecek biçimde konuşmaları engellenir Kazazede kendine gelse, kendini iyi hissetse bile durumundan emin olunmadan ayağa kalkmasına izin verilmemelidir Bilici kapalı hastalara ağızdan hiçbir yiyecek yada içecek verilmez Hastanın üstüne bir battaniye örtülerek ısıtılması gereklidir Kaza ortam koşullarına alt ise derhal ortamdan uzaklaştırılmalıdır (mesela gaz zehirlenmesi) ancak böyle bir niçin yahut hastanın yerinden kıpırdatılmaması esastır Kırık varsa kırık bölgesi hareketsiz bırakılır Şok var ise şokla savaşılır Bilinci açık ise sakinleştirilir Hastanın ağzında toz toprak kırık diş vs olabileceği akla getirilmeli ve temizlenmelidir Hastaya turnike uygulanmış ise bu bildirilmelidir İlkyardımcının kaza yerinde kalmasını gerektirecek bir niçin yahut hastaneye dek zarar görmüş ile birlikte gitmelidir
İlkyardımın A B C si:
A: Hava yolunun açılması
B: Solunumun düzenlenmesi
C: Dolaşımın sağlanması
Hastaya saplanmış herhangi bir şey varsa bunlar çıkartılmazçıkartıl maya çalışılırsa hasta ölebilir Ameliyatla hastanede çıkartılır Mümkünse kesilir veya sökülür Elbiselerin çıkartılmasında hırpalayıcı hareketlerden kaçınılmalıdır Önce sağlam kol ve ayak çıkartılır Hırpalanma olacaksa kesilip çıkartılmalıdır Yanık olan bölgelerde elbiseler muhakkak sıyrılmamalı kesilip çıkartılmalıdır
Hastanın veya ilkyardımcının hayatını tehdit eden bir durum yahut hastanın durumu denetim altında değilse hareket ettirilmemelidir taşımaya en elverişi vasıta sedyedir
Bilinç Kaybı ve Koma:
Bilinç kapalı kişilerde 5 duyu ile idrak ortadan kalkar İleri derecede komada ise ağrılı uyaranlara cevap veremezbilinci kapalı kişiler
1 Takviye isteyemez
2 Itinalı değerlendirilemez ise ölü sanılabilirler
3 Nedene yönelin varsayım hayat kurtarabilir
4 Kolayca hasar görebilirler
5 Solunum yolu tıkanmış olabilir
6 Hasta kusabilir kusmuk solunum yollarına kaçabilir
7 Refleksler ortadan kalkmıştır
En ileri bilinç kaybına koma denir Farklı Alanlara Yönlendirilmiş nedenlerle oluşabilir başlangıçta hava yolu açılır Solgun alıyor ise koma duruşuna getirilir Bitik almıyor ise suni solunum başlanır Nabız yoklama edilir Kalp durmuş ise suni solunumla birlikte kalp masajı ile birlikte yapay solum devam ettirilir Kalp ve solunum geri döndükten daha sonra koma duruşuna getirilerek hastaneye nakledilir
Kafa travmalarına bağlı komalar:
Beyin sarsıntısı, zedelenme, kanama koma nedeni olabilir Kaza sonrası kulaktan veya burundan kan veya beyaz bir değişken gelmesi kırık riskini ve ileri derecede beyin sarsıntısını gösterir Kafa travmasına uğrayan kişinin muayenesi normal olsa bile 24 saat vakit ile yalnız kalmamalıdır Derin uykuya dalar ve uyanmazsa, fışkırır tarzda kusarsa en yakın hastaneye götürülmelidir Bu süre içinde ağrı kesici ve uyku ilacı verilmemelidir
Seçme Parça *